نتفلیکس در رقابت رسانه‌ای، با خواب‌ کاربران و یوتیوب رقابت می‌کند

نتفلیکس به مرحله‌ای از محبوبیت رسیده است که امروز با تماشای افراطی سریال‌ها شناخته می‌شود. این نوع از تماشای افراطی، بین کاربران این سرویس عادی شده است و آن‌ها تعداد زیادی از قسمت‌های سریال دلخواه‌ی خود را پشت‌سرهم تماشا می‌کنند.

آمارها نشان می‌دهد تماشای افراطی سریال، فرهنگ فیلم و سریال دیدن را در آمریکا تا حدی تغییر داده است؛ درواقع، ۷۰درصد از آمریکایی‌ها (۹۰ درصد از نسل جوان)، با هر بار تماشای سریال در نتفلیکس، به‌طور میانگین ۵ اپیزود را تماشا می‌کنند.

تعداد مخاطبانی که یک فصل کامل از سریال را پشت‌سرهم تماشا می‌کنند، در سه سال گذشته ۲۰ بار افزایش یافته است. تعداد این کاربران در سال جاری به ۸.۴ میلیون نفر رسید و حتی نتفلیکس، در گزارش خبری اخیر خود از اصطلاح ورزش برای این عادت استفاده کرد. آمارهای رفتارهای افراطی کاربران، محدود به آمریکا نیست. اکنون، نیمی از کاربران نتفلیکس آمریکایی هستند در حالی‌ که ۵ سال پیش، این آمار ۱۰۰ درصد بود.

رید هستینگز درباره‌ی این سبک جدید از مشاهده‌ی فیلم و سریال می‌گوید:

علاقه‌ی شدید به تماشای افراطی سریال (Binge-Watching) گستردگی بالایی در جهان دارد که قابل‌توجه و جذاب است. این رفتار از زمانی‌ که اینترنت دسترسی به محتوا را آسان کرده، شهرت زیادی کسب کرد.

باافزایش تعداد کاربران علاقه‌مند به تماشای مسابقه‌ای سریال در خارج از آمریکا و خصوصا اروپا، نتفلیکس هم بیش‌ازپیش در زمینه‌های رقابتی خود تجدیدنظر می‌کند. هستینگز از اصلاح «لحظه‌ی پیروزی واقعی» برای انتخاب نتفلیکس دربرابر رقبا استفاده می‌کند. درواقع این اصطلاح به لحظه‌ای گفته می‌شود که مشتری پس از چند بررسی، محصولی را از بین محصولات مشابه انتخاب می‌کند. این عبارت برای نتفلیکس و سرویس‌های دیگر هم قابل استفاده خواهد بود. هستینگر در این‌باره می‌گوید:

ساعت ۸ شب است و شما روبروی تلویزیون نشسته‌اید. کدام ریموت کنترل را انتخاب می‌کنید؟ تلویزیون، پلی‌استیشن یا نتفلیکس؟

البته مدیرعامل نتفلیکس توضیح می‌دهد که عضویت در این سرویس، سبک زندگی خاص خود را ایجاد می‌کند. به‌همین دلیل، آن‌ها از محدوده‌ی سرگرمی فراتر رفته‌اند و او نیز همیشه از کارمندان می‌خواهد که خارج از چارچوب سرگرمی صرف به کارهای خود بیاندیشند. او درادامه‌ی صحبت‌های خود درباره‌ی این سبک تفکر می‌گوید:

برخی اوقات کارمندان ما می‌گویند: «خدای من، ما با شبکه‌های FX،‌ HBO و آمازون رقابت می‌کنیم». اما تصور کنید اگر دیشب نتفلیکس تماشا نمی‌کردید، چه کار دیگری انجام می‌دادید؟ قطعا بازه‌ی گسترده‌ای از انتخاب‌ها پیش روی شما قرار داشت. درنتیجه، ما با تمام این انتخاب‌ها رقابت می‌کنیم.

توضیح کامل صحبت‌های هستینگز درباره‌ی رقیبان نتفلیکس،‌ به ساعت‌های تفریح و زمان اختصاصی کاربران برای انجام کارهای مختلف بازمی‌گردد. درواقع هدف آن‌ها، اشغال کردن این لحظات و ارائه‌ی بیشترین لذت در آن زمان است.

مدیرعامل نتفلیکس در ادامه درباره‌ی رقیب اصلی سرویس خود می‌گوید:

شما فیلم یا سریال مورد علاقه‌ی خود را دریافت کرده‌اید و برای تماشای آن لحظه‌شماری می‌کنید. درنهایت در طول شب بیدار می‌مانید و درواقع، با خواب مبارزه می‌کنید. خواب، رقیب شماره‌ی یک ما است و خوشبختانه در حال شکست دادن آن هستیم.

در یک نگاه اولیه می‌توان آینده‌ی نتفلیکس را با بخش‌های دیگر صنعت سرگرمی مانند بازی‌های ویدیویی گره زد. اما هستینگز تأکید می‌کند که هدف آن‌ها، تمرکز روی مالکیت تلویزیون و انواع دسته‌های فیلم‌های سینمایی است. به‌عنوان مثالی از این دسته‌بندی‌های جدید می‌توان به گفتگوهای زنده و تولید محتوای اختصاصی برای مناطق دیگر جهان همچون آمریکای جنوبی،‌ آسیا و اروپا اشاره کرد.

هستینگز در مصاحبه‌ی خبری خود، خوابیدن و انواع سرگرمی را به‌عنوان رقیب بیان کرد. درواقع او تصور می‌کند که در زمینه‌ی پخش محتوای ویدیویی و سرویس‌های استریم، رقیبی ندارد و باید با کلیت سرگرمی رقابت کند؛ حال آنکه رقبای بزرگی همچون یوتیوب، در بسیاری از بخش‌های جهان خصوصا کشورهای درحال توسعه، رقیبی جدی برای آن‌ها محسوب می‌شوند. برای درک بهتر این رقابت، فرضیه‌ی زیر را در نظر بگیرید.

هر روز در پایتخت هند یعنی دهلی نو، صدها هزار مسافر از خطوط مترو برای جابه‌جایی استفاده می‌کنند. سکوت قطارهای این وسیله‌ی نقلیه‌ی عمومی، هر چند دقیقه با رسیدن به ایستگاه بعدی از بین می‌رود. با رسیدن به ایستگاه، جمعیت بیشتری وارد واگن می‌شود و با سروصدا، به‌دنبال جای خالی می‌گردد. چند ثانیه بعد، توجه همه‌ی مسافران بار دیگر به صفحات گوشی هوشمند و اپلیکیشن یوتیوب جلب می‌شود.

مدیران نتفلیکس در فاصله‌ای بیش از ۱۰ هزار کیلومتر از محل شلوغی‌های دهلی نو و متروهای مشهور آن، به‌ فکر استراتژی مناسبی برای جذب مخاطبان هستند. مدیرعامل نتفلیکس، خوابیدن را یکی از رقبای اصلی سرویس خود معرفی کرده بود. اکنون، او و مدیران دیگر شرکتش، به‌روشنی صحبت از کاربران آینده‌ی خود و ظرفیت ۱۰۰ میلیون نفری هند به‌میان می‌آورند.

 یوتیوب و تکیه بر بازارهای درحال توسعه

یوتیوب در هند، به آمار ماهانه‌ی ۲۴۵ میلیون کاربر می‌رسد. این آمار به‌معنای ۸۵ درصد از کل کاربران اینترنت کشور است. حدود ۶۰ درصد از کل ترافیک یوتیوب در هند نیز از ۶ شهر بزرگ کشور سرچشمه می‌گیرد.

در اندونزی، تعداد کاربران فعال ماهانه‌ی یوتیوب به ۷۴ میلیون نفر می‌رسد. تعداد کنونی کاربران فعال ماهانه، نسبت به سال گذشته رشد ۵۰ درصدی را نشان می‌دهد. در تایلند نیز آمارهای خیره‌کننده‌ای برای یوتیوب گزارش می‌شود. ۹۲ درصد از کاربران روستایی و ۹۳ درصد از کاربران شهری اینترنت، از این سرویس استفاده می‌‌کنند.

مایکل گودمن، مدیر بخش تلویزیون و استراتژی‌های رسانه‌ای شرکت تحقیقاتی Strategy Analytics درباره‌ی فعالیت یوتیوب و موفقیت‌های آن می‌گوید:

به‌نظر من یکی از دلایل اصلی موفقیت یوتیوب در بازارهای درحال توسعه، تمرکز و سهولت بیشتر آن روی کاربری موبایل است. ویدیوهای کوتاه، بیش از ویدیوهای بلند به قابلیت مشاهده در موبایل نیاز دارند. قطعا مشاهده‌ی یک فیلم بلند دوساعتی در گوشی هوشمند، آسان و لذت‌بخش نخواهد بود.

با افزایش استفاده از یوتیوب، تولیدکنندگان محتوا نیز مخاطبان وفادارتری پیدا می‌کنند. در هند، بیش از ۶۰۰ کانال با آمار مخاطبان بیش از یک میلیون نفر فعالیت می‌کنند. این آمار در سال ۲۰۱۶ حدود ۲۰ کانال بود. یکی از کانال‌های محبوب یوتیوب در هند، T-Series نام دارد که رقابت شدید با پرطرفدارترین کانال سرویس یعنی PewDiePie قرار دارد. کانال محبوب هندی، برای رسیدن به آمار ۱۰ میلیون بیننده، ۱۰ سال زمان صرف کرده بود اما در دو سال گذشته، ۶۰ میلیون کاربر جذب کرد. البته، یوتیوب اعلام کرد که آمار کانال‌های جهانی با بیش از یک میلیون بازدیدکننده، در سال جاری میلادی افزایش ۷۵ درصدی داشته است.

گوگل برای حفظ سرعت رشد و گسترش جامعه‌ی مخاطبان، با سرویس‌دهنده‌های متعدد اینترنت در جهان همکاری می‌کند. طبق این همکاری‌ها، ترافیک این سرویس با تعرفه‌های مختلفی در مناطق عرضه می‌شود. درواقع، بسیاری از اپراتورهای مخابراتی و خطوط اینترنت، ترافیک مصرفی کاربر در یوتیوب را در هزینه‌ی ماهانه‌ی او حساب نمی‌کنند. به‌علاوه، یوتیوب از نصب پیش‌فرض اپلیکیشن در دستگاه‌های پرشمار اندرویدی نیز بهره می‌برد.

موفقیت جهانی یوتیوب

موفقیت یوتیوب که امروز به آمار ماهانه‌ی ۱.۹ میلیارد کاربر رسیده است، تنها محدود به بازارهای درحال‌توسعه نیست. به‌عنوان مثال از بین تمامی کاربران آمریکایی مصرف‌کننده‌ی سرویس‌های پخش محتوا، ۹۶.۱درصد از یوتیوب و ۷۳.۸درصد از نتفلیکس استفاده می‌کنند. در این بخش، سرویس تحلیلی eMarketer بررسی و تخمین زیر را منتشر کرده است که افزایش زمان سپری شده برای مشاهده‌ی آنلاین ویدئو را نشان می‌دهد.

آمار استفاده‌ی کاربران یوتیوب از موبایل خیره‌کننده است. طبق ادعای این شرکت، ۷۵ درصد از زمان تماشای محتوا در سرویس اشتراک ویدئو، از طریق موبایل سپری می‌شود. زمان میانگین تماشای محتوا برای کاربران موبایل، ۶۰ دقیقه در روز گزارش می‌شود؛ درواقع، این زمان، همان مدتی است که کاربر می‌توانست در نتفلیکس به تماشای فیلم بپردازد.

تحلیل‌گرانی که با VentureBeat مصاحبه کرده‌اند، از برنامه‌های جدید یوتیوب برای افزایش جامعه‌ی کاربری و مصرف محتوا صحبت کرده‌اند. ماه گذشته، یوتیوب انتشار فیلم‌های کامل هالیوودی را در سرویس خود شروع کرد. چند روز بعد نیز اعلام شد که این سرویس، محتوای اختصاصی را برای کاربران غیرپولی هم عرضه خواهد کرد. البته برخی تحلیل‌گران این حرکت را مانعی بر سر درآمدزایی بیشتر از محتوا (ازطریق پرداخت‌های مستقیم) می‌دانند.

شاید یکی از دلایل اصلی برتری یوتیوب بر نتفلیکس، گستردگی انواع محصولات محتوایی آن باشد. حجم زیادی از این کاتالوگ گسترده‌ی محصولات ‌نیز بدون هیچ پرداختی در اختیار کاربران قرار می‌گیرد. درواقع پلتفرم اشتراک ویدیویی یوتیوب، انواع نیازهای کاربران از سخنرانی‌های سیاسی گرفته تا دروس دانشگاهی و محتوای سرگرمی را برطرف می‌کند.

کارشناسان Strategy Analytics همچون گودمن اعتقاد دارند با وجود سرمایه‌گذاری‌های یوتیوب برای ساخت محتوای اختصاصی و کسب مجوز پخش فیلم‌ها، این محتوا درصد کمی از محتوای سرویس را دربر می‌گیرد. درنتیجه، نتفلیکس، آمازون و ۱۰۰ سرویس مشابه دیگر، با یک تولیدکننده در یوتیوب رقابت نمی‌کنند؛ بلکه رقابت آن‌ها در برابر میلیون‌ها تولیدکننده‌ی محتوا تعریف می‌شود.

حتی با آنکه نتفلیکس، یوتیوب را به‌عنوان رقیب اصلی خود محسوب نکرده، قطعا حضور آن را احساس کاملا درک می‌کند. بخشی از این درک، از تبلیغات متعدد نتفلیکس در یوتیوب قابل استنباط است. درواقع نتفلیکس نیز برای جذب مخاطب روی یوتیوب حساب باز می‌کند. به‌عنوان مثال یکی از سریال‌های این شبکه، در کانالی مربوط‌به موضوع آن در یوتیوب، به‌صورت کاملا رایگان پخش می‌شود.