قیمت واکسن کووید ۱۹ چقدر خواهد بود؟
در آمریکا مردم هیچ هزینه‌ای برای واکسن کووید ۱۹ پرداخت نمی‌کنند یا مقدار بسیار کمی برای آن می‌پردازند. همچنین با سرمایه‌گذاری قابل توجه دولت در این زمینه، بسیاری از سازندگان واکسن قیمت آن را کاملا کمتر از قیمت بازار تعیین خواهند کرد.
قدرت واکسن به قیمت آن بستگی دارد. بدون توجه به اثربخشی بالینی، اگر تعداد بسیار کمی از مردم به واکسن دسترسی داشته باشند، جامعه نمی‌تواند به ایمنی جمعی برسد و این نوآوری نتیجه‌ای نخواهد داشت. دکتر بروس یی‌لی، استاد سیاست و مدیریت بهداشت در دانشگاه شهری نیویورک، می‌گوید: «ارزش نهایی واکسن به‌وسیله‌ی پوشش آن مشخص خواهد شد. اگر فقط برخی از افراد واکسن را دریافت کنند، برای اینکه مانع از شیوع ویروس شویم پوشش کافی نخواهیم داشت.»
در حال حاضر قیمت‌ها کاملا مناسب هستند. فایزر و بیوان‌تک در قرارداد ۱٫۹۵ میلیارد دلاری با دولت، قیمت اولیه‌ی را ۱۹٫۵ دلار برای هر دوز تعیین کرده‌اند و از‌آن‌جایی که هر فرد باید دو دوز از واکسن دریافت کند، در مجموع ۳۹ دلار خواهد شد. فایزر و بیوان‌تک که واکسنی مبتنی بر mRNA ساخته‌اند، این بودجه را برای ۱۰۰ میلیون دوز اول دریافت می‌کنند.
مدرنا نیز واکسنی مبتنی بر mRNA ساخته و تقریبا ۱ میلیارد دلار از سازمان پژوهش و توسعه پیشرفته زیست‌پزشکی دریافت کرده است، قراردادی ۱٫۵ میلیارد دلاری برای ۱۰۰ میلیون دوز دارد که قیمت را برای هر فرد به حدود ۵۰ یا ۲۵ دلار برای هر دوز می‌رساند. این قیمت‌ها با قیمت واکسن آنفلوانزا سالانه مطابقت دارند که برای بیماران بیمه‌نشده حدود ۴۰ دلار است و بسیاری از افرادی که بیمه دارند، هیچ هزینه‌ای پرداخت نمی‌کنند.
این درحالی است که واکسن آنفلوانزای فصلی در هر سال حدود ۶۰ درصد کارآیی دارد؛ ولی داده‌های میانی نشان‌دهنده‌ی ۹۰ درصد کارآیی برای واکسن فایزر و ۹۵ درصد کارآیی برای واکسن مدرنا بوده است؛ البته این نتایج ممکن است با ادامه‌ی کارآزمایی‌های مرحله‌ی سوم تغییر کند. علاوه‌براین، دولت آمریکا از قبل وارد عمل شده است تا اطمینان حاصل کند بیماران تا جایی که ممکن است هزینه‌ی کمتری برای واکسن‌های کووید ۱۹ پرداخت کنند. مراکز خدمات مدیکر و مدیکید در حال نهایی کردن قانونی است که واکسن‌های کووید ۱۹ دارای مجوز سازمان غذا و دارو، بدون هزینه برای سالمندان یا افراد کم‌درآمد در برنامه‌های بیمه درمانی دولتی پوشش داده شود.
از دیدگاه اقتصادی مطلق و با هزینه‌های قابل توجه مراقبت‌های بهداشتی و غیبت کارکنان به‌علت دنیاگیری، واکسن کووید ۱۹ می‌تواند قیمت بسیار بالاتری داشته باشد و هنوز با‌ارزش باشد. دکتر لی می‌گوید: «آنچه در مورد واکسن کووید ۱۹ قابل توجه است، آن است که حتی در قیمت‌های بالا باز هم ارزش خالص مثبتی دارد.»
دکتر لی و گروهش در دانشگاه شهری نیویورک در حال شبیه‌سازی دنیاگیری بدون واکسن و با واکسن بوده‌اند. بر اساس تجزیه‌و‌تحلیل‌های آن‌ها که هزینه‌های پزشکی مستقیم و کاهش بهره‌وری را در نظر می‌گیرد، اگر واکسن فقط خطر بیماری شدید را کاهش دهد، بسته به میزان کارآیی، برای رژیم دو دوزی واکسن، ۲۰۰ تا ۸۰۰ دلار صرفه‌جویی خواهد شد. اگر واکسن از عفونت پیشگیری کند، آستانه‌ی صرفه‌جویی در هزینه بالاتر و بسته به میزان کارآیی واکسن ۴۰۰ تا ۱۱۰۰ دلار خواهد بود.
تجزیه‌و‌تحلیلی که به‌وسیله‌ی گروه Quadrant Health Economics برای مدرنا انجام شد، نشان می‌داد یک پرداخت‌کننده‌ی هشیار نسبت به هزینه باید حاضر باشد تا ۳۰۰ دلار برای یک دوره‌ی واکسیناسیون کووید ۱۹ با کارآیی ۶۰ درصد پرداخت کند.
دیمن کونوور، مدیر پژوهش‌های تساوی مراقبت‌های بهداشتی در شرکت مورنینگ‌استار، می‌گوید شرکت‌ها هنگام قیمت‌گذاری واکسن‌ها با فشار قرارداد اجتماعی روبه‌رو هستند و بسیاری از تولیدکنندگان با تزریق بودجه قابل توجه ازسوی دولت، فروش محصول را در قیمتی نزدیک هزینه در نظر می‌گیرند و در این شرایط، به نظر نمی‌رسد برای بیشتر صنعت در بلندمدت سودآوری آنچنانی داشته باشد.
هنگامی که از آلبرت بورلا، مدیرعامل فایزر، درمورد قیمت ۱۹٫۵ دلار برای هر دوز واکسن، سؤال شد، او پاسخ داد: «بدیهی است که قیمت آن بسیار خوب و پایین‌تر از سودی است که به جامعه می‌آورد.» به گفته‌ی بورلا، از آغاز سال ۲۰۲۲ با فروکش کردن نیاز فوری به واکسن، انتظار دارد شرایطی فراهم شود که قیمت بر اساس رقابت در آن زمان و نیز ارزش محصول تعیین شود که اکنون در نظر گرفته نمی‌شود.
موضوع غیر منتظره آن است که با وجود ارزش، قیمت احتمالا پایین‌تر خواهد آمد. طی چند ماه آینده با آمدن واکسن‌های دیگری که مبتنی بر فناوری‌های متفاوتی هستند، رقابت آغاز خواهد شد. شرکت جانسون اند جانسون که در حال ساخت واکسن مبتنی بر وکتور آدنوویروس است، به‌تازگی کارآزمایی مرحله‌ی سوم آن را آغاز کرده است. جانسون اند جانسون حدود ۵۰۰ میلیون دلار بودجه دریافت کرده و قرارداد ۱۰۰ میلیون دوز با قیمت ۱ میلیارد دلار بسته است که قیمت هر دوز حدود ۱۵ دلار خواهد بود. استر کروفا، مدیراجرایی مرکز FasterCures از مؤسسه میلکن که واکسن‌ها و درمان‌های کووید ۱۹ را دنبال می‌کند، می‌گوید:
انتظار دارم کارفرمایان، پرداخت‌کنندگان تجاری و پرداخت‌کنندگان عمومی اطمینان حاصل کنند که هیچ نوع مانع هزینه‌ای ایجاد نمی‌کنند و هزینه‌ی واکسن را هرچه باشد، قبول می‌کنند. این مسئله باید در سطح جهانی گسترش پیدا کند. اگر ما آن را در کشور آمریکا حل کنیم و در سایر جهان حل نشود، درواقع از دنیاگیری عبور نکرده‌ایم.
درحالی‌که دسترسی و به‌صرفه بودن مهم هستند، اولویت اصلی دیگر نیاز به آموزش مردم در مورد واکسن‌ها ازطریق همکاری سازمان‌های مختلفی خصوصی، دولتی و مردمی است. کروفا می‌گوید: «ما به پیام‌های یکپارچه برای مردم نیاز داریم تا متوجه شوند چه در پیش است. وقتی واکسن دردسترس قرار گرفت، نمی‌توانیم این کار را انجام دهیم. از هم‌اکنون باید اقدام کنیم.»
نظرات