چرا در خواب راه می‌رویم ؟ بررسی نشانه ها و علایم

آیا تا‌به‌حال پیش آمده است در تختخواب خود بخوابید و روی مبل اتاق نشیمن بیدار شوید؟ شاید هم در حالی بیدار شده‌اید که تکه‌های غذا روی لباس خوابتان پاشیده شده و چیزی از میان‌وعده‌ای که نیمه‌شب خورده‌اید، یادتان نمی‌آید؟ اگر چنین اتفاق‌هایی برایتان رخ داده، ممکن است یکی از افرادی باشید که در زندگی خود حداقل یک بار راه رفتن در خواب را تجربه کرده‌اید.

اگرچه شیوع راه رفتن در خواب در کودکان به‌طور قابل‌توجهی بیشتر است، حدود ۱٫۵ درصد از بزرگسالان یک بار راه رفتن در خواب را پس از دوران کودکی تجربه می‌کنند. راه رفتن در خواب یا خوابگردی می‌تواند ناشی از داروها، ژنتیک یا شرایط سلامتی باشد که خواب را دچار اختلال می‌کنند. در ادامه به‌نقل از وب‌سایت healthline توضیحاتی درباره خوابگردی ارائه می‌شود.

راه رفتن در خواب نوعی اختلال خواب است که در عمیق‌ترین بخش خواب یعنی حرکت غیرسریع چشم (NREM) اتفاق می‌افتد. این حالت معمولاً در عرض یک تا دو ساعت پس از رفتن به خواب رخ می‌دهد. در طول یک اپیزود راه رفتن در خواب، ممکن است درحالی‌که درواقع خواب هستید، بنشینید، راه بروید یا حتی فعالیت‌های معمول خود را انجام دهید. چشمان شما باز است، اما هنوز در مرحله عمیق خواب هستید.

انجمن روانپزشکی آمریکا راه رفتن در خواب را فقط در صورتی به‌عنوان اختلال درنظر می‌گیرد که دفعات رخداد آن به‌قدری باشد که موجب پریشانی و اختلال عملکرد در طول روز شود.

راه رفتن در خواب که در کودکان نسبت‌ به بزرگسالان شیوع بالاتری دارد، اغلب در سنین نوجوانی ناپدید می‌شود. اما این رفتار در همه افرادی که بزرگسالی می‌رسند، متوقف نمی‌شود و برخی افراد ممکن است در سنین بزرگسالی شروع به راه رفتن در خواب کنند.

پژوهشگران خواب، چندین مشکل سلامتی، فعالیت و موادی را شناسایی کرده‌اند که موجب تحریک اپیزودهای راه رفتن در خواب می‌شوند. همچنین ممکن است رفتار راه رفتن در خواب را از والدین خود به ارث برده باشید، چرا که مؤلفه ژنتیکی نیز دارد. عواملی که در ادامه ذکر شده است، می‌توانند در بروز رفتار خوابگردی تأثیر داشته باشند.

استرس و اضطراب استراحت شبانه خوب را مختل می‌کنند. دانشمندان علوم خواب فکر می‌کنند استرس در طول روز می‌تواند در بروز خوابگردی نقش داشته باشد. مطالعه معتبری روی ۱۹۳ بیمار در یک کلینیک خواب نشان داد یکی از محرک‌های اصلی خوابگردی رویدادهای استرس‌زایی است که در طول روز تجربه می‌شود.

اگر می‌خواهید سطح استرس روزانه خود را کاهش دهید تا بتوانید هنگام شب به خوبی استراحت کنید، تکنیک‌های کاهش استرس زیر را امتحان کنید:

• به‌طور منظم ورزش کنید
• تکنیک‌های ذهن‌آگاهی را تمرین کنید
• مصرف کافئین را محدود کنید
• ورزش‌های تنفسی را انجام دهید
• یوگا را امتحان کنید

افرادی که به اندازه کافی نمی‌خوابند، بیشتر مستعد خوابگردی هستند. پژوهشگران با مطالعه اسکن‌های ام‌آرآی مغز افراد دارای سابقه راه رفتن در خواب متوجه شده‌اند محرومیت از خواب تعداد دفعات خوابگردی را افزایش می‌دهد.

اگر به میگرن مزمن دچار باشید، ممکن است بیشتر مستعد راه رفتن در خواب باشید. در سال ۲۰۱۵، دانشمندان با ۱۰۰ بیمار که مرتباً در خواب راه می‌رفتند، مصاحبه کردند و متوجه شدند ارتباط محکمی بین راه رفتن در خواب و سردردهای مادام‌العمر خصوصاً میگرن وجود دارد.

راه رفتن در خواب خصوصاً در کودکان، با بیماری‌هایی که موجب تب می‌شوند، در ارتباط است. تب همچنین می‌تواند موجب وحشت‌های شبانه شود که نوعی اختلال خواب است که طی آن ممکن است فریاد بزنید، دست و پا بزنید یا سعی کنید از چیزهای ترسناکی که در خواب می‌بینید، فرار کنید.

آپنه انسدادی خواب نوعی اختلال تنفسی است که موجب می‌شود هنگام خواب به مدت کوتاهی تنفس شما قطع شود. آپنه انسدادی خواب چیزی فراتر از خروپف کردن است. آپنه خواب در حالت شدید خود می‌تواند به خستگی در طول روز، فشار خون بالا، سکته و بیماری قلبی منجر شود.

احتمال خوابگردی افرادی که به آپنه انسدادی خواب شدید مبتلا هستند، بیشتر از افرادی است که به شکل خفیف این وضعیت مبتلا هستند. همچنین گزارش‌هایی از راه رفتن در خواب در کودکان مبتلا به آسم گزارش شده است. آسم می‌تواند منجر به کم‌خوابی شود. علاوه‌بر‌این، مطالعات نشان می‌دهند داروی مونته لوکاست موجب تحریک راه رفتن در خواب در برخی از کودکان می‌شود.

اگر به رفلاکس معده به مری (GERD) مبتلا باشید، محتویات معده شما می‌تواند از معده به مری برگردد و موجب سوزش آزاردهنده‌ای شود. در بسیاری از افراد، علائم رفلاکس در هنگام شب بدتر می‌شود. افراد مبتلا به GERD و سایر اختلالات معده بیشتر مستعد بسیاری از اختلالات خواب ازجمله راه رفتن در خواب هستند. از‌آنجاکه GERD در خواب اختلال ایجاد می‌کند، می‌تواند موجب خستگی طولانی‌مدت شود که به‌ نوبه‌ی‌ خود، فرد را بیشتر مستعد راه رفتن در خواب می‌کند.

بیماری پارکینسون نوعی بیماری عصبی است که بر توانایی حرکت اثر می‌گذارد. پارکینسون می‌تواند روی مناطق مغزی کنترل‌کننده حرکت و همچنین مناطق کنترل‌کننده خواب تأثیر بگذارد.

به‌طور معمول، وقتی در طول خواب REM رؤیا می‌بینید، مغز به‌طور موقت برخی از عضلات را فلج می‌کند تا مانع از این شود که در واکنش به خواب‌های خود حرکت کنید و به خود یا دیگران آسیب بزنید. برخی مطالعات نشان می‌دهند بیماری پارکینسون ممکن است موجب شود حالت فلجی مذکور به‌طور کامل رخ ندهد. این امر می‌تواند به راه رفتن در خواب و سایر اختلالات خواب منجر شود.

در رابطه با این موضوع که آیا سندرم پای بیقرار (RLS) باعث راه رفتن در خواب می‌شود، بحث‌هایی در میان پژوهشگران خواب وجود دارد. برخی از مطالعات نشان می‌دهند احتمال اینکه افراد مبتلا به سندرم مذکور خوابگردی کنند، بیشتر از افراد دیگر نیست. مطالعات دیگر به ارتباط میان راه رفتن در خواب و داروهای مورد استفاده برای درمان سندرم پای بی‌قرار اشاره می‌کنند.

برخی از داروهای خواب‌آور ازجمله داروی زولپیدم موجب خوابگردی می‌شوند. سایر داروهایی که با راه رفتن در خواب ارتباط دارند، عبارت‌اند از:

• سدیم اکسیبات که برای درمان نارکولپسی یا حمله‌ی خواب استفاده می‌شود
• آگونیست‌های گیرنده بنزودیازپین
• داروهای ضدافسردگی
• داروهای ضدروان‌پریشی که برای درمان اختلالات روانپزشکی استفاده می‌شوند
• بتا بلاکرهای مورد استفاده برای درمان بیماری قلبی و اضطراب

وقتی سعی می‌کنید توجه افرادی را که در خواب راه می‌روند، جلب کنید، آن‌ها معمولاً واکنشی نشان نمی‌دهند. فردی که درحال راه رفتن در خواب است، نگاهی ثابت و بی‌روح دارد. به‌گفته‌ی متخصصان خواب، خوابگردها ممکن است درحالی‌که در خواب هستند، به فعالیت‌های دیگری ازجمله موارد زیر دست بزنند:

• غذا خوردن
• حرف زدن
• آماده کردن غذا
• ادرار کردن در مکان‌های غیرتوالت
• تلاش برای بیرون رفتن از خانه
• برقراری رابطه جنسی

اغلب اوقات، وقتی افراد مبتلا به این وضعیت از خواب بیدار می‌شوند، خوابگردی خود را به خاطر نمی‌آورند. اگر فردی را که در حال راه رفتن در خواب است، از خواب بیدار کنید، ممکن است گیج شود.

اگرچه بیشتر اپیزودهای خوابگردی بدون آسیب به پایان می‌رسد، راه رفتن در خواب می‌تواند بسیار خطرناک باشد. برخی افراد ممکن است بدون اینکه متوجه باشند در اطراف آن‌ها چه می‌گذرد، سعی کنند رانندگی کرده یا کارهای دیگر را انجام دهند. مطالعه‌ای که روی ۱۰۰ بیمار دارای سابقه خوابگردی مکرر انجام شد، نشان داد ۵۷٫۹ درصد از آن‌ها در طول خوابگردی آسیب دیده بودند یا به شخص دیگری آسیب زده بودند. جراحات مرتبط با راه رفتن در خواب شامل افتادن از پله‌ها، یا برخورد با دیوارها یا اثاثیه بود.

ازآنجاکه فرد دچار خوابگردی، حین راه رفتن در خواب ممکن است به خود یا دیگران آسیب بزند، بهتر است او را بیدار کنید. البته باید این کار را به آرامی انجام دهید، زیرا فرد خوابگرد شاید پس از بیدار شدن متحیر و سردرگم شود.

رفتار خوابگردی در بیشتر کودکانی که دارای عادت راه رفتن در خواب هستند، بدون نیاز به درمان در دوران نوجوانی از بین می‌رود. با‌این‌حال در صورتی که راه رفتن در خواب در بزرگسالی شروع شده باشد، بد نیست با پزشک صحبت کنید تا بیماری‌های زمینه‌ای را که ممکن است موجب راه رفتن در خواب شوند، بررسی کند. اگر به‌طور مکرر در خواب راه می‌روید یا خوابگردی شما موجب ایجاد مشکلاتی در عملکرد روزانه یا روابط شما می‌شود، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.

رایج‌ترین راه برای تشخیص راه رفتن در خواب این است که شخص دیگری به‌طور مستقیم شاهد آن باشد. ازآنجاکه بیشتر خوابگردی‌ها در طول دوران کودکی رخ می‌دهد، در بیشتر موارد والدین راه رفتن در خواب را به پزشک گزارش می‌دهند.

اگر به نظر پزشک خوابگردی شما نگران‌کننده باشد، تست خواب می‌تواند اطلاعات بیشتری را درمورد وضعیت شما نشان دهد. در طول آزمایش خواب، تیم مراقبت‌های بهداشتی سطح اکسیژن، امواج مغزی، تنفس و حرکات شما را در هنگام خواب بررسی می‌کند.

اگر راه رفتن در خواب شدید نباشد، ممکن است بتوانید با کاهش استرس و بهبود عادات خواب از آن پیشگیری کنید. اگر این روش‌ها به اندازه کافی مؤثر نباشند، پزشک ممکن است دارو نیز تجویز کند. داروهای کلونازپام و دیازپام خوابگردی را کاهش می‌دهند. ضدافسردگی‌ها و بنزودیازپین‌ها ممکن است به کاهش استرس کمک کنند تا بتوانید استراحت کنید. اکثر کودکان به درمان خوابگردی نیازی ندارند، زیرا این وضعیت غالباً همگام با بلوغ به‌طور خود‌به‌خود برطرف می‌شود.

راه رفتن در خواب نوعی اختلال خواب است که در آن، درحالی‌که در خواب عمیق هستید، راه می‌روید، صحبت می‌کنید یا فعالیت‌های دیگری انجام می‌دهید. خوابگردی در عمیق‌ترین بخش چرخه خواب و معمولاً در عرض یکی دو ساعت پس از رفتن به خواب اتفاق می‌افتد.

خوابگردی که شیوع آن در کودکان بیشتر از بزرگسالان است، غالباً در سنین نوجوانی از بین می‌رود. اما خوابگردی همه افراد در بزرگسالی متوقف نمی‌شود. راه رفتن در خواب مؤلفه ژنتیکی دارد و همچنین می‌تواند بر اثر استرس، کم‌خوابی، مصرف برخی داروها، اختلالات تنفسی، بیماری‌های عصبی، تب و میگرن رخ دهد. اگر به‌طور مکرر در خواب راه می‌روید و خوابگردی شما دردسرساز است، به پزشک مراجعه کنید.