آموزش جلوگیری از هک تلگرام و افزایش امنیت حساب کاربری قبل از اینکه قربانی شوید

تلگرام با فضای ابری نامحدود و قابلیت‌های جذابی همچون تلگرام پریمیوم، اکنون فراتر از یک پیام‌رسان ساده، به عضو جدایی‌ناپذیر زندگی دیجیتال ما بدل شده است؛ اما همین محبوبیت، حساب‌های کاربری را به طعمه‌ای لذیذ برای کلاهبرداران تبدیل می‌کند.

بسیاری از کاربران امنیت خود را تنها به سرورهای تلگرام می‌سپارند، غافل از اینکه اغلب نفوذها نه به‌دلیل ضعف رمزنگاری برنامه، بلکه از شکاف‌های ساده‌ی امنیتی در سمت کاربر رخ می‌دهند. در این مقاله از سری مقالات آموزش تلگرام، واقعیت‌های هک تلگرام را بررسی می‌کنیم و با راهکارهای عملی، دژی نفوذناپذیر برای بالا بردن امنیت تلگرام می‌سازیم.

قبل از هر بحث فنی، شاید بهتر باشد یک موضوع را شفاف کنیم: آیا واقعاً می‌شود تلگرام را از راه دور هک کرد؟ پاسخ کوتاه این است که نفوذ مستقیم به سرورهای تلگرام برای هکرهای معمولی تقریباً غیرممکن به نظر می‌رسد. چیزی که اغلب با عنوان «هک کردن تلگرام» شناخته می‌شود، در عمل نتیجه‌ی سهل‌انگاری خود کاربر و سرقت حساب او است، نه شکستن سیستم‌های مرکزی تلگرام.

سه تهدید اصلی که امنیت حساب شما را هدف می‌گیرند:

• بدافزارهای دسکتاپ (فایل Session): در تلگرام دسکتاپ، پوشه‌ی tdata اطلاعات ورود شما را نگه می‌دارد. بدافزارها با کپی‌کردن این پوشه، بدون نیاز به رمز یا کد تأیید، وارد حساب می‌شوند. این تهدید فقط به ویندوز محدود نیست و در مک‌او‌اس و لینوکس هم وجود دارد.
• نسخه‌های غیررسمی و آلوده: تلگرام‌های طلایی، ضد فیلتر یا دستکاری‌شده، مسیر آماده‌ای برای نفوذ هکرها هستند. این برنامه‌ها ممکن است پیام‌ها را پیش از رمزنگاری ذخیره کنند. برای امنیت بیشتر، فقط نسخه‌ی رسمی را از منابع معتبر نصب کنید.
• دام شماره‌های مجازی: شماره‌های مجازی ارزان یا رایگان معمولاً موقتی‌اند و احتمال واگذاری دوباره دارند. استفاده از آن‌ها برای اکانت اصلی می‌تواند به از دست رفتن کامل حریم خصوصی و کنترل حساب منجر شود.

با انجام مراحل زیر، حساب تلگرام خود را امن‌تر کنید:

مهم‌ترین سد دفاعی شما، تایید دو مرحله‌ای (Two-Step Verification) یا همان Cloud Password است. حتی اگر هکری به سیم‌کارت یا کد پیامکی شما دسترسی یابد، بدون این رمز دوم پشت در می‌ماند.

• به مسیر Settings > Privacy and Security بروید.
• گزینه‌ی Two-Step Verification را انتخاب و فعال کنید.

برای راهنمای تصویری دقیق، مقاله‌ی تایید دو مرحله ای تلگرام را ببینید.

زومیت

تلگرام به‌تازگی قابلیت Passkeys را اضافه کرده است که به شما امکان می‌دهد به‌جای منتظر ماندن برای کد پیامکی، با اثر انگشت، تشخیص چهره (Face ID) یا پین دستگاه خود وارد شوید. پیش‌تر در مقاله‌ای مجزا به نحوه‌ی فعال سازی قابلیت Passkey در تلگرام پرداخته‌ایم.

از نکات مثبت این قابلیت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• همیشه و همه‌جا: Passkey حتی زمانی که آنتن ندارید، در سفر هستید یا سرویس پیامک قطع شده است، کار می‌کند.
• امنیت بالاتر: کلیدهای رمزنگاری‌شده‌ی Passkey روی دستگاه شما ذخیره می‌شوند و هیچ کدی برای سرقت توسط هکرها وجود ندارد. همچنین می‌توانید آن‌ها را با سرویس‌هایی مثل iCloud Keychain یا Google Password Manager همگام‌سازی کنید تا روی تمام دستگاه‌هایتان در دسترس باشند.

بسیاری از کاربران فکر می‌کنند Passcode Lock یا همان رمز گذاشتن روی تلگرام، فقط برای جلوگیری از سرک کشیدن اطرافیان کاربرد دارد؛ در حالی‌ که نقش اصلی این قابلیت، رمزگذاری دیتابیس داخلی تلگرام روی دستگاه است.

آموزش قفل کردن تلگرام با اثر انگشت و فیس آیدی قبلاً در زومیت منتشر شده است؛ برای فعال‌سازی پس‌کد در تلگرام دسکتاپ به صورت زیر عمل کنید:

• به مسیر Settings > Privacy and Security بروید.
• گزینه‌ی Passcode Lock را فعال و یک رمز عبور تعیین کنید.

با فعال‌سازی پس‌کد، دست بدافزارها برای دسترسی مستقیم به فایل‌های نشست (Session) و پوشه‌ی حساس tdata تا حد زیادی بسته می‌شود و سرقت اکانت به این سادگی‌ها ممکن نخواهد بود.

تلگرام در حالت پیش‌فرض (Cloud Chats) کلید رمزگشایی را در سرور نگه می‌دارد تا همگام‌سازی بین دستگاه‌ها ممکن شود. اگر اطلاعات حساسی دارید، حتماً از Secret Chat استفاده کنید. در این حالت، رمزنگاری به‌صورت End-to-End انجام شده و پیام‌ها فقط روی دستگاه فرستنده و گیرنده قابل خواندن هستند.

• تنظیم تایمر: تایمر حذف خودکار (Self-Destruct) را تنظیم کنید تا پیام‌ها پس از خوانده شدن، ناپدید شوند.

تماس‌های تلگرام برای کیفیت بهتر از فناوری همتا‌به‌همتا (P2P) استفاده می‌کنند که نیازمند تبادل آدرس IP بین دو طرف است. این یعنی طرف مقابل می‌تواند IP (و موقعیت تقریبی) شما را ببیند.

• به مسیر Settings > Privacy and Security > Calls بروید.
• گزینه‌ی Peer-to-Peer را روی My Contacts (فقط مخاطبین) یا Nobody (هیچ‌کس) قرار دهید تا تماس‌ها از تونل امن سرورهای تلگرام عبور کنند.

برای حفظ حریم خصوصی بیشتر و جلوگیری از ذخیره شدن حلقه‌ی ارتباطی شما در سرورهای تلگرام:

• به مسیر Settings > Privacy and Security > Data Settings بروید.
• گزینه‌ی Sync Contacts را غیرفعال کنید.
• با انتخاب Delete Synced Contacts، مخاطبانی را که قبلاً آپلود شده‌اند، حذف کنید.

با رواج بازی‌های تلگرامی و کیف پول داخلی (Wallet)، اکانت شما حکم حساب بانکی را دارد:

• رمز مجزا: برای ورود به ولت، حتماً یک Passcode جداگانه تعریف کنید.
• ذخیره‌‌ی امن کلمه‌ی بازیابی: هرگز کلمات بازیابی ولت خود را در Saved Messages یا چت دیگری ننویسید. هکرها به‌محض ورود، ابتدا همین‌جا را جستجو می‌کنند. آن‌ها را روی کاغذ بنویسید و در جای امن نگه دارید.

برای اطمینان از اینکه شخص دیگری در اکانت شما نیست، باید بخش Active Sessions را چک کنید.

• به Settings > Devices بروید.
• لیست تمام دستگاه‌های متصل را بررسی کنید.
• اگر دستگاه ناشناسی دیدید، دکمه‌ی Terminate Session را بزنید.

شناسایی پیام‌های جعلی نیز مهارتی ضروری است. برای آشنایی با ترفندهای مهندسی اجتماعی، مقاله‌ی کلاهبرداری در تلگرام را از دست ندهید.

اگر متوجه نفوذ به اکانت تلگرام خود شدید، بسته به اینکه «هنوز دسترسی دارید» یا «بیرون افتاده‌اید»، یکی از دو مسیر زیر را طی کنید:

سریعاً این کارها را انجام دهید تا هکر را بیرون بیندازید:

• به Settings > Devices (یا Privacy and Security > Active Sessions) بروید. گزینه Terminate all other sessions را بزنید تا تمام جلسات دیگر (شامل جلسه هکر) بسته شوند.
• بلافاصله Two-Step Verification (تأیید دو مرحله‌ای) را فعال یا رمز آن را تغییر دهید.

این کارها معمولاً حساب را کاملاً نجات می‌دهند.

:وقتی دوباره وارد می‌شوید، ممکن است با دو مانع فنی روبه‌رو شوید

خطای دستگاه تازه وارد

اگر هنگام تلاش برای حذف هکر با اروری مشابه زیر مواجه شدید، یعنی تلگرام دستگاه هکر (که قدیمی‌تر است) را معتبرتر از دستگاه شما (که تازه وارد شده‌اید) می‌داند.

در این حالت باید ۲۴ ساعت صبر کنید. در این مدت دستگاه خود را به اینترنت متصل نگه دارید. متاسفانه در این بازه، هکر می‌تواند شما را حذف کند.

بن‌بست لوپ بازنشانی

اگر هکر روی اکانت تأیید دو مرحله‌ای گذاشته باشد، شما برای بازپس‌گیری شماره تلفن خود و ساخت اکانت جدید، مجبور به انتخاب Reset Account ‌می‌شوید. این فرایند ۷ روز طول می‌کشد، اما چون هکر هنوز داخل حساب است، اعلان ریست را می‌بیند و می‌تواند درخواست شما را Cancel کند. در عمل، تا وقتی او دسترسی دارد، بازپس‌گیری اکانت ممکن نیست و شما وارد یک چرخه‌ی تکراری می‌شوید.

تنها امید در این وضعیت، خارج‌شدن هکر به هر دلیل (مثل تغییر دستگاه یا منقضی‌شدن نشست) است. اگر هیچ راهی برای ورود ندارید، آخرین گزینه تماس با پشتیبانی تلگرام است.

به telegram.org/support بروید، مشکل را شفاف توضیح دهید (مثلاً: My account is hacked and the hacker has enabled 2FA) و شماره تلفن را با کد کشور وارد کنید. برای اثبات مالکیت، مدرکی مثل قبض تلفن یا قرارداد سیم‌کارت که نام شما و شماره روی آن مشخص باشد می‌تواند کمک‌کننده باشد، هرچند تضمینی برای پاسخ سریع وجود ندارد.