آیا تمرینات چشم به بهبود بینایی کمک می‌کنند؟

احتمالا شاهد برخی تبلیغاتی بوده‌اید که ادعا می‌کنند ازطریق بینایی‌درمانی یا تمرینات بینایی، نیاز افراد به عینک را رفع می‌کنند. این تمرینات شامل فشار‌دادن یا گذاشتن کف‌ دست‌ها روی چشم، تمرینات حرکتی چشم، تقلا برای خواندن با استفاده از عینک‌های تجویزی اشتباه برای تمرین‌دادن چشم‌ها است.

بنجامین بوتسفورد، استاد چشم پزشکی  و پزشک چشم در یادداشتی در کانورسیشن می‌گوید: «به عنوان کسی که تابه‌حال هزاران بیمار را دیده‌ام، می‌توانم به شما بگویم که هیچ مطالعه‌ای تا به امروز شواهد قوی برای اینکه این تمرین‌ها نیاز به عینک را از رفع می‌کنند یا فواید طولانی‌مدت ارائه می‌دهند، نشان نداده است. [شواهد] علمی به سادگی [دراین مورد] وجود ندارد.»

تقریبا هیچ شواهد علمی‌ای برای حمایت از ادعا‌ی بهتر‌شدن بینایی توسط تمرینات چشم برای تقریباً همه‌ی مشکلات و بیماری‌های چشم، از جمله بیماری‌های رایج مانند نزدیک‌بینی، زمانی که اجسام نزدیک‌تر واضح اما اجسام دور تار هستند، وجود ندارد. شواهد برای فایده‌ی بینایی‌درمانی برای دوربینی، یعنی وقتی که اشیاء در فاصله زیاد واضح هستند اما از نزدیک تار نیز وجود ندارد. همچنین این تمرینات چشم به پیرچشمی یا نیاز به عینک هنگام خواندن که معمولاً از ۴۰ سالگی شروع می‌شود کمک نمی‌کند.

برخی روش‌های تمرین چشم ادعا می‌کنند که نیاز به عینک مطالعه را کاهش می‌دهند، اما شواهد محدودی وجود دارد که فایده آن را نشان دهد.

همه‌ی کودکان باید در دوران شیرخوارگی و سپس مجدداً بین ۶ تا ۱۲ ماهگی معاینه چشمی اولیه را انجام دهند. معاینه‌ی سوم آن‌ها باید بین سنین یک تا سه سالگی و سپس یک معاینه رسمی‌تر بین سنین سه تا پنج سالگی برای بررسی انحراف چشم، سلامت بینایی و نیاز احتمالی به عینک انجام گیرد.

اگر به انحراف چشم کودک رسیدگی نشود یا برای کودکی که نیاز دارد عینک تهیه نشود، ممکن است به رشد بینایی غیرطبیعی یا آمبلیوپی که به‌معنای یک چشم ضعیف و تنبل است، مبتلا شود.

می‌توان پیشرفت نزدیک‌بینی در کودکان را با استراحت و پرهیز استفاده متوالی و چندساعته از تلفن یا کامپیوتر کاهش داد. محدود‌کردن زمان مطالعه از فاصله‌ی نزدیک در زمان‌های خارج از مدرسه، مدت زمان استفاده از موبایل، کامپیوتر و دیگر صفحه‌نمایش‌ها ممکن است به کند‌کردن روند پیشرفت نزدیک‌بینی در کودکان کمک کند.

استفاده‌ی طولانی‌مدت از صفحه‌نمایش ممکن است باعث خستگی و خشکی چشم شود. دکتر بوتسفورد پیشنهاد می‌کند از قانون ۲۰-۲۰-۲۰ پیروی کنید: هر ۲۰ دقیقه یک‌بار ۲۰ ثانیه استراحت کنید و به جسمی در فاصله‌ی ۲۰ فوتی (۶ متر) نگاه کنید. روی آرامش چشم‌ها و پلک‌زدن تمرکز کنید. استفاده گهگاه از اشک مصنوعی که می‌شود آن را بدون نسخه از داروخانه‌ها خریداری کرد، ممکن است به خشکی چشم کمک کند.

تبلیغات برای عینک‌های مسدود‌کننده‌ی نور آبی ادعا می‌کنند که از سردرد و خستگی چشم (آستنوپیا) جلوگیری می‌کنند و کیفیت خواب را بهبود می‌بخشند. اما برخی از مطالعات، از جمله یک آزمایش بزرگ و تصادفی کنترل‌شده، نشان دادند که عینک‌های مسدود‌کننده‌ی نور آبی علائم خستگی چشم را تغییر نمی‌دهند. علاوه‌بر‌این، شواهد محدودی در مورد تاثیر این عینک در ریتم شبانه‌روزی وجود دارد.

باید مراقب مکمل‌ها یا داروهای طبیعی که ادعا می‌کنند درمان تمامی بیماری‌های چشم هستند، بود. این ادعاها شواهد علمی یا مدرکی برای بهبود بینایی، کاهش مَگَس‌پَران چشم یا ازبین‌بردن نیاز به عینک ندارند. همچنین شواهدی وجود ندارد که اسانس‌های روغنی یا سایر مواد موضعی ممکن است برای بهبود بینایی اثربخش باشند.

ادعا می‌شود امگا-۳ برای علائم خشکی چشم مفید است؛ اما شواهد محکمی از آن پشتیبانی نمی‌کند. البته با اینکه ممکن است امگا-۳ برای چشم مفید نباشد فواید سلامتی بسیار زیادی دارد.

یک مطالعه نشان داد استفاده از ویتامین‌های بدون نسخه، مخصوصا با فرمول AREDS2 روند بیماری بیمارانی را که به میزان متوسطی تباهی لکه‌ی زرد یا دژنراسیون ماکولا وابسته به سن دارند، کاهش می‌دهد. با این‌حال این ویتامین‌ها برای کسانی که در مراحل اولیه بیماری بودند یا اصلا بیماری را نداشتند فایده‌ای نداشت.

برای برخی از بیماری‌های چشمی ممکن است بینایی‌درمانی توصیه شود، از جمله مواردی مانند ناهماهنگی چشم‌ها و مشکل در همگرایی روی اشیاء از نزدیک، که می‌تواند به علائمی مانند دوبینی یا «دوگانگی دید» منجر شود. چشم‌پزشک در نهایت این مشکلات را به بهترین شکل برطرف می‌کند. شرایطی که با بینایی‌درمانی قابل‌حل است، به نیاز به عینک مطالعه یا عینک دوربینی ارتباطی ندارد.

برای سلامت کلی چشم، داشتن رژیم غذایی سرشار از سبزیجات و سایر غذاهای سالم ممکن است به کاهش بروز برخی بیماری‌های چشمی کمک کند. برخی از مطالعات نشان می‌دهد که ورزش با کاهش خطر ابتلا به گلوکوم یا دژنراسیون ماکولا مرتبط با سن مرتبط است.

سیگار‌کشیدن با چندین بیماری چشمی از جمله دژنراسیون ماکولا مرتبط با سن مرتبط است، بنابراین ترک یا اجتناب از سیگار بسیار مهم است.

مالیدن چشم‌ها ممکن است به افزایش تحریک منجر شود. پاک‌کردن آرایش در شب به کاهش سوزش پلک کمک می‌کند. خوابیدن با لنز تماسی در شب ممکن است منجر به عفونت قرنیه و سایر شرایطی شود که می‌تواند به بینایی آسیب برساند.