اختلال بویایی کرونا احتمالاً نتیجه آسیب دیدن مغز است

براساس مطالعه‌ی جدیدی که نتایج آن چند روز پیش در JAMA Neurology منتشر شد، ارتباطاتی بین ابتلا به کووید ۱۹ و آسیب به بخشی از مغز که به حس بویایی ارتباط دارد پیدا شده است. آن‌طور که Forbes می‌نویسد، این مطالعه توضیحی احتمالی برای دلیل از دست دادن حس بویایی پس از ابتلا به ویروس کرونا ارائه می‌دهد.

مطالعه‌ی جدید روی ۲۳ بیمار فوت‌شده‌ی کووید ۱۹ و گروهی متشکل‌ از ۱۴ فرد فوت‌شده‌‌ی غیرمبتلا به کووید انجام شده است. براساس این مطالعه، ظاهراً احتمال این‌که در پیاز بویایی بیماران مبتلا به کووید ۱۹ رگ خونی و آکسون آسیب‌ ببیند بیشتر از افراد عادی است (آکسون بخشی از سلول عصبی است که سیگنال را به سلول‌های دیگر منتقل می‌کند. همچنین پیاز بویایی ناحیه‌ای از مغز است که وظیفه‌ی پردازش بوها را برعهده دارد).

به‌طور مشخص‌تر اعلام شده در افرادی که مبتلا به ویروس کرونا هستند تحلیل آکسون‌ها به‌میزان ۶۰ درصد شدیدتر و آسیب به عروق خونی میکروسکوپی در حدود ۳۶ درصد شدیدتر از کسانی بوده که به ویروس کرونا مبتلا نبوده‌اند. به‌علاوه آن دسته از بیماران کرونایی که متوجه تغییر در بویایی شده‌اند در مجموع به‌شدت تحت تأثیر این بیماری قرار گرفته‌اند.

در همین حین مطالعه نشان می‌دهد احتمال آسیب به سلول‌های عصبی و عروق خونی میکروسکوپی در پیاز بویایی افرادی که علائم شدیدتری از کووید ۱۹ داشتند، بیشتر نبود. محققان می‌گویند مشاهده‌ی آسیب به آکسون در شماری از بیمارها احتمالاً یعنی از دست رفتن بویایی ناشی از ابتلا به کووید «ممکن است شدید و برگشت‌ناپذیر» باشد.

هنوز به‌طور دقیق نمی‌دانیم که بیماری کرونا چگونه باعث از دست رفتن حس بویایی می‌شود. احتمال دارد این وضعیت نتیجه‌ی صدمات مستقیم ویروس کرونا به بدن باشد یا به‌صورت غیرمستقیم در اثر علائمی مثل التهاب ایجاد شود.

یک تئوری می‌گوید ویروس کرونا ازطریق غشای مخاطی وارد سلول‌های عصبی مرتبط به حس بویایی می‌شود، اما محققان می‌گویند اسناد علمی درباره‌ی اینکه ویروس کرونا بتواند به این نوع از سلول‌های عصبی گسترش پیدا کند، ضد و نقیض است. در مطالعه‌ی جدید JAMA Neurology، محققان اعلام کردند آسیب به پیاز بویایی مستقیماً توسط ویروس کرونا ایجاد نمی‌شود و ممکن است نتیجه‌ی التهاب ناشی از این ویروس باشد.

برای بیمارانی که به مدت طولانی حس بویایی را از دست می‌دهند روش‌های درمانی مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ نظیر قرار دادن اسفنج‌های آغشته به پلاسما در داخل بینی یا مصرف کاموستات مسیلات (دارویی که به‌طور معمول به‌منظور درمان التهاب پانکراس استفاده می‌شود). نتیجه‌گیری قطعی درباره‌ی میزان اثربخشی این روش‌های درمانی بسیار مشکل است چون هنوز به‌طور دقیق نفهمیده‌ایم که کووید ۱۹ چگونه حس بویایی را از بین می‌برد.

دانشمندان امیدوار هستند مطالعه‌هایی که روی پیاز بویایی انجام می‌شوند، مشخص کنند ویروس کرونا به چه روش‌های دیگری روی مغز انسان اثر می‌گذارد. درحال‌حاضر به‌نظر می‌رسد بسیاری از آثار کووید ۱۹ روی بدن انسان درنتیجه‌ی التهاب و عوامل دیگر ایجاد می‌شود و نتیجه‌ی اثرگذاری مستقیم ویروس نیست.