زندگی دیجیتال پس از ترک دنیای واقعی

مرگ امری اجتناب ناپذیر است. انسان روزی از شکم مادر زاده می‌شود و روزی دیگر باید این جهان را ترک کند. بنابراین در هر شرایطی این موجود فانی باید آمادگی خود را برای مردن حفظ کند. اگر شما از زمان دقیق مرگ خود اطلاع داشته باشید احتمالا مشغول به نوشتن وصیت نامه، انجام کارهای مورد علاقه و حلالیت طلبیدن از افراد مختلف می‌شوید. با این حال، زندگی در عصر اطلاعات برای شما یک کار اضافه‌‌تری هم ایجاد کرده و آن تصمیم در مورد زندگی دیجیتال خود است. اگر شما یا نزدیکان شما در وضعیت مشابهی قرار داشته باشید، چه اقداماتی باید انجام گیرند؟

یکی از اعضای خانواده، دوستان یا یکی از نزدیکان شما تنها با داشتن اطلاعات ورود به وب‌سایت‌های مختلف، قادر خواهد بود به زندگی دیجیتال شما پایان دهد. اما واقعا به خطر انداختن امنیت شخصی و خطر لو رفتن مکاتبات ارزش این کار را دارد؟ اگر این افراد از معتمدین شما باشند باز هم به خطر افتادن امنیت اطلاعات شخصی یکی از پیشامدهای این کار به حساب می‌آید. در کشورهای غربی استفاده از نیروی مشورتی وکیل در اکثر کارها به صورت یک فرهنگ درآمده است. در زمینه‌ی حیات دیجیتال نیز وکلا می‌توانند نیرو‌های معتمدی برای حفط اطلاعات ورود شما باشند.

ولی شبکه‌های اجتماعی و سایت‌هایی که ما به صورت روزانه از آن‌ها استفاده می‌کنیم تعداد زیادی را شامل می‌شود. از طرف دیگر کارشناسان امنیتی همواره توصیه به تعویض هفتگی یا حتی روزانه رمز عبور سایت‌ها می‌کنند. بنابراین لیستی که به دوست، فامیل یا وکیل خود می‌دهید به طور هفتگی یا شاید روزانه در حال تغییر است. برای حل این مورد می‌توان از سرویس‌هایی نظیر LastPass استفاده کرد. این سرویس‌ها با به خاطر سپردن رمز عبور شما به سایت‌های مختلف در فراموش نکردن آن‌ها نقش مهمی را بازی می‌کنند. بنابراین شما تنها کافی است نحوه دسترسی به اطلاعات این اپلیکیشن‌ها را به بقیه اطلاع دهید. با این حال روش سنتی‌تر، استفاده از یک گاوصندوق است. در نتیجه بین یک گزینه مدرن و یک گزینه سنتی، انتخاب با شماست.

با این وجود می‌توان روش‌های ساده‌تری نیز برای این موقعیت‌ها پیش‌بینی کرد. بعضی از وب‌سایت‌ها و سرویس‌های اینترنتی با پیش‌بینی این وضع، سرویس‌های خاصی را برای آن طراحی کرده‌اند. سرویس مدیریت اکانت‌های غیرفعال شرکت گوگل یکی از نمونه‌های خوب آن است. با دانستن این مطلب که میلیون‌ها فرد در سرتاسر جهان از کاربران گوگل هستند، این شرکت برای فعالیت این افراد بعد از مرگ برنامه‌‌ریزی کرده است. سرویس مدیریتی گوگل که با تمامی سرویس‌های این شرکت نظیر یوتیوب و بلاگر هماهنگ است، به کاربر اجازه می‌دهد تا برای خود زمان تعیین کند. این زمان بدین معناست که اگر تا آن تاریخ به خصوص اکانت شما برای مدت مشخصی غیرفعال باشد، گوگل با فرستادن یک پیام به شما اخطار می‌دهد. با عبور از آن تاریخ سناریویی که شما طرح‌ریزی کرده‌اید اتفاق می‌افتد. در این حالت گوگل یا اکانت شما را حذف می‌کند یا تمام اطلاعات شما را با فردی که از قبل مشخص شده به اشتراک می‌گذارد.

عضویت در شبکه‌های اجتماعی به طور روز‌افزونی بین کاربران فضای مجازی افزایش پیدا می‌کند. تمامی این شبکه‌ها نیز تحت نظارت گوگل نیستند و در نتیجه نمی‌توان از برنامه این شرکت برای زندگی دیجیتال استفاده کرد. در طرف مقابل خیلی از اطرافیان ما فوت کرده‌اند ولی صفحه‌های شخصی آن‌ها در شبکه‌های اجتماعی به حیات خود می‌دهند. اگر شما مسئول محافظت از این فضا هستید احتمالا مطلب زیر به درد شما می‌خورد.

با وارد شدن به این سایت، فیس‌بوک به شما دو راه مختلف پیشنهاد می‌دهد. می‌توان صفحه‌ی شخصی فرد مورد نظر را بست یا اجازه داد صفحه‌ی فرد متوفی به صورت یادبود به حیات خود ادامه دهد. در حالت یادبود هیچ‌ فردی اجازه دسترسی به صفحه فرد متوفی را ندارد با این حال دوستان او می‌توانند هر زمان با مراجعه به آن صفحه نوشته‌ها و عکس‌های خود را بر روی دیوار آن به اشتراک بگذارند. تا پیش از این فیس‌بوک اجازه دسترسی به صفحه یادبود هر شخص را تنها به اعضای لیست دوستان او می‌داد، ولی این شرکت با احترام به تنظیمات شخصی فرد متوفی این قانون خود را ملغی اعلام کرد. بنابراین اگر در تنظیمات دسترسی، فرد به تمامی کاربران حق دسترسی به صفحه شخصی خود را داده باشد، در صفحه یادبود نیز این حق همچنان پابرجا خواهد بود. با این حال، فیس‌بوک به دوستان این فرد اجازه می‌دهد تا ویدیو‌هایی از خاطرات مشترکشان بسازند.

فیس‌بوک این سرویس را در سال ۲۰۰۹ به مجموعه خدمات خود اضافه کرد. در این سال یکی از نیروهای این شرکت در حادثه‌ای جان خود را از دست می‌دهد و ضرورت وجود چنین سرویسی برای مدیران بزرگ‌ترین شبکه اجتماعی احساس شد. حتما توجه کنید که برای اثبات مرگ فرد و رابطه‌ی شما با وی، باید مدارک مرتبطی را به فیس‌بوک ارائه کنید. به عنوان مثال این وب‌سایت از شما گواهی فوت این فرد را طلب می‌کند.

اگر فرد متوفی فرصت استفاده از سرویس مدیریت اکانت‌های غیرفعال را نداشته تا شخصا در مورد حساب‌های کاربری تصمیم گیرد، می‌توان با طی کردن مسیری که گوگل پیش‌بینی کرده، به اطلاعات شخصی فرد دسترسی پیدا کرد. با این حال طی کردن مسیری که گوگل ترتیب داده کمی سخت‌تر از آن چیزی است که انتظارش را دارید. برای این‌ کار باید مدارک شناسایی و مدرک فوت فرد را به گوگل فکس یا پست کنید.

متاسفانه یکی از بزرگ‌ترین شبکه‌های اجتماعی در دنیای وب راه‌ حلی را برای بستن صفحه فرد متوفی به شما ارائه نمی‌دهد. بنابراین باید طی تماسی با شرکت و ارائه مدارک شناسایی درخواست بستن صفحه را بدهید. این اتفاق برای شبکه‌های دیگری نظیر اینستاگرام و لینکدین هم صادق است.

برخلاف شرکت گوگل که برای ادامه یا خاتمه‌ی زندگی آنلاین افراد نیز برنامه‌ریزی کرده است و می‌توان با شرایطی به این حساب‌ها دسترسی پیدا کرد، یاهو و مایکروسافت این اجازه را افراد نمی‌دهند. این شرکت‌ها متعهد شده‌اند که در هر شرایطی از اطلاعات کاربران خود محافظت کنند. با این حال سرویس Next of Kin مایکروسافت با طی مراحل شناسایی یک کپی از تمامی اطلاعات حساب کاربری افراد را در یک دی وی دی برای شما پست می‌کند.

این شرکت نیز راه خاصی را برای این موقعیت پیش‌بینی نکرده است. با این حال می‌توان طی مکاتباتی با شرکت به اطلاعات شخصی فرد متوفی دسترسی پیدا کرد.

اگر در هنگام باز کردن حساب کاربری در سایت اپل اطلاعیه شرایط استفاده را مطالعه کرده باشید متوجه خواهید شد که شما هیچ حقی برای تصمیم در مورد زندگی بعد از مرگ خود در این شرکت ندارید. بنابراین حساب کاربری شما غیرقابل انتقال به غیر است. تنها کاری که شما به عنوان بازمانده آن مرحوم می‌توانید انجام دهید تماس با پشتیبانی شرکت اپل است.

این حق شما است که خواهان فکر کردن در مورد مرگ و اتفاقات بعد از آن نباشید. با این حال تصمیم در مورد آینده و آن چیزی که برای دیگران به جا می‌ماند به نظر عقلانی می‌رسد. شاید درخواست از نزدیکان خود برای پاک کردن حساب کاربری شما کمی غیرعادی و سخت به نظر می رسد. با این حال با اطمینان از اتمام حیات شما در دنیای دیجیتال حداقل جلوی سواستفاده‌های آتی را از حساب خود می‌گیرید. چرا که دزدان هویت به دنبال طعمه‌های خود در بین صفحه‌های غیرفعال می‌گردند.