مهندسی میکروب‌های پوست؛ راهکار جدید دانشمندان برای مقابله با پشه‌های مرگبار

از دیرباز انسان‌ها به روش‌های مختلفی با پشه‌ها مبارزه می‌کردند. اکنون دافع پشه جدیدی که ماندگاری طولانی‌مدتی دارد، باکتری‌ها را از پوست انسان قرض می‌گیرد تا حمله‌ای مهندسی ژنتیکی‌شده به مرگبارترین جانور جهان ترتیب دهد.

اگر تاکنون پشه‌ای را له کرده باشید، به سختی ممکن است باور کنید آن‌ها مرگبار هستند، اما مرگبار بودن پشه‌ها ناشی از این واقعیت است که بیش از هر موجود دیگری روی زمین، جان انسان‌ها را می‌گیرند. مالاریا، تب دنگی، نیل غربی، زیکا و چیکونگونیا  تنها چند مورد از بیماری‌هایی هستند که ازطریق پشه‌ منتقل می‌شوند. بنابراین چگونه می‌توانیم پشه‌ها را از خود دور نگه داریم؟

دانشمندان دافع پشه جدیدی طراحی کرده‌اند که حاوی میکروب‌های مهندسی ژنتیکی‌شده از پوست انسان است. استافیلوکوکوس اپیدرمیدیس و  کورینه باکتریوم آمیکولاتوم دو مورد از میکروب‌های رایج روی پوست ما هستند و نوعی اسید لاکتیک تولید می‌کنند که برای پشه‌ها جذب‌کننده است. دانشمندان تصمیم گرفتند آزمایش کنند که آیا می‌توانند با مهندسی باکتری‌های پوست کاری کنند که آن‌ها اسید لاکتیک خوشمزه تولید نکنند و از جذابیت پوست انسان‌ها برای پشه بکاهند یا خیر.

آزمایش اول که هیچ حیوان دیگری در آن حضور نداشت، نشان داد پشه‌ها کمتر جذب میکروب‌های مهندسی‌شده می‌شوند. کاهش جذابیت درنتیجه‌ی استفاده از استافیلوکوکوس اپیدرمیدیس ویرایش‌شده، بسته به گونه پشه از ۲۲ تا ۵۵ درصد متغیر بود. پشه‌های مورد مطالعه شامل پشه خانگی شمالی، آئدس ایجیپتی و آنوفل گامبیه می‌شد.

طرح آزمایشی دوم به بررسی این موضوع پرداخت که چگونه باکتری‌های تغییرنیافته درمقایسه‌با باکتری‌های مهندسی‌شده استافیلوکوکوس اپیدرمیدیس بر جذابیت موش‌ها برای پشه‌ها تاثیر می‌گذارند.

در گروه باکتری‌های تغییرنیافته، پشه‌ها مانند حالت معمول به موش‌ها هجوم آوردند، اما در گروه پشه‌های مهندسی‌شده، میزان جذابیت برای پشه‌ها ۶۴٫۴ درصد کاهش یافت. نتایج مشابهی در آزمایش‌هایی که نسخه‌های ویرایش‌شده‌ی  کورینه باکتریوم آمیکولاتوم را بررسی کردند، مشاهده شد.

سه روز طول کشید تا اثرات دافع پشه بروز کند، اما وقتی این اثرات ظاهر شد، به مدت ۱۱ روز تداوم داشت. چنین درمان طولانی‌مدتی می‌تواند برای افراد ساکن در مناطقی که دائما درمعرض پشه‌های ناقل بیماری هستند، تحول‌آفرین باشد و در صورت موثر بودن، عنوان کشنده‌ترین جانور جهان را از پشه‌ها بگیرد.

ماده دافع جدید هنوز روی انسان‌ها آزمایش نشده است؛ اما اگر در کارآزمایی‌های آینده موفق ظاهر شود، می‌تواند به راهکاری چشمگیر و حیرت‌انگیز برای دفع پشه‌ها تبدیل شود.

مطالعه در مجله‌ی PNAS Nexus منتشر شده است.