سن ما واقعاً چقدر است؟

سن فقط یک عدد است؛ عددی که ممکن است بتوانید آن را تغییر دهید. این جمله مبنای کار Tally Health، استارتاپ جدیدی است که مانند بسیاری از شرکت‌های دیگر آزمایش‌هایی را برای تشخیص «سن بیولوژیکی» افراد انجام می‌دهد.

شاید تاکنون درباره‌ی آزمایش‌هایی مثل 23andMe و Ancestry شنیده باشید که برای ارائه‌ی اطلاعاتی درباره‌ی تبار قومی و ریسک‌های سلامتی، DNA شما را بررسی می‌کنند. اکنون موجی از استارتاپ‌ها در حال بازاریابی برای آزمایش‌هایی هستند که به‌ادعای آن‌ها با تجزیه‌و‌تحلیل خون یا ادرار یا نمونه‌برداری از گونه، سن بیولوژیکی شما را آشکار می‌کنند. این آزمایش‌ها الگوهای اپی‌ژنتیکی یا تغییرات بدن را ارزیابی می‌کنند که بر چگونگی رفتار ژن‌ها تأثیر می‌گذارند. برخلاف سن تقویم که با سرعتی آهسته برای تمام افراد به پیش می‌رود، سن بیولوژیکی به‌ سرعت افت عملکرد سلول‌ها و بافت‌ها و اعضای بدن گفته می‌شود که بر‌اساس سوابق سلامتی اشخاص متغیر هستند.

Tally Health که به‌تازگی راه‌اندازی شده، یکی از ده‌ها شرکتی است که آزمایش سن بیولوژیکی را ارائه می‌دهد. دیوید سینکلر، زیست‌شناس دانشگاه هاروارد و هم‌بنیان‌گذار این شرکت، نسخه‌ی آزمایش خود را به امتیازی اعتباری برای بدن تشبیه می‌کند. برای این کار باید از گونه‌ی خود نمونه‌برداری و آن را به شرکت ارسال کنید. سپس، شرکت سن بیولوژیکی‌تان را ارسال می‌کند. سینکلر می‌گوید هدف از انجام این آزمایش کمک به افراد برای بازگشتن به میانگین و حتی زیرسطح میانگین سن بیولوژیکی است.

ژنتیک و سبک زندگی هر دو بر افزایش سن و سال تأثیر می‌گذارند. انتخاب‌هایی مثل رژیم غذایی، ورزش، سیگار‌کشیدن و مصرف الکل همگی عوامل اپی‌ژنتیکی تغییر رفتار ژن‌ها به‌شمار می‌روند. قرارگرفتن در‌معرض استرس و آسیب روحی و آلودگی نیز بر این روند تأثیر می‌گذارند. دانشمندان تصور می‌کنند انباشته‌سازی تمام این فاکتورها بر سن بیولوژیکی اشخاص تأثیر می‌گذارند؛ اما به‌باور سینکلر، ژنتیک اهمیت کمتری از معیارهای کنترل‌کردنی دارد. سینکلر خود ۵۳ سال دارد؛ اما بر‌اساس آزمایش Tally Health سن بیولوژیکی او ۴۳ سال است.

سینکلر پژوهشگری تأثیرگذار و اغلب حاشیه‌ساز در حوزه‌ی پژوهش‌های ضدپیری است. یکی از کارهای او ترویج رزوراتو، ترکیبی در انگور قرمز است که زمانی آن را به مولکولی معجزه‌آسا تشبیه می‌کرد. پژوهشگرهای دیگر با‌توجه‌به نتایج ترکیبی رزرواتول در آزمایش‌های حیوانی، درباره‌ی مزایای احتمالی این ترکیب محتاطانه عمل می‌کنند. سینکلر مکمل‌های رزوراتول را روزانه مصرف می‌کند و در حال پژوهش روی این ترکیب است. همچنین، او بنیان‌گذار شرکت‌های بیوتک از‌جمله‌ شرکت‌های متمرکز بر طول عمر است و کتاب او با عنوان «طول عمر: چرا سنمان بالا می‌رود و چرا نباید بالا برود؟» در فهرست کتاب‌های پرفروش نیویورک‌تایمز قرار دارد.

ملانی گلدی، مدیرعامل تالی هلث، از تلاش‌های شرکت خود برای تغییر روند سال‌خوردگی می‌گوید. یک عدد به شما می‌گوید چگونه سال‌خورده می‌شوید؛ در‌حالی‌که عددی دیگر تنها تعداد تولدهایتان را می‌شمارد. به‌باور گلدی، سن بیولوژیکی تقریباً شش ماه کمتر از سن تاریخی است.

به‌گزارش وایرد، شرکت تاکی هلث علاوه‌بر خوانش سن‌و‌سال هر مشتری، برنامه‌ای عملی از توصیه‌های سفارشی‌شده‌ی سبک زندگی مثل خواب بیشتر، کمتر نشستن، کاهش استرس یا خوردن سبزیجات بیشتر را ارائه می‌کند. کاربرها می‌توانند با صرف هزینه‌ی ۲۲۹ دلار در یک آزمایش شرکت کنند یا با عضویت در طرح اشتراک سه‌ماهه، سن بیولوژیکی خود را به‌مرورزمان بررسی کنند. به‌باور گلدی، کاربرها با استفاده از طرح فعالیت به‌دست‌آمده بر‌اساس اطلاعات، می‌توانند تغییرات لازم را در سبک زندگی خود اعمال کنند.

گلدی می‌گوید هنگام تأسیس شرکت تاکی هلث، بیش از ۲۷۰ هزار نفر ثبت‌نام کردند و در فهرست انتظار آزمایش قرار گرفتند گرچه او نگفت دقیقاً چه تعداد از افراد برای طرح عضویت اقدام کردند که هزینه‌ی ماهانه‌ی آن بین ۱۲۹ تا ۱۹۹ دلار است.

مانند آزمایش‌های اپی‌ژنتیکی دیگر، تاکی هلث هم الگوهای متیلاسیون DNA را بررسی می‌کند. متیلاسیون به برچسب‌های شیمیایی روی کد DNA گفته می‌شود که بر فعالیت ژن‌ها تأثیر می‌گذارند. در دهه‌ی ۱۹۷۰، دانشمندان ارتباطی بین متیلاسیون DNA و سال‌خوردگی ایجاد کردند. در سال ۲۰۱۳، استیون هورواث، متخصص ژنتیک و آمار زیستی در UCLA، اولین ساعت سال‌خوردگی اپی‌ژنتیکی را براساس این تغییرات منتشر کرد. این ساعت آزمایشی پیش‌گویانه مبتنی‌بر داده‌های ۸,۰۰۰ نمونه‌ی بیولوژیکی از ۵۱ نوع سلول و بافت سالم انسان است که الگوهای متیلاسیون DNA مرتبط با سال‌خوردگی و بیماری را اندازه‌گیری می‌کند و با استفاده از یک الگوریتم، سن افراد را حدس می‌زند.

موج بعدی ساعت‌های اپی‌ژنتیکی در پیش‌بینی میزان طول عمر افراد یا تعداد سال‌های زندگی سالم یک گام فراتر رفتند. یکی از این ساعت، PhoneAge بود که در سال ۲۰۱۸ مورگان لوین از دانشگاه ییل آن را منتشر کرد. این ساعت براساس نمونه‌ی خون افراد ریسک مرگ‌‌و‌میر کلی و ریسک سرطان، بیماری‌های قلبی عروقی و آلزایمر را پیش‌بینی می‌کند. یک سال بعد، گروهی به‌سرپرستی هرواث و ایک لو، GrimAge را منتشر کردند که نسخه‌ی بهبود‌یافته‌ای از ساعت‌ قدیمی‌تر این گروه بود و می‌توانست بر‌اساس نمونه‌ی خون، زمان باقی‌مانده‌ی طول عمر افراد یا مرگ آن‌ها را پیش‌بینی کند.

پژوهشگرها از ساعت‌های یادشده برای آزمایش آثار ضدپیری داروها و تغییرات سبک‌ زندگی در جانوران یا افراد استفاده می‌کنند. در‌واقع، پژوهش‌ها نشان می‌دهند افرادی که از‌نظر بیولوژیکی پیرتر از سن تاریخی خود هستند، در‌معرض خطر ریسک زیادی از بیماری‌های خاص و مرگ قرار دارند؛ اما شرکت‌ها از آن زمان به‌دنبال ساخت ساعت‌های خود یا اقتباس از ساعت‌های موجود برای آزمایش‌های مستقیم بودند.

فناوری آزمایش تالی هلث در آزمایشگاه سینکلر در هاروارد توسعه یافت و سال گذشته در نسخه‌ی پیش‌انتشار مقاله شرح داده شد. این شرکت با استفاده از سلول‌های گونه و اندازه‌گیری الگوهای متیلاسیون افراد دربرابر نمونه‌های دریافتی از ۸,۰۰۰ فرد ۱۸ تا ۱۰۰ سال، سن بیولوژیکی را تخمین می‌زند. نزدیک به نیمی از نمونه‌ها از مردان و نیمی دیگر از زنان بودند؛ در‌حالی‌که ۳۰ درصد از کل نمونه‌ها را افراد غیرسفیدپوست تشکیل می‌دادند.

آزمایش‌های دیگری هم در بازار وجود دارند؛ مثلاً شرکت Zymo Research واقع در ایرواین کالیفرنیا در سال ۲۰۱۷ آزمایش خون و ادرار ۲۹۹ دلاری خود به نام myDNAge را ارائه داد که مبتنی‌بر ساعت سال‌خوردگی بیولوژیکی هرواث است. این شرکت گزارشی‌ شخصی‌سازی‌شده شامل اطلاعات سلامت متابولیک و فعالیت متیلاسیون و ریسک احتمالی بیماری‌های مرتبط با سن‌و‌سال را ارائه می‌دهد. در سال ۲۰۱۹، شرکت تولید‌کننده‌ی مکمل Elysium Health در نیویورک هم آزمایش سال‌خوردگی بیولوژیکی ۲۹۹ دلار خود را با همکاری Levine توسعه داد. دنیل بلسکی، استادیار همه‌گیرشناسی دانشگاه کلمبیا و پژوهشگر سال‌خوردگی می‌گوید:

روند سال‌خوردگی برخی افراد کُندتر است و طول عمر بیشتر و زندگی سالم‌تری دارند؛ در‌حالی‌که برخی دیگر با سرعت بیشتری سال‌خورده می‌شوند و خیلی زود به بیماری‌های قلبی‌عروقی مبتلا می‌شوند. سن بیولوژیکی روشی برای خلاصه‌سازی تفاوت‌های افراد است.

به‌گفته‌ی بلکسی، هنوز مشخص نیست آزمایش‌های اپی‌ژنتیکی فعلی از دقت کافی برای ثبت تغییرات سبک زندگی افراد در بازه‌ی زمانی نسبتاً کوتاه برخوردار‌ند یا خیر. حتی در این صورت تعداد کافی از افراد در این آزمایش‌ها شرکت‌ نکرده‌اند تا بتوان امتیاز آن‌ها را منطبق با تغییرات کلی سلامت و طول عمر ارزیابی کرد. در‌واقع، هنوز دانش کافی را درباره‌ی دقت این آزمایش‌ها برای ردیابی روند سال‌خوردگی افراد دراختیار نداریم.

بلسکی و همکارانش در پژوهشی جدید، تأثیر ضدپیری رژیم کم‌کالری بر افراد را ارزیابی کردند. بزرگ‌سالان سالم در آزمایشی بالینی دو‌ساله به دو گروه تقسیم شدند: گروهی که رژیم غذایی معمولی داشتند و گروهی دیگر که غذاهایی با محدودیت ۲۵ درصد کالری را می‌خوردند. پژوهشگرها نمونه‌های خون شرکت‌کنندگان را در آغاز آزمایش و یک سال بعد و در انتهای آزمایش بر اساس سه ساعت بررسی کردند: PhenoAge، GrimAge و ساعتی به نام DunedinPACE که توسط بلسکی و همکارانش ساخته شده و سرعت سالخوردگی افراد را اندازه‌گیری می‌کند.

ساعت‌های PhenoAge و GrimAge نشان دادند که رژیم کالری محدود، هیچ اثر معناداری بر سن بیولوژیکی افراد ندارد؛ اما ساعت DunedinPACE نشان داد این رژیم می‌تواند روند سالخوردگی را کند کند. به بیان دیگر ممکن است برخی از این ابزارها برای کشف تغییرات کوچک در سن بیولوژیکی بهینه نباشند.

چارلز دوپراس، متخصص اخلاق زیستی دانشگاه مونترال که پژوهش تست مستقیم اپی‌ژنتیکی را بررسی کرده است می‌گوید این تست‌ها می‌توانند به سود افراد باشد زیرا آن‌ها را برای داشتن عادت‌های سالم‌تر سوق می‌دهند. داشتن چنین ابزاری می‌تواند منبعی مفید برای افزایش انگیزه‌ی افراد باشد؛ اما شرکت‌ها هم باید دقیق عمل کنند و ادعاهای اغراق‌آمیز درباره‌ی مزایای احتمالی تست‌های خود را کنار بگذارند. علاوه بر این، این تست‌ها هنوز در آغاز راه هستند و نمی‌توان دقیقا گفت که می‌توانند مردم را به تصمیم‌های سالم‌تر سوق دهند یا خیر.

اریک وردین، مدیرعامل مؤسسه‌ی پژوهش‌های سالخوردگی باک در نواتوی کالیفرنیا درباره‌ی پتانسیل تست‌های سالخوردگی بیولوژیکی هیجان‌زده است. او می‌گوید این تست‌ها ابزار پژوهشی خوبی هستند؛ اما هنوز در آغاز راه خود هستند. همچنین مشخص نیست که تست‌ها توسط دانشمندان دیگر ارزیابی شده‌اند یا خیر. وردین همچنین درباره‌ی عدم ارزیابی این تست‌ها توسط سازمان غذا و دارو و قانون‌گذاری درباره‌ی آن‌ها هشدار می‌دهد. سینکلر دانستن سن بیولوژیکی را مضر نمی‌داند. او معتقد است دانستن این عدد، می‌تواند انگیزه‌ی افراد برای تغییر سبک زندگی را افزایش دهد.