واکسن فایزر تحت ‌تأثیر جهش واریانت واگیردار ویروس کرونا قرار نمی‌گیرد

پژوهشگران اواخر روز پنج‌شنبه گزارش کردند جهش شناسایی‌شده در واریانتی از ویروس کرونا که سرعت انتشار بالایی دارد، واکسن کووید ۱۹ شرکت فایزر و بیوان‌تک را بی‌اثر نمی‌کند. نتایج مطالعه‌ی جدید شاهد مثبتی است که نشان می‌دهد واکسن‌های موجود قادر خواهند بود بدون از دست دادن کارآیی، در برابر برخی از جهش‌های ویروس کرونای SARS-CoV-2 مقاومت کنند. اما کارشناسان خاطرنشان کردند که این واکسن و واکسن‌های دیگر باید در برابر جهش‌های نگران‌کننده‌ی دیگر آزمایش شوند و مطالعه‌ی جدید تنها یکی از جهش‌های کلیدی این واریانت‌ها را بررسی کرده است و نه کل واریانت‌ها را.

در مطالعه‌ی جدید که در استت نیوز گزارش شده است، دانشمندان نسخه‌ای از ویروس را مهندسی کردند تا شامل جهشی به نام N501Y شود. این جهش در واریانت‌هایی یافت می‌شود که به‌ نظر می‌رسد سریع‌تر از اشکال دیگر ویروس منتقل می‌شوند؛ از جمله واریانتی که برای اولین‌ بار در بریتانیا شناسایی شد و اکنون در کشورهای دیگر از جمله آمریکا در حال انتشار است.

دانشمندان سپس با استفاده از نمونه خون گرفته‌شده از ۲۰ فرد که واکسن را دریافت کردند، به بررسی این موضوع پرداختند که عملکرد سلول‌های ایمنی این افراد از نظر دفع فرم جهش‌یافته از ویروس درمقایسه ‌با فرم قبلی چگونه است. براساس یافته‌های آن‌ها، فعالیت خنثی‌سازی علیه ویروس جهش‌یافته کاهش نداشت.

مطالعه‌ی جدید که به‌وسیله‌ی دانشمندان فایزر و شاخه پزشکی دانشگاه تگزاس انجام شد، روی سرور پیش‌چاپ ارسال شده است؛ یعنی هنوز مورد بازبینی کارشناسان قرار نگرفته است.

به ‌نظر می‌رسد N501Y به ویروس کرونا کمک می‌کند تا حتی بهتر از سایر اشکال ویروس، به گیرنده‌ی ACE2 روی سلول‌ها متصل شود؛ به این معنا که افرادی که در معرض آن قرار می‌گیرند، با احتمال بیشتری دچار ویروس خواهند شد. این امر می‌تواند به توضیح این مسئله کمک کند که چرا به ‌نظر می‌رسد واریانت‌های دارای جهش مذکور، قابلیت انتقال بیشتری داشته باشند.

علاوه‌ بر واریانتی که اولین ‌بار در بریتانیا مشاهده شد، N501Y در واریانتی که ابتدا در آفریقای جنوبی شناسایی شد، دیده می‌شود. اما هر دوی این واریانت‌ها حاوی جهش‌های دیگری هستند؛ بنابراین دانشمندان باید واکسن‌ها را در برابر واریانت‌های کامل آزمایش کنند تا مشخص شود که محافظت واکسن پایدار است.

به ‌نظر می‌رسد یکی از جهش‌های کلیدی که E484K نامیده می‌شود، موجب می‌شود ویروس برای برخی از آنتی‌بادی‌ها کمتر قابل شناسایی باشد و این امر باعث نگرانی شده است. این جهش در واریانت آفریقای جنوبی دیده می‌شود؛ اما در نسخه‌ای که ابتدا در بریتانیا ظاهر شد، وجود ندارد.

فایزر و همکارانش در حال آزمایش واکسن خود در برابر این واریانت‌ها هستند. مدرنا نیز گفته است که در حال انجام پژوهش‌های مشابهی روی واکسن کووید ۱۹ خود است.

دانشمندان انتظار داشتند واکسن‌های تأییدشده یا واکسن‌ها در حال ساخت، تحت ‌تأثیر جهش‌های واحد قرار نگیرند. علت آن است که آنتی‌بادی‌های تولیدشده به وسیله‌ی واکسن چندین بخش از ویروس را هدف قرار می‌دهند؛ بنابراین تغییر در یک مکان نباید توانایی سیستم ایمنی را درزمینه‌ی شناسایی پاتوژن تضعیف کند. واکسن‌ها همچنین موجب فعالیت دیگر بخش‌های سیستم ایمنی از جمله سلول‌های T می‌شوند.

دورمیتزر می‌گوید فایزر واکسن خود را در برابر چندین جهش SARS-CoV-2 آزمایش کرده و هیچ مورد هشداردهنده‌ای پیدا نکرده است. کارشناسان تأکید می‌کنند که جهش ممکن است از تأثیر واکسن بکاهد نه اینکه آن‌ را کاملا بی‌اثر کند. اما آن‌ها می‌گویند این احتمال نیز وجود دارد که ویروس طی زمان دچار چندین جهش شود (شاید سال‌ها) که بتواند محافظت حاصل از واکسن را تهدید کند. در این مورد، واکسن‌ها را باید اصلاح کرد تا با تغییرات ژنتیکی ویروس مطابقت داشته باشند. دانشمندان و تنظیم‌کنندگان اکنون د رحال بررسی این مسئله هستند که چه زمانی باید واکسن‌ها به‌روزرسانی شوند.