خطرهای پنهانی که در آشپزخانه در کمین شما هستند

آشپزی ممکن است راهی به قلب کسی باشد یا مسیری به‌سوی بیمارستان! تعداد حوادث مربوط به چاقو و آب‌جوش و روغن‌داغ واقعاً بسیار زیاد است. فقط در بریتانیا، سالانه بیش از ۶۷ هزار کودک در آشپزخانه مجروح می‌شوند و این آمار شامل بزرگ‌سالانی نمی‌شود که با روغن‌داغ می‌سوزند یا با چاقوی آشپزخانه دستشان را می‌بُرند.

برخی از خطرهایی که در آشپزخانه در کمین است، آشکار نیستند. نوعی منبع آلودگی هوای داخل خانه وجود دارد که احتمالاً هر‌روز با آن سروکار دارید؛ ولی هرگز به آن مشکوک نبوده‌اید. با‌این‌حال در قرن گذشته، راهی طولانی را طی کرده‌ایم تا خطرهای موجود در آشپزخانه را کم کنیم.

پس از جنگ جهانی دوم، رونق کالاها و مواد‌مصرفی به‌معنای آن بود که خانه‌ها به روش‌های جدیدی اشتعال‌پذیرتر می‌شدند. نایلون و دیگر پارچه‌های مصنوعی زنان خانه‌دار و کودکان را با لباس‌های زیبا و حجیم پوشاند و حالا آستینی درمقابل اجاق گاز نه‌تنها می‌توانست آتش بگیرد؛ بلکه ذوب می‌شد و پوست را با قطرات پلاستیک مذاب می‌پوشاند و موجب سوختگی‌های وحشتناکی می‌شد.

در سال ۱۹۶۴، در قالب پویش پوستری از انجمن سلطنتی پیشگیری از حوادث، از شهروندان بریتانیا خواسته شد تا از لباس‌های قالب تن استفاده کنند و محافظ‌هایی را روی آتش قرار دهند تا مبادا مانند آنچه روی پوستر نشان داده شده بود، کودکشان گرفتار شعله‌های آتش شود. قانون مواد بازدارنده شعله را به بسیاری از اثاثیه خانه آورده است؛ اگرچه اخیراً متوجه شده‌ایم که این مواد نیز با خطرهای دیگری همراه هستند و عملکرد غدد درون‌ریز را مختل می‌کنند.

گاهی اوقات خطر موجود در آشپزخانه ناشی از وسایلی است که قرار است ایمن‌تر از قبلی‌ها باشند. برای مثال، کتری‌های برقی را در نظر بگیرید. حتی از دهه‌ی ۱۹۲۰، آن‌ها برای اینکه بدون آب کار نکنند، کلیدهای قطع خودکاری داشتند و برخی حتی دوشاخه‌هایی داشتند که با رسیدن به دمای مناسب، خود‌به‌خود بیرون می‌آمدند. هرچند اگر کتری کنار ظرف‌شویی قرار داشت، دوشاخه به‌راحتی می‌توانست در سینک پر از آب بیفتد. همچنین، اگر مکانیسم ایمنی قرار‌دادن مجدد دوشاخه بیرون‌آمده را دشوار می‌کرد، مردم چاقو و دیگر اشیای فلزی را درون آن فرو می‌بردند.

در سال ۱۹۵۶، فرانسیس ادوارد کمپسِ آسیب‌شناس درباره‌ی زنی سال‌خورده نوشت: «او با این تصور که چیزی درون پریز گیر کرده است، درحالی‌که دوشاخه را در دست نگه داشته بود و از این طریق خودش را به‌واسطه‌ی میله فلزی ارت دوشاخه به زمین وصل کرده بود، با دست دیگر پیچ‌گوشتی فلزی متصل به پریز برق ۲۵ آمپری را درون قطب مثبت فرود برده بود. بدین‌ترتیب، او دچار برق‌گرفتگی شد و جانش را از دست داد.»

در دهه‌ی ۱۹۶۰، British Medical Journal گزارش کرد که مورد مذکور همچنان بلایی برای خانم‌های مسن است. خوشبختانه کتری‌های برقی امروزی از نوع دیگری از کلید ایمنی استفاده می‌کنند که با بخار فعال می‌شود و خطر مرگ براثر برق‌گرفتگی را ندارد.

در همین حین، اکسیدهای نیتروژن که هنگام سوختن گاز تولید می‌شوند، با مشکلات تنفسی و بیماری‌های قلبی‌عروقی مرتبط بوده‌اند. طبق مطالعه استنفورد که ژانویه‌ی ۲۰۲۲ منتشر شد، طی چند دقیقه پخت‌و‌پز روی اجاق گاز بدون روشن‌بودن هود، سطح این گازها در آشپزخانه از استانداردهای ملی ایالات متحده بیشتر می‌شد.

همان‌طورکه ربکا لبر در گزارش خود از مطالعه‌ی استنفورد برای وب‌سایت وکس اشاره می‌کند، مطالعه‌ی دیگری نشان داد که احتمال دچاربودن به آسم در کودکانی که در خانه‌هایشان از اجاق‌های گازی استفاده می‌شد، درمقایسه‌با کودکانی که در منزلشان از اجاق‌های برقی استفاده می‌شد، ۴۲ درصد بیشتر بود.

مانند بسیاری از خطرهای موجود در خانه، چه در گذشته و چه در زمان حال، اجاق‌های گاز تیم روابط‌عمومی قدرتمندی دارند. این منبع از آلودگی را می‌توان با مشکل نسبتاً کمی با اجاق برقی یا اجاق القایی جایگزین کرد؛ اما در ایالات متحده‌ی آمریکا، صنعت گاز طبیعی در تلاش است تا از خروج مصرف‌کنندگان جلوگیری کند و تا جایی پیش رفته است که کاربران تأثیرگذار رسانه‌های اجتماعی را به‌کار گرفته است تا درباره‌ی مزیت‌های پخت‌و‌پز با استفاده از گاز تبلیغ کنند. همچنین، آنان علیه شهرداری‌هایی لابیگری می‌کنند که اتصالات گاز جدید را ممنوع کرده‌اند و به زیرساخت‌های پاک‌تر روی آورده‌اند.

شاید ۲۰ ساله آینده به گذشته نگاه کنیم و به‌دلیل خطرهایی که ناآگاهانه پذیرفتیم، تأسف بخوریم؛ اما حداقل تصویر علمی در حال واضح‌تر‌شدن است: اجاق جدید شما احتمالاً باید برقی یا القایی باشد. در همین حین، به یاد بسپارید که فن آشپزخانه را روشن کنید.