کووید ۱۹ می‌تواند حتی در افراد بی‌علامت هم به عارضه قلبی منجر شود

تاکنون، مقاله‌های متعددی درباره‌ی مبتلایان به کووید ۱۹ منتشر شده است که علائمی مثل خستگی، دردهای عضلانی، تپش قلب و تنگی نفس را تا چند ماه پس از تشخیص اولیه تجربه می‌کنند؛ اما هنوز پژوهش‌های کافی درباره‌ی تأثیر کووید ۱۹ بر قلب انجام نشده‌اند.

برخی مبتلایان کووید ۱۹ معمولا علائمی مثل درد در قفسه‌ی سینه یا تنگی نفس را تجربه می‌کنند که می‌توانند لخته‌شدن خون یا حمله‌ی قلبی را سبب شوند؛ ولی ویروس جدید کرونا می‌تواند در افراد بی‌علامت هم به آسیب‌های جدی قلبی‌عروقی بینجامد. در پژوهشی جدید که ماه گذشته در JAMA منتشر شد، به این نگرانی اشاره شده است.

طبق یافته‌های جدید، حتی اگر شخصی پس از بهبودی از کووید ۱۹، از علائم خود ناآگاه باشد احتمال آسیب یا التهاب قلبی و خطرهای جدی‌تری مثل آریتمی، نارسایی قلب و حتی مرگ وجود خواهد داشت. این پژوهش ۱۰۰ بیمار با میانگین سنی ۴۹ سال را بررسی کرده است که اخیرا از کووید ۱۹ بهبود یافته‌اند و اغلب آن‌ها بی‌علامت بودند یا علائم خفیف داشتند.

پژوهشگران با اسکن MRI قلب بیماران در مدت زمان میانگین دو ماه پس از تشخیص کووید ۱۹، به یافته‌های نگران‌کننده‌ای رسیدند: ۷۸ درصد به ناهنجاری‌های پیوسته‌ی قلبی و ۶۰ درصد به التهاب ماهیچه‌های قلب دچار (میوکاردیتیس) شده بودند. ناگفته نماند افراد مبتلا به میوکاردیتیس در گروه کم‌علامت یا بی‌علامت قرار داشتند.

به‌اعتقاد پژوهشگران، میوکاردیتیس می‌تواند به‌دلیل دو مکانیزم رخ دهد: ۱. آسیب قلبی‌عروقی ناشی از خود ویروس؛ ۲. عوارض جانبی سیستم ایمنی. درواقع، اثربخشی برخی داروهای ضدالتهاب مثل دگزامتازون در کاهش مرگ‌و‌میر برخی از بیماران وخیم می‌تواند رابطه‌ی مستقیمی با آثار ضدالتهابی بر قلب داشته باشد. حتی با وجود روش‌های درمان تهاجمی، برخی نمونه‌های مبتلا به میوکاردیتیس دچار آسیب‌های دائمی قلبی و نارسایی قلبی می‌شوند و درنهایت جان خود را از دست می‌دهند. هالی اس. آندرسن، متخصص قلب و عروق مرکز پزشکی ویل‌کرنل نیویورک می‌گوید:

ویروس جدید کرونا می‌تواند به‌طور مستقیم و غیرمستقیم بر قلب تأثیر بگذارد: در درجه‌ی اول می‌تواند با حمله به سلول‌های ماهیچه‌‌ی قلب به التهاب یا میوکاردیتیس منجر شود که توانایی پمپاژ قلب را کاهش و آسیب‌پذیری قلب در برابر آریتمی را افزایش می‌دهد. موارد بسیاری از عارضه‌ی تاکوتسوبو (عارضه‌‌ی قلبی ایجادشده به‌دلیل استرس) گزارش شده‌اند و این عوارض می‌توانند به نارسایی قلبی و مرگ بینجامند. همچنین، ویروس جدید کرونا می‌تواند با تشکیل لخته‌های خون در رگ‌های کوچک خونی قلب، زمینه‌ساز بیماری‌های ریوی جدی شود که فشار زیادی بر قلب وارد می‌کنند و در برخی بیماران عامل طوفان سیتوکین هستند که به اندام‌های بدن آسیب‌ جدی وارد می‌کند.

پژوهش یادشده ثابت می‌کند کووید ۱۹ می‌تواند بر افراد جوان و سالم هم تأثیر بگذارد. برخی بیمارهای میوکاردیتیس بی‌علامت هستند؛ در‌حالی‌که برخی دیگر علائم خفیفی مثل درد قفسه‌ی سینه یا تنگی نفس دارند. براساس گزارشی از اتحادیه‌‌ی ورزش دانشگاهی ایالات متحده (NCAA)، آزمایش کووید ۱۹ برای تقریبا ۱ تا ۲ درصد از ورزش‌کاران مدارس NCAA مثبت اعلام شده است و حداقل ۱۲ ورزش‌کار دانشگاهی مبتلا به عارضه‌ی میوکاردیتیس تشخیص داده شدند.

به‌طور‌کلی، ورزش‌کاران حرفه‌ای دسترسی بیشتری به آزمایش‌های کووید ۱۹ دارند و این آزمایش‌ها می‌توانند به آن‌ها درباره‌ی عارضه‌هایی مثل خستگی، درد قفسه‌ی سینه و تنگی نفس هشدار دهند. باوجوداین، درباره‌ی ورزش‌کاران آماتور یا افرادی که می‌خواهند پس از بهبودی از کووید ۱۹ به ورزش ادامه دهند، چه می‌توان گفت؟ هنوز اطلاعاتی درباره‌ی خطرهای پس از بهبودی کووید ۱۹ وجود ندارد و به پژوهش‌های بیشتری در این زمینه نیاز است.

بااین‌همه، ورزش‌کاران آماتور از مزایایی مثل نظارت پیوسته‌ی مربیان و پزشکان ورزشی بی‌بهره هستند. برخی افراد هم با وجود کمی خستگی یا تنگی نفس یا احساس ناراحتی در قفسه‌ی سینه ممکن است به میوکاردیتیس مبتلا شده باشند؛ البته برای رسیدن به نتیجه‌ای قطعی باید آزمایش‌هایی مثل اکوکاردیوگرام را انجام داد.

با دستیابی به اطلاعات بیشتر درباره‌ی کووید ۱۹، باید مراقبت‌های ویژه‌ای برای علائم قلبی‌عروقی در نظر گرفت؛ به‌ویژه هوشیاری پس از بهبودی دربرابر علائمی مثل درد قفسه‌ی سینه و تنگی نفس و خستگی بسیار اهمیت دارد. علاوه‌بر‌این، باید به این نکته توجه کرد که کووید ۱۹ علاوه‌بر ریه‌ها می‌تواند تمام اعضای بدن را درگیر کند و اورژانس بیمارستان‌ها باید تأخیر‌نداشتن در رسیدگی به علائمی مثل درد قفسه‌ی سینه را در اولویت خود قرار دهند.