همه چیز درباره‌ قوانین کپی رایت یوتیوب

تصور کنید که ساعت‌ها زمان برای ساخت یک ویدئوی باکیفیت و مناسب آپلود در یوتیوب صرف کرده‌اید؛ اما در نهایت، به دلیل زیر پا گذاشتن قوانین کپی رایت یوتیوب و استفاده‌ی بدون اجازه از محتواهای دارای حق کپی رایت در ویدئوی خودتان، با اخطار کپی رایت یوتیوب مواجه می‌شوید؛ اخطاری که در صورت درآمدزا بودن کانالتان، شما را به دردسر می‌اندازد، البته نه همیشه.

بر اساس نوع پیام خطای کپی رایتی که از سوی یوتیوب به شما نمایش داده می‌شود، عواقب مختلفی در انتظارتان خواهد بود و از مسدودشدن ویدئو در کانال شما و عدم نمایش آن به کاربران تا حذف کانالتان و جلوگیری از ساخت حساب جدید متغیر است؛ البته، برخورد یوتیوب با شما همیشه به این سختی نیست و گاهی اوقات می‌توانید با تکیه‌ بر قوانین فریوز یوتیوب (استفادهی منصفانه)، در ویدئوهای خود از محتواهای دارای حق کپی رایت بدون اجازه‌گرفتن از صاحب اثر استفاده کنید و هیچ اخطاری از سوی یوتیوب دریافت نکنید.

در ادامه، درباره‌ی قوانین یوتیوب برای تولید محتوا، نحوه‌ی رفع خطای کپی رایت یوتیوب و این موضوع که اصلاً از کجا بفهمیم ویدیو کپی رایت دارد یا خیر، صحبت خواهیم کرد.

حق چاپ یا قانون کپی رایت، یک حق مالکیت معنوی است که از سازندگان محتوای متنی، ویدئویی، صوتی یا آثار هنری محافظت می‌کند تا اشخاص دیگر، بدون پرداخت حق استفاده از محتوای مالک یک اثر یا کسب رضایت قانونی او، امکان استفاده از تمام یا بخشی از آن محتوا را در تولیدات خود نداشته باشند. هر پلتفرم آنلاینی مانند یوتیوب که کاربران، امکان ساخت و بارگذاری محتوا در آن را دارند، قوانینی را تحت عنوان کپی رایت برای صاحب اصلی و اولیه‌ی اثر در نظر می‌گیرد.

عدم رعایت این قوانین از سوی سایر کاربران، بسته به سیاست‌های آن پلتفرم آنلاین، مجازات‌هایی را برای کاربر خاطی به دنبال دارد که گاهی به اندازه‌ی مسدودشدن حساب کاربری وی یا محدودیت دائمی در ساخت حساب جدید، شدت می‌گیرد.

اگر شما هم صاحب یک کانال در یوتیوب هستید یا به‌تازگی تصمیم به ساخت کانال دارید؛ بهتر است پیش از اینکه به دنبال پاسخ سؤالاتی مانند چگونه از یوتیوب کسب درآمد کنیم یا شرایط مانیتایز شدن یوتیوب یا موارد مشابه بگردید و با قوانین درآمد از یوتیوب آشنا شوید، در ابتدا از قوانین یوتیوب در بخش کپی رایت آگاه شوید تا زمان و هزینه‌ی خود را صرف ساخت ویدئوهایی نکنید که عیناً حاوی تمام یا بخشی از آثار دارای حق کپی رایت هستند.

یوتیوب برای شناسایی آثار کپی، از سیستمی به نام Content ID استفاده می‌کند. هر بار که ویدئویی در یوتیوب بارگذاری می‌شود، توسط دیتابیس Content ID اسکن خواهد شد تا هرگونه شباهت آن با محتواهایی که قبلاً توسط صاحبان اصلی آثار دیگر در این سیستم ثبت شده است، شناسایی شود.

متأسفانه برخی از کاربران تصور می‌کنند که اگر به‌جای دانلود از یوتیوب به‌عنوان یکی از قابلیت‌ های یوتیوب پریمیوم و استفاده از محتوای دانلودشده در آثارشان، به سراغ موسیقی یا ویدئویی بروند که در پلتفرم دیگری بارگذاری شده و در سیستم Content ID ثبت نشده است، می‌توانند قوانین کپی رایت یوتیوب را دور بزنند، درصورتی‌که این موضوع، صحت ندارد.

بسیاری از محتواهای صوتی و تصویری موجود در اینترنت (به‌خصوص موسیقی)، توسط سیستم محافظت می‌شوند و استفاده از آن‌ها در یک محتوا بدون اجازه‌ی صاحب اثر، سازنده‌ی محتوا را به دردسر می‌اندازد.

به‌طورکلی، اگر محتوای تولید‌شده شما دارای یکی یا چند مورد از ویژگی‌های زیر باشد؛ ممکن است به‌عنوان محتوای کپی از سوی یوتیوب شناخته شود:

• محتوای، صوتی، تصویری و ویدئویی که توسط یک کاربر دیگر ساخته شده است و بدون اجازه‌ی او، در یک کانال دیگر، بدون هیچ تغییری عیناً بارگذاری می‌شود.
• محتوایی که شامل تمام یا بخشی از یک محتوای صوتی (پادکست، موسیقی)، تصویری (فیلم سینمایی یا سریال، ویدئوهای ساخته‌شده توسط کاربران یا انیمیشن)، تصاویر، نقاشی، طراحی و سایر فایل‌های بصری دارای حق کپی رایت باشد.
• محتوای شامل آثار دارای حق کپی رایت مانند متن، مقاله، کتاب یا اسکریپت‌ها

اگر شما محتوایی را در یوتیوب بارگذاری کنید که توسط سیستم Content ID به‌عنوان محتوای کپی شناخته شود، با یکی از این دو اخطار زیر روبه‌رو خواهید شد:

این خطا، بلافاصله پس از شناسایی محتوای کپی در یک ویدئو، به کاربر خاطی ارسال می‌شود و باتوجه‌به تصمیم صاحب اثر، می‌تواند سه اتفاق را برای کانال رقم بزند:

• ویدئوی مورد نظر در کانال شما مسدود می‌شود و هیچ کاربری نمی‌تواند آن را ببیند.
• ویدئو به درخواست صاحب اثر، ردیابی شده و روی آن محدودیت تماشا اعمال می‌شود.
• به درخواست صاحب اثر، بخشی از درآمد حاصل از تعداد ویوهای ویدئو در کانال شما به او می‌رسد.

برای حل مشکل کپی رایت در یوتیوب در مواقعی که با چنین اخطاری روبه‌رو می‌شوید، می‌توانید به‌طور مستقیم با صاحب اثر صحبت کرده یا اعتراض خود را به یوتیوب اعلام کنید تا در صورت بروز اشتباه، اخطار برای ویدئوی شما حذف شود.

توجه: خطای Copyright Claim صرفاً روی ویدئوی مشکوک به کپی، اثر می‌گذارد و مشکلی برای شما یا کانالتان ایجاد نمی‌کند. دقت داشته باشید که اگر واقعاً از تمام یا بخشی از ویدئوی حساب کاربری دیگری در اثر خود استفاده کرده‌اید، به تصمیم یوتیوب یا مالک اثر احترام بگذارید و با ثبت درخواست اعتراض نابه‌جا، زمینه‌ی اعمال مجازات‌های سنگین‌تر را برای خود فراهم نکنید.

اگر با ربات تلگرام دانلود از یوتیوب، ویدئوهای یوتیوب را دانلود کرده و عیناً در اثر خود از تمام یا بخشی از آن استفاده کنید یا اثر شما حاوی موسیقی و ویدئوهای بارگذاری‌شده در سایر پلتفرم‌های موجود در اینترنت که دارای حق کپی رایت هستند، باشد، این احتمال وجود دارد که به‌جای خطای Copyright Claim، با اخطار کپی رایت استرایک روبه‌رو شوید.

خطای کپی رایت استرایک یعنی مالک اثر از یوتیوب درخواست کرده که محتوای شما را حذف کند؛ درخواستی که در صورت بررسی کارشناسان یوتیوب و قانونی شناخته‌شدن آن، نه‌تنها موجب حذف ویدئو از کانال شما می‌شود، بلکه براساس تعداد دفعاتی که کانال شما، اخطار Copyright Strike را دریافت کرده است، شامل یکی از مجازات‌های زیر خواهید شد:

• اگر این بار اولی است که اخطار کپی رایت استرایک را دریافت می‌کنید، یوتیوب به‌عنوان تنبیه از شما می‌خواهد که آموزش‌های مربوط به کپی رایت یوتیوب را تماشا کنید تا با قوانین یوتیوب در این زمینه آشنا شوید و در آینده به آن‌ها پایبند باشید.
• اگر پیش‌ازاین، دو مرتبه اخطار Copyright Strike را دریافت کرده‌اید و این سومین باری است که از قوانین کپی رایت یوتیوب سرپیچی می‌کنید، احتمال دارد یوتیوب نه‌تنها ویدئوی حاوی محتوای کپی، بلکه کانال شما و حساب کاربری متصل به آن کانال را نیز حذف کند و اجازه‌ی ساخت کانال جدید را به شما ندهد.
• درصورتی‌که در استریم یوتیوب مرتکب تخلف کپی رایت شده‌اید و اخطار Copyright Strike را گرفته‌اید، طبق قوانین استریم یوتیوب تا ۷ روز نمی‌توانید از این سرویس استفاده کنید و در صورت تکرار تخلف، احتمال اعمال مجازات مورد دوم (حذف کانال و حساب کاربری) برای شما وجود دارد.

ازآنجاکه افزایش تعداد دفعات دریافت خطای کپی رایت یوتیوب، برای کانال شما خطرناک است؛ توصیه می‌کنیم که ترجیحاً به‌عمد از آثار دیگران در محتوای خود استفاده نکنید؛ اما گاهی اوقات و باتوجه‌به حضور انبوهی از آثار ویدئویی و موسیقی مختلف در اینترنت، تشخیص اینکه محتوای ما کپی رایت دارد یا نه، چندان آسان نیست.

در این حالت، بهتر است که ابتدا ویدئوی مورد نظر خود را در حالت Private (خصوصی) در کانال یوتیوبتان بارگذاری کنید و ببینید که آیا در بخش Request Status با یکی از دو خطای Copyright Claim یا Copyright Strike روبه‌رو می‌شوید یا نه؟ اگر یکی از این دو خطا را گرفتید، توصیه می‌کنیم که ویدئوی مورد نظر را حذف کنید و پس از اعمال ویرایش‌های لازم و حذف بخش کپی‌شده، آن را دوباره بارگذاری کنید.

در نظر داشته باشید که نگرفتن خطای کپی رایت در این حالت، به این معنی نیست که در آینده نیز اخطاری را دریافت نمی‌کنید. گاهی شاید مدتی پس از بارگذاری ویدیو، صاحب اصلی اثر متوجه کپی شدن محتوای خود شود و یکی از دو اخطار Copyright Claim یا Copyright Strike را برای شما ارسال کند. ازاین‌رو بهتر است که تاحد امکان و برای جلوگیری از بروز مشکلات جدی در آینده، آمادگی حذف یا ویرایش ویدئو خود را در صورت درخواست صاحب اثر داشته باشید.

اگرچه یوتیوب، قوانین بسیار سخت‌گیرانه‌ای در زمینه‌ی کپی رایت دارد؛ اما شما می‌توانید با تکیه‌ بر قوانین فریوز یوتیوب که در واقع، نوعی استثنا در بین قانون‌های مختلف کپی رایت یوتیوب محسوب می‌شود، ویدئوهای خود را تا حد امکان از دریافت دو اخطار کپی رایت کلیم و کپی رایت استرایک در امان نگه دارید.

به‌طور کلی اگر موارد زیر در تمام آثاری که در کانال خود بارگذاری می‌کنید، رعایت شوند، احتمال اینکه درگیر مشکلات ناشی از اخطارهای کپی رایت یوتیوب شوید، تا حد زیادی کاهش می‌یابد:

۱- محتوای دیگران را عیناً کپی نکنید

اگر می‌خواهید از محتوای دارای حق کپی رایت استفاده کنید، بهتر است خودتان محتوای جدیدی نیز به آن اضافه کنید و صرفاً همان محتوا را در کانالتان بارگذاری نکنید.

یکی از راه‌حل‌های ساده برای جلوگیری از کپی شناخته‌شدن محتوایی که تولید می‌کنید، این است که به‌جای استفاده‌ی عینی از ویدئوی کاربران دیگر در آثار خود (به‌ویژه کاربران معروف در یک حوزه‌ی خاص)، با ترجمه فیلم‌ های یوتیوب با هوش مصنوعی یا استفاده از چند نرم افزار زیرنویس یوتیوب، صحبت‌های کاربر را ترجمه کرده و آن‌ها را به زبان خودتان، در اثری که می‌سازید بازگو کنید. در این حالت، حتی در صورت تکرار عین متن، محتوای شما به‌عنوان کپی شناخته نمی‌شود.

۲- تا حد امکان از شخصیت‌های دارای حق کپی رایت استفاده نکنید

اگر ویدیوهای کانال شما، محتوای سرگرم‌کننده‌ای دارند، بهتر است از قرار دادن شخصیت‌های کمیک، فیلم، انیمیشن و هر شخصیت دیگری که در حال حاضر، دارای حق کپی رایت هستند، در ویدئوهای خود پرهیز کنید.

۳- کل محتوای مورد نظرتان را در ویدئوی خود قرار ندهید

اثری که شما می‌سازید، بهتر است منحصر‌به‌فرد باشد. توصیه می‌کنیم که به‌جای قراردادن بخش عمده‌ای از آثار دیگران در محتوای خود، صرفاً یک بازه‌ی کوتاه (مثلاً ۲۰ ثانیه) از آن محتوا را انتخاب کنید و پس از اعمال تغییرات دلخواهتان، آن را در ویدئوی خود قرار دهید.

۴- درآمد صاحب اصلی اثر را به خطر نیندازید

درصورتی‌که می‌خواهید از محتوای شخص دیگری در ویدئوی خود استفاده کنید، نباید به شکلی این کار را انجام دهید که به درآمد او لطمه‌ای وارد شود.

نکته‌ی بسیار مهم: اگرچه قوانین فریوز یوتیوب به‌عنوان یک گزینه‌ی ایدئال برای جلوگیری از دریافت خطای کپی رایت یوتیوب کاربرد دارند، اما باز هم ممکن است که با وجود درنظرگرفتن قوانین، شما این خطاها را دریافت کنید که در ادامه، راه‌حل رفع آن‌ها را معرفی خواهیم کرد.

اگر مطمئن هستید که از اثر دارای حق کپی رایت در محتوای خود استفاده کرده‌اید، برای رفع خطای ایجادشده، چاره‌ای به‌جز انجام راهکارهایی که در ادامه به تفکیک هر دو خطای Copyright Claim یا Copyright Strike معرفی می‌کنیم، نخواهید داشت.

گاهی اوقات علی‌رغم رعایت‌کردن تمامی قوانین کپی رایت یوتیوب، باز با اخطار کپی رایت روبه‌رو می‌شود. در این حالت باید ابتدا از طریق سایت زیر، وارد حساب کاربری متصل به کانال خود شوید:

از بخش حق نشر (Copyright) ویدئویی را که اخطار گرفته است، انتخاب کنید و برای کارشناسان یوتیوب توضیح دهید که قوانین کپی رایت این سایت را زیر پا نگذاشته‌اید. کارشناسان یوتیوب پس از بررسی درخواست شما، درصورتی‌ که ویدئوی کانال شما به‌اشتباه اخطار کپی رایت گرفته باشد، اخطار را از روی آن حذف خواهند کرد.

اگر یک ویدئو از کانال شما به‌اشتباه اخطار کپی رایت دریافت کرده است یا اینکه علی‌رغم رعایت‌کردن قوانین فریوز یوتیوب، باز هم به‌عنوان متخلف شناخته شده‌اید؛ می‌توانید با طی‌کردن مراحل زیر، نسبت به خطای Copyright Claim اعتراض کنید:

• پس از ورود به YouTube Studio، از منوی سمت چپ (منوی سمت راست در صورت فارسی بودن زبان یوتیوب)، روی گزینه‌ی Content (محتوا) کلیک کنید.
• ویدئویی را که اخطار کپی رایت گرفته است، انتخاب کنید.

• از سر برگ Restrictions (محدودیت‌ها)، عبارت Copyright (حق نشر) را انتخاب کرده و روی See details کلیک کنید.
• پس از پیداکردن اخطار مربوطه از قسمت Content identified in this video (محتوای مشخص‌شده در این ویدئو)، به‌ترتیب روی گزینه‌های Select action و Dispute کلیک کنید.

نکته‌ی بسیار مهم: اعتراض بی‌جا و بدون دلیلِ منطقی نسبت‌ به رفع خطای Copyright Claim ممکن است به اعمال مجازات‌های سنگین‌تر از زیر مجموعه‌ی اخطار Copyright Strike منجر شود. اکیداً توصیه می‌کنیم که در صورت نداشتن دلیل برای اعتراض مؤثر، از طی‌کردن مراحل بالا خودداری کرده و پس از حذف و اصلاح ویدئوی مورد نظر، دوباره آن را در کانال خود آپلود کنید.

اگر خطای کپی رایت استرایک را روی یکی از ویدئوهای کانال خود دریافت کردید ممکن است وحشت کنید و به دنبال این باشید که چگونه اکانت یوتیوب را حذف کنیم یا نگران شوید که آیا در صورت حذف ویدئو، کانال و حساب کاربری شما در امان می‌ماند یا خیر. باید بدانید که حتی در صورت دریافت این خطا نیز می‌توانید نسبت به آن اعتراض کنید.

پیش از اعتراض به اخطار کپی رایت استرایک، باید بدانید که عواقب دریافت اخطار Copyright Strike در مقایسه با Copyright Claim جدی‌تر است و شما برای رفع این خطا باید به یوتیوب اثبات کنید که واجد یکی از شرایط زیر هستید:

• مالک اصلی یک اثر هستید و به‌اشتباه این خطا را دریافت کرده‌اید.
• محتوای شما یک محتوای عمومی است و شامل قوانین کپی رایت نمی‌شود.
• صاحب اثر برای استفاده از محتوای خود، به شما اجازه داده است.
• قوانین فریوز یوتیوب را رعایت کرده‌اید.

اگر یکی از شرایط بالا در مورد شما صدق می‌کند، می‌توانید از طریق مراحل زیر، نسبت به رفع خطای Copyright Strike توسط یوتیوب اقدام کنید:

• وارد YouTube Studio شوید و از منوی سمت چپ یا راست (برای زبان فارسی)، روی گزینه‌ی Content (محتوا) کلیک کنید.
• از فهرست ویدئوها، ویدئویی را که اخطار کپی رایت گرفته است، انتخاب کنید.
• در سر برگ Restrictions (محدودیت‌ها)، عبارت Copyright (حق نشر) را انتخاب کرده و روی گزینه‌ی See details کلیک کنید.
• پس از پیدا کردن اخطار مربوطه از قسمت Content identified in this video (محتوای مشخص‌شده در این ویدئو)، به‌ترتیب روی گزینه‌های Select action و Submit counter notification (ارسال دفاعیه) کلیک کنید.
• پس از تأیید ملزوماتی که باید در دفاعیه‌ی خود در نظر بگیرید، روی Continue کلیک کنید.
• اطلاعات تماس خود را وارد کرده و دوباره روی Continue کلیک کنید.
• پس از واردکردن متن دفاعیه، روی Continue کلیک کرده و در نهایت، گزینه‌ی Submit را انتخاب کنید.

چه تولیدکننده‌ی حرفه‌ای ویدئوهای یوتیوب باشید و چه به‌تازگی یک کانال یوتیوب ساخته‌اید، تخمین درآمد یوتیوب، یکی از دغدغه‌های جدی شما است؛ دغدغه‌ای که بخشی از آن به عدم دریافت اخطارهای کپی رایت توسط کانال شما بستگی دارد.

شاید بپرسید که اخطار کپی رایت روی درآمد کانال یوتیوب چه تأثیری دارد؟ همان‌طور که در بخشی از مقاله به این موضوع اشاره کردیم، در هر دو خطای کپی رایت کلیم و استرایک، حق سهیم‌شدن در درآمد تبلیغاتی آن ویدئو در کانال شما برای صاحب اصلی اثر محفوظ است. این موضوع، به‌طور مستقیم می‌تواند برنامه‌ریزی‌های شما را برای برداشت درآمد از یوتیوب به هم بزند و حتی درصورتی‌که شامل مجازات‌های سنگین‌تر خطای کپی رایت استرایک شوید، کانالی را که برای آن زحمت کشیده‌اید، به تعطیلی بکشاند.

بسیار ضروری است که در قدم اول، تاحدامکان از کپی کردن محتوای دیگران خودداری کنید و به سراغ آثار فاقد حق کپی رایت (مانند آهنگ‌های منتشرشده در YouTube Audio Library) بروید؛ اما درصورتی‌که چاره‌ای به‌جز استفاده از محتوای دیگران ندارید، قوانین فریوز را در نظر داشته باشید و نسبت به اعمال تغییرات روی ویدئوهای اخطارگرفته نیز انعطاف‌پذیر باشید.

آیا شما تابه‌حال با اخطارهای کپی رایت یوتیوب مواجه شده‌اید؟ درصورتی‌که چنین خطاهایی دریافت کرده‌اید، آیا موفق به رفع آن‌ها شده‌اید یا نه؟