دوچرخهسواری یا دویدن: کدام ورزش قلبی عروقی بهتر است؟
شاید قبلا شاهد بحثهایی دربارهی برتری دوچرخهسواری و دویدن بودهاید. هر دو ورزش روشهای خوبی برای حفظ سلامت بدن هستند. بااینحال از نظر صرف انرژی، رشد ماهیچهها، تأثیر بر مفاصل و هزینه تفاوتهایی دارند؛ اما کدام یک برندهی واقعی این رقابت هستند؟ با اینکه دوچرخهسواری و دویدن خروجیهای یکسانی دارند، تفاوتهای کلیدی هم بین این دو وجود دارند که در این مقاله به آنها اشاره میکنیم.
مصرف انرژی
در این دنیای شلوغ، اولویت اول بسیاری از افراد بازدهی است. چه ورزشی بهترین نتایج را از لحاظ زمان و انرژی خواهد داشت؟ به نقل از پروفسور ریچارد دیویسون، متخصص فیزیولوژی ورزشی، خروجیها در سطح گستردهای شباهت دارند مگر اینکه بخواهید برای مدتی طولانی روی یک ورزش خاص سرمایهگذاری کنید. او توضیح میدهد:
از لحاظ سوختوساز، تفاوت نسبتاً اندکی بین دو ورزش وجود دارد. در هر دو ورزش میتوان بر سیستمهای فیزیولوژیکی محیطی و مرکزی تمرکز کرد و آنها را بهبود داد
بااینحال دیویسون بر این باور است که اگر بهدنبال سرمایهگذاری زمانی هستید و میخواهید سرعت سوزاندن کالریها را افزایش دهید، دوچرخهسواری نتیجهی خوبی دارد. او میگوید:
حتی با مقدار کمی تمرین میتوان به مدت سه الی چهار ساعت دوچرخهسواری کرد بااینحال دویدن برای این مدت نیاز به تمرین و آموزش قابل توجهی دارد که شخص بتواند دربرابر نیازهای فیزیکی خود مقاومت کند. علاوه بر این زمان احیای بدن پس از سه ساعت دویدن به دلیل آسیب به مفاصل و ماهیچهها میتواند قابل توجه باشد.
بنابراین اگر میخواهید بهصورت جدی روی یک ورزش سرمایهگذاری کنید و وقت بگذارید، دوچرخهسواری گزینهی بهتری برای سوزاندن مقدار زیادی کالری با تأثیر کمتر بر مفاصل و ماهیچهها است. دیویسون بر این باور است: براساس یک باور کلی دوچرخهسوارهای حرفهای انرژی بیشتری را در طول تمرین ورزشی مصرف میکنند که معمولاً برابر است با ۶۰۰۰ کالری در روز و این کار را در اغلب روزهای سال انجام میدهند؛ بنابراین اگر بهدنبال کاهش وزن هستید، دوچرخهسواری گزینهی بهتری است.
تأثیر بر ماهیچهها
در بخش قبلی مقاله دربارهی تأثیر بر مفاصل سخن گفتیم اما دو ورزش دوچرخهسواری و دویدن چه تأثیری بر ماهیچهها دارند؟ دویدن میتواند ماهیچهها را به شیوههای متنوعتری نسبت به دوچرخهسواری فعال کند که در نگاه اول به نظر میرسد یک مزیت است. بااینحال به باور دیویسون، این یعنی ماهیچهها به شیوههای مختلفی آسیب میبینند که میتوان به زمان احیای طولانیتر و افزایش ریسک جراحت اشاره کرد. دیویسون تأکید میکند:
بهطور کلی دوچرخهسواری بیشتر کوتاهسازی فعالیت ماهیچهای (هممرکز) را دربرمیگیرد درحالیکه دویدن به شکلی بالقوه شامل انقباضهای هممرکز، خارج از مرکز و هماندازه است. فعالسازی ماهیچهها در دویدن باعث آسیب بیشتر به ماهیچهها میشود زیرا نیروهای بیشتری درگیر هستند و درنتیجه درد ماهیچهها را بهدنبال دارند.
البته تمام موارد فوق به این معنی نیستند که دویدن را بهطورکلی کنار بگذارید، اما اگر بهدنبال تکرار در تمرین هستید و روزهای احیا برایتان اهمیت دارند باید این مسئله را در نظر بگیرید.
تراکم استخوان
تمام علاقهمندان به تناسب اندام بهویژه افراد مسنتر و بهویژه زنان مسن باید این نکته را در نظر داشته باشند: دوچرخهسواری تأثیر کمی بر تراکم استخوان دارد زیرا ورزش تحمل وزن نیست. هرچقدر سن بالاتر میرود، استخوانها ضعیفتر میشوند. تمرینهای تحمل وزن میتوانند به یکپارچهسازی تراکم استخوان کمک کنند. دیویسون توضیح میدهد:
برای تأثیر مثبت بر تراکم استخوان، باید مجموعهای از تمرینهای تحمل وزن را همراه با تغذیهی مناسب انجام دهید. اگر اضافهوزن یا مشکل مفصلی دارید، تحمل وزن دوچرخه میتواند به سود شما باشد اما یکی از معایب آن این است که استخوانها درمعرض فشار کافی قرار ندارند تا به این طریق ساختار و قدرت خود را حفظ کنند؛ بنابراین اگر دوچرخهسواری اولویت شما است توصیه میشود تمرینهای تحمل وزن مثل دویدن یا پیادهروی را هم در کنار آن انجام دهید.
مانند بسیاری از فعالیتهای دیگر، تعادل رمز موفقیت است؛ بنابراین باید در عین تقویت استخوانها،مراقب تأثیر بر مفاصل و ریسک آسیب هم باشید. اگر دویدن تأثیر بدی داشته باشد پیادهروی یا تمرینهای مقاومتی میتوانند جایگزینهای خوبی باشند.
هزینه و راحتی
هزینه معیار مهمی در انتخاب ورزش است. معمولاً شکلهای اقتصادیتر ورزش جذابیت بیشتری دارند. دویدن یکی از روشهای رایگان تمرین است گرچه سرمایهگذاری روی یک جفت کفش مناسب دویدن برای محافظت از خود دربرابر آسیبها توصیه میشود. بااینحال حتی با درنظر گرفتن این هزینه، تهیهی تجهیزات مناسب دوچرخهسواری میتواند بسیار گرانتر تمام شود. به گفتهی دیویسون:
گرانقیمتترین دوچرخهها و دیگر تجهیزات دوچرخهسواری میتوانند از ده هزار پوند فراتر بروند درحالیکه قیمت برخی از بهترین کفشهای دویدن و وسایل مربوط به آنها تنها به چندصد پوند میرسد. هزینههای نگهداری و جایگزینی دوچرخه را هم البته باید اضافه کرد.
بااینحال اگر بهدنبال دستگاه ورزشی خانگی هستید میتوانید از دوچرخههای ثابت استفاده کنید که معمولاً بسیار ارزانتر از اغلب تردمیلها هستند. اما راحتی دقیقاً چیست؟ با اینکه انجام هر دو فعالیت خارج از خانه به اندازهی کافی آسان است اگر به باشگاه عادت دارید بهتر است دویدن را در اولویت قرار دهید. دیویسون معتقد است:
دویدن در باشگاه نسبتاً ساده است و اغلب تردمیلهای باشگاهی کیفیت نسبتاً خوبی دارند. متأسفانه همین مسئله برای دوچرخههای ثابت صدق نمیکند. اغلب دوچرخهسوارهای منظم از دوچرخههای باشگاهی استاندارد متنفر هستند و آنها را خیلی ناراحت میدانند.
بهطورکلی صرف نظر از اینکه چه تصمیمی میگیرید، دو ورزش دویدن و دوچرخهسواری مزایای مشابهی دارند گرچه اگر زمان بیشتری دارید دوچرخهسواری به سوزاندن کالری بیشتر کمک میکند؛ مانند هر ورزش دیگری، خارج شدن از خانه و ورزش در فضای باز یکی از مزایای هر دو ورزش است. بااینحال لازم نیست بین این دو یکی را انتخاب کنید میتوانید هر دو را همراه با یکدیگر انجام دهید.