بیش از ۱۸ ماه است که در جهان کووید زندگی میکنیم. در آغاز دنیاگیری، سازمانهای دولتی و مقامات بهداشتی در تلاش بودند تا مردم را در مورد نحوهی شناسایی نشانههای ویروس آگاه کنند؛ اما با تکامل ویروس، به نظر میرسد رایجترین نشانههای آن تغییر کرده باشد.
دادههای در حال ظهور نشان میدهد افراد آلوده به گونه دلتا که در سراسر جهان بسیار شایع شده است، نشانههای متفاوت با آنچه اوایل دنیاگیری با کووید مرتبط بود، تجربه میکنند.
انسانها موجوداتی پویا هستند و ازنظر سیستم ایمنی با هم تفاوتهایی دارند. این بدان معنا است که یک نوع ویروس میتواند علائم و نشانههای متفاوتی به روشهای مختلفی ایجاد کند. در تعریف پزشکی، علامت (sign) چیزی است که دیده میشود؛ مانند بثورات پوستی و نشانه (symptom) چیزی است که احساس میشود، مانند گلودرد.
روشی که طی آن ویروس موجب بیماری میشود، به دو عامل اصلی بستگی دارد:
۱. عوامل ویروسی مانند سرعت تکثیر، روشهای انتقال و موارد دیگر. عوامل ویروسی با تکامل ویروس تغییر پیدا میکنند.
۲. عوامل میزبان که مختص فرد است: سن، جنس، داروها، رژیم غذایی، ورزش، سلامتی و استرس همه میتوانند بر عوامل میزبان اثر بگذارند.
بنابراین، زمانی که در مورد علائم و نشانههای عفونت ویروسی صحبت میکنیم، به شایعترین موارد اشاره داریم. برای تعیین این موضوع، باید اطلاعات را از موارد انفرادی جمع کنیم. البته جمعآوری یا تجزیهوتحلیل این دادهها به شکلی که سوگیری نداشته باشد، همیشه آسان نیست. برای مثال، افراد مسن ممکن است نسبت به افراد جوانتر نشانههای متفاوتی داشته باشند و جمعآوری دادهها از بیماران بیمارستان با بیماران کلینیک عمومی میتواند متفاوت باشد.
نشانه ها و علایم کرونا دلتا
بر اساس دادههایی که با استفاده از سیستم گزارشهای فردی از طریق برنامه تلفن همراه از بریتانیا جمعآوری شده است، رایجترین نشانه کووید ممکن است نسبت به آنچه قبلاً با ویروس مرتبط بود، تغییر کرده باشد. در این گزارشها این موضوع در نظر گرفته نمیشود که شرکتکنندگان به کدام گونه از کووید آلوده شدهاند؛ اما با توجه به اینکه گونه دلتا در حال حاضر شایعترین گونه در بریتانیا است، میتوانیم چنین فرض کنیم که نشانههایی که شاهد آن هستیم، منعکسکننده گونه دلتا است.
پنج نشانهای که درحالحاضر نشانههای اصلی کووید ۱۹ به حساب میآیند
تب و سرفه همیشه از نشانههای شایع کووید بودهاند و سردرد و گلودرد نیز معمولاً در برخی افراد وجود داشته است؛ اما آبریزش بینی بهندرت در دادههای قبلی گزارش شده بود. در همین حین، از دست دادن حس بویایی که در ابتدا کاملاً رایج بود، اکنون در رتبهی نهم قرار دارد.
چند دلیل برای مشاهدهی چنین تغییری در نشانهها وجود دارد. ممکن است علت آن باشد که دادهها در ابتدا عمدتاً از بیمارانی حاصل میشد که به بیمارستان مراجعه میکردند که احتمالاً بیمارتر بودند. همچنین با توجه به پوشش بالاتر واکسیناسیون در گروههای سنی بالاتر، افراد جوان اکنون بخش بیشتر موارد کووید را تشکیل میدهند و معمولاً نشانههای خفیفتری تجربه میکنند. این امر همچنین میتواند ناشی از تکامل ویروس و خصوصیات متفاوت (عوامل ویروسی) گونه دلتا باشد؛ اما اینکه دقیقه چگونه نشانهها میتواند تغییر کند، مشخص نیست.
هنوز نادانستههایی درباره گونه دلتا وجود دارد؛ اما دادههای نوظهور مهم هستند؛ زیرا نشان میدهند آنچه ممکن است بهعنوان سرماخوردگی زمستانی خفیف در نظر بگیریم (آبریزش بینی و گلودرد) میتواند موردی از کووید ۱۹ باشد.
این دادهها بر قدرت علم عمومی تأکید میکند. البته باید به خاطر داشته باشیم که نتایج هنوز بهطور کامل تجزیهوتحلیل نشدهاند و عوامل میزبان مانند سن، جنس، بیماریهای دیگر، داروها و موارد دیگر در این اطلاعات به در نظر گرفته نشده است. علاوه بر این، همانطور که ویژگی تمام دادههایی است که خود افراد آن را گزارش میکنند، باید بدانیم که ممکن است نقایصی در نتایج وجود داشته باشد.
آیا واکسیناسیون روی نشانههای کووید تأثیر میگذارد؟
اگرچه گونههای جدید ویروس میتوانند اثربخشی واکسنها را کاهش دهند، برای دلتا، واکسنهای موجود در استرالیا (فایزر و آسترازنکا) به نظر میرسد پس از دو دوز محافظت خوبی در برابر کووید علامتدار فراهم کنند.
اثربخشی واکسنهای آسترازنکا و فایزر پس از دوزهای اول و دوم در برابر گونه دلتا کووید (B.1.617.2)
نشان داده شده است که هر دو واکسن (آسترازنکا و فایزر) در برابر ابتلا به بیماری شدیدی که به درمان در بیمارستان نیاز دارد، محافظت بیش از ۹۰ درصدی فراهم میکنند.
رویداد ابرناقلی که در نیو ساوت ولز استرالیا رخ داد، اهمیت واکسیناسیون را نشان داد. بر اساس گزارشها، از ۳۰ فردی که در جشن تولدی شرکت کرده بودند، هیچیک از ۲۴ نفری که به گونه دلتا آلوده شده بودند، واکسن نزده بودند. شش فرد واکسینهشده حاضر در جشن تولد دچار کووید ۱۹ نشدند.
در برخی موارد، عفونت ممکن است پس از واکسیناسیون رخ بدهد؛ اما به احتمال زیاد بار ویروسی کمتر و نشانههای عفونت بسیار خفیفتر از حالتی است که فرد واکسن نزده باشد.
شواهد نشان میدهد گونه دلتا در مقایسه با ویروس SARS-CoV-2 اولیه و گونههای فعلی ویروس مسریتر است. البته باید بدانیم که محیط نیز در حال تغییر است. پایبندی افراد به فاصلهگیری اجتماعی کمتر شده است، فصل و نرخ واکسیناسیون تغییر میکند و همهی این عوامل بر دادهها اثر میگذارند. البته اطمینان دانشمندان به این مسئله بیشتر شده است که گونه دلتا سویهای از SARS-CoV-2 با قدرت انتقال بیشتر است.
باید بدانیم که جنگ در برابر کووید به پایان نرسیده است و همهی ما در مبارزه با آن نقش داریم. اگر نشانهای دارید، حتی اگر ناچیز باشد، آزمایش انجام بدهید. هرچه زودتر واکسن را دریافت و از توصیههای بهداشت عمومی پیروی کنید.
نظرات