ارتودنسی چیست؟ فصل مشترک درمان و زیبایی را بهتر بشناسید

خندیدن می‌تواند یکی از بهترین و لذت‌بخش‌ترین اتفاق‌های دنیا باشد؛ البته به‌شرطی که صاحب دندان‌هایی زیبا باشید و هنگام لبخندزدن از خنده‌های خود خجالت نکشید. متاسفانه همه‌ی انسان‌های روی کره‌ی زمین از شانس داشتن دندان‌های زیبا و بی‌نقص برخوردار نیستند و این مشکل گاهی اوقات خندیدن را به یکی از عذاب‌آورترین اتفاقات زندگی آن‌ها تبدیل می‌کند. این دقیقا همان جایی است که علم به کمک انسان آمده و رویای داشتن خنده‌های زیبا را برای هر انسانی محقق کرده است.

ارتودنسی، همان کمکی است که علم در اختیار ما قرار داده و یک‌بار دیگر قدرتش را به رخ بشر کشیده است. در این مقاله از زومیت به شما خواهیم گفت که ارتودنسی چیست و چه نکاتی را قبل و بعد از انجام آن باید بدانید. برای گرفتن پاسخ سوالات خود در این زمینه، با ما همراه باشید.

نحوه‌ی قرارگرفتن دندان‌ها روی هم و هماهنگی فک‌ها با یکدیگر، تاثیر بسیار زیادی روی سلامت دهان و دندان دارد. بهبود نحوه‌ی برخورد دندان‌های بالا و پایین به یکدیگر، خطر ابتلا به مشکلاتی مانند فرسایش دندان‌ها و بیماری‌های لثه را به میزان قابل‌توجهی کاهش می‌دهد. ارتودنسی به‌عنوان یکی از زیرشاخه‌های رشته‌ی دندان‌پزشکی، با اصلاح مشکلات مربوط به نحوه‌ی برخورد دندان‌ها با یکدیگر و هماهنگی بین فک‌ها، علاوه‌بر کمک به حفظ سلامت دهان و دندان، لبخندی زیبا نیز به افراد هدیه می‌دهد.

متخصص ارتودنسی باتوجه‌به مشکلات شما و آنچه که می‌خواهید به‌دست آورید، طرح درمانی منحصربه‌فردی را پیشنهاد می‌دهد. انجام اتودنسی به شما کمک می‌کند تا در پایان دوره‌ی درمان خود درکنار داشتن دندان‌ها و فکی زیبا و مرتب، بهتر غذا بجوید و به‌راحتی نیز بتوانید دندان‌های خود را تمیز کنید.

انجام ارتودنسی در سنین بزرگسالی هم امکان‌پذیر است و فقط افرادی نمی‌توانند این‌ درمان را انجام دهند که با مشکلات جدی فک و دندان مواجه باشند. نکته‌ی بسیار مهمی که در این زمینه باید به آن توجه داشت این است که شروع ارتودنسی در سنین پایین، مدت‌زمان این درمان و رسیدن به نتایج دلخواه را کاهش می‌دهد.

ارتودنسی یکی از درمان‌های بسیار موثر در حوزه‌ی دندان‌پزشکی است که به رفع طیف وسیعی از مشکلات و ناهنجاری‌های دهان و دندان کمک می‌کند. به‌طور خلاصه، رایج‌ترین مشکلاتی که با انجام ارتودنسی رفع می‌شوند عبارتند از:

• ازدحام بیش‌ازحد دندان‌ها در دهان: این مشکل زمانی رخ می‌دهد که به‌دلیل وجود دندان‌های اضافی در دهان بیمار، فضای کافی برای رشد دندان‌های جدید و بالغ وجود نداشته باشد.
• ناهنجاری اُوربایت دندان‌ها: وقتی دندان‌های فک بالای بیمار جلوتر از دندان‌های فک پایین قرار داشته باشند، ناهنجاری اُوربایت دندان‌ها اتفاق می‌افتد.
• ناهنجاری آندربایت دندان‌ها: در ناهنجاری آندربایت، دندان‌های فک پایین، جلوتر از دندان‌های فک بالا هستند و برای اصلاح موقعیت آن‌ها باید از ارتودنسی استفاده شود.
• قرارگرفتن‌ دندان‌ها روی هم
• وجود دندان‌های کج در دهان بیمار
• وجود دندان‌های نهفته در فک: در این حالت، دندان‌های بیمار به‌طور کامل یا جزئی داخل استخوان فک پنهان شده‌اند.

ارتودنسی دندان انواع مختلفی دارد که هریک باتوجه‌به شرایط بیمار و نوع مشکلات او مورد استفاده قرار می‌گیرند. ارتودنسی دندان در حالت کلی به دو نوع ثابت و متحرک تقسیم می‌شود که هریک از آن‌ها نیز انواع مختلفی دارند. ارتودنسی ثابت همان‌طور که از نام آن نیز مشخص است، درطول دوره‌ی درمان به‌صورت ثابت روی دندان‌های بیمار قرار می‌گیرد. در ادامه با رایج‌ترین انواع ارتودنسی ثابت آشنا می‌شویم:

ارتودنسی فلزی که با نام بریس فلزی هم شناخته می‌شود، همان ارتودنسی قدیمی و آشنایی است که همه‌ی ما از سال‌ها پیش آن را دیده‌ایم؛ البته‌ بریس‌های فلزی امروزی، کوچک‌تر از مدل‌های قدیمی هستند و اثربخشی سریع‌تری هم نسبت به آن‌ها دارند. پس از قرارگرفتن بریس‌های فلزی روی دندان، پزشک معمولا هر ۴ تا ۸ هفته یک‌بار آن‌ها را بررسی کرده و مجددا تنظیم می‌کند.

ارتودنسی سرامیکی مانند ارتودنسی فلزی است و تنها تفاوت آن با بریس‌های فلزی این است که براکت‌های آن شفاف و هم‌رنگ دندان‌های بیمار هستند؛ البته گاهی اوقات ممکن است سیم‌های بین بریس‌ها هم شفاف باشند و توجه بسیار کمی را به خود جلب کنند. این ارتودنسی بیشتر توسط افرادی انتخاب می‌شود که ترجیح می‌دهند ظاهری طبیعی داشته باشند و ارتودنسی آن‌ها جلب‌توجه نکند.

ارتودنسی دیمون یا خودتنظیم‌شونده، نوع دیگری از ارتودنسی ثابت است که تنها تفاوت آن با ارتودنسی‌های فلزی و سرامیکی، در نوع سیم‌های به‌کاررفته در آن است. سیم‌های استفاده‌شده در ارتودنسی خودتنظیم‌شونده مدرن‌تر از انواع دیگر هستند و با کمک گیره‌های مخصوص در جای خود ثابت می‌شوند.

ارتودنسی نامرئی یا لینگوال با نام ارتودنسی پشت دندانی هم شناخته می‌شود و همان‌طور که از نام آن هم مشخص است در این روش بریس‌های فلزی روی سطح داخلی دندان‌های بیمار قرار می‌گیرند. این نوع ارتودنسی بهترین گزینه برای افرادی است که ترجیح می‌دهند پس از انجام ارتودنسی هیچ تغییری در ظاهر آن‌ها مشخص نشود.

نوع دیگری از ارتودنسی که معمولا در مراحل پایانی درمان برای بیماران مورد استفاده قرار می‌گیرد، ارتودنسی متحرک است. این نوع ارتودنسی که گاهی اوقات برای درمان مشکلات جزئی نیز استفاده می‌شوند، به ۴ نوع اصلی تقسیم می‌شود که در ادامه با آن‌ها آشنا می‌شویم:

ارتودنسی فانکشنال برای اصلاح ناهنجاری‌ها و ناهماهنگی‌های فک استفاده می‌شود و علاوه‌بر ایجاد زیبایی و تناسب ظاهری در صورت افراد، به بهبود عملکرد ماهیچه‌های فک بیماران نیز کمک می‌کند. ارتودنسی فانکشنال به انواع مختلفی تقسیم می‌شود که رایج‌ترین آن‌ها عبارتند از:

• بایونیتور
• تویین بلاک
• فرانکل
• اکتیویتور

ارتودنسی متحرک نامرئی، پلاک نگهدارنده‌ی شفافی است که روی دندان‌های بیمار قرار می‌گیرد و تنها در مواقعی مانند غذاخوردن، کشیدن نخ‌دندان و مسواک‌زدن برداشته می‌شود. این نوع ارتودنسی معمولا دوره‌ی درمان ۹ تا ۱۵ ماهه دارد و درطول دوره‌ی درمان ویزیت‌های منظم برای بیمار انجام می‌شود.

پلاک نگهدارنده‌ی هالی، نوعی پلاک مقاوم با سیم‌های منعطف و تنظیم‌شدنی است که برای درمان مشکلات و ناهنجاری‌های جزئی بیماران مورد استفاده قرار می‌گیرد و تمیزکردن آن‌ نیز کار بسیار راحتی است.

یکی دیگر از انواع ارتودنسی‌های متحرک، پلاک نگهدارنده‌ی زد اسپرینگ است که در آن پلاکی متحرک با کمک فنرهایی به شکل (Z) روی دندان‌های بیمار قرار می‌گیرد. درست مانند سایر انواع ارتودنسی متحرک، پلاک نگهدارنده زد اسپرینگ نیز مشکلی در تغذیه‌ی بیمار و محدود‌شدن آن ایجاد نمی‌کند و تمیزکردن آن کار بسیار ساده‌ای است.

ارتودنسی برای رفع ایرادات دندان و فک انجام می‌شود و برای رسیدن به نتیجه‌ی دلخواه و پیشگیری از بروز مشکلات مختلف، توجه به مراقبت‌های پس از ارتودنسی اهمیت بسیار زیادی برای بیماران دارد. برای گرفتن بهترین نتیجه از درمان خود، مراقبت‌های زیر را جدی بگیرید و حتما به‌طور منظم آن‌ها را انجام دهید:

استفاده‌ی منظم از نخ دندان و تمیزکردن بریس‌ها، یکی از مهم‌ترین مراقبت‌های بعد از ارتودنسی است که باید آن را به‌طور منظم انجام دهید. نخ‌ دندان به شما کمک می‌کند تا علاوه‌بر تمیزکردن فاصله‌ی بین دندان‌ها و زیر خط لثه‌ها، بریس‌های خود را نیز از هرنوع آلودگی و مواد غذایی تمیز کنید.

تمیز نگه‌داشتن دندان‌ها و بریس‌ها درطول دوره‌ی درمان با ارتودنسی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. مسواک منظم، استفاده از مسواک مخصوص و دهان‌شویه از مهم‌ترین توصیه‌هایی هستند که ازسوی پزشک معالج ارائه می‌شوند و شما باید آن‌ها را جدی بگیرید.

یکی دیگر از مراقبت‌های بعد از ارتودنسی، دقت در انتخاب مواد غذایی است. به‌توصیه‌ی پزشکان افراد پس از انجام ارتودنسی دندان بهتر است از مواد غذایی نرم استفاده کنند و درصورت استفاده از میوه‌ها یا مواد غذایی سفت مانند سیب یا هویج بهتر است آن‌ها را قبل از مصرف به قطعات ریزتر خرد کنند.

ارتودنسی، یکی از قدیمی‌ترین و موثرترین روش‌های موجود برای اصلاح مشکلات مختلف دندان و فک است و نعمت داشتن لبخندی زیبا را در اختیار همه‌ی افراد قرار می‌دهد. خوشبختانه امروزه به لطف پیشرفت‌های دنیای پزشکی، انواع مختلفی از ارتودنسی توسط پزشکان اجرا می‌شوند و افراد می‌توانند باتوجه به نیاز و شرایط خود، یکی از این روش‌ها را انتخاب کنند. فراموش نکنید که گرفتن نتیجه‌ی دلخواه از ارتودنسی به اجرای دقیق توصیه‌های پزشک از سوی شما بستگی دارد؛ بنابراین برای موفقیت‌آمیزبودن درمان خود، همکاری با پزشک معالج‌تان را جدی بگیرید.