بررسی آیفون ۱۵ پرو و ۱۵ پرو مکس؛ پیشرفت میلی‌متری یک فرمول برنده

آیفون ۱۵ پرو و آیفون ۱۵ پرو مکس با پورت USB-C، فریم تیتانیومی، محدوده‌ی زوم وسیع‌تر (مختص مدل پرو مکس) و اجرای بازی‌های کنسولی، توجه کاربران و علاقه‌مندان اپل را به خود جلب کردند؛ اما چندی بعد با خبرهای مربوط به داغ‌شدن بیش‌از حد بدنه در متن خبرها قرار گرفتند.

اپل می‌گوید A17 Pro قواعد بازی را عوض می‌کند و با عملکرد خیره‌کننده‌اش، آیفون ۱۵ پرو را به بهترین کنسول بازی دنیا بدل می‌سازد؛ هرچند که در همان روزهای نخست عرضه‌ی گوشی، تعداد زیادی از کاربران و کارشناسان، مشکل داغ‌شدن بدنه‌ی دستگاه حتی در استفاده‌های روزمره را مطرح کردند؛ موضوعی که در نهایت واکنش اپل را برانگیخت و به انتشار به‌روزرسانی iOS 17.0.3 برای رفع آن منجر شد.

پس از آنکه چندین روز آیفون ۱۵ پرو را از جنبه‌های مختلف زیر ذره‌بین قرار داده و تست‌های متنوعی را روی آن انجام دادیم، آماده‌ایم تا نتایج به‌دست‌آمده را در قالب بررسی آیفون ۱۵ پرو و آیفون ۱۵ پرو مکس با شما به‌اشتراک بگذاریم.

تماشا در یوتیوب

هنوز هم نمی‌توان باور کرد؛ اما با فشارهای اتحادیه‌ی اروپا، بالاخره اپل به حذف پورت ۱۰-ساله‌ی لایتنینگ و جایگزینی آن پورت همه‌گیر و مدرن USB-C تن داد؛ هرچند که در شعار تبلیغاتی‌اش سعی دارد که با بفهماند برای «رهایی ما از به‌هم‌ریختگی کابل‌ها» چنین اقدام شجاعانه‌ای را رقم زده است!

با تجهیز آیفون به پورت USB-C، بسیاری از دردسرهای حمل کابل و شارژر از بین می‌روند؛ اکنون می‌توانید با یک شارژر PD، اولترابوک، تبلت، پاوربانک، هدفون و البته آیفونتان را شارژ کنید؛ هرچند که اپل از تمام ظرفیت USB-C برای افزایش سرعت شارژ استفاده نکرده است و گوشی کماکان با همان توان حدود ۲۷ ساعت شارژ می‌شود. در ادامه بیشتر راجع‌به شارژ آیفون ۱۵ پرو صحبت می‌کنیم.

گذشته از پورت USB-C، بدون تردید، تغییر بسیار بزرگ و تأثیرگذار آیفون ۱۵ پرو، به تیتانیومی‌شدن فریمش بازمی‌گردد. تیتانیوم فلزی مقاوم و بسیار سبک‌تر از فولاد ضدزنگ است و به‌لطف همین تغییر آیفون ۱۵ پرو (۱۸۷ مقابل ۲۰۶ گرم) و آیفون ۱۵ پرو مکس (۲۲۱ مقابل ۲۴۰ گرم) حدود ۱۰ درصد سبک‌تر از نسل گذشته هستند.

توجه داشته باشید که شاسی آیفون‌های جدید آلومینیومی است و اپل با فرآیند ترمودینامیکی پیچیده‌ای، لایه‌ای از تیتانیوم به ضخامت حدود یک میلی‌متر را با آن پیوند داده؛ بنابراین به‌لطف سبک‌تر شدن لبه‌های انتهایی بدنه، آیفون‌های جدید، بیش از کاهش وزن ۱۰ درصدی‌شان، سبک‌تر به‌نظر می‌رسند.

امسال از رنگ‌های گلد و بنفش دیگر خبری نیست و اپل چهار رنگ تقریبا خنثی و ماتِ مشکی، آبی، سفید و تیتانیومی را برای آیفون‌های جدیدش انتخاب کرده است. در همه‌ی مدل‌ها، فریم دستگاه حالت مات و بُرس‌خورده‌ای دارد؛ اما آثار چربی دست به‌سادگی روی آن می‌نشیند؛ به‌ویژه در مدل‌های تیره، این موضوع بیشتر به‌چشم می‌آید.

ما آیفون ۱۵ پرو را با رنگ مشکی و آیفون ۱۵ پرو مکس را با رنگ تیتانیومی برای بررسی دراختیار داشتیم؛ امسال برخلاف سال‌های گذشته، رنگ روشن تیتانیومی از باقی رنگ‌ها جذاب‌تر است؛ به‌ویژه که در رنگ‌های تیره، آثار زدگی و خوردگی روی فریم، بیشتر به‌چشم می‌‌آید.

اپل روی لبه‌های صفحه‌نمایش نیز انحنای بسیار اندکی به‌وجود آورده است تا بدین‌ترتیب پوشش شیشه‌ای نمایشگر، بهتر از قبل روی فریم بنشیند؛ البته با وجود چنین انحنایی، احتمالا گلس‌های محافظ صفحه‌نمایش به‌خوبی آیفون‌های تخت قبلی نصب نمی‌شوند.

در نهایت باید به جایگزینی دکمه‌ی اسلایدی اعلانات با دکمه‌ی Action Button اشاره کنم؛ دکمه‌ای که قرار است تجربه‌ی شخصی‌سازی آیفون را با میان‌برهای متفاوت به سطوح جدیدی انتقال دهد. از این دکمه می‌توان به‌عنوان میان‌بُر اجرای اپ‌های مختلف از جمله دوربین استفاده کرد یا با شورتکات‌های سیری، به قابلیتی خاص در دل اپلیکیشنی دلخواه دسترسی داشت یا فعالیت به‌خصوصی را فراخواند.

دکمه‌ی Action Button قابلیت جذابی است؛ اما از آنجا که محل قرارگیری دکمه به‌ویژه در آیفون ۱۵ پرو مکس، چندان خوش‌دست نیست، احتمالا بسیاری از کاربران بعد از مدتی، کلا فراموشش کنند. از سوی دیگر، بهتر بود تا کاربر می‌توانست برای حالت‌هایی همچون دو بار فشردن یا سه بار فشردن دکمه نیز، دستورهای دلخواهی را تعیین کند؛ شاید در آپدیت بعدی یا حتی آیفون ۱۶ پرو!

گذشته از پورت USB-C، فریم تیتانیومی با لبه‌های انحنادار، باریک‌تر شدن حاشیه‌های صفحه‌نمایش، دکمه‌ی Action Button و سبک‌تر شدن بدنه، تفاوت دیگری میان آیفون ۱۵ پرو با آیفون ۱۴ پرو به‌چشم نمی‌آید؛ کماکان دستگاه در دو مدل ۶٫۱ و ۶٫۷ اینچی با فریم و پنل پشتی دلخواه و کیفیت ساخت مثال‌زدنی به‌فروش می‌رسد.

صفحه‌نمایش هیچ‌یک از دو مدل آیفون ۱۵ پرو تفاوتی با نسل گذشته ندارد و دو گوشی از پنل ۱۲۰ هرتزی OLED با ابعاد ۶٫۱ و ۶٫۷ اینچی با وضوح ۲۵۵۶ × ۱۱۷۹ و ۲۷۹۶ × ۱۲۹۰ پیکسل بهره می‌برندصفحه‌نمایش آیفون ۱۴ پرو مکس مانند گذشته ۶٫۷ اینچی است. کوپرتینونشین‌ها حداکثر روشنایی پنل آیفون در محیط‌های بسیار روشن را ۲۰۰۰ نیت عنوان می‌کنند که با اختلاف ۲۵۰ نیتی فراتر از روشنایی ۱۷۵۰ نیتی گلکسی S23 اولترا قرار می‌گیرد.

تراکم پیکسلی ۴۶۰ پیکسل‌براینچی، وضوح فوق‌العاده بالایی را برای نمایش متون و تصاویر به‌ارمغان می‌آورد؛ به‌طوری که به سختی می‌توان با چشمان غیرمسلح، پیکسل‌ها را از هم تفکیک کرد. صفحه‌نمایش آیفون ۱۵ پرو از ویدئوهای HDR با استانداردهای HDR10 و Dolby Vision پشتیبانی می‌کند؛ بنابراین پنل یا باید ۱۰ بیتی باشد یا قابلیت القای حس رنگ‌های با عمق ۱۰ بیت (8bit + FRC) را داشته باشد. پشتیبانی از فضای رنگی وسیع DCI P3، یکی دیگر از پیش‌نیازهای پشتیبانی از HDR است.

برخلاف گوشی‌های اندرویدی که به کاربر امکان انتخاب از بین پروفایل‌های رنگی مختلف را می‌دهند، آیفون به‌طور خودکار بین فضای رنگی sRGB و DCI P3 سوئیچ می‌کند؛ بنابراین ما در زومیت امکان سنجش سطح پوشش و دقت تولید رنگ‌های DCI P3 در پرچم‌دار اپل را نداشتیم؛ اما آیفون ۱۵ پرو در زمینه‌ی پوشش رنگ‌های sRGB عالی عمل می‌کند؛ رنگ‌هایی با دمای متعادل و بالاترین دقت در میان تمام گوشی‌هایی که تاکنون در زومیت بررسی کرده‌ایم.

ما زیر نور عادی آفتاب در تهران و پروژکتورهای پرنور استودیوی زومیت به روشنایی خودکار ۱۳۴۰ نیت دست یافتیم که در سطح نسل قبل قرار می‌گیرد؛ هنگام پخش ویدئوی HDR10 با الگوی شطرنجی ۵۰ درصدی نیز روشنایی دستگاه به حدود ۱۹۵۰ نیت رسید.

صفحه‌نمایش هر دو مدل آیفون ۱۵ پرو مانند گذشته از فناوری ProMotion استفاده می‌کند؛ بدین مفهوم که در محیط رابط کاربری و برخی از اپلیکیشن‌ها، بسته به محتوایی که روی صفحه نقش می‌بندد، نرخ نوسازی بین ۱۰ تا ۱۲۰ هرتز تغییر می‌کند. آیفون‌های جدید از نرخ نوسازی یک هرتز نیز پشتیبانی می‌کنند که البته این نرخ تنها در وضعیت قفل‌شده‌ی گوشی و «صفحه‌نمایش همواره-‌روشن»، فعال می‌شود.

آیفون ۱۵ پرو مکس مانند گذشته از ترکیب دو اسپیکر در پایین فریم و لبه‌ی بالایی گوشی در قالب اسپیکرهای استریو بهره می‌برد. بلندی و کیفیت صدا تفاوتی با نسل قبل ندارد؛ اما اندکی بیشتر از گلکسی S23 اولترا است و تعادل بسیار خوبی نیز میان شدت صدای کانال بالا و پایین شاهد هستیم. آیفون در فرکانس‌های پایین بسیار بهتر از گلکسی S23 اولترا عمل می‌کند و بیس‌های کوبنده‌تری را تولید می‌کند؛ اما در فرکانس‌های میانی اندکی از رقیب خود جا می‌ماند.

اپل از زمانی که حافظه یاری می‌کند، در زمینه‌ی تراشه و توان پردازشی، حرف اول را در صنعت موبایل می‌زند؛ البته در سال‌های اخیر، کوالکام گوی رقابت را در میدان GPU از رقیب کوپرتینویی‌اش ربوده است؛ اما اپل می‌گوید تراشه‌ی A17 Pro با قابلیت‌های نوآورانه‌ای همچون شتاب‌دهنده‌ی سخت‌افزاری رهگیری پرتو و MetalFX می‌تواند جای پای این شرکت در قلمرو تراشه‌های موبایل را مستحکم‌تر کند.

در سال‌های گذشته، کوپرتینونشین‌ها با استفاده از تراشه‌های متفاوت سعی کرده‌اند تا مرز میان گوشی‌های پرو و عادی خود را پررنگ‌تر کند. امسال حتی پسوند تراشه نیز عوض شده و Bionic جای خود را به Pro داده؛ پسوندی که نام لیگ برتر کشتی ایران را به خاطر من می‌آورد؛ مشخص نیست که A17 Pro نسبت به چه تراشه‌‌‌ای، «Pro» است؛ اما شاید برای A18 و A18 Pro در خانواده‌ی آیفون ۱۶ آماده می‌شویم!

A17 Pro نخستین تراشه‌ی ۳ نانومتری دنیای موبایل است که هم‌اکنون در بازار در دسترس قرار دارد. این تراشه با لیتوگرافی پایه‌ی N3B و به‌دست شرکت تایوانی TSMC تولید می‌شود. تراشه‌ی جدید اپل روی سطح خود از ۱۹ میلیارد ترانزیستور میزبانی می‌کند که پیشرفتی ۱۹ درصدی درمقایسه‌با A16 Bionic نشان می‌دهد.

تراشه‌ی A17 Pro مانند گذشته از ترکیب ۲ هسته‌ی پرقدرت ۳٫۷۸ گیگاهرتزی و ۴ هسته‌ی کم‌مصرف ۲٫۱۱ گیگاهرتزی به‌عنوان CPU بهره می‌برد؛ بنابراین فرکانس هسته‌ها درمقایسه‌با نسل گذشته، به‌ترتیب افزایشی ۹ و ۴ درصدی را تجربه می‌کنند.

اپل می‌گوید هسته‌های پرقدرت به‌لطف پیش‌بینی بهتر نوع محاسبات و دی‌کُدر‌های و موتورهای اجرایی عریض‌‌ترشان بهبودی ۱۰ درصدی را تجربه می‌کنند؛ بنابراین با توجه به افزایش ۹ درصدی فرکانس، می‌توان نتیجه گرفت که معماری هسته‌ها تفاوت چشم‌گیری با نسل قبل ندارد.

اپل امسال تعداد هسته‌های گرافیکی را نیز از ۵ به ۶ هسته (افزایش ۲۰ درصدی تعداد هسته‌ها) افزایش داده و مدعی است که گرافیک جدید می‌تواند تا ۲۰ درصد سریع‌تر از نسل قبل عمل می‌کند؛ بنابراین احتمالا در سطح معماری گرافیک‌ها نیز تفاوت فاحشی را شاهد نیستیم.

تراشه‌ی A17 Pro از شتاب‌دهنده‌ی سخت‌افزاری برای رهگیری پرتو بهره می‌برد و به ادعای اپل عملکرد آن ۴ برابرِ رهگیری پرتو نرم‌افزاری A16 Bionic است. از سوی دیگر فریم‌ورک MetalFX که عملکردی مشابه DLSS و FSR در دنیای PC دارد، به Upscale تصاویر با وضوح پایین به وضوحی بالاتر کمک می‌کند تا گرافیک بتواند با رندر بازی‌ها در وضوح پایین، نرخ فریم بالاتری را به کاربر ارائه دهد.

موتور پردازش عصبی A17 Pro مانند نسل قبل ۱۶ هسته‌ای است؛ اما اکنون می‌تواند در هرثانیه، ۳۵ تریلیون عملیات محاسباتی مربوط به هوش مصنوعی و پردازش تصویر انجام دهد که بهبودی ۲ برابری را تجربه می‌کند. اپل از ظرفیت موجود برای همکاری NPU و GPU در فریم MetalFX بهره می‌برد.

گذشته از پردازنده‌ها، باید به افزوده‌شدن قابلیت دی‌کُد ویدیوهای AV1 و کنترلر USB 3 به تراشه‌ی A17 Pro اشاره کرد. پورت USB-C آیفون ۱۵ پرو به‌لطف تراشه‌ی جدید از استاندارد USB 3.2 Gen 2 با پهنای باند ۱۰ گیگابیت‌برثانیه (۱٫۲۵ گیگابایت‌برثانیه) پشتیبانی می‌کند؛ البته کابل کنفی USB-C موجود در جعبه‌ی دستگاه، مانند عموم دستگاه‌های بازار، از نوع USB 2.0 است؛ بنابراین اگر به‌دنبال انتقال پرسرعت داده هستید، حتما باید کابل پرسرعت را به‌صورت جداگانه تهیه کنید.

در شرایطی که گوشی‌های اندرویدی با رم ۱۲ یا حتی ۱۶ گیگابایت و بیشتر به‌فروش می‌رسند، اپل امسال تصمیم گرفت تا بالاخره رم ۶ گیگابایتی مدل‌های پرو را در آیفون ۱۵ پرو به ۸ گیگابایت LPDDR5 ارتقا دهد. از سوی دیگر، مدل پایه‌ی دستگاه نیز هم‌اکنون به‌جای ۱۲۸ گیگابایت، با ۲۵۶ گیگابایت فضای ذخیره‌سازی به‌فروش می‌رسد و می‌توان آن را در نسخه‌های ۵۱۲ گیگابایت و یک ترابایتی نیز خرید.

همان‌طور که از بنچمارک‌ها نیز برمی‌آید، آیفون ۱۵ پرو مکس در پردازش‌های تک‌هسته‌ای و چندهسته‌ای CPU-محور به‌ترتیب ۱۳ و ۹ درصد بهبود عملکرد را درمقایسه‌با نسل قبل به‌نمایش می‌گذارد؛ اما درمقایسه‌با بهترین پرچم‌دار اندرویدی حال‌حاضر بازار، به‌ترتیب با اختلاف نجومی ۵۰ و ۴۳ درصد، پیشتاز است.

در سوی دیگر میدان، پردازنده‌ی گرافیکی A17 Pro در رندر بازی‌ها به‌صورت میانگین حدود ۲۰ درصد بهتر از نسل گذشته عمل می‌کند و با اختلاف ۲۷ درصدی از رقیب اندرویدی‌اش جا می‌ماند. در بررسی‌های من، با وجود تکرار چندباره‌ی بنچمارک‌ها، این اختلاف پابرجا بود؛ اما برخی کارشناسان توانسته‌اند اختلاف عملکرد را به محدوده‌ی ۱۰ درصد کاهش دهند که البته بدین‌صورت توان مصرفی به بیش‌از ۱۱ وات می‌رسد؛ درحالی‌که گرافیک Snapdragon 8 Gen 2 حدود ۸ وات مصرف می‌کند.

طبیعتا در استفاده‌های روزمره و عادی، نمی‌توان متوجه پیشرفت‌ها و بهبودهای کمی تراشه شد؛ آیفون ۱۵ پرو فوق‌العاده سریع و نرم عمل می‌کند؛ همان‌طور که آیفون ۱۴ پرو و آیفون ۱۳ پرو، سریع و نرم عمل می‌کردند. این اختلاف عملکرد، معمولا در طولانی‌مدت و بعد از گرفتن چند سال به‌روزرسانی نرم‌افزاری، تأثیر خود را نشان می‌دهد.

اپل امسال چند اقدام متفاوت نیز انجام داده است تا با کمک‌گرفتن از تغییرات تراشه، گوشی هوشمندش را با رقبا متمایز سازد. تراشه‌ی جدید اپل از شتاب‌دهنده‌ی سخت‌افزاری برای پیاده‌سازی رهگیری پرتو (Ray Tracing) و نمایش واقع‌گرایانه‌تر بازی‌ها بهره می‌برد.

اپل چند قرارداد انحصاری هم امضا کرده است تا تعدادی از بازی‌های کنسولی از جمله Resident Evil Village و Assassin's Creed Mirage به‌صورت اختصاصی برای آیفون ۱۵ پرو پورت شوند. متأسفانه هیچ‌یک از این بازی‌ها در زمان نگارش بررسی، منتشر نشده‌ بودند؛ بنابراین امکان ارزیابی عملکرد گوشی در آن‌ها برایمان امکان‌پذیر نبود؛ اما تعدادی از کارشناسان که دموی بازی‌ها را تجربه کرده‌اند، عملکرد آیفون را تحسین‌برانگیز توصیف می‌کنند.

بی‌شک نمی‌توان از موضوع حاشیه‌ساز داغ‌شدن بیش‌از حد آیفون ۱۵ پرو به‌سادگی گذشت. طبیعتا هر دستگاهی در استفاده‌های سنگین، دچار افت عملکرد شده و داغ می‌شود؛ اما این موضوع حتی در استفاده‌های روزمره مانند عکاسی با دوربین یا دانلود دیتای بازی نیز برای آیفون رخ می‌داد.

اپل در واکنش به نارضایتی کاربران، بیانیه‌ای داد و گفت مشکل داغ‌شدن در استفاده‌های روزمره به‌‌دلیل وجود باگی در iOS 17 و ناسازگاری بعضی اپ‌ها مثل اینستاگرام و اوبر رخ می‌داد. شرکت مدعی شد که با انتشار آپدیت iOS 17.0.3، این مشکل را مرتفع می‌سازد. ما در جریان بررسی توانستیم از آیفون ۱۵ پرو قبل و بعد از انتشار آپدیت، تست بگیریم و تفاوت عملکرد آن در استفاده‌های سنگین و مداوم را بسنجیم.

در تست‌های ما، آیفون ۱۵ پرو پیش‌از دریافت به‌روزرسانی iOS 17.0.3، در محیطی با دمای معمولی، دچار افت ۵۰ درصدی عملکرد شد و دمای گوشی نیز تا نزدیکی‌های ۴۹ درجه‌ی سلسیوس بالا رفت؛ اما با iOS 17.0.3، افت عملکرد به حدود ۲۲ درصد کاهش یافت و دمای بدنه نیز از حالت غیرقابل‌تحمل به‌طرز محسوسی فاصله گرفت؛ البته باید دقت کنید که اپل برای دستیابی به پایداری بهتر، عملکرد اولیه‌ی پردازنده‌ی گرافیکی آیفون را ۱۰ تا ۲۰ درصد محدود کرده است.

آیفون ۱۵ پرو پردازش‌های سنگین رهگیری پرتو (Ray Tracing) را با ۲۵ درصد عملکرد بهتر از گلکسی S23 اولترا آغاز می‌کند؛ اما بلافاصله با افتی ۳۰ درصدی، در سطحی پایین‌تر از رقیب اندرویدی، کار خود را ادامه می‌دهد. در این آزمون، گلکسی S23 اولترا با پایداری ۸۲ درصدی عملکرد، بهتر از آیفون ظاهر شد.

هردو گوشی آیفون ۱۵ پرو و آیفون ۱۵ پرو مکس، افزایش جزئی در ظرفیت باتری‌شان تجربه می‌کنند و به‌ترتیب از باتری‌های ۴۴۴۱ و ۳۲۷۴ میلی‌آمپرساعتی لیتیوم‌یونی برای تأمین انرژی موردنیازشان بهره می‌گیرند.

به‌نظر می‌رسد که افزایش مصرف تراشه روی شارژدهی آیفون‌های جدید تأثیر منفی گذاشته است؛ چراکه آیفون ۱۵ پرو مکس در تست‌های من، با ۶ ساعت کمتر از نسل گذشته، توانست ۲۵ ساعت به‌صورت مداوم ویدیوی HD معیار زومیت را پخش کند، این گوشی هنگام اجرای مداوم بازی نیز، حدود ۴ ساعت و ۴۶ دقیقه دوام می‌آورد.

توجه داشته باشید که من تست باتری را با iOS 17.0.2 اندازه‌گیری کرده‌ام؛ اما از آنجا که براساس گزارش کاربران، با به‌بروزرسانی iOS 17.0.3، وضعیت شارژدهی گوشی‌شان بهبود یافته؛ بنابراین ممکن است که با این به‌روزرسانی، آیفون ۱۵ پرو و آیفون ۱۵ پرو مکس بتوانند بهتر از نتایج به‌دست‌آمده در بررسی پیش‌رو ظاهر شوند.

همان‌طور که پیش‌تر نیز اشاره کردم، آیفون ۱۵ پرو تمام ظرفیت پورت USB-C را به‌کار نمی‌گیرد و از شارژر ۲۵ واتی Power Delivery (۲۷ وات به‌صورت غیررسمی) پشتیبانی می‌کند که در مدل پرو و پرو مکس، برای شارژ کامل باتری، به‌ترتیب به یک ساعت و ۳۰ دقیقه و یک ساعت و ۵۰ دقیقه زمان نیاز دارد.

آیفون‌های جدید همانند گذشته از شارژ بی‌سیم ۱۵ واتی MagSafe و ۷٫۵ واتی Qi نیز پشتیبانی می‌کنند؛ اما اکنون به‌لطف پورت USB-C می‌توانند با توان ۴٫۵ واتی، نقش پاوربانک برای دستگاه‌های دیگر را نیز ایفا کنند. در تست‌های من، دو آیفون ۱۵ بسته به درصد باتری‌شان، جهت شارژشدن را تعیین می‌کنند؛ اما در مورد گوشی‌های دیگر، بسته به برند دستگاه و ترتیب اتصال کابل، به نتایج متفاوتی دست یافتم.

تمام مدل‌های آیفون ۱۵، به‌صورت پیش‌فرض با iOS 17 به‌فروش می‌رسند. نسخه‌ی جدید این سیستم‌عامل، تغییرات بسیار ناچیزی را به خود می‌بیند که از جمله‌ی مهم‌ترین آن‌ها می‌توانم به دو مورد زیر اشاره کنم:

• حالت Standby: هنگام شارژ گوشی و در حالت Landscape، صفحه‌نمایش همواره‌روشن، ظاهر جدیدی به‌خود می‌گیرد و ساعتی بزرگ‌تر و تقویمی با نمای ماهانه را کنارهم نمایش می‌دهد.
• Contact Posters: صفحه‌ی تماس جدید با ظاهری جذاب که به‌کاربر اجازه‌ی شخصی‌سازی ظاهر با عکس‌ها، میموجی و تایپوگرافی چشم‌نواز برای اسامی را می‌دهد. این پوسترها را می‌توان به‌عنوان بیزنس‌کارت نیز از طریق قابلیت NameDrop و انیمیشنی جذاب، با کاربران دیگر آیفون یا اپل‌واچ به‌اشتراک گذاشت.

اپل برای Action Button نیز منوی جذابی را در نظر گرفته است که از منوی تنظیمات اصلی گوشی در دسترس قرار دارد؛ شما می‌توانید از بین میوت‌سوئیچ اعلانات، چراغ‌قوه، ذره‌بین، میان‌بر دوربین، حالت Focus، ضبط صدا، Shortcut و No Action، انتخاب کنید که از بین آن‌ها به‌لطف Shortcut، می‌توان، هر فرآیند یا فعالیت دلخواهی را برای دکمه‌ی Action Button تعیین کرد.

ما در بررسی iOS 17 به تمام جزئیات و قابلیت‌های جدید سیستم‌عامل آیفون پرداخته‌ایم؛ بنابراین توصیه می‌کنم که برای پی‌بردن به آن‌ها، حتما این مقاله به‌قلم مرجان شیخی را مطالعه کنید.

در مجموعه‌ی تجربه‌ی استفاده از آیفون ۱۵ پرو به‌ویژه در کاربری‌های روزمره تفاوت با چند نسل گذشته ندارد؛ انیمیشن‌های نرم و روان، زبان کاربری یک‌دست و ژست‌های حرکتی جذاب آیفون در گوشی‌های جدید با iOS 17 نیز به‌چشم می‌‌آید.

ضعف‌های iOS حداقل برای منِ اندرویدی(!)، کماکان به‌چشم می‌آمدند، سیستم مدیریت فایل بسیار ناکارآمد که همواره حین جابه‌جایی صدها نمونه‌عکس ثبت‌شده، مرا به ستوه می‌آورد، تأکید زیاد بر سادگی و انتقال منوی تنظیمات تمامی اپ‌ها، از جمله دوربین به منوی تنظیمات اصلی گوشی و سیستم اعلانات شلوغ و ناکارآمد از جمله‌ی این ضعف‌ها هستند. حین بررسی نیز، چندبار با فریز شدن گوشی مواجه شدم که با لاک و آنلاک دستگاه، رفع می‌شد.

بین دو گوشی آیفون ۱۵ پرو و آیفون ۱۵ پرو مکس، صرفا دوربین تله‌فوتوی مدل پرو مکس تغییر کرده است؛ حسگر و لنز باقی دوربین‌ها هیچ فرقی با نسل قبل ندارند. بالأخره امسال اپل تصمیم گرفت تا بازی دوربین‌های زوم را جدی بگیرد و با به‌کارگیری لنز پریسکوپی، بزرگ‌نمایی اپتیکال ۵ برابری را به آیفون ۱۵ پرو مکس بیاورد؛ البته احساس می‌کنم که سال آینده هر دو مدل پرو، به همین دوربین مجهز می‌شوند.

دوربین تله‌فوتو آیفون ۱۵ پرو مکس از طراحی نوآورانه‌ای برای بزرگ‌نمایی اپتیکال ۵ برابری استفاده می‌کند، برخلاف تولیدکنندگان اندرویدی که از یک منشور برای بازتاب ۹۰ درجه‌ای پرتو نور بهره می‌برند، مهندسان اپل، ترکیب چهار منشور (Tetraprism) را برای چهار بار بازتاب پرتو نور و رساندنش به سطح سنسور به‌کار می‌گیرند؛ بدین‌ترتیب به‌جای آنکه حسگر عمود بر سطح گوشی باشد، مانند باقی حسگرها، مماس بر آن است.

اپل برای دوربین تله‌فوتو آیفون ۱۵ پرو مکس از حسگری ۱۲ مگاپیکسلی با ابعاد 1/3.06 اینچ و پیکسل‌های ۱٫۱۲ میکرومتری استفاده می‌کند که . برای خنثی‌سازی لرزش دست نیز، مانند آنچه در دوربین اصلی چند نسل اخیر آیفون‌ها دیده‌ایم، از فناوری sensor-shift استفاده شده؛ بدین‌مفهوم که حسگر روی پلتفرمی سوار است که با ۳ درجه‌ی آزادی و ۱۰٬۰۰۰ تغییر موقعیت در هرثانیه، جلوی لرزش تصویر را می‌گیرد. اپل در این دوربین از فوکوس خودکار تشخیص فاز Dual Pixel بهره می‌گیرد.

دوربین تله‌فوتوی آیفون ۱۵ پرو مکس، به‌اندازه‌ی ماژول‌های ۳ و ۱۰ برابری گلکسی اس ۲۳ اولترا، بزرگ‌نمایی‌های دیوانه‌وار ۱۰۰ برابری انجام نمی‌دهد. بزرگ‌نمایی دیجیتال آیفون ۱۵ پرو مکس در نهایت به ۲۵ برابر می‌رسد. به‌نظر می‌رسد که آیفون چه در بزرگ‌نمایی اپتیکال ۵ برابری، چه در بزرگ‌نمایی دیجیتال ۱۰ برابری، بازی سطح جزئیات را به رقیب کره‌ای می‌بازد.

دوربین تله‌فوتو آیفون ۱۵ پرو از حسگر ۱۲ مگاپیکسلی و 1/3.5 اینچی با پیکسل‌های ۱٫۰ میکرومتری استفاده می‌کند؛ بنابراین حسگر مدل پرو حدود ۲۰ درصد کوچک‌تر از مدل پرو مکس است و نور کمتری را جذاب می‌کند که روی کاغذ، بر عملکرد در تاریکی تأثیر منفی می‌گذارد. این حسگر، لنزی عادی با بزرگ‌نمایی ۳ برابری و لرزش‌گیر اپتیکال OIS را مقابل خود می‌بیند و از سیستم فوکوس خودکار تشخیص فاز بهره می‌برد.

هر دو لنز تله‌فوتو به‌کاررفته در آیفون ۱۵ پرو و آیفون ۱۵ پرو مکس، گشودگی دیافراگم F/2.8 دارند و به‌ترتیب فاصله‌ی کانونی معادل ۷۷ و ۱۲۰ میلی‌متری را در اختیارتان می‌گذارند که در واقع بزرگ‌نمایی اپتیکال ۳ (یا دقیق‌تر، ۳٫۲ برابر) و ۵ برابری را درمقایسه‌با تصویر دوربین اصلی با فاصله‌ی کانونی ۲۴ میلی‌متری به‌وجود می‌آورند. حداکثر زوم دیجیتا‌ل دو گوشی به‌ترتیب به ۱۵ و ۲۵ برابری می‌رسد.

توجه داشته باشید که هر دو گوشی آیفون ۱۵ پرو و آیفون ۱۵ پرو مکس، در صورت کافی‌نبودن نور محیطی، عکس‌های زوم را نیز با ایجاد کراپی روی تصویر دوربین اصلی و به‌صورت زوم دیجیتال ثبت می‌کنند و شما نیز هیچ کنترلی روی انتخاب دوربین ندارید.

دوربین اصلی آیفون ۱۵ پرو و آیفون ۱۵ پرو مکس یکسان هستند و تفاوتی با نسل گذشته ندارند. اپل در این دوربین، حسگری ۴۸ مگاپیکسلی با ابعاد 1/1.28 اینچی و پیکسل‌های ۱٫۲۲ میکرومتری را به‌کار می‌گیرد که روی سیستم لرزش‌گیر تصویر sensor-shift قرار دارد. دوربین اصلی در مقابل خود لنزی ۲۴ میلی‌متری با دیافراگم F/1.8 می‌بیند و از سیستم فوکوس خودکار تشخیص فاز Dual Pixel استفاده می‌کند.

حسگر دوربین اصلی مانند گذشته روی سطح خود فیلتر رنگی Quad-Bayer دارد؛ بدین‌مفهوم که هر چهار پیکسل مجاور، رنگ یکسانی را ثبت می‌کنند و اصولا باید عکس خروجی ۱۲ مگاپیکسلی باشد؛ البته امسال با کمک‌گرفتن از تراشه‌ی قدرتمندش، برای هر عکس، با ترکیب فریم‌های ۴۸ و ۱۲ مگاپیکسلی، برای دستیابی به جزئیات و شفافیت بیشتر، عکس‌ها را به‌صورت پیش‌فرض با وضوح ۲۴ مگاپیکسل ثبت می‌کند؛ البته در محیط‌های تاریک، برای جذب نور بیشتر با پیکسل‌های بزرگ‌تر، عکس‌ها با وضوح ۱۲ مگاپیکسل ثبت می‌شوند.

همان‌طور که در عکس‌ها نیز مشاهده می‌کنید، عکس‌های ۲۴ مگاپیکسلی آیفون ۱۵ پرو جزئیات بیشتری نسبت به عکس‌های ۱۲ مگاپیکسلی این گوشی دارند و در زمینه‌ی گستره‌ی دینامیکی، کنترل نویز و سطح جزئیات، بهتر از آیفون ۱۳ پرو مکس هستند. متأسفانه در زمان بررسی، به گوشی آیفون ۱۴ پرو دسترسی نداشتیم تا اختلاف دستگاه با نسل قبلی را بسنجیم.

برخلاف نسل گذشته که امکان عکاسی ۴۸ مگاپیکسل، تنها در حالت ProRAW در دسترس بود، در آیفون‌های جدید می‌توانید عکس‌های JPG یا فرمت کم‌حجم‌ترِ HEIF را در حالت‌های ۱۲، ۲۴ و ۴۸ مگاپیکسلی بگیرید.

اپل اصرار دارد که با دوربین اصلی آیفون ۱۵ پرو، «چهار لنز ۲۴، ۲۸، ۳۵ و ۴۸ میلی‌متری با زوم‌های ۱، ۱٫۲، ۱٫۵ و ۲ برابری» را دراختیارتان می‌گذارد، حتی می‌توانید انتخاب کنید که عکس‌ها به‌صورت پیش‌فرض با یکی از سه فاصله‌ی کانونی ۲۴، ۲۸ و ۳۵ میلی‌متری گرفته شود. اپل در این حالت‌ها، کراپ‌هایی را در میانه‌ی تصویر ۴۸ مگاپیکسلی دوربین اصلی انجام می‌دهد؛ اما توجه کنید که با انتخاب فاصله‌ی کانونی ۳۵ میلی‌متری، لزوما مانند لنز واقعی ۳۵ میلی‌متری، به چهره‌ی Flat-تر در عکاسی پرتره دست نمی‌یابید!

آیفون ۱۵ پرو و ۱۵ پرو مکس عکس‌های پرتره را به‌صورت پیش‌فرض با زوم ۲ برابری و به‌کمک دوربین اصلی ثبت می‌کنند؛ اما امکان عکاسی پرتره با زوم یک برابری (دوربین اصلی) نیز وجود دارد، ضمن اینکه کاربر می‌تواند با اتکا بر دوربین تله‌فوتوی آیفون ۱۵ پرو و آیفون ۱۵ پرو مکس، به‌ترتیب عکس‌های پرتره‌ی ۳ برابری و ۵ برابری نیز بگیرد.

عکس پرتره‌ی آیفون ۱۵ پرو مکس از نظر جزئیات در سطحی بالاتر از عکس پرتره‌ی ۳ برابری آیفون ۱۳ پرو مکس قرار می‌گیرد؛ اما آنچه توجه را جلب می‌کند، گرمی رنگ‌ها در عکس پرتره‌ی آیفون جدید است که مقداری از جذابیت عکس نهایی می‌کاهد.

اپل می‌گوید پوشش روی لنزهای دوربین آیفون ۱۵ پرو را تغییر داده تا شدت بروز هاله‌ی نور (Lens Flare) در عکس‌ها را کاهش دهد؛ بررسی‌های ما نشان می‌دهد که این هاله‌ها تا حدودی کاهش یافته‌اند؛ اما کماکان می‌توان آن‌ها را در عکس‌های شب و در مجاورت منابع مصنوعی نور مشاهده کرد.

دوربین اولتراواید آیفون ۱۵ پرو و آیفون ۱۵ پرو مکس، یکسان هستند و تفاوتی با نسل گذشته ندارند. اپل از حسگر ۱۲ مگاپیکسلی و 1/2.55 اینچی با پیکسل‌های ۱٫۴ میکرومتری به‌همراه لنز ۱۳ میلی‌متری با میدان دید ۱۲۰ درجه و دیافراگم F/2.2 استفاده می‌کند. از سوی دیگر به‌لطف سیستم فوکوس خودکار تشخیص فاز Dual Pixel، امکان عکاسی ماکرو از فواصل نزدیک نیز با این دوربین وجود دارد.

رابط کاربری اپلیکیشن دوربین، تفاوت‌های بسیار اندکی را درمقایسه‌با نسل گذشته تجربه می‌کند. نمایش دقیق و بی‌درنگ تصویر خارج از فریم در اطراف منظره‌یاب، کماکان یکی از جذاب‌ترین ویژگی‌های این نرم‌افزار است؛ اما با وجود پیشرفت‌های چشم‌گیر سخت‌افزار دوربین، جای خالی تنظیمات و کنترل‌های پیشرفته‌تر در دل نرم‌افزار، بیش‌از پیش به‌چشم می‌آید؛ برای هر تغییر ساده‌ای باید از اپلیکیشن دوربین خارج شوید و در دل منوهای تودرتوی تنظیمات گوشی، دنبال آن بگردید.

الگوریتم پردازش تصویر آیفون برای روشنایی روز، تاریکی و روشنایی غیرایدئال، کماکان Smart HDR، Deep Fusion، Night و Photonic Engine را در برمی‌گیرد که از بین‌شان، کاربر تنها امکان تنظیم دستی Night را دارد. هرکدام از این الگوریتم‌ها برای سناریوی به‌خصوصی به‌کار می‌روند که در ادامه شرح می‌دهم:

• در شرایط نوری متوسط تا تاریک، گوشی، الگوریتم Deep Fusion را با تمام دوربین‌هایش به‌کار می‌گیرد؛ الگوریتمی که با ثبت چندین فریم و آنالیز آن‌ها در سطح پیکسل و انتخاب بهترین بخش هرکدام، براساس ادعای اپل عکس‌هایی واضح با جزئیات بسیار زیاد تولید خواهد کرد.
• برای عکاسی در روشنایی روز، الگوریتم Smart HDR وارد عمل می‌شود؛ الگوریتمی که برای دستیابی به عکس‌هایی واقع‌گرایانه، به‌کمک موتور پردازش عصبی با شناسایی بخش‌های مختلف سوژه، برای هر بخش کنتراست و تراز سفیدی و نوردهی را به‌صورت مجزا تنظیم می‌کند.
• حالت Night با تاریک‌ترشدن محیط، براساس شدت نور موجود تعدادی فریم را در سطوح نوردهی مختلف ثبت و بهترین بخش هرکدام را باهم ترکیب می‌کند.
• با پایپ‌لاین Photonic Engine، الگوریتم Deep Fusion می‌تواند از مراحل ابتدایی‌تر فرایند عکاسی و از میان چندین فریم غیرفشرده، بهترین بخش‌های هر فریم را برای ثبت عکس‌هایی روشن‌تر و پرجزئیات‌تر انتخاب کند.

شاید جذاب‌ترین قابلیت دوربین آیفون ۱۵ پرو که از قدرت پردازشی کم‌نظیر تراشه‌اش سرچشمه می‌گیرد، تشخیص سوژه‌های انسانی و حیوانات، ذخیره‌ی اطلاعات عمق تصویر، حتی در حالت عکاسی عادی (Photo) است؛ بدین‌ترتیب، بعد از ثبت عکس، با مراجعه به اپلیکیشن Photos، می‌توانید به‌راحتی حالت پرتره با افکت بوکه را فعال کنید یا حتی محل فوکوس در قاب تصویر را تغییر دهید؛ البته دقت کنید که این قابلیت، جزئیات را به عکس‌های محو و ماتتان برنمی‌گرداند!

* باتوجه به اینکه دوربین واید، اولتراواید و سلفی آیفون ۱۵ پرو و آیفون ۱۵ پرو مکس، یکسان است؛ بنابراین تمامی نمونه‌عکس‌ها را در یک گالری و به‌صورت مشترک قرار داده‌ایم؛ برای تفکیک بهتر عکس‌های تله‌فوتو از هم، آن‌ها را نام‌گذاری کرده‌ایم.

عکس‌های ۲۴ مگاپیکسلی دوربین اصلی آیفون ۱۵ پرو در طول روز عکس‌هایی با جزئیات بسیار بالا ثبت می‌کنند. رنگ‌ها نزدیک به واقعیت هستند؛ البته با کمی تمایل به گرمی. گستره‌ی دینامیکی وسیع‌تر از گذشته به‌نظر می‌رسد و گوشی کنترل بهتری روی نویز دارد؛ البته اگر حس‌وحال عکس‌ها را نمی‌پسندید، می‌توانید به‌کمک Photographic Styles، سبک‌وسیاق دلخواهتان را از میان مواردی همچون کنتراست بالا یا رنگ‌های اشباع‌تر بیابید.

عکس‌های دوربین تله‌فوتوی هر دو گوشی جزئیات مطلوبی دارند؛ اما بی‌شک بالاترین جزئیاتی نیستند که در برخی گوشی‌های اندرویدی با زوم‌های دیوانه‌وار دیده‌ایم. رنگ‌های نزدیک به واقعیت، کنتراست بالا و سطح نویز معقول از دیگر ویژگی‌های این عکس‌ها هستند.

عکس‌های دوربین اولتراواید از نظر جزئیات در میان بهترین‌های بازار جای می‌گیرد. جزئیات کلی تصویر مناسب مناسب به‌نظر می‌رسد؛ اما در بافت‌های پیچیده، گاهی می‌توان آثار جزئیات مصنوعی را مشاهده کرد. رنگ‌ها نیز در مجموع به دوربین اصلی نزدیک هستند. به‌لطف قابلیت فوکوس خودکار، می‌توانید با دوربین اولتراواید آیفون از فواصل نزدیک، عکس‌های ماکرو جذابی بگیرید.

حالت Night آیفون ۱۵ پرو عملکرد چشم‌گیری را به‌نمایش می‌گذارد؛ رنگ‌ها طبیعی به‌نظر می‌رسند،‌ از تبدیل‌شدن شب به روز خبری نیست و حس‌وحال تاریکی را می‌توانید در دل عکس مشاهده کنید و گستره‌ی دینامیکی وسیعی را در عکس‌ها شاهد هستیم. مادامی‌که دستگاه قادر به فوکوس‌کردن باشد و دست‌های پایداری هم داشته باشید، جزئیات مطلوبی را نیز می‌توانید از دل تصویر تمامی دوربین‌ها بیرون بکشید؛ هرچند که من در طول بررسی گوشی، چند بار، ناتوانی گوشی در فوکوس‌کردن و ثبت عکس‌های محو را تجربه کردم.

آیفون ۱۵ پرو و البته ۱۵ پرو مکس با تمامی دوربین‌هایش قابلیت فیلم‌برداری با وضوح 4K و نرخ بالغ‌بر ۶۰ فریم‌برثانیه را دارد و اگر هم می‌خواهید ویدیوهایتان حس‌وحال سینمایی داشته باشد، می‌توانید به‌سراغ نرخ ۲۴ فریم‌برثانیه نیز بروید. اگر به‌دنبال فیلم‌برداری از سوژه‌های پرتحرک هستید، قابلیت Action mode با وضوح 2.8K و نرخ ۶۰ فریم‌برثانیه روی تمامی دوربین‌های پشتی گوشی دراختیارتان قرار دارد.

آیفون ۱۵ پرو قابلیت فیلم‌برداری Cinematic برای فوکوس هوشمند روی سوژه و تعقیب آن را هم‌اکنون با وضوح 4K و نرخ ۳۰ فریم‌برثانیه ارائه می‌دهد. گوشی‌های اپل با تمامی دوربین‌هایشان قابلیت فیلم‌برداری HDR با وضوح 4K، نرخ ۶۰ فریم‌برثانیه و استاندارد Dolby Vision را نیز دارند.

در آیفون‌های جدید، امکان فیلم‌برداری ProRes Log برای داشتن آزادی عمل بیشتر در حین تدوین و فیلم‌برداری ProRes با وضوح 4K و نرخ ۶۰ فریم‌برثانیه نیز وجود دارد که برای انجام آن باید حتما یک درایو اکسترنال USB 3.0 را با کابل پرسرعت به گوشی‌تان وصل کنید.

آیفون ۱۵ پرو جزو معدود گوشی‌هایی است که ویدیوهای 4K را چه با نرخ ۳۰، چه ۶۰ فریم‌برثانیه، با کیفیت بسیار نزدیکی ضبط می‌کند. جزئیات کم‌نظیر، نویز اندک، کنتراست بالا، رنگ‌های بسیار دقیق و گستره‌ی دینامیکی بسیار وسیع ویدیوها بسیار تحسین‌برانگیز است.

تماشا در یوتیوب

آیفون ۱۵ پرو و آیفون ۱۵ پرو مکس تغییرات کوچک؛ اما اثرگذاری را تجربه می‌کنند. تجهیز شدن آیفون‌ها به پورت USB-C اتفاق بسیار بزرگی است و حتی شاید نظر علاقه‌مندان گوشی‌های اندرویدی را نیز جلب کند. فریم تیتانیومی و سبک آیفون‌های جدید، بیش‌ از هر تغییر دیگری، به‌چشم می‌آید و بر ارگونومی محصول می‌افزاید. در سوی دیگر، با دوربین پریسکوپی آیفون ۱۵ پرو مکس نیز شاید عطش کاربران اپل برای عکاسی زوم کمی فروکش کند.

اگر فرض کنیم شرایطی عادی بر کشورمان حاکم است، قیمت آیفون سر به فلک نمی‌زند و بدون مشکل هم رجیستر می‌شود، آیفون‌های جدید می‌توانند تجربه‌ی کاربران آیفون ۱۲ پرو یا مدل‌های قدیمی‌تر را به‌طرز چشم‌گیری ارتقا دهند؛ اما برای کسانی که کاربر آیفون ۱۳ پرو یا آیفون ۱۴ پرو هستند، تفاوت معناداری را تجربه نخواهند کرد؛ مگر اینکه پورت USB-C واقعا برایتان حیاتی باشد یا زوم ۵ برابری، حکم مرگ‌وزندگی را برایتان داشته باشد!

غیر از کاربران فعلی آیفون‌های قدیمی، آیفون ۱۵ پرو و آیفون ۱۵ پرو مکس برای جلب نظر افرادی است که سطح قیمت گوشی برایشان اهمیتی ندارد و برای نخستین‌بار می‌خواهند پرچم‌دار اندرویدی‌شان کنار بگذارند و به‌سراغ آیفون بروند؛ اما از آنجا که شرایط در کشورمان متفاوت است؛ پس ما هیچ، ما نگاه!

عکاس: هادی غنی‌زادگان