نواوکس چهارمین واکسن کرونا آمریکایی را با اثربخشی ۹۰ درصد ارائه داد
نواوکس (Novavax)، شرکت زیست‌فناوری کوچک آمریکایی امروز دوشنبه نتایج کارآزمایی بالینی واکسن کووید ۱۹ خود در ایالات متحده و مکزیک را اعلام کرد. بر اساس یافته‌ها، تزریق دو دُز واکسن این شرکت، مصونیتی قدرتمند دربرابر ویروس کرونا ارائه می‌دهد.
واکسن در کارآزمایی متشکل از ۲۹٬۹۶۰ شرکت‌کننده درمجموع اثربخشی ۹۰/۴ درصد را به نمایش گذاشت. این نتیجه، محصول نواوکس را از منظر کارایی هم‌ردیف واکسن‌های ساخت فایزر - بایون‌تک و مدرنا و بالاتر از واکسن تک‌دُزی جانسون اند جانسون قرار می‌دهد. واکسن نواوکس همچنین اثربخشی ۱۰۰ درصد را در پیشگیری از ابتلای متوسط یا شدید به کووید ۱۹ نشان داد.
با وجود نتایج چشمگیر، آینده واکسن در ایالات متحده نامعلوم است و احتمالا در دیگر کشورها نیاز بیشتری به آن وجود داشته باشد. نواوکس می‌گوید ممکن است تا پایان ماه سپتامبر به‌دنبال دریافت مجوز اضطراری سازمان غذا و دارو آمریکا نباشد. با در دسترس‌بودن موجودی فراوان از سه واکسن تأییدشده دیگر، احتمال می‌رود که این سازمان از نواوکس بخواهد درصدد دریافت مجوز کامل باشد؛ فرایندی که ممکن است به چندین ماه اضافی نیاز داشته باشد.
استنلی ارک، مدیرعامل نواوکس در گفتگویی اذعان کرد که این شرکت احتمالا نخستین مجوز خود را در کشوری دیگر به‌دست خواهد آورد. نواوکس در بریتانیا، اتحادیه اروپا، هند و کره جنوبی خواستار تأیید واکسن خود می‌شود.
وقتی نواوکس چراغ سبز دولت آمریکا را دریافت کند، احتمالا فرصت برای مشارکت در نخستین موج واکسیناسیون این کشور دیگر از دست خواهد رفت. بااین‌حال، بسیاری از کارشناسان واکسن انتظار دارند که با کاهش ایمنی و ظهور گونه‌های جدید، آمریکا در مقاطعی نیازمند تزریق دُزهای تقویت‌کننده شود. همچنین فناوری مبتنی بر پروتئین به‌کاررفته در واکسن نواوکس می‌تواند مصونیت را حتی در افرادی که پیش‌تر واکسن‌های متفاوت دریافت کرده‌اند، تقویت کند.
سال گذشته، برنامه وارپ اسپید دولت ترامپ، قراردادی ۱/۶ میلیارد دلاری برای تهیه ۱۰۰ میلیون دُز واکسن به نواوکس واگذار کرد. این شرکت با وجود آنکه در طول سه دهه از فعالیت خود هیچ واکسنی به بازار عرضه نکرده بود، این پشتیبانی بزرگ دولتی را به‌دست آورد.
در ماه ژانویه، نواوکس اعلام کرد که کارآزمایی ۱۵ هزار نفره‌اش در بریتانیا، اثربخشی واکسن دربرابر گونه اصلی ویروس کرونا را ۹۶ درصد نشان داده است. کارایی واکسن دربرابر آلفا، گونه شناسایی‌شده ویروس در بریتانیا با اندکی کاهش به ۸۶ درصد رسید. بااین‌حال، نواوکس با اجرای کارآزمایی کوچک‌تری متشکل از ۲۹۰۰ نفر در آفریقای جنوبی، کشوری که تحت سلطه گونه بتا قرار دارد، دریافت که اثربخشی محصولش فقط ۴۹ درصد است.
اما کارآزمایی آفریقای جنوبی با توجه به این حقیقت که شماری از داوطلبان ایدز داشتند، دچار پیچیدگی بود؛ زیرا این بیماری عملکرد واکسن‌ها را مختل می‌کند. همچنین برآورد اینکه واکسن تا چه از داوطلبان اچ‌آی‌وی منفی محافظت کرد، به‌دلیل اندازه کوچک مطالعه به‌سختی امکان‌پذیر بود.
با پشتیبانی برنامه وارپ اسپید، نواوکس اجرای کارآزمایی مرحله پایانی به‌مراتب بزرگ‌تر را در ایالات متحده و مکزیک برنامه‌ریزی کرد؛ اما مشکلات مربوط به تولید، راه‌اندازی آن را تا ماه دسامبر به‌تعویق انداخت. بااین‌حال در آن زمان، ایالات متحده واکسن‌های فایزر و بایون‌تک و مدرنا را تأیید کرده بود. در ماه فوریه که کارآزمایی نواوکس همچنان دردست انجام بود، دولت آمریکا به واکسن جانسون اند جانسون نیز مجوز استفاده داد.
نواوکس با انتظار برای نتایج کارآزمایی، با دیگر شرکت‌ها وارد همکاری شد تا ساخت مقادیر فراوان از واکسن خود را آغاز کند. این شرکت در هند با مؤسسه سرم و در کره جنوبی با اس‌کی بایوساینسز همکاری کرد و با اتحاد جهانی واکسن و ایمن‌سازی به توافق رسید تا ۱/۱ میلیارد دُز را برای کشورهای متوسط و کم‌درآمد تأمین کند.
- نخستین واکسن تک‌دُزی کرونا با متوسط اثربخشی ۶۶ درصد از راه رسید
- شرکت داروسازی مرک ساخت واکسن کرونا را به‌دلیل نتایج ضعیف متوقف می‌کند
بااین‌حال، مشکلات مربوط به تولید انبوه تداوم یافت و شرکت به‌منظور ساخت آزمایش‌های ویژه‌ای که برای تأیید کیفیت محصول خود استفاده می‌کند، نیازمند زمان بیشتر شد. نتایج تازه بر اساس ۷۷ داوطلبی که در کارآزمایی بالینی به کووید ۱۹ مبتلا شدند، به‌دست آمده است. احتمال بیمارشدن داوطلبانی که دارونما دریافت کردند، بسیار بیشتر از افراد واکسینه‌شده بود و از این اختلاف آماری، اثربخشی ۹۰/۴ درصد نتیجه گرفته شد.
واکسن نواوکس در گروه داوطلبان پرریسک (شامل افراد بالاتر از ۶۵ سال، افراد دارای عوامل خطر پزشکی یا شاغلان بخش‌هایی که درمعرض ابتلا به ویروس بودند)، اثربخشی مشابه نشان داد. نواوکس از ۷۷ نمونه ویروسی، ژنوم ۵۴ مورد را توالی‌یابی کرد و دریافت که نیمی از آن‌ها آلفا بودند؛ گونه‌ای که بهار امسال در ایالات متحده به نوع غالب ویروس کرونا تبدیل شد.
عوارض جانبی واکسن نسبتا خفیف بود. برخی داوطلبان خستگی، سردرد و دیگر علائم جزئی را گزارش دادند. به‌گفته مدیرعامل نواوکس، شرکت پس از تکمیل ساخت آزمایش کنترل کیفیت، خواستار دریافت مجوز در ایالات متحده خواهد شد. ارک افزود نواوکس قصد دارد تا پایان سه‌ماهه سوم سال، ماهیانه صد میلیون دُز و در پایان سه‌ماهه چهارم، هر ماه ۱۵۰ میلیون دُز تولید کند.
نظرات