آیا سوپ مرغ واقعا به بهبود سرماخوردگی کمک می‌کند؟

از قرن‌ها پیش آماده کردن سوپ مرغ برای عزیزان در هنگام بیماری، در سراسر جهان رایج بوده است. در برخی کشورها مانند ایالات متحده، این غذا معمولاً با رشته فرنگی تهیه می‌شود، اما فرهنگ‌های مختلف این غذای تسکین‌دهنده را به روش خود تهیه می‌کنند.

قدمت سوپ مرغ به‌عنوان یک درمان احتمالا به سال ۶۰ پیش از میلاد و دوران حیات دیوسکوریدس، پزشک یونانی بازمی‌گردد که تحت فرمان نرون، امپراتور مشهور روم خدمت می‌کرد. دایره‌المعارف پزشکی پنج جلدی دیوسکوریدس به‌مدت بیش از هزار سال راهنمای طبیبان بوده است. بااین‌حال، سوپ مرغ هزاران سال قدیمی‌تر است و در چین باستان ریشه دارد.

با اوج گرفتن فصل سرماخوردگی و آنفلوانزا، ارزش دارد که به این سوال پاسخ دهیم: آیا شواهد علمی موجود تایید می‌کنند که سوپ مرغ واقعا در درمان بیماری موثر است یا این غذا صرفا به‌عنوان دارونمای آرامش‌بخش عمل می‌کند؟ یعنی وقتی بیمار هستیم، بدون داشتن فایده درمانی واقعی، فقط ازنظر روانی ما را تسکین می‌دهد.

کلبی تیمن، متخصص تغذیه در وب‌سایت کانورسیشن می‌نویسد، آنچه به سوپ طعم متمایزی می‌دهد؛ یعنی همان گرمی آب گوشت و عطر خوشایند مرغ، سبزیجات و رشته‌فرنگی، «اومامی» نامیده می‌شود. اومامی دسته پنجم از حس‌های طعم در کنار شیرینی، شوری، تلخی و ترشی است.

اومامی اغلب به‌عنوان داشتن طعم گوشتی توصیف می‌شود. همه این‌ها منطقی است، زیرا اسیدهای آمینه واحدهای سازنده پروتئین‌ها هستند و اسید آمینه گلوتامات در غذاهایی با طعم اومامی یافت می‌شود. با‌این‌حال، همه غذاهای اومامی گوشت یا مرغ نیستند. پنیر، قارچ، میسو (خمیر سویا) و سس سویا نیز دارای این طعم هستند.

درمقابل، شواهد نشان می‌دهد که طعم اومامی سوپ مرغ ممکن است به تحریک اشتها کمک کند. شرکت‌کنندگان یک مطالعه پس از خوردن سوپ با طعم اومامی احساس گرسنگی بیشتری می‌کردند.

اومامی ممکن است هضم مواد مغذی را نیز بهبود دهد. وقتی مغز ازطریق گیرنده‌های چشایی که روی زبان وجود دارند، طعم اومامی را حس می‌کند، بدن دستگاه گوارش را آماده می‌کند تا پروتئین را راحت‌تر جذب کند. این امر می‌تواند علائم گوارشی را کاهش دهد که بسیاری از افراد هنگام بیماری دچار آن می‌شوند. اگرچه بیشتر مردم عفونت‌های دستگاه تنفسی فوقانی را با علائم گوارشی مرتبط نمی‌دانند، پژوهش‌های انجام‌شده نشان داده است که ویروس آنفلوانزا موجب درد شکم، تهوع، استفراغ، و اسهال می‌شود.

التهاب بخشی از پاسخ طبیعی بدن به جراحت و بیماری است. التهاب زمانی رخ می‌دهد که گلبول‌های سفید خون برای کمک به بهبودی به بافت‌های ملتهب مهاجرت می‌کنند. وقتی این فرایند التهابی در مجاری هوایی فوقانی رخ می‌دهد، به علائم سرماخوردگی و آنفلوانزا مانند گرفتگی یا آبریزش بینی، عطسه، سرفه و مخاط غلیظ منجر می‌شود. برعکس، کاهش فعالیت سلول‌های سفید خون در مجاری بینی می‌تواند التهاب را کاهش دهد.

پژوهش‌ها نشان می‌دهد که سوپ مرغ می‌تواند تعداد سلول‌های سفید خون را که به بافت‌های ملتهب مهاجرت می‌کنند، کاهش دهد. سوپ مرغ این کار را با مهار مستقیم توانایی نوتروفیل‌ها (نوعی از سلول‌های سفید خون) برای حرکت به سمت بافت‌های ملتهب انجام می‌دهد.

برای درک واقعی اثرات تسکین‌دهنده و شفابخش سوپ مرغ مهم است که مواد تشکیل‌دهنده سوپ مرغ را درنظر بگیرید. همه انواع سوپ‌ مرغ پر از مواد مغذی با خواص شفابخش نیستند. به‌عنوان مثال، انواع کنسروشده سوپ مرغ، فاقد بسیاری از آنتی‌اکسیدان‌های موجود در انواع خانگی آن هستند. بیشتر انواع کنسروشده تقریبا فاقد سبزیجات خوشمزه و مقوی آن هستند. مواد مغذی اصلی در سوپ‌های خانگی همان چیزی هستند که آن‌ها را از انواع کنسروی متمایز می‌کند.

مرغ منبع کاملی از پروتئین‌ها برای مبارزه با عفونت در اختیار بدن قرار می‌دهد. سبزیجات طیف گسترده‌ای از ویتامین‌ها، مواد معدنی و آنتی‌اکسیدان‌ها را فراهم می‌کند. اگر سوپ مرغ به روش آمریکایی تهیه شود، نودل منبعی از کربوهیدرات است که به‌راحتی هضم می‌شود و بدن می‌تواند از آن برای تامین انرژی و بهبودی استفاده کند.

حتی گرمای سوپ مرغ می‌تواند مفید باشد. نوشیدن مایعات و استنشاق بخار آن‌ها موجب افزایش دمای مجرای بینی و مجاری تنفسی می‌شود و مخاط را رقیق می‌کند. طبق پژوهش‌های انجام‌شده، سوپ مرغ در مقایسه با آب، در رقیق کردن مخاط موثرتر است.

گیاهان و ادویه‌هایی که گاهی در سوپ مرغ استفاده می‌شود، مانند فلفل و سیر نیز مخاط را شل می‌کنند. آب گوشت که حاوی آب و الکترولیت‌ها است به آبرسانی به بدن کمک می‌کند. بنابراین، برای به حداکثر رساندن فواید سلامتی، انواع خانگی سوپ مرغ را توصیه می‌کنیم که می‌توان آن را با هویج، کرفس، سیر، سبزی‌ها و ادویه‌ها تهیه کرد. اما اگر به گزینه‌ای راحت‌تری نیاز دارید، به مواد تشکیل‌دهنده و برچسب تغذیه‌‌ای روی محصول نگاه کنید و سوپ‌های حاوی سبزیجات مختلف را به‌جای سوپ‌های فرآوری‌شده و فاقد مواد مغذی انتخاب کنید.