بیماری بولیمیا چیست؟؛ بالاآوردن غذا برای لاغری

پرخوری عصبی یا بولیمیا (bulimia nervosa) نوعی اختلال خوردن است. اختلالات خوردن می‌توانند تهدیدکننده زندگی باشند. اگر به اختلال خوردن دچار هستید، ممکن است در رابطه با غذا و وزن خود وسواس زیادی داشته باشید. این وسواس می‌تواند به سلامت جسمی و روانی شما آسیب بزند.

به‌نوشته‌ی وب‌سایت کلینیک کلیولند، پرخوری عصبی را می‌توان به‌عنوان نوعی الگوی غذاخوردن توصیف کرد که دارای ویژگی‌های زیر است:

• مصرف مقدار زیادی غذا در مدت زمان کوتاه (پرخوری)
• خلاص شدن از شر غذا (پاکسازی): پاکسازی ممکن است شامل استفراغ عمدی یا مصرف ملین‌ها باشد. ملین‌ها داروهایی هستند که حرکت غذا را در دستگاه گوارش تسریع می‌کنند.

سایر ویژگی‌های پرخوری عصبی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• مصرف نامناسب قرص‌های آب (دیورتیک‌ها) یا قرص‌های لاغری
• غذاخوردن بسیار کم یا غذا نخوردن
• ورزش بیش از حد
• پنهان کردن غذاها برای پرخوری و سپس پاکسازی

افراد مبتلا به بولیمیا معمولا وزن طبیعی دارند. اما این افراد براساس دیدگاهی که از شکل بدن یا وزنشان دارند، خود را به شدت قضاوت می‌کنند. آن‌ها معمولا مشکل اعتماد به نفس دارند که با تصویری که از بدن خود دارند، ارتباط دارد.

پرخوری عصبی بیشتر زنان را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. افراد در هر سنی ممکن است این اختلال را تجربه کنند، اما معمولا در دوران نوجوانی یا اوایل بزرگسالی بروز می‌کند. بین ۱ تا ۲ درصد مردم در طول هر سال پرخوری عصبی را تجربه می‌کنند. پرخوری عصبی می‌تواند در افراد با هر جنس، جنسیت، نژاد یا هر شکل بدن رخ دهد.

تشخیص پرخوری عصبی می‌تواند دشوار باشد. افراد مبتلا به این اختلال اغلب پرخوری می‌کنند و سپس به‌طور پنهانی پاکسازی می‌کنند. اما بسته‌بندی‌های خالی مواد غذایی و ملین‌ها می‌توانند از علائم هشداردهنده پرخوری عصبی باشد. سایر علائم رفتاری و عاطفی پرخوری عصبی عبارتند از:

• مراجعه مکرر به دستشویی، به ویژه بعد از صرف غذا
• ورزش بیش از حد
• مشغولیت ذهنی دررابطه‌با تصویر بدنی
• ترس شدید از افزایش وزن
• افسردگی، اضطراب یا سوء مصرف مواد
• احساس عدم کنترل در غذاخوردن
• احساس گناه یا شرم در رابطه با غذا خوردن
• کناره‌گیری اجتماعی از دوستان و خانواده

علائم جسمی پرخوری عصبی می‌تواند شامل مشکلات دندانی باشد. استفراغ عمدی می‌تواند موجب فرسودگی مینای دندان درنتیجه‌ی تماس با اسید معده شود. همچنین ممکن است دندان‌های شما به جای اینکه سفید باشند، ظاهر شفافی داشته باشند و حساس‌تر باشند. سایر علائم پرخوری عصبی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• تورم گونه‌ها یا خط فک
• مشکلات گوارشی مانند یبوست و رفلاکس اسید معده
• جای زخم، خراش یا پینه روی بند انگشتان (براثر استفراغ اجباری)
• غش کردن
• دوره‌های قاعدگی نامنظم
• ضعف عضلانی
• چشم‌های پرخون
• کم‌آبی بدن

علت دقیق بولیمیا مشخص نیست، اما پژوهشگران فکر می‌کنند ممکن است ترکیبی از ژنتیک و رفتارهای آموخته‌شده در ایجاد این اختلال نقش داشته باشند. اگر یکی از خویشاوندان شما دچار اختلال خوردن باشد، خطر ابتلای شما به این اختلالات بیشتر است.

بولیمیا می‌تواند مانع از این شود که بدن مواد موردنیاز خود را دریافت کند. براثر بولیمیا عوارض مختلفی مانند موارد زیر ممکن است بروز کند:

• زخم گلو و معده
• پوسیدگی دندان
• پارگی و التهاب مری (ازوفاژیت)
• آسیب دیدن روده و معده
• عدم تعادل الکترولیت
• ریتم غیرطبیعی قلب (آریتمی)
• نارسایی قلبی
• افزایش خطر خودکشی

برای تشخیص بولیمیا، پزشک معاینه فیزیکی انجام می‌دهد و درمورد سابقه پزشکی و علائم سوال می‌کند. اگر هنگام صحبت با پزشک خود عصبی هستید، مشکلی ندارد. اما او می‌خواهد به شما کمک کند. بنابراین، مهم است که درمورد عادات غذاخوردن خود با پزشک روراست باشید.

پزشک در صورت وجود معیارهای زیر بولیمیا را تشخیص می‌دهد:

• آیا به‌طور مکرر پرخوری می‌کنید
• آیا در طول اپیزود پرخوری احساس می‌کنید روی غذاخوردن خود کنترلی ندارید؟
• آیا رفتارهای پاکسازی نامناسب انجام می‌دهید؟
• آیا در طول سه ماه، حداقل یک بار در هفته پرخوری کرده‌اید؟
• آیا وزن یا شکل بدن شما تاثیر زیادی روی تصویر ذهنی شما از خودتان دارد؟

آزمایش خاصی برای تشخیص بولیمیا وجود ندارد. پزشک ممکن است آزمایش‌هایی را تجویز کند تا ببیند بولیمیا چگونه روی سلامتی شما تاثیر گذاشته است. این آزمایش‌ها شامل موارد زیر می‌شود:

• آزمایش خون
• آزمایش ادرار
• آزمایش عملکرد کلیه
• الکتروکاردیوگرام یا نوار قلب (EKG)

پزشک ممکن است بولیمیا را با استفاده از تکنیک‌های مختلفی درمان کند. او ممکن است شما را به تیمی از متخصصان شامل متخصصان تغذیه و متخصصان سلامت روان ارجاع دهد. درمان‌ها می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

روان درمانی: درمان شناختی‌رفتاری نوعی مشاوره فردی است که بر تغییر تفکر (شناختی) و رفتار (رفتاری) تمرکز دارد. این درمان شامل تکنیک‌هایی برای ایجاد نگرش‌های سالم درمورد غذا و وزن است و همچنین شامل رویکردهایی برای تغییر نحوه واکنش شما در شرایط دشوار است.

مشاوره تغذیه: مشاوره تغذیه شامل یادگیری روش‌های سالم‌تر غذا خوردن است. شما با متخصص تغذیه کار می‌کنید تا به روال طبیعی برگردید.

دارو: مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین نوعی از ضدافسردگی‌ها هستند. آن‌ها می توانند دفعات پرخوری و استفراغ را کاهش دهند. اما اثربخشی طولانی‌مدت این داروها مشخص نیست. مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین همچنین در درمان اضطراب و افسردگی موثر هستند. این شرایط درمیان افراد مبتلا به پرخوری عصبی رایج است.

اگر اعضای خانواده شما به پرخوری عصبی مبتلا هستند، از نشانه‌های هشداردهنده آن آگاه باشید تا زودتر بتوانید مشکل را حل کنید. درمان زودهنگام می‌تواند الگوهای غذایی ناسالم را پیش از اینکه غلبه بر آن‌ها سخت‌تر شود، بشکند. می‌توانید با درمان مشکلات دیگری مانند افسردگی و اختلالات اضطراب که به آن دچار هستید، خطر پرخوری عصبی را کاهش دهید.

مربیان و والدین همچنین می‌توانند به جوانان بیاموزند که تیپ بدنی ایده‌آل که رسانه‌ها به تصویر می‌کشند، واقع‌بینانه نیست و می‌تواند ناسالم و حتی خطرناک باشد.

بسیاری از افراد مبتلا به پرخوری عصبی با درمان بهبود پیدا می‌کنند و زندگی سالمی را در پیش می‌گیرند. برخی افراد در ابتدا بهبودی حاصل می‌کنند اما پس از مدتی مشکل برمی‌گردد و دوباره به درمان نیاز پیدا می‌کنند. آمارها نشان می‌دهند حدود نیمی از افراد مبتلا به پرخوری عصبی به کمک درمان مناسب به‌طور کامل بهبودی پیدا می‌کنند. در صورت عدم درمان، افراد مبتلا به پرخوری عصبی ممکن است دچار عوارض جدی شوند. برخی افراد ممکن است به مراقبت‌های پزشکی اضافی در بیمارستان یا مرکز درمانی نیاز پیدا کنند.

اگر ارتباط شما با غذا موجب استرس شما می‌شود یا زندگی روزمره شما را مختل می‌کند، ممکن است دچار نوعی اختلال خوردن باشید. درصورت داشتن هر یک از علائم زیرا فورا به پزشک مراجعه کنید:

• درد قفسه سینه
• تنگی نفس
• تپش قلب
• سرگیجه
• غش کردن
• گلودرد شدید
• رفلاکس اسید

بسیاری از افراد درمورد وزن خود نگران هستند. اما افراد مبتلا به پرخوری عصبی درمورد غذا و وزن خود وسواس زیادی دارند. پرخوری عصبی بیماری جدی است که می‌تواند بر سلامت روانی و جسمی شما اثر بگذارد. اگر فکر می‌کنید به پرخوری عصبی مبتلا هستید، از کمک گرفتن خجالت نکشید. با مراقبت‌های پزشکی مناسب و مشاوره سلامت روان، می‌توانید بهتر شوید.