سلول‌های ما با تغذیه از برخی ویروس‌ها، سلامت خود را تقویت می‌کنند

دانشمندان در مطالعه‌ی جدید خود نشان دادند که نوعی باکتریوفاژ یا ویروس قاتل باکتری‌ها که در روده‌ی انسان یافت می‌شود، در یک رابطه‌ی هم‌زیستی به رشد و پرورش مناسب سلول‌های پستانداران کمک می‌کند. این یافته تعجب‌آور است؛ زیرا سایر باکتریوفاژها (به‌اختصار فاژها) هنگام مواجهه با سلول‌های پستانداران باعث برانگیختن پاسخ‌های التهابی می‌شوند.

یافته‌ی اخیر که ۲۶ اکتبر (۵ آبان) در مجله‌ی پلوس بیولوژی منتشر شد، تنها در سلول‌های آزمایشگاهی نشان داده شده است. بااین‌حال نویسندگان امیدوار هستند که این تحقیقات به یافته‌های آینده که می‌توانند بر سلامت انسان‌ها تأثیرگذار باشند، کمک کند؛ مطالعاتی مانند فاژدرمانی برای درمان عفونت‌هایی با ابَر باکتری‌های مقاوم به درمان.

جرمی بار، نویسنده‌ی ارشد مطالعه به لایوساینس گفت: «مطالعه‌ی اخیر، حوزه‌ی جدیدی از همزیستی و تعاملات مسالمت‌آمیز بین فاژها و سلول‌های پستانداران را باز می‌کند. من فکر می‌کنم این مطالعه نشان می‌دهد که ممکن است چیزهای بیشتری وجود داشته باشد که از آن‌ها بی‌اطلاع هستیم.»

فاژها فراوان‌ترین موجودات بیولوژیکی روی سیاره هستند. آن‌ها اندازه‌ی بسیار کوچکی دارند و اندازه‌ی بیشترشان بین ۲۴ تا ۲۰۰ نانومتر متغیر است. برای درک بهتر این موضوع بهتر است بدانید که سکه‌ی معمولی درحدود ۱۹ میلیون نانومتر طول دارد.

فاژها از یک ژنوم DNA یا RNA تشکیل شده‌اند که در احاطه‌ی پوسته‌‌ای پروتئینی قرار دارد. هرچند تعاملات بین فاژها و باکتری‌ها نسبتاً به‌خوبی مورد مطالعه قرار گرفته است، نمی‌توان چنین چیزی را درمورد تعاملات بین فاژها و سلول‌های پستانداران گفت.

محققان در مطالعه‌ی خود یک گونه فاژ معروف به‌نام «T4» را بررسی کردند که معمولاً باکتری‌ اشریشیا کلی را آلوده می‌کند. آن‌ها T4 را روی سه نمونه از سلول‌های پستانداران اعمال کردند: یک سلول ایمنی به‌نام ماکروفاژ که از بافت موش استخراج شد و سلول‌های ریه‌ی انسان و کلیه‌ی سگ که از رده‌های سلولی سرطانی مشتق شده‌اند.

به‌گفته‌ی بار، اثرات بهداشتی گسترده‌تر مطالعه هنوز ناشناخته است. نویسندگان همچنین تنها یک گونه‌ی فاژ را بررسی کرده‌اند؛ درحالی‌که تخمین‌ها نشان می‌دهند ۱۰^۱۵ فاژ در روده وجود دارد. طبق اظهارات بار این احتمال وجود دارد که نتایج به‌دست‌آمده عارضه‌ی جانبی استفاده از رده‌های سلولی سرطانی نامیرا باشند که احتمال رشد و تکثیر آن‌ها بیشتر است.

یافته‌ی اخیر نیاز به تحقیقات بیشتری دارد. بار می‌گوید فاژدرمانی به‌طور کلی ایمن درنظر گرفته می‌شود؛ اگرچه هنوز در مراحل ابتدایی کارآزمایی بالینی است و مطالعه‌ی اخیر نشان می‌دهد که فاژها احتمالاً تاثیرات بالقوه‌ی بسیار زیاد دیگری روی سلول‌های انسانی دارند.

روش دیگری که می‌توان این تحقیق را درآن به‌کار برد میکروبیوم روده است. به‌گفته‌ی بار تحقیقات جالبی وجود دارند که نشان می‌دهند جوامع روده‌ای خاص با اختلالات التهابی مانند بیماری التهابی روده (IBD) و بیماری کرون که دارای آثار ویروسی هستند، ارتباط دارند.