در همین ابتدای کار، چنین شرایطی را تصور کنید: طبق روال عادی و از قبل، بلیط هواپیما به منظور یک سفر کاری یا تفریحی را تهیه کرده‌اید و در موعد مقرر درحالی‌که هواپیما در حال پرواز است، شما کاملا خونسرد و آرام روی صندلی خود نشسته‌اید که ناگهان متوجه رفتار عجیب مهمانداران می‌شوید و شخص کناری شما توجهتان را به خودش جلب می‌کند.
او نمی‌تواند حرکات خودش را کنترل کند، صحبت نمی‌کند و چشمانش را بسته است. حتی هنگامی که شما چند بار او را صدا می‌زنید، باز هم اتفاق خاصی نمی‌افتد و وقتی قضیه را با مهمانداران در میان میگذارید، آن‌ها آرام در گوشتان می‌گویند: «متاسفیم... اما او مرده است...!»
به نظرتان این شرایط کاملا غیرمحتمل است؟ سخت در اشتباهید! مشابه اتفاق ذکرشده در سال ۲۰۰۷ برای شخصی پیش آمد که با خطوط هوایی بریتانیا (British Airways) از «دهلی» به سمت «هیترو» پرواز می‌کرد. جالب است بدانید این اولین باری نیست که یک نفر در حین پرواز می‌میرد! فکر نکنید اگر تا به حال در یکی از پروازهایتان شخصی در حین پرواز نمرده است، چیز مهمی را از دست داده‌اید یا از دنیا عقب هستید؛ هدف از بیان این مطالب صرفا این است که در جریان باشید اگر شخصی در حین پرواز جان خود را از دست داد، دقیقا چه اتفاقی خواهد افتاد؟
شخصی در حین پرواز شدیدا بیمار می‌شود؛ در قدم اول چه اتفاقی خواهد افتاد؟
بیایید از اول شروع کنیم؛ هنگامی که شخصی در حین پرواز به‌شدت مریض شده یا در حال مرگ است، کادر پرواز چه کاری انجام خواهند داد؟ پاسخ ساده است! یک خلبان پاسخ این سؤال را این‌گونه بیان کرد:
اول از همه ما این سؤال را می‌پرسیم که آیا در هواپیما شخصی مجرب در زمینه پزشکی وجود دارد یا نه؟ و اگر بیمار در حال مردن بود، مسیر پرواز را عوض می‌کنیم تا او را نجات دهیم.
حتما با خود می‌پرسید که مسیر هواپیما در چه جهتی و به سوی چه مقصدی عوض خواهد شد؟ سؤال خوبی است! خلبان این‌گونه پاسخ می‌دهد:
اگر پرواز داخلی باشد، هواپیما به سمت نزدیک‌ترین فرودگاه تغییر مسیر خواهد داد تا رسیدگی‌های پزشکی لازم برای بیمار انجام شود. اگر پرواز بین‌المللی باشد، ابتدا باید اقدامات لازم جهت فرود هواپیما انجام شود. در این شرایط، فرود آمدن در فرودگاه‌های ایالات متحده گزینه مناسبی خواهد بود، چرا که اقدامات لازم سریع‌تر انجام شده و کاغذبازی‌های کمتری پیش رو است. پس از فرود هواپیما مجددا اقدامات پزشکی لازم صورت می‌پذیرد.
چه اتفاقی خواهد افتاد اگر هیچ راهی برای نجات یا زنده ماندن فرد وجود نداشته باشد؟
محض شفاف‌سازی باید بگوییم از نظر فنی هیچ‌کس در هواپیما نمی‌میرد، چرا که به‌دلیل مسائل قانونی، خدمه پرواز نمی‌توانند مردن شخصی را در حین پرواز به‌صورت علنی اعلام کنند. از سوی دیگر، اگر پزشک حین پرواز نیز این مسئله را اعلام کند، مسئولان خطوط هوایی شدیدا با وی برخورد خواهند کرد. اگر شخصی واقعا در حین پرواز مرده باشد و هیچ راه دیگری برای نجاتش وجود نداشته باشد، پرواز همچنان باید به مسیر خود ادامه دهد و این تصمیم بر عهده کادر پرواز است که تا زمان رسیدن به مقصد، جسد را در کجا نگه‌داری کنند.
شاید جسد تا رسیدن به مقصد روی صندلی خودش باقی بماند!
سازمان هوانوردی فدرال (FAA) قانون خاصی را مبنی بر محل نگه‌داری جسد در هواپیما تنظیم نکرده است؛ بنابراین روش‌های برخورد با اجساد درون هواپیما به نسبت خطوط هوایی، بسیار متفاوت خواهد بود و از آنجایی که وقوع این اتفاق به هیچ وجه معمول و رایج نیست، در نتیجه بیشتر کادر پرواز هنگام اتفاق این مورد نمی‌دانند چه کاری باید انجام دهند. درواقع، رایج‌ترین پاسخی که در چنین مواقعی از کادر پرواز یا خلبان خواهیم شنید این است:
«باید دستورالعمل راهنما را چک کنم.»
در گذشته، افرادی را که در حین پرواز جان خود را از دست می‌دادند، به حال خود روی صندلی‌شان رها می‌کردند تا زمانی‌که هواپیما به مقصد برسد و بعد از آن مسئولان پزشکی جسد را جابه‌جا کنند. معمولا روی جسد یک پتو هم می‌انداختند تا سایر مسافران تا انتهای سفر به جسد خیره نشوند. لازم به ذکر است بعضی از خطوط هوایی، کاورهای مخصوص جسد همراه خود دارند.
اما جدیدا اگر شخصی در حین پرواز بمیرد، جسد به بخش «درجه یک» (First Class) هواپیما منتقل خواهد می‌شود؛ به این دلیل‌که صندلی‌های این بخش هم فضای بیشتری دارند و هم اغلب اوقات خالی هستند؛ هر چند گاهی اوقات ممکن است مسافران درکنار جسد نشسته باشند؛ دقیقا مانند ماجرایی که در ابتدای مقاله ذکر شد و دوستمان در حین سفرش متوجه شد، یک جسد کنارش نشسته است!
اگر هیچ جای خالی در هواپیما وجود نداشت و تصمیم بر این بود که جسد را نسبت به‌جای اصلی‌اش جابه‌جا کنند، در این شرایط خدمه باید مبتکرانه عمل کرده و از فضاهای دیگر هواپیما استفاده کنند؛ فضایی همانند فضای دستشویی! قطعا درست نیست که یک جسد را در دستشویی قرار داد، اما می‌توان آن را در نزدیکی دستشویی گذاشت! یک مهماندار هواپیما داستان جالبی تعریف می‌کند:
یک خانم در پرواز یکی از دوستانم جان خود را از دست داد. آن‌ها جسد را در پتو پیچیدند و روی زمین بین دو دستشویی قرار دادند و به سایر مسافران اعلام کردند که در حال حاضر کسی نمی‌تواند از دستشویی استفاده کند.
پس جریان «بخش مخصوص اجساد» در هواپیماها چیست؟
«بخش مخصوص اجساد» در هواپیماها یک افسانه نیست! خطوط هواپیمایی سنگاپور زمانی هواپیماهایی در اختیار داشت که از «سنگاپور» به سمت «نوارک» پرواز می‌کردند. هر کدام از این هواپیماها مجهز به بخش مخصوص اجساد بودند. اما سنگاپور در سال ۲۰۱۳ تولید این هواپیماها را متوقف کرد و قطعات باقی‌مانده آن را نیز به فروش رساند. پس از این به بعد دیگر خبری از بخش مخصوص اجساد در هواپیماها نخواهد بود.
به‌طور کلی احتمال مردن شخصی در حین پرواز چقدر است؟
خیلی خیلی کم! طبق آمار MedAire (شرکتی که تماس‌های اضطراری پزشکی در حین پرواز را برقرار می‌کند) از تعداد ۲۰ هزار تماسی که در سال ۲۰۱۰ گرفته شد (آخرین سالی که آمار و ارقامش موجود بود)، تنها ۹۳ مورد به مرگ ختم شد و این تعداد فوت، از میان میلیاردها نفر که سالانه ازطریق خطوط هوایی سفر می‌کنند، حاصل شده است. پس با این حساب، احتمال به وقوع پیوستن مرگ فردی در حین پرواز من و شما تقریبا صفر است.
اما بد نیست با این دید هم به قضیه نگاه کنیم که شاید تاکنون این اتفاق در حین پرواز من و شما افتاده باشد و ما متوجه آن نشده باشیم. صرفا برای حفظ آرامش مسافران در طول پرواز، بسیار کم پیش می‌آید که خدمه در مورد مرگ شخصی در طول پرواز صحبت کنند. پس با این تفاسیر، دفعه بعد در پرواز حواستان را جمع کنید. اگر با بغل دستی خود صحبت کردید یا از او چیزی خواستید و مطلقا هیچ پاسخی نشنیدید، ناراحت نشوید. این احتمال را بدهید که او بی‌ادب نیست؛ شاید مرده باشد!
اگر قصد خرید بلیط هواپیما خارجی یا داخلی را دارید، با استفاده از موتور جستجوی پرواز کجارو می‌توانید ارزان‌ترین بلیط هواپیما به مقصد مورد نظر خود را یافته و از فروشنده‌های معتبر خریداری کنید.