در تصمیمگیری سریع ضعف دارید؟ علم میگوید نه بلاتکلیف، بلکه بیطرف هستید
آیا در تصمیمگیری مشکل دارید؟ برای پاسخدادن وقت کافی دارید؛ اما در هر صورت، مطالعهای جدید نشان میدهد افرادی که سریعا تصمیم میگیرند، نسبتبه افرادی که مدتی طول میکشد تا تصمیم بگیرند، به احتمال بیشتری دچار سوگیری میشوند. علاوهبراین، کسانی که زود تصمیمگیری میکنند، ممکن است بیشتر گزینههایی را ترجیح دهند که با سوگیریهای آنها همجهت باشد. طبق نتایج پژوهش جدید، کسانی که دیر تصمیمگیری میکنند، درنهایت تصمیمهای بهتری میگیرند.
پژوهشگران در مقاله خود مینویسند: «ما نشان میدهیم که در گروههایی از عوامل که فقط در سوگیریهای اولیه خود فرق دارند، تصمیمات زودهنگام توسط عواملی گرفته میشود که سوگیریهای بیشتری دارند. از سوی دیگر تصمیمهایی که دیر گرفته میشود، به سوگیری اولیه وابسته نیست و احتمال درست بودن آنها بیشتر است.»
کندی در تصمیمگیری اغلب بهعنوان نشانه اختلالاتی نظیر اضطراب یا صرفا فقدان اعتماد به نفس درنظر گرفته میشود. بااینحال، درحالیکه برخی افراد ممکن است برای تصمیمگیری شواهد را ارزیابی کنند، برخی براساس پاسخهای ذاتی، واکنشهای احساسی، فرضیات نادرست یا پیامدهای تصمیمات گذشته تصمیمگیری میکنند.
پژوهشگران دانشگاه یوتا قصد داشتند با استفاده از مدلهای عددی معروف به «مدلهای انباشت شواهد»، اثرات سوگیری و در دسترسبودن اطلاعات را روی سرعت تصمیمگیری بررسی کنند. آنها مدلهایی ایجاد کردند که در آنها تعدادی از عوامل باید بین دو گزینه تصمیمگیری میکردند. به عوامل موجود در مدل، سوگیریهای تصادفی نسبتبه گزینهها اختصاص داده و بهسوی جمعآوری شواهد هدایت شد. نتایج نشان داد در گروههایی از عوامل که تنها تفاوتشان در سوگیریهای اولیه بود، آنهایی که سوگیری اولیه بیشتری داشتند، با سرعت بالاتری تصمیمگیری کردند.
زمانی که برای تصمیمگیری صرف شد، با شدت سوگیری ارتباط معکوس داشت. آن دسته از عواملی که بیشترین زمان را صرف تصمیمگیری میکردند، تصمیماتی را گرفتند که کمتر از همه تحتتاثیر سوگیری اولیه قرار داشت و احتمال اینکه تصمیمات آنها درست باشد، بیشتر بود.
- چرا نباید هنگام خستگی تصمیمگیری کنیم؟2 فروردین 98مطالعه '4
پژوهشگران مینویسند: «تصمیمات ما اغلب تحتتاثیر اطلاعاتی که قبلا به دست آوردهایم و همچنین سوگیریهایی که در ما ایجاد شده است، قرار میگیرد. نشان دادهایم که این سوگیریهای اولیه بر تصمیمگیریهای زودهنگام اثر دارند و روی تصمیمهایی که دیرتر گرفته میشوند، اثر کمتری دارند.»
نتیجه فوق منطقی است. اگر ذهن شما قبلا درمورد چیزی فکر کرده باشد، واقعا لازم نیست مدت زمان زیادی فکر کنید تا درباره آن تصمیمگیری کنید.
پژوهش حاضر روی علت و معلول کار کرده و رفتار پیچیده انسانی را وارد معادله نکرده است. اما میتوان از آن بهعنوان مبنایی برای درک رفتار انسان در گروههای بزرگ و کوچک و این موضوع استفاده کرد که اعمال ما چگونه میتواند توسط باورهای ما هدایت شود.
پژوهش در مجلهی Physical Review E منتشر شده است.