معرفی ویتامین C؛ هرآنچه از فواید و نقش ویتامین سی در بدن باید بدانید
ویتامین C از مواد مغذی حیاتی برای سلامتی است. این ویتامین به تشکیل و حفظ استخوانها، پوست و عروق خونی کمک میکند. ویتامین C همچنین نوعی آنتیاکسیدان است. ویتامین C بهطور طبیعی در برخی غذاها بهویژه میوهها و سبزیجات یافت میشود. مکملهای ویتامین C نیز وجود دارد. نامهای دیگر ویتامین C عبارتاند از ال-آسکوربیک اسید، آسکوربیک اسید و ال-آسکوربات.
عناوینی که در این مقاله میخوانید
حداکثر مقدار مجاز مصرف ویتامین C
چرا به ویتامین C نیاز داریم؟
ویتامین C نوعی ویتامین محلول در آب است و بدن آن را ذخیره نمیکند. بهمنظور حفظ سطوح کافی ویتامین C باید هر روز غذاهای حاوی آن را مصرف کنیم. بدن برای عملکردهای مختلف به ویتامین C نیاز دارد.
برخی از عملکردهای ویتامین C در بدن عبارتاند از:
- به بدن کمک میکند تا کلاژن، ال-کارنیتین و برخی از انتقالدهندههای عصبی را تولید کند.
- بهعنوان آنتیاکسیدان عمل میکند و به حذف گونههای فعال اکسیژن (ROS) از بدن کمک میکند.
- به جذب آهن کمک میکند.
- سیستم ایمنی را تقویت میکند.
- به بهبود زخمها کمک میکند.
گونههای فعال اکسیژن موادی مانند رادیکالهای آزاد هستند که از فرایندهای طبیعی بدن، مواجهه با آلودگی و عوامل دیگر ناشی میشوند. آنها میتوانند موجب استرس اکسیداتیو شوند که به نوبهی خود میتواند موجب آسیب دیدن سلول شود. فعالیت آنتیاکسیدانی ویتامین C ممکن است به کاهش التهاب و کاهش خطر ابتلا به بیماریهای مختلفی ازجمله برخی سرطانها کمک کند.
بدن برای تولید کلاژن به ویتامین C نیاز دارد. کلاژن جزء اصلی بافت همبند است و ۱ تا ۲ درصد از بافت عضله را تشکیل میدهد. کلاژن از اجزای حیاتی بافتهایی مانند تاندونها، رباطها، پوست، قرنیه، غضروفها، استخوانها، روده و عروق خونی است.
سطوح پایین ویتامین C در بدن میتواند موجب اسکوروی شود. علائم اسکوروی شامل تورم مفاصل، خونریزی لثه، لق شدن دندانها، کمخونی و خستگی است.
فواید ویتامین C
مزیتهای ویتامین C میتواند شامل موارد زیر باشد:
نقش ویتامین C در کمک به التیام زخمها
ویتامین C به بدن کمک میکند تا کلاژن تولید کند و در پوست، عضلات و بافتهای دیگر وجود دارد. در افرادی که ویتامین C کمی مصرف میکنند، ترمیم زخمها ممکن است بیشتر طول بکشد، زیرا بدن کلاژن کمتری تولید میکند. متخصصان مراقبتهای بهداشتی در دوران بهبودی ممکن است برای افرادی که سطوح پایینی از ویتامین C دارند، مصرف مکمل ویتامین C را توصیه کنند.
تأثیر ویتامین C بر سلامت قلب و عروق
ویتامین C ممکن است به چند دلیل برای سلامت قلب و عروق مفید باشد. مطالعات نشان دادهاند که این ویتامین ممکن است اثرات زیر را داشته باشد:
- خواص آنتیاکسیدانی داشته باشد
- به گشاد شدن عروق خونی کمک کند
- تولید اکسید نیتریک را افزایش دهد
- به کاهش بیثباتی پلاکها در آرتریواسکلروز کمک کند
ویتامین C میتواند به محافظت دربرابر بیماری قلبی یا فشار خون بالا کمک کند. اگرچه هنوز شواهد کافی وجود ندارد که نشان دهد مصرف مکمل آن به محافظت از سلامت قلب کمک خواهد کرد.
تأثیر مثبت ویتامین C در کاهش احتمال ابتلا به آب مروارید و دژنراسیون ماکولا وابستهبه سن
ویتامین C ممکن است به کاهش خطر دچار شدن به آب مروارید کمک کند و پیشرفت دژنراسیون ماکولا وابسته به سن را کند کند. کارشناسان بر این باورند که استرس اکسیداتیو ممکن است در هر دو شرایط نقش داشته باشد، بنابراین مزیت ویتامین C ممکن است ناشی از فعالیت آنتیاکسیدانی آن باشد.
تأثیر مثبت ویتامین C در درمان دیابت
مطالعهای که در سال ۲۰۱۹ منتشر شد، روی ۳۱ فرد حدودا ۶۰ ساله انجام شده بود تا مشخص شود که آیا مصرف مکمل ویتامین C تأثیری روی سطح گلوکز آنها پس از غذا خوردن دارد. پس از مصرف مکملها به مدت چهار ماه، سطح گلوکز و فشار خون این شرکتکنندگان درمقایسهبا گروه دارونما بهبود پیدا کرد. برایناساس، ویتامین C میتواند روزی بهعنوان درمان دیابت مورد استفاده قرار گیرد.
تأثیر مصرف ویتامین C در کمک به جذب آهن و درمان کمخونی
ویتامین C جذب آهن را افزایش میدهد و برخی از متخصصان مراقبتهای بهداشتی توصیه میکنند که افراد مبتلا به کمخونی فقر آهن برای بهبود جذب آهن، قرصهای آهن را همراه مکمل ویتامین C مصرف کنند.
مطالعهای از سال ۲۰۲۰، ۴۳۲ فرد را بررسی کرده بود که بهعلت کمخونی فقر آهن، مکمل آهن مصرف میکردند. برخی از آنها ویتامین C را همراه با مکمل آهن مصرف میکردند و برخی دیگر نه. بااینحال، در هر دو گروه سطح آهن بهطور مشابهی افزایش پیدا کرد که نشان میدهد مصرف مکمل ویتامین به این منظور ضروری نیست.
ویتامین C به مبارزه با اثرات آلودگی هوا کمک میکند
آلودگی هوا از مواد مختلفی تشکیل شده است که میتواند بر سلامت انسان تأثیر منفی بگذارد. برخی پژوهشها نشان دادهاند ترکیب ویتامین C و ویتامین E ممکن است اثر آنتیاکسیدانی داشته باشد و به کاهش علائم آسم و بیماری انسدادی مزمن ریه کمک کند.
تأثیر مصرف ویتامین C در کاهش علائم آلرژی
طی واکنش آلرژیک، سیستم ایمنی بدن پاسخ التهابی را آغاز میکند که منجر به علائمی مانند تورم و کهیر میشود. طی این فرایند، بدن گونههای فعال اکسیژن (ROS) را تولید میکند که میتواند منجر به استرس اکسیداتیو شود.
در مطالعهای در سال ۲۰۱۸، ۷۱ فرد مبتلا به آلرژیهای پوستی یا تنفسی مقادیر مختلفی از ویتامین C را به صورت وریدی دریافت کردند. پژوهشگران شدت علائم شرکتکنندگان را تحتنظر قرار دادند و به این نتیجه رسیدند که مصرف ویتامین C ممکن است به کاهش علائم آلرژی کمک کند. آنها همچنین شواهدی پیدا شد که حاکی از آن بود که سطوح ویتامین C در بسیاری از موارد در افراد مبتلا به آلرژی پایین است.
تأثیر ویتامین C در کاهش شدت بیماری حرکت
در مطالعهای که در سال ۲۰۱۴ منتشر شد، ۷۰ نفر دو گرم ویتامین C یا یک دارونما را مصرف کرده بودند و سپس ۲۰ دقیقه را روی قایق نجاتی در استخر مواجی سپری کرده بودند. افرادی که مکمل مصرف کرده بودند، سطح پایینتری از دریازدگی را نشان دادند.
آیا ویتامین C به درمان سرماخوردگی کمک میکند؟
بسیاری از مردم بر این باورند که ویتامین C میتواند سرماخوردگی را درمان کند، اما این مسئله در پژوهشها تأیید نشده است. اگرچه مصرف دوزهای ۲۰۰ میلیگرم یا بیشتر در روز ممکن است برای افرادی که شرایط زیر را دارند، مفید باشد:
- افرادی که فعالیتهای بدنی شدید دارند
- افرادی که درمعرض دماهای سرد قرار دارند
- افرادی که به دلیل مصرف دخانیات، دارای سطوح پایین ویتامین C هستند
ویتامین C و درمان سرطان
ویتامین C ممکن است به درمان سرطان کمک کند، اگرچه کارشناسان این موضوع را تأیید نکردهاند.
ویتامین C بهعنوان یک آنتیاکسیدان از بدن دربرابر استرس اکسیداتیو محافظت میکند. استرس اکسیداتیو زمانی رخ میدهد که سطوح ROS بالا باشد. استرس اکسیداتیو میتواند منجر به آسیب سلولی شود و ممکن است در برخی سرطانها نقش داشته باشد.
مطالعهای روی موشها در سال ۲۰۱۵ نشان داد که مصرف دوزهای بالای ویتامین C ممکن است رشد برخی از انواع بافتهای سرطانی را کاهش دهد. این مقاله نشان داد ویتامین C روزی میتواند درمان جدیدی برای سرطان روده بزرگ باشد. همچنین نویسندگان مطالعهی مروری که در سال ۲۰۱۳ منتشر شد، پیشنهاد میکنند که ویتامین C ممکن است در کنار درمانهای دیگر، به افراد مبتلا به سرطان کمک کند.
مؤسسه ملی سرطان ایالات متحده میگوید درحالحاضر در برخی از درمانهای جایگزین، بهمنظور کمک به درمان سرطان، خستگی و عفونت از تزریق وریدی ویتامین C استفاده میشود. اگرچه برای تأیید اثربخشی این رویکرد، به پژوهشهای بیشتری نیاز است.
میزان نیاز به ویتامین C
بدن انسان نمیتواند ویتامین C بسازد، بنابراین افراد باید مقدار کافی از غذاهای حاوی ویتامین C مصرف کنند تا نیازهای روزانه خود را تأمین کنند. اگر فردی درمعرض خطر کبمود ویتامین C قرار داشته باشد، میتواند از مکمل ویتامین C استفاده کند.
دفتر مکملهای غذایی ایالات متحده به مردم توصیه میکند که مقادیر توصیهشده روزانه (RDA) زیر از ویتامین C را مصرف کنند:
افرادی که دخانیات مصرف میکنند باید نسبتبه افراد دیگر ۳۵ میلیگرم ویتامین C بیشتری در روز مصرف کنند. زنان در دوران بارداری یا شیردهی باید روزانه سطوح زیر از ویتامین C را دریافت کنند:
۱۴ تا ۱۸ سال: ۸۰ میلیگرم در دوران بارداری و ۱۱۵ میلیگرم در دوران شیردهی
۱۹ سال و بالاتر: ۸۵ میلیگرم در دوران بارداری و ۱۲۰ میلیگرم در دوران شیردهی
منابع ویتامین C
بهترین منابع ویتامین C میوهها و سبزیجات تازهاند. اگرچه، گرما و پختن در آب میتواند مقداری از ویتامین C موجود در این غذاها را از بین ببرد.
برخی از منابع خوب ویتامین C عبارتاند از:
- فلفل قرمز و سبز
- پرتقال و آب پرتقال
- گریپفروت
- کیوی
- توتفرنگی
- اسفناج و دیگر سبزیهای برگی سبز
- گوجهفرنگی
- سیبزمینی
- نخودفرنگی
چه کسانی درمعرض خطر کمبود ویتامین C قرار دارند؟
افراد زیر درمعرض خطر کمبود ویتامین C قرار دارند:
- افرادی که دخانیات مصرف میکنند یا درمعرض دود ناشی از استعمال دخانیات توسط دیگران قرار دارند.
- نوزادانی که فقط از شیر تغلیظ شده یا جوشیده تغذیه میشوند.
- افرادی که رژیم غذایی متنوعی ندارند.
- افراد مبتلا به بیماریهای خاص خصوصا بیماریهایی که با سوء جذب مواد غذایی در روده همراه هستند.
آیا افرادی که دخانیات مصرف میکنند، به ویتامین C بیشتری نیاز دارند؟
استعمال دخانیات و قرار گرفتن درمعرض آلایندههای دیگر میتوانند منجر به استرس اکسیداتیو شود. آنتیاکسیدانهایی مانند ویتامین C میتواند به کاهش استرس اکسیداتیو کمک کند.
افرادی که دخانیات مصرف میکنند، نسبتبه افراد دیگر، سطوح پایینتری از ویتامین C را دارا هستند. این امر ممکن است ناشیاز داشتن سطح بالاتر استرس اکسیداتیو باشد. استعمال دخانیات همچنین موجب التهاب و آسیب دیدن غشای مخاطی دهان، گلو و ریه میشود.
ویتامین C برای حفظ سلامت مخاط ضروری است و به کاهش التهاب کمک میکند، بنابراین مؤسسه ملی سلامت توصیه میکند افرادی که دخانیات مصرف میکنند، روزانه، ۳۵ میلیگرم بیشتر مصرف کنند.
حداکثر مقدار مجاز مصرف ویتامین C
حداکثر مقدار توصیهشده ویتامین C برای بزرگسالان ۲۰۰۰ میلیگرم در روز است. بعید است که مصرف مقدار زیاد ویتامین C موجب مشکلات قابل توجهی شود. اگر فردی بیش از هزار میلیگرم ویتامین C در روز مصرف کند، تمام آن را جذب نخواهد کرد. اما این امر میتواند موجب اسهال و ناراحتی دستگاه گوارش شود. بهطورکلی، احتمال دریافت مقدار بسیار زیاد ویتامین C ازطریق رژیم غذایی کم است و بدن نمیتواند آن را ذخیره کند.
بااینحال، مصرف مقدار زیاد ویتامین C ازطریق مکملها میتواند موجب سنگ کلیه شود. مصرف بیشازحد مکمل ویتامین C همچنین ممکن است خطر مشکلات قلبیعروقی را در زنان پس از یائسگی افزایش دهد، اما شواهد کافی برای تأیید این موضوع وجود ندارد.
افراد مبتلا به هموکروماتوز ارثی که نوعی اختلال در جذب آهن است، باید قبل از مصرف مکمل ویتامین C با متخصص مراقبتهای بهداشتی صحبت کنند. سطوح بالای ویتامین C میتواند موجب آسیب بافتی شود.
عوارض ناشی از مصرف بیش از اندازه ویتامین C
مصرف ویتامین C حتی در مقادیر بالا معمولاً بیخطر است. اگرچه افراد ممکن است گاهیاوقات عوارض خفیفی مانند ناراحتی گوارشی را تجربه کنند. بهندرت، عوارض جانبی جدیتری ممکن است رخ دهد.
علائم مصرف بیش از اندازه مکمل ویتامین C
خوردن مکرر مواد غذایی حاوی ویتامین C زیاد معمولاً به بروز مشکلات سلامتی منجر نمیشود. اگرچه مصرف مقدار بیشازحد ویتامین C ازطریق مکملها میتواند عوارضی را ایجاد کند.
در بزرگسالان، ﻣﻘــــﺎدﯾﺮ ﺗﻮﺻﯿــــﻪﺷــــﺪه روزاﻧـــــﻪ (RDA) ویتامین C برابر ۹۰ میلیگرم در روز برای مردان و ۷۵ میلیگرم در روز برای زنان است. بزرگسالانی که بیش از ۲۰۰۰ میلیگرم ویتامین C در روز مصرف میکنند، ممکن است عوارض جانبی را تجربه کنند.
فردی که بیش از حد توصیهشده ویتامین C مصرف میکند، ممکن است اختلالات گوارشی خفیفی را تجربه کند. درصورتی که ویتامین C که بدن آن را جذب نمیکند، دستگاه گوارش را تحریک کند، این اتفاق ممکن است رخ دهد. عوارض جانبی خفیف ناشی از مصرف مقادیر زیادی از ویتامین C شامل موارد زیر میشود:
- اسهال
- تهوع
- گرفتگی معده
- نفخ
- ناراحتی عمومی شکم
بدن تمام ویتامین C را که از مکملها دریافت میکند، جذب نمیکند. برای مثال، اگر فردی هر روز ۳۰ تا ۱۸۰ میلیگرم ویتامین C مصرف کند، بدن او حدود ۷۰ تا ۹۰ درصد از این ویتامین را جذب خواهد کرد. اگر فردی بیش از یک گرم ویتامین C در روز مصرف کند، بدن او کمتر از ۵۰ درصد آن را جذب خواهد کرد. این مسئله خطر بروز عوارض جانبی منفی را کاهش میدهد. مقدار اضافی ویتامین C همراه ادرار از بدن خارج میشود.
ازآنجاکه ویتامین C درصورتیکه فردی مقدار بیش از حدی از آن را مصرف کند، میتواند علائم ناخوشایندی را ایجاد کند، کارشناسان سطوح بالای قابلتحمل از مصرف آن را تعیین کردهاند. طبق دستورالعمل دفتر مکملهای غذایی ایالات متحده (ODS)، حد بالای دریافت ویتامین C در افراد ۱۹ سال و بالاتر، ۲۰۰۰ میلیگرم در مردان و زنان است. همین دستورالعمل درمورد زنان باردار و شیرده ۱۹ سال و بالاتر نیز وجود دارد.
سطوح بالای ویتامین C برای افراد دارای سن کمتر به شرح زیر است:
- ۴۰۰ میلیگرم در روز برای نوزادان ۱ تا ۳ سال
- ۶۵۰ میلیگرم در روز برای کودکان ۴ تا ۸ سال
- ۱۲۰۰ میلیگرم در روز برای کودکان ۹ تا ۱۳ سال
- ۱۸۰۰ میلیگرم در روز برای نوجوانان ۱۴ تا ۱۸ سال
- ۱۸۰۰ میلیگرم در روز برای زنان باردار یا شیرده دارای سن ۱۴ تا ۱۸ سال
برخی افراد ممکن است مجبور باشند با هدف درمانهای پزشکی مقادیر بالاتری از ویتامین C را مصرف کنند.
عوارض جانبی شدید ناشی از مصرف بیش از حد ویتامین C
درحالیکه چندان معمول نیست، افراد ممکن است عوارض جانبی شدیدی را براثر مصرف مقدار بیشازحد ویتامین C تجربه کنند. مصرف طولانیمدت این ویتامین در حد بالاتر از سطوح توصیهشده خطر بروز اثرات منفی را افزایش میدهد.
خطرها و عوارض احتمالی سلامتی ناشی از مصرف بیشازحد ویتامین C عبارتاند از:
ارتباط مصرف مکمل ویتامین C و تشکیل سنگ کلیه
پزشکان بر این باورند که مصرف بیشازحد مکمل ویتامین C میتواند منجر به دفع ترکیباتی به نام اگزالات و اسید اوریک در ادرار شود. این ترکیبات میتوانند موجب تشکیل سنگ کلیه شوند. نویسندگان مطالعه موردی که در مجلهی Kidney International منتشر شد، مورد زنی را گزارش کردند که پس از مصرف ۴ گرم یا بیشتر ویتامین C در روز به مدت چهار ماه، دچار سنگ کلیه شد.
اگرچه پژوهشگران مطالعه بزرگتری درمورد مصرف ویتامین C و ایجاد سنگ کلیه انجام ندادهاند، میدانند احتمال تشکیل سنگ کلیه در صورت مصرف مقادیر زیاد ویتامین C در افرادی که سابقهی سنگ کلیه دارند، بیشتر است.
تأثیر ویتامین C بر ایجاد عدم تعادل بین مواد مغذی
نگرانی دیگری که در رابطه با مصرف بیشازحد ویتامین C وجود دارد، این است که مقدار زیاد این ویتامین میتواند توانایی بدن در پردازش مواد مغذی دیگر را مختل کند. برای مثال، ویتامین C ممکن است سطح ویتامین B12 و مس را در بدن کاهش دهد. وجود ویتامین C همچنین میتواند جذب آهن را افزایش دهد و این امر میتواند منجر به سطوح بسیار بالای این عنصر در بدن شود.
تأثیر مصرف مکمل ویتامین C در ایجاد خارهای استخوانی
بهگزارش بنیاد آرتریت ایالات متحده، مطالعهای نشان داده است سطوح بالای ویتامین C در درازمدت احتمال ایجاد خارهای استخوانی دردناک را افزایش میدهد. اگرچه بنیاد همچنین به مطالعهای اشاره میکند که نشان میدهد افراد دارای سطوح پایین ویتامین C درمعرض خطر بالاتر ابتلا به آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی) قرار دارند که بیماری دردناک التهاب مفاصل است. این یافتهها بر نیاز مصرف سطوح مناسبی از مکملهای ویتامین C تأکید میکند که نه مقدار خیلی زیاد و نه مقدار خیلی کم از این ویتامین را به بدن برساند.
کاهش اثربخشی نیاسین / سیمواستاتین درنتیجه مصرف مکمل ویتامین C
مصرف مکملهای ویتامین C ممکن است توانایی بدن برای افزایش کلسترول HDL (لیپوپروتئین با چگالی بالا) را در افرادی که داروی ترکیبی نیاسین /سیمواستاتین را مصرف میکنند، کاهش دهد. این دارو ویتامین نیاسین را با استاتین سیمواستاتین ترکیب میکند و بیماران آن را برای درمان کلسترول بالا مصرف میکنند. پزشکان کلسترول HDL را کلسترول خوب مینامند، زیرا مقدار کلسترول بد موجود در خون را کاهش میدهد.
اگر فردی مکمل ویتامین C و نیاسین / سیمواستاتین مصرف میکند، باید با پزشک خود درمورد روشهایی که باعث میشود هر دو دارو مؤثرتر باشند، مشورت کند. پزشکان نمیدانند که آیا ویتامین C بر توانایی داروهای مشابه دیگر نیز اثر میگذارد.
ویتامین C و بارداری
برخی از پزشکان از مصرف مکملهای ویتامین C در دوران بارداری حمایت میکنند. مطالعه مروری که در مجلهی CDSR منتشر شد، اثرات مصرف مکمل ویتامین C در دوران بارداری را بررسی کرد. نویسندگان ۲۹ مطالعه را بررسی کردند که شامل ۲۴۳۰۰ زن باردار میشد. شواهدی کافی برای نتیجهگیری این مسئله وجود نداشت که ویتامین C به پیشگیری از مشکلاتی مانند مردهزایی، زایمان زودرس یا پری-اکلامپسیا کمک میکند. اگرچه زنان باردار باید سعی کنند ویتامین C کافی را ازطریق رژیم غذایی خود در دوران بارداری به دست آورند. اگر زنی نمیتواند ازطریق غذاها نیازهای روزانه خود را تأمین کند، باید با پزشک درمورد مصرف مکمل صحبت کند.
فواید ویتامین C برای پوست
ویتامین C در دنیای مراقبت از پوست مشهور است. این ماده مغذی آنتیاکسیدان و ضدالتهاب، رنگ و بافت پوست را بهبود میبخشد، به پوست آبرسانی میکند و علائم پیری را کاهش میدهد. درحالیکه میتوان ازطریق مصرف میوهها و سبزیجات، ویتامین C را دریافت کرد، این تنها راه بهرهمندی از مزیتهای آن برای سلامت پوست نیست.
از ویتامین C بهطور گسترده در محصولات آرایشی استفاده میشود. پژوهشگران کشف کردهاند که ازنظر سلامت پوست، فرم موضعی ویتامین C مؤثرتر از فرم خوراکی آن است.
افزودن ویتامین C به برنامه مراقبت از پوست نهتنها میتواند رنگ چهره شما را روشنتر کند، بلکه از پوست دربرابر آسیب ناشی از قرار گرفتن درمعرض نور خورشید و رادیکالهای آزاد مضر محافظت میکند. از این آنتیاکسیدان قوی معمولاً در پاککنندهها، سرمها، روغنها و مرطوبکنندههای پوست استفاده میشود.
چگونه ویتامین C به مراقبت از پوست کمک میکند
ویتامین C موضعی به دلیل خواص ضداکسیدانی، ضدپیری و ضدرنگدانهسازی کاربردهای بالینی فراوانی دارد. مزیتهایی که ویتامین C برای پوست دارد، عبارتاند از:
- تولید کلاژن
- بهبود زخمها
- حفظ و ترمیم پوست و غضروف آسیبدیده
- کاهش خطوط و چروکهای ریز پوست
- روشنتر کردن رنگ پوست
- یکنواخت کردن رنگ پوست
- کاهش لکههای تیره
- جلوگیری از پیری زودرس
روش استفاده از ویتامین C برای مراقبت از پوست
پوست شما از نوع پوست خشک، چرب یا ترکیبی باشد، ویتامین C برای سلامت پوست مفید است و به سلامتی و جوان ماندن آن کمک میکند. دو روش برای استفاده از ویتامین C با هدف مراقبت از پوست وجود دارد: دریافت آن ازطریق غذاهای حاوی ویتامین C و استفاده موضعی.
دریافت ویتامین C از راه غذا
غذاهای غنی از ویتامین C فواید زیادی برای سلامتی دارند. اما درحالیکه با خوردن مقدار زیادی میوه و سبزیجات میتوانید ویتامین C زیادی دریافت کنید، ویتامین C موجود در غذا معمولاً به اندازهای ویتامین C را به بدن نمیرساند که بهبود قابلتوجهی در پوست خود ببینید. علت آن است که ویتامین C که ازطریق رژیم غذایی دریافت میکنید، برای رسیدن به لایههای پایینتر پوست شما کافی است، اما بهطورکلی به لایههای بالایی پوست نمیرسد. اینجا است که ویتامین C موضعی میتواند کمک کند.
ویتامین C موضعی
ویتامین C موضعی مستقیما در بالاترین لایههای پوست جذب میشود و به آن اجازه میدهد تا فورا عمل کند و پوست را صاف کند، خطوط ریز و لکههای تیره را کاهش دهد و از پوست دربرابر رادیکالهای آزاد محافظت کند.
ویتامین C در مرطوبکنندهها و سرمهای صورت وجود دارد. سرمها نسبتبه مرطوبکنندهها غلیظتر هستند و راحتتر جذب پوست میشوند. بههمیندلیل، است که متخصصان مراقبت از پوست مصرف سرمهای ویتامین C را توصیه میکنند.
بیشتر پژوهشها نشان میدهند بهترین روش استفاده از ویتامین C بهمنظور مراقبت از پوست، به شکل سرم است. حتی سرمهایی که حاوی غلظتهای پایین ویتامین C هستند (کمتر از یک درصد) هنوز محافظت آنتیاکسیدانی و مزیتهای پوستی را ارائه میدهند.
قرار دادن ویتامین C در برنامه مراقبت از پوست
روال مراقبت از پوست شما باید بهطورکلی شامل موارد زیر باشد:
- پاککننده
- تونر
- سرم ویتامین C
- مرطوبکننده
- ضدآفتاب
قبل از استفاده از ویتامین C، تکهای از پوست خود را با فرمول کمغلظتی از آن آزمایش کنید تا واکنش پوست خود را ببینید. سوزنسوزن شدنهای جزئی طبیعی است، اما اگر علائم شدیدتری را تجربه میکنند، استفاده از محصول را متوقف کرده و با متخصص پوست مشورت کنید.
چند بار از ویتامین C استفاده کنیم؟
برای رسیدن به بهترین نتیجه، ویتامین C را یکی دو بار در روز (صبح و شب) به صورت موضعی استفاده کنید. پس از استفاده از ویتامین C در طول روز، حتماً از مرطوبکننده دارای فاکتور محافظت از آفتاب وسیعالطیف استفاده کنید.
دستورالعملهای روی بستهبندی محصول را دنبال کنید، زیرا این دستورالعملها ممکن است از محصولی به محصول دیگر متفاوت باشد. اگر متوجه شدید پوست شما نسبتبه استفاده روزانه حساسیت دارد، سعی کنید با غلظت پایینتر محصول و چند روز در میان، شروع کنید و سپس تا حدی که میتوانید تحمل کنید، مصرف خود را بهتدریج افزایش دهید.
ویتامین C هیپرپیگمانتاسیون را درمان میکند
هیپرپیگمانتاسیون (وضعیت شایعی که ویژگی آن ایجاد لکههای تیره روی پوست است) اغلب درنتیجه مواجههی بیشازحد با اشعه فرابنفش خورشید و استرسهای محیطی ایجاد میشود. هیپرپیگمانتاسیون اگرچه بیخطر است، میتواند شما را پیرتر نشان دهد.
خواص آنتیاکسیدانی ویتامین C نقش مهمی در مبارزه با لکههای تیره و پیشگیری از علائم پیری ناشیاز مواجهه با نور خورشید دارد. ویتامین C همچنین به مهار تولید تیروزیناز کمک میکند و از این راه از هیپرپیگمانتاسیون پیشگیری میکند. تیروزیناز آنزیمی است که به تولید ملانین کمک میکند.
ویتامین C تأثیری روی رنگ طبیعی پوست ندارد و رنگدانههای طبیعی پوست تیره را از بین نمیبرد. این ویتامین فقط رسوبات غیرطبیعی ملانین را از بین میبرد که ناشی از آسیبی است که توسط نور خورشید وارد میشود.
ویتامین C به پوست آبرسانی میکند
بدون رطوبت کافی، اپیدرم (لایه بالایی پوست) شروع به خشک شدن میکند. این امر منجر به خارش، پوستهپوسته شدن و پیری زودرس پوست میشود. آبرسانی برای حفظ سلامت و شادابی پوست حیاتی است. ویتامین C به پوست کمک میکند تا آب را حفظ کند و آن را صاف نگه میدارد و از چرب شدن یا خشک شدن بیشازحد پوست جلوگیری میکند.
ویتامین C قرمزی پوست را کاهش میدهد
پوست دارای لک، ناصاف و قرمز میتواند ناشی از عوامل مختلفی مانند بیماریهای التهابی پوست (مانند اگزما و رزاسه)، قرار گرفتن درمعرض نور خورشید، هورمونها و شرایط پزشکی باشد.
اما با کمک ویتامین C نیازی نیست که با قرمزی پوست زندگی کنید. پژوهشهای زیادی نشان میدهند که این ویتامین به خاطر خواص ضدالتهابی و ضداکسیدانی که دارد، قرمزی پوست را به حداقل میرساند. ویتامین C همچنین به ترمیم مویرگهای آسیبدیده که موجب قرمزی میشوند، کمک میکند.
خطرها و عوارض ناشی از استعمال موضعی ویتامین C
ویتامین C بهطورکلی زمانی که ازطریق غذاها مصرف شود یا به صورت موضعی استعمال شود، بیخطر است. اگرچه، افراد دارای پوستهای حساس یا افراد مبتلا به آلرژی ممکن است دچار زردی پوست شوند.
برخی افراد ممکن است پس از استفاده از ویتامین C موضعی دچار سوزش و خشکی پوست شوند. این مشکل را میتوان با قرار دادن مرطوبکننده روی سرم ویتامین C در هنگام استفاده درمان کرد. اگر پوست حساسی دارید، میتوانید با غلظت پایینتری از ویتامین C شروع کنید تا ببینید که پوستتان چگونه واکنش نشان میدهد.
هنگام خرید سرم ویتامین C بهدنبال بطریهایی با رنگ تیره باشید. ویتامین C وقتی درمعرض نور یا هوا قرار میگیرد، تجزیه میشود، بنابراین بطریهای شیشهای تیره به حفط اثربخشی و پایداری آن کمک میکنند.
خلاصه
ویتامین C یک آنتیاکسیدان و ماده مغذی ضروری برای بدن است که عملکردهای زیادی دارد. این ویتامین به تولید کلاژن، کاهش استرس اکسیداتیو و بهبود زخم کمک میکند.
میوهها و سبزیجات تازه منابع خوبی از ویتامین C هستند. برخی افراد مکمل مصرف میکنند، اما بهترین راه این است که ابتدا با متخصص مراقبتهای بهداشتی مشورت کنید تا ببینید که آیا مصرف آنها برای شما بیخطر است. مصرف بیشازحد مکمل ویتامین C میتواند با عوارض جانبی مضری همراه باشد. معمولاً افراد با مصرف مقادیر زیادی از غذاهای حاوی ویتامین C، دچار عوارض جانبی نمیشوند.
ویتامین C یکی از اجزای برنامه مراقبتهای پوستی است که بهخوبی مورد مطالعه قرار گرفته است. هنگام جوانی، سطوح این آنتیاکسیدان قوی در پوست فراوان است، اما سطح آن با افزایش سن کاهش پیدا میکند. محصولات مراقبت از پوست حاوی ویتامین C مانند سرمها و مرطوبکنندهها میتوانند به تأمین ویتامین C پوست کمک کنند و ظاهر بهتری به پوست بدهند.