آلزایمر زودرس می‌تواند در ۳۰ سالگی ظاهر شود و علائم متفاوتی داشته باشد

بیماری آلزایمر اغلب به‌عنوان وضعیتی درنظر گرفته می‌شود که فقط افراد مسن را درگیر می‌کند؛ اما حدود ۳٫۹ میلیون نفر از جمعیت ۳۰ تا ۶۴ ساله‌ی سرتاسر جهان به آلزایمر جوانی مبتلا هستند. آلزایمر زودرس نوعی زوال عقل است که در آن علائم بیماری قبل از ۶۵ سالگی ظاهر می‌شود.

به‌گزارش کانورسیشن، فیونا فلیپس، روزنامه‌نگار و مجری ۶۲ ساله‌ی انگلیسی به‌تازگی فاش کرد که به بیماری آلزایمر مبتلا است. فلیپس در مصاحبه‌ی خود اعلام کرد که قبل از تشخیص آلزایمر علائمی مانند مه مغزی و اضطراب را تجربه کرده بود. این موضوع نشان می‌دهد که علائم آلزایمر زودرس تا چه اندازه می‌توانند با بیماری آلزایمر دیررس متفاوت باشد.

اولین تفاوت آلزایمر زودرس با نوع دیررس این است که علائم اولی خیلی زودتر ظاهر و در برخی موارد نادر در ۳۰ سالگی تشخیص داده می‌شود؛ درحالی‌که معمولا علائم بیماری را می‌توان بین سنین ۵۰ تا ۶۴ سالگی تشخیص داد.

تفاوت بعدی این است که مبتلایان به آلزایمر دیررس، ازدست‌دادن حافظه را به‌عنوان اولین علامت بیماری تجربه می‌کنند؛ درحالی که افراد مبتلا به آلزایمر زودرس معمولا علائم دیگری نیز دارند؛ مانند کم‌توجهی، کاهش توانایی تقلید حرکات دست و افت آگاهی فضایی.

برخی از مبتلایان به آلزایمر جوانی، قبل از تشخیص بیماری خود علائم اضطراب را هم تجربه می‌کنند. دلیل این اتفاق ممکن است به آگاهی بیماران از تغییر شرایط و پیدانکردن دلیلی روشن برای تجربه‌ی احساسات متفاوت مربوط باشد.

گاهی اوقات بیماران ممکن است این تصور را داشته باشند که تغییرات رفتاری آن‌ها مشکلی موقت است و نیاز به پیگیری پزشکی ندارد. پزشکان متخصص نیز در چنین شرایطی ممکن است تفسیر اشتباهی از شرایط داشته باشند و اضطراب بیماران را نشانه‌ای از سایر بیماری‌ها درنظر بگیرند.

مطالعات نشان داده‌اند که افراد مبتلا به آلزایمر زودرس تغییرات سریع‌تری در مغز خود دارند؛ هرچند که ممکن است در زمان تشخیص بیماری، اختلال شناختی اندکی داشته باشند. این موضوع نشان می‌دهد که این بیماری می‌تواند تهاجمی‌تر از آلزایمر دیررس باشد. علاوه‌بر این تغییرات سریع مغز این موضوع را نیز روشن می‌کند که چرا امید به زندگی مبتلایان به آلزایمر زودرس، دو سال کمتر از افرادی است که به آلزایمر دیررس مبتلا هستند.

براساس تحقیقات، افرادی که در سنین پایین‌تر به آلزایمر مبتلا می‌شوند، نسبت به تغییرات فعالیت مغزی خود آگاه‌تر هستند. این موضوع می‌تواند به بروز تغییرات رفتاری و مشکلاتی مانند افسردگی در آن‌ها منجر شود.

آلزایمر زودرس، تغییرات شیمیایی مشابه آلزایمر دیررس را در مغز ایجاد می‌کند؛ اما قسمت‌هایی از مغز که توسط این تغییرات هدف قرار می‌گیرند، ممکن است متفاوت باشند.

پژوهش‌ها نشان داده است که نواحی درگیر در پردازش اطلاعات حسی و حرکتی در مغز که با عنوان قشر جداری شناخته می‌شوند، آسیب بیشتری را تجربه می‌کنند. همچنین در آلزایمر زودرس، هیپوکامپ (ناحیه‌ای از مغز که در یادگیری و حافظه نقش مهمی ایفا می‌کند) درمقایسه با آلزایمر پیری کمتر آسیب می‌بیند.

علائم خطر ابتلا به آلزایمر در سنین پایین، مشابه عواملی هستند که سبب ابتلای افراد به آلزایمر دیررس می‌شوند. به‌عنوان مثال سطوح ضعیف‌تر آمادگی قلبی و عروقی و توانایی شناختی پایین در اوایل بزرگسالی، با افزایش هشت برابری احتمال ابتلا به آلزایمر در دوران جوانی مرتبط است. بااین‌حال هنوز نتوانسته‌ایم تمام عواملی را که بر شانس ابتلای افراد به آلزایمر تاثیر می‌گذارند، شناسایی کنیم.

یکی از عواملی که کارشناسان روی آن اتفاق نظر دارند، ژنتیک است. به‌گفته‌ی آن‌ها، یک مورد از هر ۱۰ مورد ابتلا به آلزایمر به‌دلیل عوامل ژنتیکی اتفاق می‌افتد. تاکنون ثابت شده که سه ژن APP، PSEN1 و PSEN2 با ابتلا به آلزایمر در سنین جوانی مرتبط هستند.

این ژن‌ها همگی با پروتئینی سمی به‌نام «آمیلوئید بتا» مرتبط هستند که تصور می‌شود در ابتلا به آلزایمر نقش دارد. هنگام معیوب‌شدن این ژن‌ها، تجمع سمی آمیلوئید بتا که با علائم بیماری آلزایمر مرتبط است، رخ می‌دهد. شواهدی روبه‌رشد نشان می‌دهند که ممکن است بین ضربه‌ی مغزی و آلزایمر زودرس نیز ارتباط وجود داشته باشد.

در بریتانیا، برای افراد مبتلا به آلزایمر زودرس دارویی تجویز می‌شود که می‌تواند به مدیریت علائم آن‌ها کمک کند. در ایالات متحده، دو روش درمانی تایید شده وجود دارد که ممکن است به کند‌شدن سرعت پیشرفت علائم کمک کنند؛ البته این روش‌ها فقط روی افراد مبتلا به آلزایمر دیررس آزمایش شده‌اند و هنوز مشخص نیست که آیا روی بیماران جوان‌تر نیز تاثیرگذار هستند یا خیر.

افرادی با سابقه‌ی خانوادگی زوال عقل یا کسانی که نگران ابتلا به این بیماری هستند می‌توانند آزمایش‌های ژنتیکی لازم را برای تشخیص بیماری خود انجام دهند. این آزمایش‌ها را می‌توان برای کسانی که علائم بیماری را نشان می‌دهند، یا افراد دارای سابقه‌ی خانوادگی که مایل‌اند از پیش‌آگهی آینده‌ی خود مطلع شوند، انجام می‌شوند.

هرچند اگر درمعرض خطر بیشتر قرار داشته باشید، امکان تغییر ژنتیک وجود ندارد، برخی پژوهش‌ها از این ایده حمایت می‌کنند که می‌توانید ازطریق سبک زندگی سالم‌تر، انعطاف‌پذیری خود را دربرابر بیماری تقویت کنید. یک مطالعه نشان داد که وقتی افراد دارای استعداد ژنتیکی ابتلا به آلزایمر زودرس، بیش از دو ساعت و نیم در هفته ورزش کردند، نسبت به افرادی که فعالیت بدنی چندانی نداشتند، امتیازهای بهتری در آزمون‌های حافظه به‌دست آوردند.

درکنار فعالیت بدنی بیشتر، داشتن رژیم غذایی سالم نیز ممکن است خطر ابتلا به آلزایمر زودرس را کاهش دهد. یک مطالعه در ایتالیا نشان داد افرادی که مقادیر بالایی از سبزیجات، میوه‌های خشک و شکلات مصرف می‌کنند، کمتر در معرض ابتلا به آلزایمر زودرس قرار دارند.