تعداد چشمگیری از افراد پس از استفاده از توالت دستان خود را نمی‌شویند

«شورای اطلاعات ایمنی غذایی» استرالیا جدیدترین گزارش خود را درباره عادات شست‌و‌شوی دست در این کشور منتشر کرده است. این گزارش نشان می‌دهد که ۱۹ درصد از استرالیایی‌ها، هر بار که از توالت استفاده می‌کنند دست‌های خود را نمی‌شویند. نزدیک به نیمی از آنها (۴۲ درصد) نیز اعتراف کردند که قبل از دست زدن به غذا، دست‌هایشان را نمی‌شویند.

گزارش جدید، عادات شست‌وشوی دست ۱,۲۲۹ نفر را مورد بررسی قرار داد. نتایج با آنچه از نظرسنجی‌های مشابه آموخته‌ایم، همخوانی داشت.

بار دیگر زنان هرچند با تفاوت اندک، در شستن دست‌ها بعد از استفاده از توالت بهتر از مردان عمل کردند. ۸۰ درصد مردان و ۸۳ درصد زنان گفتند همیشه این کار را انجام می‌دهند. فقط ۵۵ درصد مردان قبل از غذا دست‌هایشان را می‌شویند، درحالی‌که این رقم برای زنان ۶۲ درصد است.

به‌نظر می‌رسد سن نیز تأثیرگذار باشد. ۶۹ درصد افراد زیر ۳۴ سال، هربار که از توالت استفاده کردند، دست‌هایشان را شستند. در افراد بالای ۶۵ سال، این رقم به ۸۶ درصد افزایش یافت. اگرچه برخی از این تفاوت‌ها چندان غیرمنتظره نیست (مانند تفاوت بین عادات شست‌و‌شوی دستان مردان و زنان)، دلایل آن هنوز نامشخص است.

پیام‌های بهداشت عمومی معمولاً بر نحوه شستن صحیح دست‌ها تمرکز دارند. اما تحقیقات کمتری وجود دارد که پیگیری کند مردم تا چه حد این شیوه‌ها را به کار می‌برند.

یک مطالعه در هند که به این سوال پرداخته بود، از دانش‌آموزان درباره موانع شستن دست‌ها پرسید. اکثر آنها (۹۱ درصد) احساس تهدید بیماری پایینی داشتند. به عبارت دیگر؛ آنها به سادگی خطر بیمار‌شدن ناشی از عدم شستن دست‌هایشان، بعد از رفتن به توالت را احساس نمی‌کردند.

جالب است که ناتوانی در دیدن میکروب‌ها با چشم خود یکی از بزرگ‌ترین موانع بود که ۴۶ درصد از کودکان به آن اشاره کردند. اما ۷۲ درصد گفتند اگر دوستانشان دست‌هایشان را بشویند، آنها هم این کار را انجام می‌دهند.

وسوسه‌انگیز است که تصور کنیم این دلایل ممکن است برای گروه‌های سنی دیگر نیز صدق کند، اما هنوز تحقیقات کافی برای دانستن این موضوع انجام نشده است. دلایل مردم برای شستن یا نشستن دست‌ها احتمالاً در طول زندگی و با توجه به شرایطشان متفاوت است.

ادرار و مدفوع حاوی میلیون‌ها میکروب هستند، به‌ویژه مدفوع که بیش از ۱۰۰ میلیارد میکروب در هر گرم دارد.

وقتی از توالت استفاده می‌کنید و به سطوح مختلف دست می‌زنید، میکروب‌ها را منتقل می‌کنید. افرادی که مرحله‌ی شستن دست را بعد خروج از توالت نادیده می‌گیرند، این میکروب‌ها را با خود به بیرون می‌برند و سپس روی هر سطحی که بعداً لمس کنند، پخش می‌کنند.

ممکن است خودتان بیمار نشوید، اما درحال افزایش انتشار باکتری‌ها باشید. این امر خطر عفونت و بیماری را برای دیگران افزایش می‌دهد، به ویژه برای افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند؛ مانند سالمندان و کسانی که تحت درمان‌های رایج سرطان قرار دارند.

شستن دست قبل از پختن و خوردن غذا نیز مهم است. خطر در اینجا دوطرفه است. اگر روی دستان شما میکروب‌های بیماری‌زا وجود داشته باشد (شاید به دلیل اینکه بعد از توالت آن‌ها را نشسته‌اید)، ممکن است آن‌ها را به غذا منتقل کنید. جایی که قادر به تکثیر و حتی تولید سموم خواهند بود. افرادی که آن غذا را مصرف کنند ممکن است با علائمی مانند اسهال و استفراغ بیمار شوند.

از طرف دیگر، برخی غذاها به‌طور طبیعی و قبل از پخت آلوده به میکروب‌ها هستند؛ مانند باکتری‌های «سالمونلا» و «کامپیلوباکتر» در مرغ خام. اگر بعد از دست‌زدن به این غذاها دست‌های خود را نشویید، ممکن است آن‌ها را به سطوح دیگر منتقل کنید و خطر انتشار عفونت را افزایش دهید.

این سه نکته ساده را برای شستن صحیح دست‌ها دنبال کنید:

• دستان خود را خیس کنید و با صابون به هم بمالید تا حداقل به مدت بیست ثانیه، کف خوبی ایجاد شود و فراموش نکنید که بین انگشتان و زیر ناخن‌ها را بشویید. در این مرحله ممکن است نیاز باشد از برس ناخن نیز استفاده کنید.
• حالا دست‌هایتان را زیر آب جاری بشویید تا میکروب‌ها از آنها پاک شوند.
• درنهایت دستان خود را به‌طور کامل با حوله‌ی تمیز خشک کنید. این مرحله حداقل ۲۰ ثانیه طول می‌کشد. توجه کنید که تماس سطوح با دستان مرطوب، باعث گسترش میکروب‌ها از سطح به دستان شما می‌شود.

اگر آب جاری در دسترس نیست، می‌توانید از ضدعفونی‌کننده‌های دست مبتنی بر الکل استفاده کنید. این محصولات به سرعت طیف وسیعی از میکروب‌ها را غیرفعال و آن‌ها را غیرعفونی می‌کنند.

ضدعفونی‌کننده‌های دست در برابر انواع باکتری‌ها و ویروس‌هایی که می‌توانند باعث عفونت‌های شایع گوارشی و تنفسی شوند، مؤثر هستند. اما اگر دستان شما با مواد آلی مانند خون، مدفوع، گوشت، شن یا خاک آلوده باشد، مؤثر نخواهند بود. در این صورت باید دستان خود را با آب و صابون بشویید.

شستن دست‌ها کمی شبیه به بستن کمربند ایمنی است؛ شما هر بار که سوار خودرو می‌شوید این کار را انجام می‌دهید، نه فقط در روزهایی که برنامه دارید تصادف نکنید. درنتیجه شستن دست‌ها اقدامی ساده و سریع است که اگر انجام دهید، به شما و اطرافیانتان کمک می‌کند.