قارچ سیاه، عفونت مرتبط با کووید ۱۹ در هند چیست؟

هند از مناطقی است که به‌شدت تحت‌تأثیر کووید ۱۹ قرار گرفته است. گونه‌ی جدیدی از ویروس کرونا که سال گذشته برای اولین‌بار در این کشور کشف شد، ممکن است علت موج دوم و فاجعه‌بار این بیماری در هند باشد. براساس برآورد مجله‌ی اکونومیست، تاکنون حدود یک میلیون نفر در هند براثر کووید ۱۹ جان خود را از دست داده‌اند و میزان تلفات نسبت‌به چیزی که آمار رسمی نشان می‌دهد، بسیار بیشتر است.

اکنون هند دچار بحران سلامتی جدیدی شده است. در سراسر کشور حدود ۹ هزار فرد مبتلا به موکورمایکوزیس تشخیص داده شده‌اند که عفونتی قارچی است که در مواردی موجب می‌شود قسمت‌هایی از پوست سیاه شود و تورم صورت نیز یکی از علائم آن است. بسیاری از این موارد، دچار کووید ۱۹ نیز شده بودند. در ۱۹ ماه می، دولت هند این بیماری را به‌عنوان «بیماری قابل اطلاع» اعلام کرد که براساس آن مقامات حق دارند از هر موردی از این عفونت اطلاع پیدا کنند. اما چه چیزی این عفونت قارچی را به کووید ۱۹ ارتباط می‌دهد؟

قارچ‌ها معمولا با چشم غیرمسلح دیده نمی‌شوند، اما همه جا وجود دارند. از میان میلیون‌ها گونه قارچ، تنها چند صد گونه می‌توانند باعث بیماری انسان‌ها شوند. قارچ سیاه توسط گروهی از کپک‌ها به نام موکورمایست‌ها ایجاد می‌شود. این کپک اغلب در خاک و میوه‌های پوسیده، کمپوست و فضولات حیوانی یافت می‌شود.

معمولا فرد پس از استنشاق اسپورهای قارچ که در هوا وجود دارند، دچار موکورمایکوزیس می‌شود. عفونت همچنین می‌تواند درنتیجه‌ی جراحت پوست یا پس از خوردن غذای آلوده به قارچ ایجاد شود. موارد موکورمایکوزیس در بیماران مبتلا به کووید ۱۹ موضوع جدیدی نیست. در جولای ۲۰۲۰، پژوهشگران چینی موارد اولیه کووید ۱۹ را مطالعه کردند و دریافتند که در چندین کشور، بیماران به‌شدت بیمار و افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی داشتند، دچار عفونت‌های قارچی مختلفی شده بودند. در میان این افراد، افراد مبتلا به دیابت، نوتروپنی طولانی‌مدت (نوعی اختلال خونی نادر) و افرادی که پیوند عضو داشتند، درمعرض خطر بالاتر ابتلا به موکورمایکوزیس قرار داشتند. پژوهشگران به این نتیجه رسیدند که تخمین تعداد دقیق افرادی که دچار آن موکورمایکوزیس شده‌اند، دشوار است زیرا بیشتر موارد ممکن است مورد توجه قرار نگرفته باشد یا به اشتباه تشخیص داده شده باشد.

افزایش آگاهی نسبت‌به موکورمایکوزیس می‌تواند افزایش تشخیص در موارد را در هند توضیح دهد، اما دیابت تحت کنترل ضعیف و داروهایی که برای درمان کووید ۱۹ استفاده می‌شوند و سیستم ایمنی را سرکوب می‌کنند، مانند دگزامتازون نیز با این بیماری مرتبط بوده‌اند.

دگزامتازون استروئید ارزانی است که در صورت استفاده در بیماران به‌شدت بیمار می‌تواند نرخ مرگ‌و‌میر ناشی از کووید ۱۹ را کاهش دهد. اما استفاده‌ی گسترده از آن توانایی بدن در مبارزه با عفونت را کاهش می‌دهد. استروئیدها همچنین می‌توانند موجب افزایش قند خون افراد مبتلا به دیابت شوند و محیط غنی از قندی را ایجاد کنند که قارچ بتواند در آن رشد کند.

اگرچه موکورمایکوزیس مسری نیست، تشخیص و درمان آن بسیار دشوار است (برای مثال، برخی از موکورها دربرابر سیستم دفاعی بدن بسیار مقاوم هستند). علت آن است که بیشتر علائمی که افراد درنتیجه‌ی عفونت تجربه می‌کنند، غیراختصاصی است و می‌تواند با وضعیت‌های دیگر ازجمله عفونت‌های قارچی دیگر یا حتی سرمازدگی اشتباه گرفته شود.

هرچه تشخیص زودتر انجام شود، زودتر می‌توان داروهای ضدقارچ را برای درمان عفونت تجویز کرد. متاسفانه هند درحال‌حاضر نه‌تنها ازنظر منابع مورد نیاز برای درمان بیماران کووید ۱۹ با کمبود مواجه است، بلکه ازنظر داروی آمفوتریسین بی که برای مبارزه با موکورمایکوزیس استفاده می‌شود، نیز با کمبود شدید مواجه است.