خطر مرگ براثر کرونا بیش از همه مردان و افراد مسن را تهدید می‌کند
مطالعات متعددی افزایش خطر ویروس کرونا را در میان گروه‌های مختلف، ازجمله گروه‌های سنی مشخص کرده‌اند. به‌ازای هر ۱،۰۰۰ فرد دچار عفونت ویروس کرونا کمتر از ۵۰ سال تقریبا کسی از دنیا نمی‌رود. درباره‌ی افرادی که در دهه‌ی ششم و اوایل دهه‌ی هفتم زندگی خود قرار دارند، حدود پنج نفر از دنیا خواهند رفت و نرخ مرگ‌و‌میر در میان مردان بیشتر از زنان است. با افزایش سن، خطر مرگ افزایش بیشتری پیدا می‌کند. به‌ازای هر ۱،۰۰۰ فرد دچار عفونت کرونا که در اواسط دهه‌ی هشتم قرار دارند یا سال‌خورده‌تر هستند، تقریبا ۱۱۶ نفر از دنیا خواهند رفت. این‌ها آمار آشکاری هستند که ازطریق چند مطالعه‌ی دقیق درباره‌ی خطر مرگ ناشی از کووید ۱۹ به‌دست آمده است.
از همان آغاز دنیاگیری، روند مرگ‌و‌میر ناشی از ویروس کرونا براساس سن مشخص بود. مارم کیلپاتریک، پژوهشگر بیماری‌های عفونی در دانشگاه کالیفرنیا، می‌گوید تیم‌های پژوهشی که حضور آنتی‌بادی‌های ضد SARS-CoV-2 را در جمعیت عمومی بررسی کرده‌اند، خطر مرگ براثر کرونا را تعیین کرده‌اند. این مطالعات نشان می‌دهد سن قوی‌ترین پیش‌بینی‌کننده‌ی خطر مرگ است. در مطالعات مذکور، از معیار نسبت مرگ‌و‌میر ناشی از عفونت (IFR) استفاده شده است. این معیار نسبتی از افراد آلوده به ویروس ازجمله افرادی که آزمایش نداده‌اند یا افراد بدون علائم را نشان می‌دهد که درنتیجه‌ی عفونت از دنیا می‌روند.
البته هنریک سالجه، اپیدمیولوژیست بیماری‌های عفونی در دانشگاه کمبریج بریتانیا می‌گوید: «سن نمی‌تواند همه‌چیز را توضیح دهد.» جنس نیز عامل خطرساز قوی است و احتمال مرگ مردان براثر ویروس کرونا تقریبا دوبرابر بیش از زنان است. علاوه‌بر‌این، اختلاف‌های میان کشورهای مختلف در برآوردهای مرگ‌و‌میر برای گروه‌های سنی بزرگ‌تر نشان می‌دهد که خطر مرگ براثر کرونا با وضعیت‌های سلامتی زمینه‌ای و ظرفیت سیستم‌های بهداشت و درمان و شیوع ویروس در مراکز مراقبت از سالمندان نیز ارتباط دارد.
مردان سال‌خورده درمعرض خطر بیشتری قرار دارند
پژوهشگران به‌منظور برآورد نرخ مرگ‌و‌میر براساس سن، از داده‌های مطالعات شیوع آنتی‌بادی استفاده کردند. در ماه‌های جون و جولای، هزاران نفر در انگلیس آزمایش آنتی‌بادی دادند. از میان ۱۰۹،۰۰۰ نوجوان و بزرگ‌سال انتخاب‌شده به‌صورت تصادفی، حدود ۶ درصد آنتی‌بادی‌های ضد SARS-CoV-2 داشتند. از این نتیجه برای برآورد IFR کلی برابر ۰/۹ یا ۹ مورد مرگ در هر ۱،۰۰۰ مورد برای انگلیس استفاده شد. مقدار IFR برای افراد بین ۱۵ تا ۴۴ ساله تقریبا برابر صفر بود و برای گروه سنی ۶۵ تا ۷۴ سال به ۳/۱ درصد می‌رسید و برای گروه‌های سنی بزرگ‌تر به ۱۱/۶ درصد افزایش پیدا می‌کرد.
سن قوی‌تری پیش‌بینی‌کننده‌ی خطر مرگ ناشی از کووید ۱۹ است. این خطر از ۵۰ سالگی افزایش پیدا می‌کند.
مطالعه‌ی دیگری از اسپانیا که ماه آوریل آغاز شد و بیش از ۶۱،۰۰۰ نفر را آزمایش کرد، روند مشابهی پیدا کرد. مقدار IFR کلی برای جمعیت حدود ۰/۸ درصد به‌دست آمد؛ اما برای افراد کوچک‌تر از ۵۰ سال نزدیک صفر بود و برای مردان ۸۰ ساله و سال‌خورده‌تر به حدود ۱۱/۶ درصد افزایش می‌یافت. این رقم در زنان همین گروه سنی برابر ۴/۶ درصد بود. همچنین، نتایج نشان می‌داد که احتمال مرگ مردان براثر عفونت بیشتر است و این فاصله با افزایش سن بیشتر می‌شود. جسیکا متکالف، جمعیت‌شناس دانشگاه پرینستون آمریکا، می‌گوید تفاوت در پاسخ سیستم ایمنی مردان و زنان می‌تواند خطرهای متفاوت را توضیح دهد: ممکن است سیستم ایمنی زنان با تشخیص پاتوژن اندکی زودتر از مردان، تا حدودی برتری داشته باشد.
مطالعه‌ای در اسپانیا نشان داد خطر مرگ براثر کووید ۱۹ در مردان بیشتر از زنان است.
سیستم ایمنی نیز ممکن است خطر بیشتر مرگ افراد سال‌خورده براثر ویروس کرونا را توضیح دهد. متکالف می‌گوید: «وقتی بدن پیر می‌شود، سطوح کمی از التهاب ایجاد می‌کند و کووید ۱۹ می‌تواند سیستم ایمنی خسته‌ی بدن را از کنترل خارج کند.»
در مطالعه انجام‌شده در انگلیس نتایج گروه‌های مختلف قومی نیز باهم مقایسه شدند. آمارهای مرگ‌و‌میر و موارد بیماری نشان می‌دهد که در انگلستان احتمال مرگ یا بستری‌شدن در سیاه‌پوستان و افراد آسیای جنوبی بیشتر است. بااینحال، تجزیه‌و‌تحلیلی به سرپرستی هلن وارد، اپیدمیولوژیست کالج سلطنتی لندن، نشان داد که گرچه احتمال عفونی‌شدن این مردمان درمقایسه‌یه سفیدپوستان بیشتر است، احتمال مرگ براثر کووید۱۹ در آن‌ها بیشتر نیست.
تفاوت کشورها
تفاوت‌های درخورتوجهی در برآوردهای IFR، خصوصا برای افراد ۶۵ ساله و مسن‌تر در کشورهای مختلف وجود دارد. برای مثال، مطالعه‌ی شیوع آنتی‌بادی در ژنو مقدار IFR را برای افراد ۶۵ ساله و مسن‌تر، ۵/۶ درصد برآورد کرد. این رقم کمتر از رقم برآوردی در اسپانیا است که برای مردان و زنان ۸۰ ساله و مسن‌تر حدود ۷/۲ درصد یا در انگلستان IFR برای افراد ۷۵ ساله و مسن‌تر ۱۱/۶ درصد برآورد شده است.
اندرو آزمان، اپیدمیولوژیست بیماری‌های عفونی در دانشکده بهداشت عمومی بلومبرگ جانز هاپکینز، می‌گوید توضیحات زیادی برای این تفاوت‌ها وجود دارد. به‌گفته‌ی وی، کشورهایی که نرخ بیشتر مشکلات هم‌زمانی مانند دیابت و چاقی و بیماری قلبی دارند، IFR بیشتری خواهند داشت. بااینحال، کشورهایی که از سیستم‌های بهداشت و درمانی بهره می‌برند که بهتر می‌توانند از بیماران به‌شدت بدحال کووید ۱۹ مراقبت کنند، نرخ ماندگاری بهتری خواهند داشت.
پژوهشگران می‌گویند مقداری از اختلافات می‌تواند ناشی از روش انجام مطالعه باشد. برای مثال، تفاوت در قابلیت اطمینان آزمایش‌های آنتی‌بادی به‌کاررفته در مطالعات مختلف، نحوه‌ی ثبت مرگ‌و‌میر ناشی از کووید ۱۹ و نحوه‌ی تقسیم‌بندی افراد براساس سن می‌تواند روی نتایج تأثیرگذار باشد.
سالجه می‌گوید به‌نظر می‌رسد عاملی مهم مؤثر در نرخ‌های متفاوت مرگ‌و‌میر گزارش‌شده در کشورهای مختلف این باشد که آیا ویروس در مراکز مراقبت از سالمندان منتشر شده است یا نه. در این مکان‌ها، افرادی که در وضعیت سلامتی شکننده‌ای قرار دارند، در محیط‌های نزدیک به‌هم زندگی می‌کنند که ویروس می‌تواند به‌سرعت در آنجا گسترش پیدا کند. وقتی مطالعه‌ی انگلیسی مرگ‌و‌میرهای خانه‌های سالمندان را در نظر گرفت، IFR در افراد ۷۵ ساله و مسن‌تر از ۱۱/۶ درصد به ۱۸/۷ درصد افزایش یافت.
کیلپاتریک می‌گوید اگرچه برآوردهای مرگ‌و‌میر برای درک خطر شیوع ویروس در گروه‌های سنی مختلف مهم است، آن‌ها کل داستان را درباره‌ی تلفات کووید ۱۹ بیان نمی‌کنند و کووید ۱۹ در افراد بازمانده، با عوارض بلندمدت بسیاری همراه است.