برنامه جاه‌طلبانه اسپیس‌ ایکس برای توسعه‌ اینترنت ماهواره‌ای در سطح دنیا

در روند پرونده‌ای که به‌تازگی در کمیسیون ارتباطات فدرال در ایالات متحده ایجاد شده، مشخص شده است که کمپانیاسپیس‌ایکس متعلق به ایلان ماسک، تصمیم دارد مراحل پرتاب هزاران ماهواره‌ی مختص توسعه‌ی اینترنت را در طی سال ۲۰۱۹ آغاز کند. این طرح در چندین مرحله‌‌ی ساختاری اجرا می‌شود و تا سال ۲۰۲۴ به طول خواهد انجامید. تعداد ۴۴۲۵ ماهواره‌ی راه‌اندازی شده در این طرح از سیستم شبکه‌ای مبتنی بر مش برای ارائه‌ی سرویس‌های با سرعت بالا و پهنای باند وسیع در مناطق روستایی استفاده خواهند کرد؛ مناطقی که هنوز برای ارتباطات اینترنت خودشان به سیستم‌های با سرعت پایین و سنتی (Dial-up) استفاده می‌کنند یا اینکه در برخی از آن‌ها هیچ نوع دسترسی اینترنتی وجود ندارد.

کمپانی اسپیس‌ایکس به‌تازگی در حال برنامه‌ریزی برای راه‌اندازی نخستین نمونه‌ی اولیه از ماهواره‌های توسعه‌دهنده‌ی اینترنت با پهنای باند وسیع در فضا تا پایان سال ۲۰۱۷ بوده است. همچنین نمونه‌ی آزمایشی دوم در طی ماه‌های اولیه‌ی سال ۲۰۱۸ به فضا فرستاده می‌شود. در صورت موفقیت این پرتاب‌ها، ماهواره‌های مورد نظر با تعدادهای بیشتر در طی دهه‌ی آینده به فضا فرستاده می‌شوند. این کمپانی فضایی در واقع یک برنامه‌ی پرهزینه با ارزش درآمد ۳۰ میلیارد دلاری از محل ارتباطات شبکه‌ای ماهواره‌ای را تا سال ۲۰۳۰ برنامه‌ریزی کرده است و از سویی این امکان وجود دارد که آن‌ها در صورت موافقت دولت ایالات متحده، شمار کل ماهواره‌های گردش‌کننده در مدار زمین را تا میزان ۷۵۰۰ دستگاه نیز افزایش دهند.

استراتژی توزیع پهنای باند وسیعی که اسپیس‌ایکس دنبال می‌کند، با آنچه سایر خدمت‌دهنده‌های اینترنت در دنیا در پی آن هستند تا حدودی متفاوت است. کمپانی‌هایی از قبیل کام‌کست و تایم وارنر برای پیشبرد برنامه‌ی خود باید هزینه‌های هنگفتی در زمینه‌ی نصب و پیاده‌سازی کابل‌های فیبر نوری انجام دهند که خود این روند با مسائلی همچون حق مالکیت زمین‌ها و همچنین کارهای مرتبط با حفاری و کندن زمین برای نصب کیلومترها کابل فیبر نوری در مسیرهای مورد نظر، مرتبط خواهد بود.

احتمالا بزرگ‌ترین مشکلی که بر سر راه اسپیس‌ایکس در موفقیت این طرح وجود داشته باشد، مربوط به زمان عکس‌العمل و پوشش ارتباط ایجادشده میان شبکه‌ی ماهواره در فضا و کاربر نهایی روی زمین خواهد بود. این امکان کاملا وجود دارد که سرعت‌ اینترنت ماهواره‌ای حتی قابل مقایسه با اتصالات پرسرعت فیبری نباشد. با این حال، توسعه‌ی اینترنت و خدمات اینترنتی به بازارهایی که در آن‌ها مردم هیچ‌گونه دسترسی به خدمات با پهنای باند وسیع ندارند، ممکن است رقبای این عرصه را بر آن دارد که به سمت این بازارها هم بیایند و چنین کاری طبیعتا برای مشتریان و کاربران در مناطق خارج از شهر و دورافتاده ایده‌آل خواهد بود.

 گفتنی است که اسپیس‌ایکس را نباید به‌عنوان تنها کمپانی فعال در زمینه‌ی توسعه‌ی خدمات با پهنای باند وسیع به شمار آوریم. برای نمونه کمپانی بوئینگ هم یک پروژه‌ی مرتبط با ماهواره‌ی توسعه‌دهنده‌ی اینترنت کلید زده است؛ پروژه‌ای که حتی ممکن است نظر کمپانی اپل، یکی از غول‌های فناوری دنیا را به خود جلب کند.

چهار سال پیش هم گوگل، پروژه‌‌ی لون را در این زمینه آغاز کرد. در طرح پر ریسک گوگل، از شبکه‌های اینترنتی مبتنی بر بالن‌هایی شناور در لایه‌ی استراتوسفر به‌منظور توسعه‌ی خدمات اینترنتی برای مناطق دوردست دنیا استفاده می‌شود.