پژوهشگران ممکن است علت بیماری آلزایمر را کشف کرده باشند
مطالعه جدیدی که روی مدلهای موش آزمایش شد، نشان داد علت احتمالی بیماری آلزایمر نشت ذرات حامل چربی به مغز است که پروتئینهای سمی را بههمراه دارند. پروفسور جان مامو، سرپرست مؤسسه تحقیقات نوآوریهای سلامت دانشگاه کورتین استرالیا، گفت گروه پژوهشی همکار او مسیر احتمالی خون به مغز را شناسایی کردهاند که به آلزایمر منجر میشود و شایعترین فرم زوال عقل در سراسر جهان است. پروفسور مامو گفت:
درحالیکه از قبل میدانستیم ویژگی بارز افرادی که با بیماری آلزایمر زندگی میکنند، تجمع پیشروندهی رسوبات پروتئین سمّی بتاآمیلوئید درون مغز است، پژوهشگران نمیدانستند آمیلوئید از کجا نشئت میگیرد یا چرا در مغز رسوب میکند. پژوهش ما نشان میدهد این رسوبات پروتئینی سمّی که در مغز افراد مبتلا به آلزایمر تشکیل میشود، بهاحتمال زیاد از ذرات حامل چربی به نام لیپوپروتئینها از خون وارد مغز میشود. این مسیر خون به مغز اهمیت دارد؛ زیرا اگر بتوانیم سطوح لیپوپروتئینآمیلوئید را مدیریت و از نشت آنها به مغز پیشگیری کنیم، ممکن است به روشهای درمانی جدیدی برای پیشگیری از آلزایمر و کُندشدن روند ازدسترفتن حافظه دست پیدا کنیم.
گروه پروفسور مامو با تکیه بر پژوهش برجستهای در گذشته که نشان داده بود آمیلوئید بتا در خارج از مغز با لیپوپروتئینها ساخته میشود، مسیر خون به مغز را با استفاده از مدلهای موش آزمایش کرد. موشهای آزمایششده ازنظر ژنتیکی مهندسی شده بودند تا در کبد آنها نوعی آمیلوئید انسانی تولید شود که لیپوپروتئینها را میسازد. پروفسور مامو گفت:
مطابق انتظار، مطالعه نشان داد مدلهای موشی که در کبدشان لیپوپروتئینآمیلوئید ساخته میشد، دچار التهاب مغز و تسریع در مرگ سلولهای مغزی و ازدستدادن حافظه شدند.
درحالیکه در این زمینه به مطالعات بیشتری نیاز است، یافتهی جدید نشان میدهد که احتمالا میتوان فراوانی این رسوبات پروتئینی سمّی در خون را ازطریق رژیم غذایی و برخی داروها که لیپوپروتئین آمیلوئید را هدف قرار میدهند، مدیریت کرد و خطر آلزایمر را کاهش داد یا از سرعت پیشرفتش کم کرد.
پروفسور وارن هاردینگ گفت این یافتهها میتواند در سطح جهانی تأثیر چشمگیری بر میلیونها فردی بگذارد که دچار آلزایمر هستند. وی افزود اگر میخواهیم با این بیماری ویرانگر مقابله کنیم، داشتن دانشگاههایی مانند دانشگاه کورتین مهم است که با صنعت داروسازی همکاری میکند. در استرالیا، هر روز حدود ۲۵۰ نفر مبتلا به زوال عقل تشخیص داده میشوند و به نیم میلیون استرالیایی که درحالحاضر دچار زوال عقل هستند، اضافه میشوند. بدون پیشرفتهای پزشکی درخورتوجهی مانند پیشرفت تیم پروفسور مامو، تخمین زده میشود تعداد استرالیاییهایی که به آلزایمر مبتلا میشوند، تا سال ۲۰۵۸ از مرز یکمیلیون نفر عبور کند. این مسئله تأثیر فراوانی بر خانوادهها و مراقبها و جوامع خواهد گذاشت.
درحالحاضر، گروه پژوهشی پروفسور مامو در حال انجام کارآزمایی بالینی آلزایمر برای آزمایش داروی پروبوکول است که مبتنیبر یافتههای پیشین آنها است و نشان داده این دارو تولید لیپوپروتئینآمیلوئید را کاهش میدهد و از عملکرد شناختی موشها حمایت میکند.
مطالعه جدید در مجلهی PLOS Biology منتشر شد.