نتایج امیدبخش کارآزمایی مادرنا: واکسن کرونا ممکن است تا پایان ۲۰۲۰ آماده شود

شرکت مادرنا روز دوشنبه اعلام کرد واکسن کرونای آن‌ها که قرار است روی انسان‌ها آزمایش شود، ظاهرا خطری ندارد و می‌تواند واکنش سیستم ایمنی را دربرابر ویروس تحریک کند. این یافته‌ها برپایه‌ی نتایج هشت نفر اولی به‌دست آمده است که هرکدام در ماه مارس دو دُز از واکسن را دریافت کردند. در بدن داوطلبان سالم، پادتن‌هایی ساخته شد که بعدا در سلول‌های انسانی در آزمایشگاه آزمایش شد و توانست تکثیر ویروس را متوقف کند. سطوح آن به‌اصطلاح پادتن‌های خنثی‌ساز با سطوح پادتن یافت‌شده در بیمارانی مطابقت داشت که پس از آلوده‌شدن به ویروس در جامعه بهبود یافتند.

به‌گفته‌ی مادرنا، این شرکت با آغاز زودهنگام مرحله‌ی دوم کار‌آزمایی بالینی متشکل از ۶۰۰ نفر و آغاز مرحله‌ی سوم در ژوئیه با شرکت هزاران داوطلب سالم، با سرعت فزاینده در حال پیمودن مسیر ساخت واکسن کرونا است. سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) چندی پیش مجوز آغاز مرحله‌ی دوم را برای مادرنا صادر کرد.

دکتر تال زاکس، مدیر بخش پزشکی مادرنا، در مصاحبه‌ای گفت اگر کارآزمایی‌های بالینی به‌خوبی پیش بروند، واکسن ممکن است تا پایان سال جاری میلادی یا اوایل ۲۰۲۱ برای استفاده در حجم انبوه آماده شود. هرچند معلوم نیست تا آن زمان چه مقدار دُز می‌تواند آماده شود، دکتر زاکس گفت شرکت سازنده تمام تلاشش را می‌کند تا میلیون‌ها دُز دردسترس قرار گیرد.

درحال‌حاضر، هیچ درمان اثبات‌شده یا واکسنی برای مقابله با ویروس کرونا وجود ندارد. چندین شرکت در ایالات متحده و اروپا و چین با استفاده از روش‌های مختلف در حال رقابت برای تولید واکسن هستند. برخی همان فناوری مادرنا را به‌کار گرفته‌اند که شامل کاربرد بخشی از مواد ژنتیکی ویروس به‌نام آران‌ای پیام‌رسان یا mRNA است. به‌گفته‌ی مادرنا، آزمایش‌های بیشتر در موش‌هایی که واکسینه و سپس آلوده شدند، نشان داد واکسن می‌تواند مانع از تکثیر ویروس در ریه‌های آن‌ها شود. پژوهشگران همچنین به‌واسطه‌ی این تست‌ها دریافتند موش‌ها سطوحی از پادتن‌های خنثی‌ساز را داشتند که با سطوح پادتن در افراد واکسینه‌شده مقایسه‌شدنی بود.

• واکسن کرونا؛ هرآنچه باید درباره تلاش جهانی برای مقابله با کووید ۱۹ بدانید
• هرآنچه باید درباره رمدسیویر، امیدبخش‌ترین داروی کووید ۱۹ بدانید

پژوهشگران سه دُز پایین و متوسط و بالا از واکسن را آزمایش کردند. این نتایج اولیه برپایه‌ی آزمایش‌های دُزهای پایین و متوسط به‌دست آمده است. تنها تأثیر منفی در این دُزها قرمزی و درد در بازوی یکی از بیماران دریافت‌کننده‌ی واکسن بود. به‌گفته‌ی دکتر زاکس، در بالاترین دُز سه بیمار دچار تب و دردهای عضلانی و سردرد شدند؛ بااین‌حال، علائم پس از یک روز از بین رفت.

ازآنجاکه دُزهای پایین ظاهرا به‌خوبی مؤثر بودند، دیگر به استفاده از دُز بالا نیازی نیست و پژوهشگران درصدد حذف آن از مطالعات آتی هستند. دکتر زاکس گفت: «هرچه دُز پایین‌تر باشد، واکسن بیشتری می‌توانیم بسازیم». ناگفته نماند ارزش سهام مادرنا که در ماه‌های اخیر با رشد مواجه بوده است، روز دوشنبه پس از انتشار نتایج مقدماتی، ۲۳ درصد افزایش یافت.