آلت کوین ها چه هستند و چرا به وجود آمده‌اند
بیت‌کوین اولین ارز رمزپایه است و اکنون به‌عنوان بزرگ‌ترین و گسترده‌ترین نوع این ارز به‌شمار می‌رود. اما همان‌طور که می‌دانید، بیت‌کوین مشکلات زیادی به‌عنوان یک ارز دارد. اصطلاح آلت‌کوین به ارزهایی اشاره دارد که بیت‌کوین نیستند و به‌عبارت دیگر جایگزین‌هایی برای بیت‌کوین محسوب می‌شوند.
آلت‌کوین‌ها چه هستند و چه ارتباطی با بیت‌کوین دارند؟
بیت‌کوین اساسا یک ارز رمزپایه است؛ ولی از نظر فنی شاخصه‌های دیگری هم در آن دخیل هستند. بیت‌کوین نرم‌افزاری است که افراد اجرا می‌کنند (بیت‌کوین کر) و دارای یک زنجیره بلوکی است که اطلاعات افراد درگیر در بیت‌کوین را در اختیار دارد.
مفهوم زنجیره‌ی بلوکی توسط خالق بیت‌کوین اختراع شده است؛ ولی بیت‌کوین هیچ امتیاز انحصاری در فناوری زنجیره‌ی بلوکی ندارد. سایر افراد هم می‌توانند ارزهای رمزپایه و زنجیره‌های بلوکی خودشان را بسازند و این چیزی است که اساس ارزهای رمزپایه را تشکیل می‌دهد.
به‌عنوان مثال، برخی‌از بزرگ‌ترین آلت‌کوین‌هایی که شما شاید درمورد آن‌ها چیزهایی شنیده باشید عبارت‌اند از اتر، ریپل، بیت‌کوین کش، لایت‌کوین و مونرو. در اینجا یک توضیح مختصر از هر مورد را با هم مرور می‌کنیم:
- اتر: ارز رمزپایه‌ای که توسط پلتفرم اتریوم تولید شده است و معمولا اتریوم نامیده می‌شود. پلتفرم اتریوم، یک فناوری دفتر کل (Ledger) است که کمپانی‌‌ها می‌توانند بر اساس آن ساخته شوند. به‌عنوان مثال، کریپتو‌کیتی از پلتفرم اتریوم استفاده می‌کند.
- ریپل (ایکس‌آرپی): یک کمپانی خصوصی صاحب ریپل است که با نام XRP نیز شناخته می‌شود. این کمپانی از نظر فنی ریپل نامیده می‌شود و توکن‌های آن XRP هستند؛ ولی در هر صورت این ارز ریپل نامیده می‌شود. برخی از بانک‌ها برای پرداخت‌های بین مرزی از ریپل استفاده می‌کنند؛ ولی اساسا به‌جای اینکه از توکن‌های XRP استفاده کنند، تنها سند بدهی دیجیتالی را ارسال می‌کنند و عمل تصفیه‌حساب را بعدا با پول سنتی انجام می‌دهند.
- بیت‌کوین کش: این ارز در واقع یکی از شاخه‌های بیت‌کوین است؛ اما با وجود این اسم، اساسا یک ارز جداگانه و مستقل محسوب می‌شود. این ارز تفاوت‌هایی در معماری با بیت‌کوین دارد که موجب سریع‌تر شدن روند معاملات و هزینه کمتر نسبت به بیت‌کوین شده است.
- لایت کوین: این ارز نیز قبلا یکی از زیرشاخه‌های بیت‌کوین بوده است. این ارز از الگوریتم اثبات کار متفاوتی استفاده می‌کند که روی حافظه حساس‌تر است؛ درحالی‌که بیت‌کوین روی قدرت پردازش تمرکز دارد. شبکه‌ی لایت‌کوین در تلاش است تا یک بلوک را چهار برابر سریع‌تر از بیت‌کوین انجام دهد؛ درحالی‌که بیت‌کوین طوری طراحی شده است تا سرعت تأیید معاملات را افزایش دهد.
- مونرو: این ارز به‌گونه‌ای طراحی شده است که امن، خصوصی و غیر قابل ردیابی باشد. معاملات زنجیره‌ی بلوکی این ارز، برخلاف بیت‌کوین، توسط کاربران قابل ردیابی نیست. این قابلیت باعث شده است تا این ارز برای بازارهای مواد مخدر آنلاین محبوب شود.
موارد بالا تنها چند مثال از آلت‌کوین‌ها بودند. هزاران آلت‌کوین دیگر نیز وجود دارد و هرکسی می‌تواند آلت‌کوین جدیدی برای خودش بسازد. هرکسی می‌تواند چیز جدیدی خلق کند و اسم آن را ارز رمزپایه بگذارد و مردم را ترغیب به استفاده از آن کند؛ ولی چون افراد این ساخته‌ی خود را ارز رمزپایه نامیده‌اند، هیچ ضمانتی وجود ندارد که این فناوری بر اساس یک زنجیره‌ی بلوکی یا شبکه اعتماد توزیع‌شده، ساخته شده باشد.
اوضاع حتی برای برخی از آلت‌کوین‌ها پیچیده‌تر است؛ چراکه برخی از آن‌ها بر اساس بیت‌کوین ساخته شده‌اند. به‌عنوان مثال، بیت‌کوین‌کش با دریافت و اصلاح کد بیت‌کوین فعلی ساخته شد و مسیر متفاوتی را دنبال می‌کرد؛ از چنین چیزی به نام زیرشاخه یا انشعاب نام برده می‌شود و این زیرشاخه نیز در زنجیره‌ی بلوکی به وجود می‌آید.
بیت‌کوین کش درحال حاضر زنجیره‌ی بلوکی جداگانه‌ی خودش را دارد که از سابقه‌ی زنجیره‌ی بلوکی بیت‌کوین گرفته است. به‌همین دلیل هرکسی که در زمان این اشعاب، بیت‌کوین داشت، به‌همان اندازه نیز بیت‌کوین کش گرفت. از آنجایی که بیت‌کوین متن باز است، هرکسی می‌تواند چنین کاری بکند. البته جامعه درحال حاضر بیشتر به سازندگان بیت‌کوین‌کر اعتماد دارد و احتمال دارد که درآینده افراد زیادی اعتمادشان را به آن‌ها از دست بدهند و به‌سمت نرم‌افزاری بروند که توسعه‌دهندگان آن روی بیت کوین کار می‌کنند. سپس این نرم‌افزار به بیت‌کوین جدید تبدیل می‌شود. تمام این کارها به‌همین شکل، حالت غیر متمرکز دارند.
بنابراین سؤال اینج ااست که اگر کسی آلت‌کوین یا انشعابی از زنجیره‌ی بلوکی بیت‌کوین بسازد، چه چیزی به آن بها و ارزش می‌دهد؟ آلت‌کوین‌ها نیز مانند بیت‌کوین و هرچیز دیگری در زندگی به علاقه و ارزش‌گذاری مردم وابسته هستند.
چرا افراد هنوز هم در حال ساختن آلت‌کوین هستند و دست از این کار برنمی‌دارند؟
سؤال اینجا است که چرا افراد از ساختن آلت‌کوین دست برنمی‌دارند؟ بسته به نحوه‌ی نگرش شما، دو پاسخ برای این سؤال وجود دارد.
دلیل فنی این است که بیت‌کوین به‌دلیل طراحی خاصش، مشکلاتی ذاتی دارد و افراد حس می‌کنند که می‌توانند این مشکلات را بهبود دهند. به‌عنوان مثال، معاملات بیت‌کوین، هزینه‌ی زیادی دارند و به زمان زیادی برای پردازش نیاز دارند؛ به‌همین دلیل، برخی از آلت‌کوین‌ها برای کاهش هزینه و افزایش سرعت پردازش به وجود می‌آیند. اثبات کاری که یکی از ملزومات بیت‌کوین است، نیاز به انرژی زیادی دارد. آلت‌کوین جدید می‌تواند روش‌های تأیید مختلفی را جایگزین آن کند و در مصرف انرژی جهانی توسط ماینرهای بیت‌کوین، صرفه‌جویی کند (پیش‌بینی می‌شود که روزی نانوبات‌ها تمام مواد دنیا را مصرف خواهند کرد). برخی‌از آلت‌کوین‌ها مانند مونرو که طراحی ناشناسی دارند، مردم را برای خرید مواد مخدر آنلاین به خودشان جذب می‌کنند. افرادی که ایده‌ی ارز رمزپایه را دوست دارند، اما فکر می‌کنند که بیت‌کوین مشکلات فنی جدی دارد، به آلت‌کوین‌ها به‌عنوان راه حل و چاره نگاه می‌کنند و به‌سمت آن‌ها جذب می‌شوند.
دلیل بعدی از نظر بعد فنی کمی ضعیف و بیشتر مربوط به پول است. با افزایش قیمت بیت‌کوین، افراد بیشتری به بازار ارزهای رمزپایه به‌عنوان یک مورد پول‌ساز نگاه می‌کنند. اگر این افراد بتوانند ارز جدیدی بسازند و آن را مشهور کنند تا جایی که ماینینگ آن به‌راحتی صورت پذیرد، می‌توانند بعداز افزایش قیمت، آن را بفروشند و پول زیادی به‌جیب بزنند.
هیاهوی غیرمنطقی و زیادی حول محور این بازار می‌چرخد که باعث می‌شود آلت‌کوین‌ها به وجود بیایند. به‌عنوان مثال، دوژکوین، آلت‌کوینی است که ابتدا به‌عنوان یک جوک درسال ۲۰۱۳ ساخته شد. این آلت‌کوین سپس رسما نام‌گذاری شد و لوگویی برای خودش دست‌وپا کرد: لوگوی شیبا اینو (نوعی سگ). این ارز برای پاداش دادن به جوامع آنلاین در گذشته مورد استفاده قرار می‌گرفت. در دسامبر سال ۲۰۱۷ باوجود اینکه این ارز به‌روزرسانی نشده و سال‌ها به‌طور فعال توسعه پیدا نکرده بود، مردم باز هم وارد آن شدند و ارزش کلی دوژکوین را به یک میلیارد دلار رساندند. جکسون پالمر مؤسس اصلی این ارز که این پروژه را در سال ۲۰۱۵ رها کرد، توسعه آن را مورد انتقاد قرار داد:
من اعتقاد زیادی به تیم توسعه‌ی دوژکوین‌کر برای باثبات و ایمن نگاه داشتن این نرم‌افزار دارم؛ ولی فکر می‌کنم که در حالت کلی و از آنجایی که این نرم‌افزار با لوگوی یک سگ - که بیش از دو سال هیچ آپدیتی برای آن عرضه نشده است - بازاری بالغ بر یک میلیارد دلار دارد، وضعیت فضای ارزهای رمزپایه نشان‌دهنده چیزهای زیادی است.
بسیاری‌از سرمایه‌گذاران درمیان این آلت‌کوین‌ها به‌دنبال بیت‌کوین بعدی می‌گردند تا رشدی عظیم در سرمایه‌ی خود ناظر باشند. پول سرمایه‌گذاران است که ارزش این آلت‌کوین‌ها را مشخص می‌کند.
آلت‌کوین‌ها درهرصورت با بیت‌کوین بالا و پایین می‌روند
اگر شما به آلت‌کوین‌ها به‌عنوان یک سرمایه‌گذاری (ناامن) نگاه کنید، مشکل بزرگی درمورد چگونگی نقش آن‌ها در بازار وجود دارد. این‌گونه به نظر می‌رسد که ارزش آلت‌کوین‌ها شبیه به ارزش بیت‌کوین است. شاید انتظار داشته باشید که با به وجود آمدن مشکلات فنی برای بیت‌کوین، ارزش آلت‌کوین‌ها بالا رود؛ ولی در حقیقت بارها با پایین آمدن ارزش بیت‌کوین، ارزش آلت‌کوین‌ها نیز پایین آمده است.
تمام چیزی که می‌گوییم این است که با آلت‌کوین‌ها شبیه به جایگزینی برای بیت‌کوین رفتار نکنید. این کار کمک می‌کند که به سرمایه‌گذاری خود تنوع بدهید. بازار ارزهای رمزپایه به نظر می‌رسد که به‌نحوی تنها یک بازی قمار بزرگ از یک بازار است و این ارزها همگی به‌همراه هم بالا و پایین می‌روند. درواقع ارزش آلت‌کوین‌ها نیز با توجه به ارزش بیت‌کوین بالا و پایین می‌شود.
بیت‌کوین تنها یکی‌از چندین ارز رمزپایه است
آلت‌کوین‌ها یک مسئله‌ی مهم را درمورد بیت‌کوین مشخص می‌کنند و آن این که حتی اگر زنجیره‌ی بلوکی یک اختراع و ابداع بزرگ باشد و ارزهای رمزپایه بخشی از آینده‌ی دنیا باشند (که باید ببینیم چه اتفاقی درآینده می‌افتد) بازهم تضمینی وجود ندارد که بیت‌کوین بخشی از آینده باشد و تا آخر حفظ شود.
بیت‌کوین اولین ارز رمزپایه بود و هنوز هم بزرگ‌ترین ارز رمزپایه محسوب می‌شود؛ اما مشکلات فنی جدی دارد که از تبدیل شدن آن به یک ارز خوب جلوگیری می‌کنند و این همان دلیلی است که تمام طرفداران بیت‌کوین درمورد ذخیره‌ی ارزش آن و اینکه این ارز دیگر جزو ارزها نیست، بحث می‌کنند.
جنبه‌ی خاص و ویژه‌ای درمورد بیت‌کوین وجود ندارد که باعث شود افراد حتما مجبور باشند تا حتی اگر چیز بهتری آمد، لزوما از بیت‌کوین استفاده کنند. حتی اگر ارز رمزپایه‌ای، آینده‌ی دنیا باشد و هر اطلاعاتی روی زنجیره‌ی بلوکی ذخیره شود، باز هم این احتمال وجود دارد که بیت‌کوین بی‌ارزش شود و افراد به‌جای آن به آلت‌کوین‌ها روی بیاورند؛ خواه آلت‌کوین‌های کنونی، خواه آلت‌کوین‌هایی که قرار است درآینده بیایند. چیزی که به بیت‌کوین ارزش می‌دهد اعتقاد مردم به باارزش بودن بیت‌کوین است. اگر آلت‌کوینی مطرح شود که مردم فکر کنند از بیت‌کوین بهتر است، بیت‌کوین به حال خود رها خواهد شد.