پژوهشگران کلید برخورد با افراد تدافعی را پیدا کردهاند
بهگفتهی پژوهشگران، حالت دفاعی - که ممکن است در واکنش به اشتباه، سوءتفاهم یا نظر متفاوت شکل بگیرد - اغلب در مواردی افزایش پیدا مییابد که فرد دارای این حالت، احساس طرد شدن پیدا میکند.
برخورد احترامآمیز با فردی که با او مخالف هستید یا در برابر شما کار اشتباهی کرده است و ارزش دادن به نقش او، کار آسانی نیست؛ اما پژوهشگران میگویند این رویکرد در بلندمدت برای همهی افراد درگیر و برای حل درگیریها بهتر است. لیدیا وودیات از دانشگاه فلیندرز استرالیا، میگوید: «این پژوهش نشان میدهد که حالت دفاعی با پاسخهای اجتماعی منفی تقویت میشود؛ اما وقتی افراد در گروه خود احساس امنیت، احترام و ارزشمندی کنند، کاهش پیدا میکند.»
پژوهش جدید شامل دو آزمایش میشود. در اولین آزمایش، از ۲۰۲ داوطلب درخواست شد زمانی را به خاطر آورند که به دیگری ظلم کردهاند. از آنها خواسته شد به سوالاتی پاسخ بدهند شامل اینکه از دید آنها، آن رویداد چقدر بد است، چقدر به فرد دیگر نزدیک بودند و چقدر در مورد آن احساس گناه کردند. بر اساس پاسخهای داوطلبان، روابط مهمتر - جایی که حس تعلق و پذیرش در معرض تهدید بزرگتری بود- منجر به برخورد دفاعی بیشتری میشد. این رفتار با امتناع بیشتر از پذیرش گناه در مورد چیزی که اتفاق افتاده بود، اندازهگیری شد.
دومین مطالعه به این موضوع پرداخت که چگونه میتوان حالت دفاعی را کاهش داد. این بار، ۱۴۳ داوطلب ابتدا مستندی درباره تولید غیر اخلاقی گوشت و تخممرغ تماشا کردند و سپس به شرکت در گفتگویی از پیش تعیینشده دعوت شدند تا درمورد اینکه چه چیزی نشان داده شد و نگرش خود در مورد آن صحبت کنند. همانند آزمایش اول، شرکتکنندگان اگر احساس میکردند هویت اخلاقی یا اجتماعی آنها در معرض تهدید قرار گرفته است، حالت دفاعی پیدا میکردند. در این مورد، نشان داده شد که میتوان از طریق تعامل، پذیرش و رفتارهای جبرانی - برای مثال داشتن فرصتی برای کمک به بهزیستی حیوانات - رفتار دفاعی را کاهش داد.
پژوهشگران نتیجه گرفتند اگر افرادی که در حالت دفاعی قرار دارند، احساس کنند هنوز عضوی از گروه هستند و همچنان مورد احترام قرار دارند، اغلب از حالت دفاعی آنها کاسته میشود. بنابراین حتی اگر با کسی مخالف هستید، به نظر میرسد تلاش برای تعامل بهتر از حمله به او باشد. وودیات میگوید: «البته این پاسخها همیشه طبیعی به نظر نمیرسند یا آسان نیستند؛ خصوصا وقتی با فردی روبهرو هستیم که فکر میکنیم به ما ظلم کرده است. غریزهی ما نیز در جهت محافظت از خود عمل میکند. در نتیجه وقتی کار اشتباه فردی در جامعه مشخص میشود، اغلب او را مورد نکوهش قرار میدهیم، طرد یا مجازات میکنیم؛ اما این رفتارها احتمالا فقط پاسخ دفاعی را در طول زمان تقویت میکند؛ نه فقط برای آن فرد بلکه برای تمام افرادی که در موقعیتهای مشابه قرار دارند.»
حالت دفاعی قابل درک است و مزیتهایی دارد؛ برای مثال به ما کمک میکند از شکستها بهبودی حاصل کنیم و عزت نفس و خوشبینی خود را حفظ کنیم؛ اما همچنین مانع از این میشود که مشکلات را حل کنیم و تأثیر منفی روی تصمیمگیری سالم دارد. ما میتوانیم با اشتباه به خاطر سپردن آنچه رخ داده است، آسایش خاطر به دست آوریم و آسیبهای ناشی از آن را به حداقل برسانیم و گناه را به گردن دیگران بیندازیم یا کاملا از موقعیتها جدا شویم. این نوع رفتارها را بارها و بارها در مشاجرههای شبکههای اجتماعی میبینیم.
پژوهش جدید راهی برای حل این مشکلات ارائه میکند که در سطح یک خانواده یا حتی در سطح جامعه میتوانیم از آن بهره ببریم. اگر بخواهیم از شرایط دشوار عبور کنیم، باید برخورد مناسبی با حالت دفاعی داشته باشیم. وودیات میگوید: «انسانها نیاز روانشناختی اولیهای دارند که توسط دیگران مورد احترام قرار بگیرند و دیگران آنها را به حساب آورند تا فکر کنند عضو خوب و مناسبی برای گروه هستند. حالت تدافعی نقاط کوری در تصمیمگیری ایجاد میکند. وقتی افراد و گروهها در برابر مشکلات بهصورت دفاعی پاسخ میدهند، مشکلات تشخیص داده نمیشود، قربانیان مورد توجه قرار نمیگیرند و روابط تخریب میشود.»
این پژوهش در مجلهی British Journal of Social Psychology منتشر شده است.
نظرات