وای فای ۶؛ بزرگ‌ترین ارتقای وای فای در بیست سال گذشته
مدت‌ها است کاربرها از دو باند وای فای استفاده می‌کنند: ۲/۴ گیگاهرتز و ۵ گیگاهرتز. به بیان ساده، ۲/۴ گیگاهرتز محدوده وسیع‌تری را پوشش می‌دهد؛ درحالی‌که ۵ گیگاهرتز سریع‌تر است. حالا پس از مدت‌ها انتظار، روتر جدید وای فای با باند ارسال متفاوتی در راه است. معرفی وای فای ۶ گیگاهرتزی بزرگ‌ترین تغییر وای فای در بیست سال گذشته است؛ اما وای فای ۶ گیگاهرتزی چیست و چه تفاوتی با انواع ۲/۴ و ۵ گیگاهرتزی دارد؟
وای فای ۶ گیگاهرتزی (6GHz Wi-Fi) چیست؟
روتر وای فای فعلی شما احتمالا روی دو باند وای فای توزیع شده است: ۲/۴ گیگاهرتز و ۵ گیگاهرتز. این دو باند دو ناحیه از طیف فرکانس مجاز برای توزیع باز هستند که در آن هر روتری می‌تواند سیگنال وای فای خود را بدون امپدانس (مقاومت ظاهری) یا تداخل با پخش‌کننده‌های دیگر توزیع کند.
مشکل روترهایی که از دو کانال فرکانسی یکسان استفاده می‌کنند، این است که در بخش‌های ساختمانی (مثل دفترها یا بلوک‌های آپارتمانی یا خانه‌های بالکن‌دار) ممکن است تداخل و کُندی شبکه را تجربه کنید.
ائتلاف وای فای در ژانویه ۲۰۲۰ برای کاهش ازدحام و تداخل شبکه از باند فرکانسی جدیدی خبر داد که طیف وای فای را به ۶ گیگاهرتز گسترش خواهد داد و دردسترس کاربران قرار خواهد گرفت. اتصال‌های وای فای ۶ گیگاهرتزی سرعت بیشتر و تأخیر کمتری دارند و با تداخل کمتری از سیگنال‌های دیگر روبه‌رو می‌شوند.
آیا وای فای ۶ گیگاهرتزی از وای فای ۵ گیگاهرتزی سریع‌تر است؟
بر‌‌‌‌اساس محاسبات کاغذی، وای فای 6Ghz سریع‌تر از وای فای 5GHz نیست؛ بلکه حداکثر سرعت ارسال داده‌هایش مشابه است. از دیدگاه تخصصی، حداکثر سرعت هر دو ۹/۶ گیگابیت‌بر‌ثانیه است؛ البته این میزان حداکثر سرعت تئوری است و هرگز در شرایط واقعی به این سرعت نمی‌رسید.
بزرگ‌ترین تغییر وای فای 6GHz توزیع متناسب با اندازه کانال شبکه است. باند وای فای شامل کانال‌های متعدد توزیع است. در جاهای شلوغی که سیگنال‌های وای فای رقابت می‌کنند، سیگنال‌هایی که روی یک فرکانس یکسان قرار دارند و از کانال یکسان استفاده می‌کنند، تداخل و ارسال ضعیف داده‌ها را تجربه می‌کنند.
هرچقدر افراد بیشتری از کانال یکسان استفاده یا با هم‌پوشانی در کانال‌های یکدیگر برخورد کنند، احتمال تجربه مشکلات عملکردی وای فای هم افزایش می‌یابد؛ اما با گام‌هایی می‌توان میزان ازدحام در ناحیه لوکال وای فای را کاهش داد و عملکرد و تجربه کاربری را بهبود بخشید.
وای فای 6GHz کانال‌های وسیع‌تری دارد
وقتی از وای فای 2.4GHz استفاده می‌کنید، تنها محدود به ۱۱ کانال هستید که عرض هرکدام به ۲۰ مگاهرتز می‌رسد. علاوهبراین، تنها سه عدد از این کانال‌ها با یکدیگر هم‌پوشانی ندارند: کانال‌های ۱ و ۶ و ۱۱. اگر روتر شما تنظیمات Smart داشته باشد، باید کم‌ازدحام‌ترین و خلوت‌ترین کانال را به‌صورت خودکار انتخاب کند.
در‌مقابل، وای فای 5GHz کانال‌های بیشتری دارد و کانال‌های فرکانس وسیع‌تری از‌طریق اتصال کانال ایجاد می‌کند. برای مثال، وای فای 5GHz برای اجتناب از نواحی شلوغ وای فای به کانال‌های ۲۰ مگاهرتزی ۳۶ و ۴۰ به کانال ۴۰ مگاهرتزی ۳۸ باید بتواند متصل شود. کانال حاصل فرکانس وسیع‌تری دارد و امکان انتقال داده‌های بیشتر با تداخل کمتر را فراهم می‌کند. علاوهبراین، ۲۴ کانال در باند 5GHz هم‌پوشانی ندارند و آزادی‌عمل بیشتری برای جست‌وجوی نواحی خلوت فراهم می‌کنند.
وای فای 6GHz پا را از این هم فراتر می‌گذارد و ۱۴ کانال ۸۰ مگاهرتزی و ۷ کانال ۱۶۰ مگاهرتزی جدید ایجاد می‌کند. معرفی این کانال‌ها و ظرفیت شبکه موجود به‌طور چشمگیری داده‌ها را در نواحی شلوغ افزایش می‌دهند. در‌نتیجه با اینکه وای فای 6GHz محدوده سرعت مطلقی برای اتصال وای فای ندارد، به‌طور مؤثری مقدار فضای موجود برای اتصال وای فایل را چهار برابر می‌کند و ازدحام را کاهش می‌دهد.
چشم‌انداز وای فای سریع‌تر هیجان‌انگیز است؛ اما هنوز معیاری محدود‌کننده در این معادله وجود دارد: ارائه‌دهنده سرویس اینترنت (ISP). اتصال اینترنت خانگی یا اداری به اشتراک خریده‌شده محدود است. در‌نهایت باید بگوییم باید محدوده اتصال فعلی وای فای خود را در نظر بگیرید. در‌حال‌حاضر، اتصال ۲/۴ گیگاهرتزی طولانی‌ترین برد؛ اما اتصال ۵ گیگاهرتزی سرعت بیشتری دارد. وای فایل ۶ گیگاهرتزی هم تابع همین الگو است و وای فای سریع‌تر را در منطقه کوچک‌تر پوشش می‌دهد.
Wi-Fi 6 و Wi-Fi 6E چیستند؟
باندهای وای فای و اسامی آن همیشه با هم همبستگی ندارند. استانداردهای متداول وای فای به توصیف این تفاوت‌ها کمک می‌کنند؛ اما این تعاریف بر‌‌‌‌اساس اسامی اختصاری می‌توانند گیج‌کننده باشند. تفاوت‌ها به دو طرح نام‌گذاری اصلی مربوط می‌شوند.
یکی از طرح‌ها برگرفته از IEEE 802.11 است؛ کارگروهی که به پیاده‌سازی و حفظ استانداردهای وای فای اختصاص دارد. برای مثال، وقتی می‌گوییم روتری از 802.11ac یا 802.11ax پشتیبانی می‌کند، در‌واقع از استاندارد رسمی IEEE صحبت می‌کنیم.
بااین‌حال به‌عقیده ائتلاف وای فای، استاندارد حرفی عددی IEEE گیج‌کننده است؛ بنابراین، این ائتلاف استاندارد Wi-Fi X را با معرفی Wi-Fi 5 (استاندارد 802.11ac) در سال ۲۰۱۳ اعمال کرد. در‌ادامه، رابطه دو طرح نام‌گذاری Wi-Fi ارائه شده است:
- Wi-Fi 6E: 11ax-2021 (2021)
- Wi-Fi 6: 11ax (2019)
- Wi-Fi 5: 11ac (2013)
- Wi-Fi 4: 11n (۲۰۰۹)
- Wi-Fi 3: 11g (۲۰۰۳)
- Wi-Fi 2: 11a (1999)
- Wi-Fi 1: 11b (1999)
- Legacy: 11 (1997)
در‌نتیجه، Wi-Fi 6E همان استاندارد IEEE 802.11ax-2021 است.
آیا می‌توان روتر وای فای 6GHz را خرید؟
وای فای ۶ گیگاهرتزی (Wi-Fi 6E) نیز مانند هر استاندارد جدیدی شروعی آهسته داشت. پشتیبانی از وای فای 6E از ابتدای سال آغاز شده است و تعداد روترهای مجاز W-Fi 6E در بازار اندک هستند.
روترهای (مودم‌های) Wi-Fi 6E موجود هم بسیار گران‌قیمت هستند. تعداد اندکی روتر هم در CES 2021 رونمایی شدند. Netgear Nighthawk RAXE500 Wi-Fi 6E نسخه ۶ گیگاهرتزی طراحی کلاسیک NetGear Nighthawk است؛ درحالی‌که ASUS ROG Rapture Wi-Fi 6E وای فای ۶ گیگاهرتزی را به روتر محبوب عنکبوت‌‌مانند ایسوس آورده. هر دو روتر پوشش گسترده‌ای دارند و مناسب اغلب مناطق هستند. اگر فضای بزرگی مثل خانه‌ای بزرگ دارید، می‌توانید از Linksys Atlas Max AXE8400 استفاده کنید که سیستم مش Wi-Fi 6E است و تا مسافت تقریبی ۲۷۰۰ متر مربع را پوشش می‌دهد.
آیا زمان مهاجرت به Wi-Fi 6E فرارسیده است؟
امروزه، وای فای 6E هنوز در آغاز راه است؛ بااین‌حال همان‌طورکه در این مطلب هم اشاره کردیم، قیمت روتر ارتقا‌یافته Wi-Fi 6E گران است و در‌حال‌حاضر، برای اغلب مردم مقرون‌به‌صرفه نیست؛ اما Wi-Fi 6E یا ۶ گیگاهرتزی قطعا مزایای بیشتری درمقایسه‌با نسخه‌های قبلی دارد: سرعت سریع‌تر و اتصال کلی بهتر و تداخل کمتر.