مطالعه‌ای جدید نشان می‌دهد واکسن کووید روسیه ایمن و مؤثر است
روسیه با انتشار مقاله‌ای در مجله‌ی پزشکی معتبر لنست از نتایج کارآزمایی مرحله‌ی آخر خود که نشان می‌داد واکسن «اسپوتنیک وی» ایمن و بسیار مؤثر است، یکی از موانع پیش روی واکسیناسیون خود را رفع کرد.
به‌گزارش نیویورک‌تایمز، روسیه هنگامی‌که واکسنش را برای استفاده‌ی اضطراری در آگوست (قبل از آغاز کارآزمایی‌های مرحله‌ی آخر) تأیید کرد، با انتقاد کارشناسان غربی مواجه شد. مقاله‌ای که روز سه‌شنبه منتشر شد، این تردیدها را برطرف کرد و نشان داد کارایی واکسن روسی دربرابر ویروس ۹۱/۶ درصد و درمقابل اشکال شدید کووید ۱۹ کاملا محافظت‌کننده است.
دو پژوهشگر مستقل، یعنی ایان جونز از دانشگاه ریدینگ و پلی روی از دانشکده بهداشت و پزشکی گرم‌سیری لندن، در سرمقاله منتشرشده در لنست اعلام کردند: «ساخت واکسن اسپوتنیک وی به‌‌دلیل عجله‌ی زیاد و پایبندنبودن به دستورالعمل‌ها و شفاف‌نبودن با انتقاد روبه‌رو شده است؛ اما نتایج گزارش‌شده روشن و اصول علمی واکسیناسیون نشان داده شده است.»
در این سرمقاله، گفته می‌شود تولید انبوه واکسن روسیه دشوار است که متکی‌‌بر نوعی ویروس سرماخوردگی و ازنظر ژنتیکی تغییر داده شده است و به برخی از واکسن‌های دیگر، ازجمله واکسن کووید جانسون اند جانسون و آسترازنکا شباهت دارد. درحالی‌که روسیه درزمینه‌ی گرفتن تأیید سریع عمل کرده است، ازنظر تولید انبوه و واکسیناسیون واقعی عقب مانده است؛ فرایندی که درواقع از مردم دربرابر بیماری و مرگ محافظت می‌کند.
شرکت روسی تبلیغ‌کننده‌ی واکسن گفته است حدود دومیلیون نفر تاکنون در سراسر جهان واکسن اسپوتنیک وی را دریافت کرده‌اند که بسیار کمتر از تعداد افرادی است که واکسن‌های فایزر یا مدرنا را دریافت کرده‌اند. بااین‌حال، از آن دومیلیون واکسیناسیون حداقل صدهاهزار مورد در کشورهای خارج از روسیه انجام شده است که نشان می‌دهد دولت صادر‌کردن واکسن را در اولویت قرار داده است. درحالی‌که این سیاست برای سرعت‌دادن به ایمنی جهانی دربرابر بیماری مفید است، مزیت‌های دیپلماتیکی برای دولت روسیه به‌همراه دارد؛ حتی در شرایطی که ساکنان بسیاری از شهرهای روسیه هنوز به واکسن دسترسی ندارند. تاکنون پانزده کشور دیگر ازجمله آرژانتین و مجارستان و صربستان واکسن اسپوتنیک وی را برای استفاده‌ی اضطراری تأیید کرده‌اند.
واکسن اسپوتنیک وی یکی از سه واکسنی است که کارآزمایی‌های مرحله‌ی آخر را به‌پایان رسانده و کارایی‌اش بیشتر از ۹۰ درصد است. ناگفته نماند دو واکسن دیگر را مدرنا و فایزر ساخته‌اند. نسخه‌ی واکسن روسی که در کارآزمایی‌های آزمایش شده است، باید در دمای کمتر از منفی ۱۷/۸ درجه‌ی سانتی‌گراد نگه‌داری شود. افزون‌براین، وزارت بهداشت روسیه نسخه‌ای را تأیید کرده است که به روش خشک‌کردن انجمادی تولید می‌شود و می‌تواند در یخچال نگه‌داری شود. قیمت واکسن دودُزی روسی حدود ۱۰ دلار به‌ازای هر دُز است.
در کارآزمایی بالینی که اواخر سال گذشته روی حدود بیست‌هزار داوطلب انجام شد، فقط اثرهای جانبی مانند سردرد یا تب خفیف دیده شد که معمولا همراه واکسن‌ها بروز می‌کنند. پژوهشگران عوارض جانبی یا مشکل پزشکی جدی مرتبط به واکسن در میان شرکت‌کنندگان مشاهده نکردند. درمجموع، آن‌ها ۷۰ رخداد پزشکی جدی را در ۶۸ نفر شرکت‌کننده در کارآزمایی پیدا کردند که هم در گروه دارونما و هم در گروه واکسن قرار داشتند؛ به‌ویژه دو فردی که واکسن را دریافت کرده بودند، چند روز پس از دریافت اولین دُز واکسن براثر کووید جان باختند. به‌گفته‌ی پژوهشگران، هر دو فرد احتمالا قبل از آغاز کارآزمایی عفونی شده بودند و قبل از اینکه واکسن فرصت کند آنتی‌بادی‌های ضد ویروس کرونا را تولید کند، بیمار شده بودند. آن‌ها نوشتند: «این بیماری قبل از هر ایمنی حاصل از واکسن ایجاد شده بود.»
نویسندگان روسی مقاله‌ی لنست همچنین متذکر شدند که کارآزمایی مسکو فاقد تنوع قومی بود تا بتواند نشان دهد واکسن در دریافت‌کنندگان رنگین‌پوست بی‌خطر است. به‌گفته‌ی آن‌ها، کارآزمایی اسپوتنیک وی که اکنون در امارات متحده‌ی عربی در حال انجام است، گروه متنوع‌تری از مردم را مطالعه می‌کند.
نظرات