میکروپلاستیکها به لخته‌های خونی قلب، مغز و پاهایمان نفوذ کرده‌اند
اوایل سال جاری مطالعه برجسته‌ای از پژوهشگران ایتالیایی منتشر شد که میکروپلاستیکها (تکه‌های ریز پلاستیکی که از شکستن قطعات پلاستیکی بزرگ‌تر حاصل می‌شوند) را در بیش از ۵۰ درصد از رسوبات چربی شریان‌ها شناسایی کرده بود. چندی پیش نیز پژوهشگران از کشف غلظت‌های چشمگیر میکروپلاستیک در بیضه‌ی انسان خبر دادند.
اکنون مطالعه جدیدی از چین گزارش می‌دهد میکروپلاستیکها در لخته‌های خونی که با عمل جراحی از شریان‌های قلب و مغز و سیاهرگ‌های عمقی پا خارج شده‌اند، نیز وجود دارند. ظاهرا این مواد راه خود را به تمام قسمت‌های بدن ما پیدا کرده‌اند.
به‌گزارش ساینس آلرت، مطالعه، جدید فقط روی ۳۰ بیمار انجام شده است و نسبت‌به مطالعه ایتالیایی که ۲۵۷ بیمار را به مدت ۳۴ ماه تحت‌نظر داشت، کوچک است، اما باز هم نشان می‌دهد بین سطوح میکروپلاستیکها در لخته‌های خونی و شدت بیماری ارتباط وجود دارد. مطالعه ایتالیایی نشان داده بود وجود میکروپلاستیکها خطر حمله قلبی یا سکته را افزایش می‌دهد.
بیماران شرکت‌کننده در مطالعه پس از تجربه سکته مغزی، حمله قلبی یا ترومبوز سیاهرگی عمقی تحت عمل جراحی قرار گرفتند. ترومبوز سیاهرگی عمقی وضعیتی است که در آن لخته‌های خونی در سیاهرگ‌های عمقی، معمولا در پاها یا لگن تشکیل می‌شوند.
بیماران با میانگین سنی ۶۵ سال، دارای تاریخچه سلامتی و سبک زندگی مختلفی مانند استعمال دخانیات، مصرف الکل، فشار خون بالا یا دیابت بودند. آن‌ها روزانه از محصولات پلاستیکی استفاده می‌کردند و تقریبا نیمی از آن‌ها در مناطق شهری و نیمی در مناطق روستایی زندگی می‌کردند.
با استفاده از آنالیزهای شیمیایی میکروپلاستیکها با اشکال و اندازه‌های مختلف در ۲۴ لخته از ۳۹ لخته خون مورد بررسی شناسایی شدند. آزمایش‌ها همچنین انواع پلاستیک‌هایی را شناسایی کرد که در مطالعه ایتالیایی مذکور نیز شناسایی شده بود: پلی‌وینیل کلراید (PVC) و پلی‌اتیلن (PE). این موضوع تعجب‌آور نیست، زیرا پلی‌وینیل کلراید (اغلب در ساخت‌وساز استفاده می‌شود) و پلی‌اتیلن (که عمدتا در بطری‌ها و کیسه‌های خرید استفاده می‌شود) از رایج‌ترین محصولات پلاستیکی تولیدشده هستند.
مطالعه جدید همچنین پلی آمید ۶۶ را در لخته‌ها شناسایی کرد. پلی آمید ۶۶ نوعی پلاستیک رایج است که در پارچه‌ها و منسوجات یافت می‌شود. از ۱۵ نوع پلاستیک شناسایی شده در مطالعه، پلی‌اتیلن بیشترین فراوانی را داشت و ۵۴ درصد از ذرات مورد تجزیه‌وتحلیل را تشکیل می‌داد.
پژوهشگران همچنین دریافتند افرادی که سطح میکروپلاستیک در لخته‌های خونی آن‌ها بالاتر بود، نسبت به بیمارانی که در لخته خون آن‌ها میکروپلاستیک شناسایی نشده بود، سطح دی‌دایمر بالاتری داشتند.
- چگونه میکروپلاستیکها به غذایی که می‌خوریم، نفوذ می‌کنند16 دی 01مطالعه '9
- بحران میکروپلاستیکها به‌طور تصاعدی در حال تشدید است26 تیر 02مطالعه '3
- برای حذف میکروپلاستیک‌های موجود در آب آشامیدنی راهی بسیار ساده وجود دارد4 فروردین 03مطالعه '3
دی‌دایمر قطعه پروتئینی است که هنگام تجزیه لخته‌های خونی آزاد می‌شود و در حالت طبیعی در پلاسمای خون وجود ندارد. بنابراین، سطح بالای دی‌دایمر در آزمایش خون می‌تواند نشانگر وجود لخته‌های خونی باشد. همین امر موجب شد پژوهشگران حدس بزنند میکروپلاستیکها ممکن است به نحوی در خون تجمع پیدا کرده و وضعیت تشکیل لخته‌های خونی را بدتر کنند.
در مطالعه جدید سطح میکروپلاستیکها در خون بیماران اندازه‌گیری نشد و از آن‌جا که مطالعه مشاهده‌ای است، علت را ثابت نمی‌کند و فقط می‌تواند ارتباطات احتمالی را نشان دهد.
نویسندگان مقاله می‌گویند یافته‌ها نشان می‌دهد میکروپلاستیکها ممکن است به‌عنوان عامل خطر احتمالی مرتبط با سلامت عروقی عمل کنند. البته، آن‌ها بر این نکته نیز تاکید می‌کنند که برای تایید روندهای مشاهده‌شده به مطالعات بزرگ‌تری نیاز است.
مطالعه در مجله‌ی eBioMedicine منتشر شده است.