مسواک شما صدها نوع ویروس را در خود جای داده است

صدها ویروس که باکتری‌ها را آلوده می‌کنند، روی مسواک‌ها و سردوش‌های آزمایش‌شده در مطالعه جدیدی شناسایی شده است. هرچند این موضوع نگران‌کننده نیست، زیرا این ویروس‌ها برای انسان‌ها خطری ندارند و مطالعه‌ی نحوه عملکرد آن‌ها می‌تواند راه‌های جدیدی برای کشتن باکتری‌های مقاوم به دارو نشان دهد.

درحالی‌که می‌دانیم مسواک‌ها و سردوش‌های ما پر از باکتری‌هایی هستند که از دهان ما و همچنین منابع آب منشا گرفته‌اند، درمورد ویروس‌های روی این سطوح اطلاعات اندکی داریم. اریکا هارتمن از دانشگاه نورث وسترن و همکارانش از ۹۲ سردوش و ۳۶ مسواک از حمام افراد ساکن در ایالات متحده نمونه‌گیری کردند.

پژوهشگران ازطریق تعیین توالی دی‌ان‌ای از نمونه‌های جمع‌آوری‌شده بیش از ۶۰۰ ویروس آلوده‌کننده باکتری (باکتریوفاژ) را شناسایی کردند. بیشتر این ویروس‌ها که برای انسان خطری ندارند، در نمونه‌های جمع‌آوری‌شده از مسواک‌ها شناسایی شدند و بخش زیادی از آن‌ها را دانشمندان قبلا توصیف نکرده بودند.

هارتمن و همکارانش این موضوع را بررسی نکردند که آیا ویروس‌های شناسایی‌شده بر هزاران باکتری که همراه آن‌ها کشف شدند، تاثیر می‌گذارند یا نه، اما باکتریوفاژها معمولا یکی از این دو کار را انجام می‌دهند: ماشین‌آلات مولکولی باکتری را می‌ربایند و خودشان را تکثیر می‌کنند و سپس هنگام خروج از سلول باکتری آن را از بین می‌برند یا در ژنوم باکتری ادغام می‌شوند و رفتار باکتری را تغییر می‌دهند.

باکتریوفاژهایی که هارتمن و همکارانش شناسایی کردند، احتمالا روی تمام سطوح مرطوب خانه مانند سینک ظرفشویی و داخل یخچال وجود دارند. این منبع دانشمندان را قادر می‌سازد دامنه و جزئیات فعالیت فاژها را درون خانه‌ها بهتر درک کنند.

گرچه پژوهشگران دانش کمی درمورد فاژها دارند، این ویروس‌ها به‌تازگی به دلیل پتانسیل استفاده در درمان عفونت‌های باکتریایی مقاوم به آنتی‌بیوتیک مورد توجه قرار گرفته‌اند. ویروس‌های قبلا ناشناخته‌ای که در حمام‌های ما وجود دارند، می توانند به گنجینه‌ای از مواد برای بررسی این کاربردها تبدیل شوند.

هارتمن می‌گوید مردم نباید از حیات میکروبی نامرئی درون حمام‌های خود وحشت‌زده شوند. آن‌ها می‌توانند به جای استفاده از مایع سفیدکننده برای از بین بردن میکروب‌ها، سردوش حمام خود را برای مدتی در سرکه قرار دهند تا تجمع کلسیم از بین برود یا آن را با آب و صابون بشویند. علاوه‌براین، مردم باید به‌طور مرتب سر مسواک خود را عوض کنند.

هارتمن طرفدار مسواک‌های ضدمیکروب نیست؛ زیرا معتقد است می‌تواند به پیدایش میکروب‌های مقاوم به آنتی‌بیوتیک منجر شود. او می‌گوید: «میکروب‌ها همه جا وجود دارند و بیشتر آن‌ها موجب بیماری ما نمی‌شوند. هرچه بیشتر با مواد ضدعفونی‌کننده با آن‌ها مبارزه کنید، احتمال اینکه مقاوم شوند یا درمان عفونت ناشی از آن‌ها دشوارتر شود،  بیشتر می‌شود.»

درحالی‌که پژوهشگران الگوهای کمی در بین کل نمونه‌ها پیدا کردند، متوجه شدند فراوانی مایکوباکتریوفاژها بیشتر از سایر انواع فاژها است. مایکوباکتریوفاژها باکتری‌های جنس مایکوباکتریوم را آلوده می‌کنند که شامل گونه‌های بیماری‌زایی است که موجب بیماری‌هایی نظیر جذام، سل و عفونت‌های مزمن ریه می‌شود. هارتمن معتقد است که روزی پژوهشگران می‌توانند از این نوع فاژها برای درمان عفونت‌های مذکور و همچنین سایر عفونت‌ها استفاده کنند.