هشدار دانشمندان: نشستن حتی از خوابیدن هم بدتر است

اگر همین حالا این مطلب را درحالت نشسته می‌خوانید، خبر بدی برای شما داریم. شاید بهتر باشد که بلند شوید. مطالعه‌ای از نوع فراتحلیل مقطعی از سوی تیمی بین‌المللی از محققان، حرکات و موقعیت‌هایی را که درطول روز در آن‌ها قرار می‌گیریم از لحاظ سودمندی برای قلب رتبه‌بندی کرده است. نکته‌ی قابل‌توجه در یافته‌های مطالعه‌ی اخیر این است که تقریبا هرکاری که درطول روز انجام می‌دهید بهتر از نشستن در کل روز است.

مطالعه‌ی اخیر بدون هرگونه پیشنهاد درمورد نوع صندلی مورداستفاده توسط افراد، با ارائه‌ی توصیه‌هایی به ما می‌گوید که حتی تغییرات کوچک در فعالیت‌ها می‌تواند باعث بهبود سلامت قلب و عروق شود. براساس این مطالعه، یک روتین خواب خوب بهتر از این است که تمام شب را بیدار باشید و آخرین مستند جنایی نتفلیکس را تماشا کنید.

جو بلوجت، نویسنده‌ی اول مطالعه و همه‌گیرشناس از کالج دانشگاهی لندن می‌گوید: «نکته‌ی مهم تحقیق ما این است که اگرچه تغییرات کوچک در نحوه‌ی حرکت شما می‌تواند تاثیر مثبتی بر سلامت قلب داشته باشد، شدت حرکت نیز مهم است. مفیدترین تغییری که ما مشاهده کردیم جایگزینی نشستن با فعالیت متوسط تا شدید بود که با افزایش ضربان قلب باعث می‌شود تا حتی برای یک یا دو دقیقه سریع‌تر نفس بکشید.»

رژیم غذایی سالم، متوقف‌کردن مصرف سیگار و محدودکردن نوشیدنی‌های الکلی شروع خوبی برای داشتن سبک زندگی سالم است؛ اما رفت‌وآمد روزانه به محل کار اداری به این معنی است که بسیاری افراد بیشتر روز را در حالت نشسته سپری می‌کنند.

محققان برای درک بهتر رابطه‌ی بین انواع مختلف حرکت، داده‌های ۶ مطالعه را که با حضور بیش از ۱۵ هزار شرکت‌کننده انجام شده بود با یکدیگر ترکیب کردند و با این کار، بینش‌های جدیدی در مورد تاثیر بی‌تحرکی، ایستادن، فعالیت سبک و نسبتا شدید و خواب روی معیارهای مختلف سلامت قلب ارائه کردند.

همان‌طور که انتظار می‌رود،‌ نشستن در تمام طول روز عملا بدترین کاری است که می‌توانیم برای معیارهای مرتبط با سلامت قلب و عروق خود انجام دهیم؛ ازجمله شاخص توده‌ی بدنی (BMI) و دور کمر، کلسترول و هموگلوبین گلیکوزیله (HbA1c) که نشانگر دیابت نوع ۲ است. بااین‌حال بهبود این آمارها به تغییرات بزرگی نیاز ندارد. به‌عنوان مثال اگر زنی ۵۴ ساله با شاخص توده‌ی بدنی ۲۶٫۵ هستید، تعویض هرچند وقت یک‌بار صندلی اداری خود با میزهای ایستاده می‌تواند به کاهش ۲٫۴ درصدی شاخص توده‌ی بدنی شما کمک کند.

نیم ساعت پیاده‌روی سریع می‌تواند با افزایش نبض شما، اندازه‌ی دور کمرتان را درحدود ۲٫۵ سانتی‌متر و میزان HbA1c را درحدود ۳٫۶ درصد کاهش دهد. تخصیص زمان خواب، ایستادن یا نشستن به فعالیت بدنی سبک یا با شدت متوسط، پیروزی بزرگی برای سلامت قلب و عروق به‌شمار می‌رود. از سوی دیگر اگر انتخاب‌های شما محدود به دو گزینه‌ی نشستن روی مبل برای تماشای یک قسمت دیگر از سریال مورد علاقه‌تان یا خواب خوب شبانه باشد، بهتر است خواب را در اولویت قرار دهید.

مطالعات پیشین ارتباط بین سلامت قلب و داشتن برنامه‌ی خواب مناسب را تایید کرده‌اند. داده‌های جدید نیز نشان می‌دهند که جایگزین‌کردن تقریبا یک ساعت و نیم نشستن با خواب، بهبود کوچک اما قابل‌ملاحظه‌ای را در لیپوپروتئین‌های با چگالی بالا (کلسترول خوب) به‌همراه دارد.

در یک دنیای ایدئال همه‌ی ما جلسات کاری را با پیاده‌روی‌‌های طولانی‌مدت، شنا، دوچرخه‌سواری و خواب شبانه‌ی کافی جایگزین می‌کنیم؛ اما حتی در یک دنیای ناقص هم می‌توانیم انتخاب کنیم که در مترو بایستیم، از پله‌ها استفاده کنیم و شب‌ها چراغ‌ها را کمی زودتر خاموش کنیم تا به قلبمان فرصت طولانی‌تری برای زندگی بدهیم.

یافته‌های مطالعه‌ در ژورنال قلب اروپا منتشر شده است.