ایمپلنت نخاعی تحرک بیمار مبتلا به پارکینسون پیشرفته را بهبود بخشید
براساس گزارش منتشرشده در Nature Medicine، ایمپلنتی آزمایشی که تحریک الکتریکی را به نخاع میرساند، تحرک مرد مبتلا به پارکینسون پیشرفته را بهبود درخورتوجهی بخشیده است. محققان مؤسسهی فناوری فدرال در لوزان (EPFL) این فناوری را توسعه دادهاند.
فناوری مذکور به مرد بیمار کمک کرده است تا روانتر راه برود و بدون سقوط حرکت کند؛ کاری که پیشازاین نمیتوانست انجام دهد. بیماری پارکینسون حرکات کنترلنشدنی و مشکل در هماهنگی را در پی دارد و بهمرورزمان تشدید میشود.
اثرهای درمان با ایمپلنت ستون فقرات بهمدت دو سال روی بیمار ادامه یافت. جوسلین بلوچ، جراح مغز و اعصاب در EPFL و نویسندهی اصلی مقاله میگوید: «هیچ درمانی برای رفع مشکلات شدید راهرفتن وجود ندارد که در مراحل بعدی پارکینسون رخ میدهد؛ بنابراین، دیدن بیمار حین راهرفتن اتفاق کمنظیری بهشمار میرود.»
باتوجهبه آزمایش ایمپنت ستون فقرات روی تنها یک بیمار، مشخص نیست که آیا این رویکرد برای سایر افراد مبتلا به پارکینسون نیز مؤثر خواهد بود یا خیر. سوزان هارکما، عصبشناس دانشگاه لوئیزویل، روی درمان تحریکی در افراد مبتلا به آسیب نخاعی کار میکند. وی میگوید که گام بعدی انجام کارآزمایی تصادفی و کنترلشده است.
رویکرد جایگزین
تحریک طناب نخاعی شامل کاشت دستگاه پروتز عصبی است که با هدف تلاش برای فعالکردن مدارهای عصبی ناکارآمد، پالسهای الکتریسیته را به مناطق خاصی از نخاع میرساند. این تکنیک بهصورت تجربی برای افراد معلول ناشی از آسیب نخاعی آزمایش شده و به آنها کمک کرده است تا بهتنهایی بایستند و حتی مسافتهای کوتاهی راه بروند.
بهگفتهی بلوچ، نشان داده شده است که استفاده از ایمپلنت ستون فقرات راهرفتن افراد مبتلا به پارکینسون را بهبود میبخشد؛ اما نتایج بهدستآمده اغلب متوسط و کوتاهمدت یا متناقض هستند. او میگوید محققان تمایل دارند این ایمپلنت را روی ستون فقرات فوقانی و میانی قرار دهند تا اطلاعات حسی را تعدیل کند که بهسمت مغز هدایت میشوند.
پروتز عصبی در قسمت تحتانی کمر کاشته شد
محققان سوئیسی پروتز عصبی را در قسمت تحتانی کمر، روی طناب نخاعی لومبوساکرال کاشت کاشتند. تحریک انجامشدهی ایمپلنت در این قسمت، شبکه نورونهایی را فعال میکند که بین نخاع و عضلات پا قرار دارند. محققان این استراتژی را با موفقت در افراد مبتلا به فلج ناشی از آسیب نخاعی بهکار بردند و اینطور استدلال کردند که میتوان آن را با بیماران مبتلا به پارکینسون نیز تطبیق داد.
محققان بهمنظور شخصیسازی تحریک برای مارک گوتیه، مردی که در آزمایش آنها شرکت کرد، حسگرهایی را روی پاهای او قرار دادند و دادههایی درزمینهی نقص و الگوهای راهرفتن او جمعآوری کردند. آنها سپس تحریک را برای جبران هرگونه اختلال تنظیم کردند. چنین اختلالی میتواند شامل کشیدگی ضعیف زانو یا مشکل در انقباض عضلات باسن باشد.
نیاز به مطالعات بزرگتر
هنوز مشخص نیست که آیا استراتژی کورتین راهی برای تحریک نخاع در بیماری پارکینسون است یا خیر. هارکما میگوید: «دادههای کافی در این مقاله برای نتیجهگیری دربارهی اینکه آیا این رویکرد بهتر از درمانهای فعلی بهشمار میرود یا نه، وجود ندارد.» دهها مطالعه این موضوع را آزمایش کردهاند که آیا تحریک نخاع میتواند راهرفتن را در افراد مبتلا به پارکینسون بهبود بخشد یا خیر؛ اما اکثر آنها فقط چند شرکتکننده را بررسی کردهاند. بههمیندلیل، اثربخشی این درمان نامشخص است. بهعقیدهی هارکا، این رشته به مطالعات بزرگتری نیاز دارد.
بلوچ و کورتین قصد دارند سال آینده درمان تحریکی خود را روی ۶ بیمار پارکینسونی دیگر نیز آزمایش کنند. دراینبین، گوتیه میگوید کیفیت زندگی او بسیار بهبود یافته است. یکی از مشکلات مهم او پیش از این عمل موقعیتی بود که با عنوان اجماد راهرفتن شناخته میشود و در آن پاهایش بهطور ناگهانی و در میانهی حرکت گیر میکردند.
گوتیه در نشستی خبری گفت: «من ۵ تا ۶ بار در روز زمین میخوردم. اغلب در خانه میماندم و سه سال کارم را متوقف کردم. پیش از این عمل، بهدلیل انجماد راهرفتن، نمیتوانستم به فروشگاه بروم؛ اما اکنون دیگر چنین اتفاقی نمیافتد.» بهگفتهی گوتیه، او پیشازاین بهعنوان معمار کار میکرد و شهردار شهر خود در نزدیکی بوردو در فرانسه بود.
گوتیه پیش از ایمپلنت ستون فقرات، درمانهای استاندارد پارکینسون مانند تحریک عمیق مغز (DBS) را دریافت کرده بود که در آن پروتز عصبی در مغز کاشته میشود. DBS به کاهش برخی از علائم او مانند سفتی عضلات کمک کرد؛ اما نتوانست بر مشکلات راهرفتن او غلبه کند. کورتین و بلوچ در مطالعهی اخیر خود، روش تحریک ستون فقرات را بهتنهایی و در ترکیب با DBS آزمایش کردند. آنها دریافتند که ترکیب این دو محرک بهترین نتایج را بههمراه دارد.
سیستمهای DBS پیشرفتهتر از سیستم گوتیه، فعالیتهای مغز را میتوانند ضبط کنند؛ بههمیندلیل، محققان در حال کار روی استراتژیای برای مهار دادههای ضبطشده بهمنظور درک علائم الکتریکی انجماد راهرفتن هستند. دادهها را میتوان در نوعی حالت بازخورد استفاده کرد؛ بهطوریکه طناب نخاعی در زمانی تحریک شود که پاها بیشتر به آن نیاز دارند.