چرا تأثیر ورزش بر افراد مختلف یکسان نیست؟
ورزش برای همه مفید است؛ اما به شیوه یکسانی روی همه ما اثر نمی‌گذارد: برخی افراد ممکن است افزایش در میزان استقامتشان را شاهد باشند؛ اما برخی دیگر ممکن است از میزان قندخون بهتر بهره‌مند شوند. اکنون دانشمندان فکر می‌کنند ممکن است علت این مسئله را کشف کرده باشند.
به‌گزارش ساینس الرت، در مطالعه‌ای جدید ۶۵۴ فرد بزرگ‌سال که عمدتا سبک زندگی کم‌تحرکی داشتند، تمرین‌های استقامتی بیست‌هفته‌ای را پشت‌سر گذاشتند؛ درحالی‌که سطوح حدود ۵۰۰۰ پروتئین مختلف در خون آن‌ها تجزیه‌و‌تحلیل شد. پژوهشگران صدها پروتئین مرتبط با آموزش‌پذیری فرد یا پاسخ‌دهی او به ورزش را شناسایی کردند. یافته‌های آن‌ها می‌تواند به ایجاد رژیم‌های ورزشی مؤثرتر و شخصی‌تر منجر شود و به کارشناسان برای مقابله با بیماری‌ها کمک کند. رابرت گرستن، رئیس بخش پزشکی قلب و عروق در مرکز پزشکی BIDMC در آمریکا می‌گوید:
درحالی‌که گروه‌های مختلف به‌طورکلی از ورزش بهره‌مند می‌شوند، تنوع در پاسخ‌های افرادی کاملا درخورتوجه است که رژیم‌های ورزشی مشابهی را دنبال می‌کنند. تا امروز، هیچ جنبه‌ای از مشخصات بالینی پایه فرد به ما اجازه نمی‌داد از قبل پیش‌بینی کنیم چه کسی با احتمال بیشتر از تمرین ورزشی به آمادگی قلبی‌تنفسی چشمگیری خواهد رسید.
درمجموع، ۱۴۷ پروتئین با آمادگی قلبی‌تنفسی مرتبط بود. آمادگی قلبی‌تنفسی که ازنظر فنی با عنوان حداکثر اکسیژن مصرفی یا VO2max شناخته می‌شود، اندازه‌گیری می‌کند بدن از چقدر اکسیژن می‌تواند استفاده و آن را به عضلات منتقل کند. هرچه این میزان بیشتر باشد، از آمادگی بیشتری برخوردارید (ساعت‌های هوشمند می‌توانند VO2max را اندازه‌گیری کنند).
پژوهشگران با تکمیل برنامه ورزشی توانستند ۱۰۲ پروتئین مرتبط با تغییر در VO2max را شناسایی کنند. آن‌ها از اطلاعات این پروتئین‌ها استفاده کردند تا برای فرد امتیازی را محاسبه کنند که آموزش‌پذیری وی را پیش‌بینی می‌کرد؛ یعنی نشان می‌داد تمرین ورزش موجب چه میزان تغییر در VO2max خواهد شد. آنان با استفاده از این امتیاز توانستند داوطلبانی را شناسایی کنند شناسایی کنند که VO2max یا آمادگی قلبی‌عروقی آن‌ها با ورزش‌های استقامتی افزایش چندانی پیدا نمی‌کرد. این اطلاعات هنگام تلاش برای بهبود آمادگی‌تان مفید است. گرستن می‌گوید: «سطوح پایه‌ای چندین پروتئین پیش‌بینی می‌کرد چه کسی پاسخ بهتری به پروتکل‌های ورزشی خواهد داد.»
گرستن و همکارنش مطالعه‌ای جداگانه نیز مبتنی‌بر جامعه‌ای انجام دادند که نشان‌دهنده ارتباط برخی از پروتئین‌های شناسایی‌شده با خطر بیشتر مرگ زودهنگام بود که از این ایده حمایت می‌کند این پروتئین‌ها ارتباط نزدیکی با سلامت قلب و نرخ مرگ‌و‌میر دارند.
گرچه بعید است به‌زودی به قرصی با اثرهای ورزش دست پیدا کنیم، یافته‌های مطالعه جدید بینشی حیاتی در‌این‌باره مهیا می‌کند که بدن انسان چگونه به تمرین‌های بدنی پاسخ می‌دهد و چگونه ممکن است بتوانیم روال‌های ورزشی مؤثرتر و شخصی‌تری را در آینده طراحی کنیم. این مطالعه اولین مطالعه‌ای است که ارتباط میان پروتئین‌ها و VO2max را با چنین جزئیاتی بررسی می‌کند.
مرحله بعدی آزمایش فرضیه روی نمونه بزرگ‌تری از افراد است که هم عوامل مؤثر روی VO2max را در نظر بگیرد و هم پروتئین‌های بیشتری را اندازه‌گیری کند. گرچه آشکار است همه ما به‌طور متفاوتی دربرابر ورزش پاسخ می‌دهیم، مشخص نیست چرا این اتفاق می‌افتد و مطالعه حاضر می‌تواند آغازی برای یافتن پاسخ صحیح این پرسش باشد. گرستن می‌گوید: «اکنون فهرست دقیقی از ترکیبات خونی جدید داریم که درک ما را از زیست‌شناسی تناسب‌اندام و سازگاری با ورزش افزایش می‌دهد و پاسخ افراد را به رژیم ورزشی معین پیش‌بینی می‌کند.»
این پژوهش در مجله Nature Metabolism منتشر شد.