زنگ خطر برای والدین؛ کاهش رضایت نوجوانان از زندگی بهدلیل افزایش استفاده از شبکههای اجتماعی
بهلطف پیشرفتهای علم و فناوری، بشر امروز بیشتر از هر زمان دیگری به اطلاعات متعدد دسترسی دارد و این یکی از نکات مثبت مهم زندگی در عصر دیجیتال است. بااینحال، تمام جنبههای عصر دیجیتال برای زندگی ما مفید نیست. بهنوشتهی رسانهی کوماندو، همین پیشرفتها گاه ممکن است خطرآفرین باشد.
شبکههای اجتماعی در ابتدا در نقش پلتفرمی برای ارتباط با دوستان و اعضای خانواده ظاهر شدند؛ اما همین شبکههای اجتماعی ممکن است باعث شوند جوانان تأثیرپذیر به خود صدمه بزنند. چالشهای وایرال ممکن است صدمهی خاصی بهدنبال نداشته باشند؛ اما ترندی مرگبار در حال بازگشت به شبکههای اجتماعی است که والدین باید دربارهی آن اطلاعات کافی داشته باشند.
مطالعههای جدیدی با هدف نشاندادن میزان استفادهی کودکان و نوجوانان از شبکههای اجتماعی انجام شده است. Common Sense در گزارشی اعلام میکند که دنیاگیری ویروس کرونا تأثیر بسزایی روی افزایش استفادهی کودکان از شبکههای اجتماعی گذاشته است.
در مطالعهی یادشده، بررسی میشود که کودکان بیشتر از چه فعالیتهایی لذت میبرند و هر چند وقت یک بار درگیر این فعالیتها میشوند و برای انجام این فعالیتها چقدر زمان اختصاص میدهند. در این مطالعه، فعالیتهایی مثل تماشای تلویزیون، انجام بازی ویدئویی، گشتوگذار در شبکههای اجتماعی، مطالعههای رسانههای دیجیتالی و چاپی، تولید محتوا، پادکست و... بررسی شده است.
درنهایت، محققان دادههای بهدستآمده را براساس دو گروه سنی تقسیم کردند: افراد ۸ تا ۱۲ سال و افراد ۱۳ تا ۱۸ سال. در این مطالعه، درمجموع ۱٬۳۰۶ فرد ۸ تا ۱۸ ساله در سراسر ایالات متحدهی آمریکا شرکت کردند. نتایج مطالعهی Common Sense نشان میدهد در بین سالهای ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۱ میزان استفادهی افراد ۸ تا ۱۸ سال از نمایشگر رشد ۱۷ درصدی تجربه کرده است. این میزان رشد بیشتر از رشدی است که در چهار سال پیش از دنیاگیری کرونا شاهدش بودیم.
همچنین، مطالعه نشان میدهد استفادهی افراد ۸ تا ۱۲ سال از شبکههای اجتماعی در حال افزایش است. برای این نوجوانان، اسنپچت محبوبترین شبکهی اجتماعی است و اینستاگرام، فیسبوک، دیسکورد، پینترست و بقیهی شبکههای اجتماعی در رتبههای بعدی قرار میگیرند. گفتنی است اینستاگرام در نقش محبوبترین شبکهی اجتماعی افراد ۱۳ تا ۱۸ سال ظاهر شده است. ظاهراً این دسته از افراد بهطورکلی کمتر از افراد ۸ تا ۱۲ سال از شبکههای اجتماعی لذت میبرند.
فعالیت محبوب در تمامی دستهبندیها براساس سن، نژاد، قومیت، جنسیت و سطح درآمد، تماشای آنلاین ویدئو است. افراد ۸ تا ۱۲ سال پس از تماشای آنلاین ویدئو، بهترتیب از تماشای تلویزیون و انجام بازی ویدئویی لذت میبرند. این در حالی است که برای افراد ۱۳ تا ۱۸ سال، بازیهای ویدئویی و شبکههای اجتماعی در رتبهی دوم و سوم جای دارند.
وقتی از افراد حاضر در مطالعه پرسیده شد که «زندگی بدون کدام شبکهی اجتماعی برایشان ناممکن است؟»، اکثر آنها یوتیوب را انتخاب کردند. در رتبههای بعدی اسنپچت، تیکتاک، اینستاگرام، دیسکورد، فیسبوک، توییتر، پینترست، ردیت و تامبلر قرار گرفتند.
گزارش دیگری که در Nature Communications منتشر شده، این موضوع را بررسی کرده است که شبکههای اجتماعی چگونه روی میزان رضایت از زندگی تأثیر میگذارند. در بریتانیا، محققان دو مجموعهداده شامل ۸۴٬۰۱۱ نفر در ردهی سنی ۱۰ تا ۸۰ را بررسی کردند. تفاوتهای جنسیتی نیز در این مطالعه مدنظر قرار داده شد.
مطالعهی مذکور نشان داد افراد جوانتر دربرابر تأثیرات شبکههای اجتماعی حساستر هستند. برای پسران ۱۴ تا ۱۵ ساله و دختران ۱۱ تا ۱۳ ساله، استفادهی بیشتر از شبکههای اجتماعی باعث شد یک سال بعد میزان رضایت آنها از زندگی کاهش پیدا کند.
درادامه، افزایش حساسیت به شبکههای اجتماعی باردیگر در ۱۹ سالگی برای هر دو جنس مشاهده شد. مطالعه میگوید این موضوع ممکن است به تغییرات بزرگی مربوط باشد که افراد در ۱۹ سالگی تجربه میکنند؛ تغییراتی مثل دورشدن از خانه یا رفتن به دانشگاه.