آیا لبنیات و غذاهای دیگر موجب آکنه می‌شوند؟

بسیاری از افراد در دوران بلوغ و بزرگ‌سالی دچار آکنه می‌شوند. اغلب گفته می‌شود برخی غذاها مانند شکلات می‌تواند آکنه را تشدید کند. آیا واقعا رژیم غذایی می‌تواند بر آکنه اثر بگذارد؟ درادامه مطلب، پاسخ چندین متخصص پوست و آکنه و میکروبیولوژی را در این زمینه می‌خوانیم که آیا رژیم غذایی می‌تواند موجب بدترشدن آکنه شود یا خیر.

آکنه نوعی بیماری پوستی است و زمانی رخ می‌دهد که چربی تولیدشده غدد چربی و سلول‌های مرده پوست باعث انسداد فولیکول مو می‌شوند و لکه و چربی برجای می‌گذارند. این وضعیت بیشتر افراد جوان را درگیر می‌کند و روی صورت و کمر و سینه ظاهر می‌شود.

روش‌های مختلفی برای مطالعه ارتباط میان رژیم غذایی و آکنه وجود دارد. دکتر گریگوری دلاست، متخصص بیماری‌های پوستی، مطالعه مروری سیستماتیکی را تشریح می‌کند که در آن نویسندگان ۴۲ مطالعه مشاهده‌ای و ۱۱ کارآزمایی بالینی مداخله‌ای را بررسی و چندین عامل مرتبط با رژیم غذایی را پیدا کرده‌اند که با آکنه ارتباط دارد.

درحالی‌که مطالعه مروری درمجموع به این نتیجه می‌رسد که ارتباطی میان آکنه و رژیم غذایی وجود دارد، مطالعات مداخله‌ای درمقایسه‌با مطالعات مشاهده‌ای ارتباط ضعیف‌تری را پیدا کرده بودند.

البته هر مطالعه مشاهده‌ای با محدودیت‌های خاص خود همراه است. برای مثال، برخی از مطالعات مشاهده‌ای متکی بر این هستند که افراد مواد غذایی مصرف‌شده را یادداشت کنند. دکتر دلاست می‌گوید:

پژوهش‌های مرتبط با تغذیه به‌شدت متکی بر این است که افراد غذاهایی را به‌خاطر بیاورند که پر از محدودیت‌ها و سوگیری و متغیرهای مخدوش‌کننده است؛ زیرا مردم معمولا مصرف غذاهای بد را کمتر‌ از حد واقعی و مصرف غذاهای خوب را بیشتر گزارش می‌کند؛ درحالی‌که به اجزا و مقدار غذای خورده‌دشه توجه زیادی نمی‌کنند. برخی از منتقدان مطالعات مبتنی‌بر رژیم غذایی حتی ادعا می‌کنند آن‌ها از روش علمی پیروی نمی‌کنند و به‌عنوان شبه‌علم باید در نظر گرفته شوند.

پروفسور گابریلا فابروچینی، متخصص آکنه از دانشگاه ناپل ایتالیا می‌گوید: «رژیم غذایی با بار گلیسمی زیاد و مصرف مکرر لبنیات، خصوصا شیر کامل و شیر بدون چربی از عوامل اصلی ایجاد ارتباط بین رژیم غذایی و آکنه هستند.» بار گلیسمی زیاد (GL) به‌معنای غذاهای حاوی کربوهیدرات است که سریعا در بدن تجزیه می‌شوند. این نوع غذاها غذاها و نوشیدنی‌های حاوی قند، نان سفید و برنج را شامل می‌شود.

دکتر دلاست می‌افزاید: «عوامل تحریک‌کننده آکنه غذاهای دارای GL زیاد، محصولات لبنی، غذاهای چرپ و شکلات را شامل می‌شود؛ درحالی‌که عوامل محافظت‌کننده دربرابر آکنه متشکل از اسیدهای چرب و میوه‌ها و سبزیجات هستند».

دکتر جری تان، متخصص پوست از دانشگاه وسترن اوهایو می‌گوید: «غذاهای با شاخص گلیسمی زیاد ممکن است سطوح انسولین و فاکتور رشد شبه انسولین ۱ را افزایش دهند. این هورمون‌ها می‌توانند دفع سبوم را افزایش و ترکیبات سبوم را به موادی تغییر دهند که خاصیت پیش‌التهابی بیشتری دارند.» سبوم ماده‌ای روغنی است که غدد چربی پوست می‌سازد.

دکتر کلی هاس، متخصص میکروبیولوژی پوست از دانشگاه ماساچوست می‌گوید: «پاتوفیزیولوژی آکنه چندعاملی و هنوز تا حد زیادی ناشناخته است؛ بنابراین، تغییر رژیم غذایی ممکن است در همه موارد مؤثر نباشد.» آکنه با سطوح هورمون‌ها نیز مرتبط است که می‌تواند طی بلوغ چرخه قاعدگی و بارداری تغییر کند. افزون‌بر‌این، ژنتیک و واکنش دربرابر داروها یا برخی از محصولات آرایشی ممکن است در بروز آکنه مؤثر باشند.

نتیجه: اگرچه به پژوهش بیشتری نیاز است، رژیم غذایی احتمال دارد با آکنه در ارتباط باشد.