دانشمندان پژوهش اخیر درباره بی‌تاثیر بودن هیدروکسی کلروکین بر درمان کووید ۱۹ را زیر سوال بردند
بیش از ۱۰۰ دانشمند و پزشک اعتبار مجموعه داده بیمارستانی بزرگی را که اساس مطالعه‌ی تاثیرگذاری بود که هفته‌ی گذشته منتشر شد، زیر سؤال برده‌اند. این مطالعه چنین نتیجه‌گیری کرد که درمان افراد مبتلا به کووید ۱۹ با کلروکین و هیدروکسی کلروکین کمکی نکرده و ممکن است موجب افزایش خطر بروز ریتم‌های غیرطبیعی قلب و مرگ شده باشد.
دانشمندان در نامه‌ی سرگشاده‌ای به سردبیر لنست یعنی ریچارد هورتون و نویسندگان مقاله، از این مجله خواسته‌اند تا جزئیاتی درمورد منشا داده‌ها فراهم کند و خواستار تأیید مستقل این مطالعه به‌وسیله‌ی سازمان جهانی بهداشت یا نهاد دیگری شدند. سخنگوی دکتر ماندیپ آر مهرا، استاد هاروارد که نویسنده‌ی اصلی مقاله است، روز جمعه گفت که نویسندگان مطالعه خواستار یک بازبینی و ارزیابی آکادمیک مستقل شده‌اند.
استفاده از داروهای مالاریا یعنی کلروکین و هیدروکسی کلروکین برای پیشگیری و درمان کووید ۱۹ مورد توجه جدی عموم مردم قرار گرفته است. ترامپ در وضعیتی که شواهد دارای استاندارد طلایی از کارآزمایی‌های بالینی تصادفی‌شده برای تأیید اثربخشی دارو موجود نبود، هیدروکسی کلروکین را تبلیغ می‌کرد و اخیرا گفته است که او خود به امید پیشگیری از عفونت ویروس کرونا درحال مصرف دارو بوده است.
داروی هیدروکسی کلروکین در ماه‌های اخیر به‌عنوان درمان بالقوه برای افراد آلوده به ویروس کرونا ازسوی ترامپ و افراد دیگر ترویج می‌شد
چالش‌های دانشمندان درمورد مقاله‌ی لنست زمانی مطرح می‌شود که مباحث فزاینده‌ای درمورد خطرات تعجیل در انتشار یافته‌های پزشکی جدید درزمینه‌ی کووید ۱۹ به میان آمده است. این مقاله که در تاریخ ۲۲ می منتشر شد، شامل داده‌های متشکل از هزاران بیمار بستری‌شده تا ۱۴ آوریل بود، به این معنا که نویسندگان طی فقط پنج هفته داده‌ها را تجزیه‌و‌تحلیل کرده، مقاله را نوشته و مراحل داوری یافته‌های خود را گذرانده‌اند که این زمان بسیار سریع‌تر از حالت معمول است.
کارشناسان همچنین از روش‌شناسی و امتناع نویسندگان درمورد معرفی بیمارستان‌هایی که داده‌های بیماران از آن آمده است یا نام کشورهایی که این بیمارستان‌ها در آن قرار داشته‌اند، انتقاد کرده‌اند. شرکت مالک پایگاه داده (Surgisphere) در شیکاگو مستقر است. دانشمندان نوشتند:
داده‌های آفریقا نشان می‌دهد که تقریبا ۲۵ درصد از تمام موارد کووید ۱۹ و ۴۰ درصد از تمام مرگ‌و‌میرها در این قاره در بیمارستان‌های وابسته‌به شرکت مذکور رخ داده است که سیستم ثبت اطلاعات الکترونیک پیچیده‌ای داشت. هم تعداد موارد و هم تعداد مرگ‌و‌میر و جمع‌آوری دقیق داده‌ها بعید به‌نظر می‌رسد.
یکی دیگر از نگرانی‌های منتقدان این بود که داده‌ها درمورد موارد کووید ۱۹ در استرالیا با گزارش‌های دولتی هماهنگ نبوده و شامل تعداد مرگ‌و‌میر بیمارستانی بیشتری نسبت‌به چیزی است که در دوره‌ی مطالعه در کل کشور رخ داده است.
امیلی هد، سخنگوی لنست در ایمیلی گفته که مجله سؤال‌های زیادی درمورد این مقاله دریافت کرده و سوالات را به نویسندگان ارجاع داده است. او گفت: «ما درصورت لزوم به‌روزرسانی‌های بیشتری ارائه خواهیم داد. لنست مباحثه‌ی علمی را مورد تشویق قرار می‌دهد و پاسخ به مطالعه همراه‌با پاسخ نویسندگان را به‌موقع در مجله منتشر خواهد کرد.» روز شنبه، این مجله دو تصحیح در این مطالعه انجام داد اما گفت: «هیچ تغییری در یافته‌های مقاله وجود نداشته است.»
دکتر ساپان اس دسای، مالک و موسس شرکت Surgisphere و یکی از نویسندگان مقاله با جدیت از یافته‌ها و صحت و اعتبار پایگاه داده‌ی شرکت دفاع کرد. او گفت تعداد رسمی موارد ویروس کرونا و مرگ‌ومیرهای ناشی‌از آن اغلب عقب‌تر از موارد واقعی است که این امر ممکن است بخشی از اختلافات را توضیح دهد.
نویسندگان مقاله گفتند که آن‌ها داده‌های جمع‌آوری‌شده از ۶۷۱ بیمارستان در ۶ قاره را مورد تجزیه‌و‌تحلیل قرار دادند که حاوی اطلاعات پزشکی مفصلی درمورد حدود ۱۵ هزار بیماری که این دارو را دریافت کرده و ۸۱ هزار بیماری که با این دارو تحت درمان قرار نگرفتند، بود. دکتر دسای گفت: «چیزی که دنیا باید آن را درک کند، این است که این داده‌ها مبتنی‌بر رجیستری است. ما کنترلی روی منبع اطلاعات نداریم. تمام کاری که می‌توانیم انجام دهیم گزارش داده‌هایی است که به ما داده می‌شود.»
گروه دیگری از پژوهشگران از مؤسسه‌ی بهداشت جهانی بارسلونا نیز سوالاتی درمورد پایگاه داده‌ی Surgisphere هم با نویسندگان و هم با سردبیران لنست مطرح کرده‌اند. دانشمندانی که در انتقاد از مطالعه نامه را نوشته و امضا کردند، شامل پزشکان، پژوهشگران، آمارشناسان و اخلاق‌شناسان از مراکز پزشکی دانشگاهی مختلفی ازجمله دانشکده‌ی بهداشت عمومی چان هاروارد، دانشگاه پنسیلوانیا، دانشگاه وندربیلت و دانشگاه دوک هستند.
یکی از امضاکنندگان، دکتر آدریان هرناندز که رئیس مؤسسه تحقیقات بالینی دوک است گفت که این مقاله حاوی ناهنجاری‌های نگران‌کننده‌ی زیادی بود، «اما بزرگ‌ترین چیزی که هشداردهنده بود، این است که چنین پایگاه داده‌ای از بیش از ۶۰۰ بیمارستان وجود داشته و کسی از وجود آن خبر نداشته است. این بسیار غیرعادی بود.»
دکتر هرناندز مانند چندین امضاکننده‌ی دیگر نامه، درگیر یک کارآزمایی بالینی درمورد داروی هیدروکسی کلروکین است تا ببیند که آیا این دارو می‌تواند از کارکنان مراقبت‌های بهداشتی دربرابر عفونت محافظت کند. آلن چنگ، استاد بیماری‌های عفونی در دانشگاه موناش در ملبورن استرالیا که او نیز نامه را امضا کرده است، در ایمیلی گفت که باید تک‌تک بیمارستان‌هایی که در این پایگاه داده هستند، معرفی شوند. او گفت: «در حالت ایدئال، پایگاه داده باید عمومی شود اما اگر چنین چیزی ممکن نباشد، باید حداقل به‌طور مستقل مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد.»
داده‌های این شرکت همچنین اساس مطالعه‌ی دیگری درزمینه‌ی بیماران مبتلا به عفونت کرونا بوده که این ماه به‌وسیله‌ی برخی از همان نویسندگان ازجمله دکتر دسای و دکتر مهرا از دانشگاه هاروارد در مجله‌ی The New England Journal of Medicine منتشر شد و نیز دو نسخه از یک مقاله درمورد استفاده از یک داروی ضدمیکروبی برای درمان کووید ۱۹ که در مجله‌ی پزشکی معتبری منتشر نشد. جنیفر زئیس، سخنگوی مجله‌ی The New England Journal of Medicine ازطریق ایمیلی گفت که این مجله از سوالاتی که مطرح شده، آگاه بوده ودر حال بررسی آن‌ها بوده است.
دکتر مهرا روز جمعه بیانیه‌ای را صادر کرد و گفت که نویسندگان مقاله درحال فشارآوردن به شرکت برای دسترسی به داده‌ها هستند تا داده‌های مشاهده‌ای را درمورد بیماران کووید ۱۹ بستری‌شده فراهم کند، زیرا نتایج کارآزمایی‌های بالینی تصادفی‌شده برای مدتی دردسترس قرار نخواهد گرفت.
مطالعات مشاهده‌ای دیگر قبلا مضرات احتمالی همبسته‌با داروهای مالاریا را گزارش کرده بودند و سازمان غذا و دارو درمورد استفاده از آن‌ها هشدار ایمنی صادر کرده بود. پس از انتشار مقاله‌ی لنست، سازمان جهانی بهداشت و دیگر سازمان‌ها، کارآزمایی بالینی این داروها را به حالت تعلیق درآوردند.
نظرات