آی‌پی ثابت چیست و چرا باید از آن استفاده کنیم؟

هنگامی‌ که دستگاهی را با وای‌فای یا کابل به شبکه‌ی خانگی خود متصل می‌کنید، به‌طور خودکار یک آدرس IP به آن اختصاص داده می‌شود. این سیستم برای اکثر کاربران ایدئال به‌نظر می‌رسد، زیرا فرایند اتصال را ساده و به‌طور کلی برای سرویس‌هایی که از آن‌ها بهره می‌برند به‌خوبی کار می‌کند؛ اما اگر بیشتر به شبکه‌ی داخلی علاقه دارید، نیاز به جست‌وجوی آدرس IP قبل از برقراری ارتباط می‌تواند کار را برای شما سخت‌تر کند.

اگرچه برخی افراد به هیچ‌وجه به آدرس IP ثابت نیاز ندارند، همچنان دلایل متعددی وجود دارد که راه‌اندازی شبکه‌ی داخلی را برای اختصاص‌دادن آدرس IP اختصاصی به حداقل برخی از دستگاه‌ها ضروری می‌سازد. در ادامه به ذکر دلایلی می‌پردازیم که چرا باید از آی پی ثابت استفاده کرد. البته قبل‌ از پرداختن به این موضوع باید با مفهوم آی پی و آی پی ثابت آشنا شویم.

آدرس آی‌پی (IP Address) درواقع شماره‌ای منحصر‌به‌فرد است که به هر دستگاه متصل به شبکه‌های TCP/IP اختصاص داده می‌شود. درست مثل آدرس فیزیکی منزل شما که به افراد اجازه می‌دهد بدانند بسته‌ای را کجا ارسال کنند، آدرس‌های IP، کامپیوترها و دستگاه‌ها را شناسایی می‌کنند و به آن‌ها اجازه می‌دهد با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.

آدرس‌های آی پی به‌عنوان اعداد ذخیره می‌شوند. درحالی‌که رایانه‌ها تمایل دارند از اعداد استفاده کنند، اما انسان‌ها استفاده از نام را ترجیح می‌دهند. اینترنت از سیستم نام دامنه (DNS) به‌عنوان دفترچه‌ی آدرس اینترنتی استفاده می‌کند و بنابراین می‌توانید به‌جای اعداد از کلمه‌هایی مثل www.zoomit.ir برای پیشمایش در اینترنت و ارائه‌ی آدرس به دستگاه‌های موجود در شبکه بهره ببرید. این دستگاه‌ها می‌توانند هرچیزی باشند که به فضای آنلاین متصل می‌شوند.

کامپیوتر، تلویزیون، بلندگوهای هوشمند و حتی یخچال فریزر هوشمند ازجمله این دستگاه‌ها محسوب می‌شوند. این روزها تقریباً هر محصول الکترونیکی در خانه‌ی شما می‌تواند آدرس آی‌پی داشته باشد. وقتی آدرس URL وب‌سایتی را در مرورگر خود تایپ می‌کنید از DNS برای جست‌وجوی آدرس‌ IP آن دامنه استفاده کرده‌اید.

دو نسخه از آدرس‌های IP در استفاده‌های رایج وجود دارد: IPv4 و IPv6. آی‌پی‌های موسوم به IPvv4 دارای چهار عدد هگزادسیمال هستند که با نقطه از هم جدا شده‌اند؛ مثل ۱۹۲.۱۶۸.۰.۱ و IPv6 که دارای ۶ عدد هگزادسیمال است که با دو نقطه از یکدیگر جدا شده‌اند؛ مثل 2001:0db8:85a3:0000:0000:8a2e:0370:7334. حدود ۴٫۳ میلیارد آدرس IPv4 وجود دارد و همه‌ی آن‌ها تقریباً مورد استفاده قرار گرفته‌اند؛ اما آدرس‌های IPv6 بسیار بیشتری وجود دارد که به‌ این زودی‌ها تمام نمی‌شوند.

آی‌پی استاتیک یا ثابت، به آدرسی اشاره دارد که تغییر نمی‌کند. هنگامی‌ که آی‌پی ثابت به دستگاه شما اختصاص یابد، این شماره معمولاً تا زمانی‌ که دستگاه از شبکه خارج شود یا معماری شبکه‌ تغییر کند، ثابت خواهد ماند. آدرس‌های IP ثابت عموماً برای سرورها یا سایر تجهیزات مهم استفاده می‌شوند.

دلایل زیادی وجود دارد که چرا باید از آی پی ثابت استفاده کنید اما در ادامه مهم‌ترین کاربردهای آن را مرور می‌کنیم.

استفاده از شبکه‌ی محلی (LAN) در خانه می‌تواند برای انتقال سریع فایل‌های بزرگ بین دستگاه‌ها بسیار مفید باشد. با وجود اینکه سرویس‌های ابری برای اشتراک‌گذاری فایل محبوب شده‌اند، اما شبکه‌ی محلی مزایایی مانند سرعت بالاتر، نیاز نداشتن به اینترنت و صرفه‌جویی در هزینه دارد. سیستم‌عامل‌های مدرن مانند ویندوز، اندروید، iOS و macOS از شبکه‌ی محلی پشتیبانی می‌کنند و حتی اپلیکیشن‌های مدیریت فایل نیز این قابلیت را دارند. برای مثال، انتقال ویدیوهای 4K با کیفیت بالا از گوشی به کامپیوتر از طریق شبکه‌ی محلی بسیار سریع‌تر از روش‌های سنتی است.

یکی از کلیدهای مهم در استفاده از شبکه‌ی محلی، تنظیم آدرس IP ثابت برای دستگاه‌ها است. آدرس IP ثابت به شما این امکان را می‌دهد که بدون نیاز به جست‌وجوی مداوم آدرس آی‌پی، به دستگاه‌های خود متصل شوید.

این موضوع به‌خصوص هنگام استفاده از فضای ذخیره‌سازی متصل به شبکه (NAS) بسیار کاربردی است. با تنظیم IP ثابت می‌توانید NAS را به‌عنوان درایو محلی در کامپیوتر خود اضافه کنید و به‌راحتی به فایل‌های آن دسترسی داشته باشید. این کار باعث می‌شود که مدیریت و دسترسی به فایل‌ها بسیار ساده‌تر شود و از ایجاد اختلال در کار شما جلوگیری می‌کند.

IP ثابت چه نقشی در شبکه‌های خانگی و اداری ایفا می‌کند؟ تصور کنید می‌خواهید بازی آنلاینی را روی کامپیوترتان اجرا کنید. برای اینکه بازی به‌درستی کار کند، باید آدرس ثابتی برای کامپیوترتان تنظیم کنید. این آدرس را می‌توان شبیه آدرس پستی در نظر گرفت که همیشه به یک مکان خاص اشاره دارد. علاوه‌بر بازی‌ها، اگر بخواهید از چاپگر شبکه یا کامپیوتر از راه‌دور استفاده کنید، آی پی ثابت به شما کمک می‌کند با روشی آسان‌تر به دستگاه مورد نظر متصل شوید.

زومیت

اما همیشه به آی پی ثابت نیاز نداریم. امروزه بسیاری از دستگاه‌ها و برنامه‌ها طوری طراحی شده‌اند که به‌صورت خودکار به یکدیگر متصل می‌شوند. مثلاً، گوشی‌های هوشمند به‌راحتی به چاپگر وای‌فای متصل می‌شوند، بدون اینکه شما نیاز به تنظیم IP داشته باشید.

به‌هرحال، در برخی موارد خاص مثل انتقال بازی‌ها بین دو کامپیوتر یا استفاده از سرویس‌های استریم خانگی، داشتن آدرس IP ثابت می‌تواند بسیار مفید باشد. به‌طور کلی، آی‌پی ثابت در این سناریو به شما کمک می‌کند کنترل بیشتری روی شبکه‌ی خانگی خود داشته باشید و از امکانات پیشرفته‌ی آن بیشترین استفاده را ببرید.

افراد فعال در حوزه‌ی کریپتو در ایران با مشکلات مهمی مثل تحریم‌بودن اکثر صرافی‌های بزرگ دست‌وپنجه نرم می‌کنند. از طرفی اکثر صرافی‌ها روی آی پی کاربران خود حساسیت بسیار بالایی دارند و بنابراین استفاده از IP ثابت برای این دسته از کاربران اهمیت بسیار بالایی دارد و از هر چیز دیگری واجب‌تر است. با داشتن آی‌پی ثابت احتمال اینکه صرافی‌ها بتوانند تشخیص دهند اکانت شما از ایران به سرویس‌هایشان متصل می‌شود، بسیار کاهش می‌یابد.

Bitcoin World

اگرچه برخی افراد از ابزارهای تغییر آی‌پی برای دسترسی به برخی صرافی‌ها استفاده می‌کنند، به‌دلیل حساسیت بالای پلتفرم‌های یادشده به تغییر مدوام آی‌پی، احتمال قفل‌شدن اکانت و در نتیجه از دست رفتن دارایی این دسته از کاربران همیشه وجود دارد. بنابراین می‌توانید با آی‌پی ثابت تا حد زیادی این خطر را از اکانت خود دور کنید.

اگر براساس شرایط کاری خود به استفاده از خدمات VOIP یا تلفن‌های مبتنی‌بر IP نیاز دارید، به آی پی ثابت نیاز خواهید داشت. استفاده از IP ثابت در این سرویس‌ها باعث کاهش قطعی‌ها و افزایش کیفیت تماس‌ها بر بستر شبکه‌ی اینترنت خواهد شد.

اینترنت را به‌عنوان جاده درنظر بگیرید. وقتی از آی پی ثابت استفاده می‌کنید، گویی همیشه آدرس دقیق و ثابت روی این جاده دارید. این یعنی هر بار که به اینترنت وصل می‌شوید، مستقیم به مقصدتان می‌رسید، بدون اینکه گم شوید یا مسیرتان تغییر کند. حالا تصور کنید اینترنت قطع و وصل یا ترافیک سنگین شود.

با داشتن آی پی ثابت، اطلاعات شما مثل نامه‌ای خواهد بود که همیشه به مقصد می‌رسد، حتی اگر مسیر کمی طولانی‌تر شود. این یعنی تماس‌های ویدیویی روان‌تر، بازی‌های آنلاین بدون لگ و دانلود فایل‌ها با سرعت بیشتر انجام خواهد شد. پس اگر به‌دنبال تجربه‌ی اینترنت پایدار و قابل اعتماد هستید، IP ثابت بهترین انتخاب است.

استفاده از آی‌پی ثابت در کنار مزیت‌ها، معایبی هم دارد که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم.

• آی‌پی‌های ثابت بیشتر در معرض خطر هک هستند: با IP ثابت، هکرها دقیقاً می‌دانند سرور شما در کجای اینترنت قرار دارد و همین موضوع، حمله را آسان‌تر می‌کند.
• هزینه‌ی بیشتر: ارائه‌دهندگان خدمات اینترنت (ISP) معمولاً هزینه‌ی بیشتری برای ارائه‌ی IP ثابت دریافت می‌کنند. در اکثر برنامه‌های تجاری ISPها، آی‌پی ثابت به‌عنوان گزینه‌ی اختیاری ارائه می‌شود، اما استفاده از این سرویس معمولاً به افزایش هزینه‌های خدمات منجر خواهد شد.
• نگرانی‌های امنیتی دنیای واقعی: هرکسی که ابزارهای شبکه‌ی مناسبی دراختیار داشته باشد می‌تواند موقعیت مکانی شما و رایانه‌هایتان را پیدا کند.

برای دریافت آدرس آی‌پی ثابت باید با ISP خود تماس بگیرید و از آن‌ها درخواست کنید. سپس می‌توانید آدرس آی‌پی معمولی خود را تغییر دهید و از آدرس ثابت استفاده کنید. توجه داشته باشید ایجاد آی پی ثابت در شبکه عملکرد پیشرفته‌ای محسوب می‌شود و به‌ دانش اولیه درمورد پروتکل‌‌‌های TCP/IP نیاز دارد.

با آدرس IP ثابتی که از طرف ISP به شما اختصاص داده می‌شود، در ادامه روش واردکردن این آدرس به‌طور دستی در ویندوز آورده شده است:

۱. روی Start کلیک و Settings را انتخاب کنید. توجه داشته باشید برای انجام این کار به دسترسی سطح مدیر (Run as Administrator) نیاز خواهید داشت.

۲. گزینه‌ی Network & Internet را انتخاب کنید.

۳. در بخش پایینی فیلد local area connection روی Properties کلیک کنید.

۴. در بخش IP assignment روی دکمه‌ی Edit کلیک کنید.

۵. گزینه‌ی Manual را انتخاب کنید و دکمه‌ی IPv4 را را فشار دهید و سپس آدرس آی‌پی خود را وارد کرده و روی Save کلیک کنید.

IP ثابت از طرف ارائه‌دهندگان خدمات اینترنتی اختصاص داده می‌شود. ISP شما می‌تواند بسته به ماهیت قراردادتان آدرس IP ثابتی به شما اختصاص دهد یا خیر. در بیشتر موارد ارائه‌ی آی‌ پی ثابت باعث افزایش هزینه‌ها خواهد شد.

آدرس آی‌پی ثابت می‌تواند ازنوع IPv4 یا IPv6 باشد. شاید سرانجام روزی فرا برسد که هریک از تجهیزات شبکه‌ی ما، آدرس IPv6 ثابت منحصر‌به‌فرد داشته باشد؛ البته هنوز به آن مرحله نرسیده‌ایم و درحال‌حاضر معمولاً از آدرس‌های IPv4 ثابت استفاده می‌کنیم.