بررسی آیفون ۱۶؛ ارزشمندترین ارتقا بعد از ‌آیفون ۱۳

اگر گذار یک کاربر خارجی به این بررسی بیفتد، مطمئنا از اینکه داریم آیفون ۱۶ را با آیفون ۱۳ مقایسه می‌کنیم، سردرگم و شاید حتی شگفت‌زده شود. شاید فکر کند ما در یک دنیای موازی گیر افتاده‌ایم که در آن اپل بعد از تولید آیفون ۱۳، یک‌راست سراغ آیفون ۱۶ رفته یا شاید ما دو، سه سال را در این میان گم کرده‌ایم؛ به‌ هر روی، واقعیت زندگی ما این است.

به‌احتمال‌زیاد، اکثر آیفون‌دارهایی که بررسی را می‌خوانند، (ازجمله خود من که بررسی را می‌نویسم) به‌خاطر مشکلات رجیستری، آیفون ۱۳ دارند. به‌همین‌خاطر، نتیجه گرفتم که مقایسه‌ی نسل جدید گوشی جدید اپل با آیفونی که تاکنون داشته‌ایم، مفیدتر از مقایسه‌اش با آیفونی است که تعداد انگشت‌شماری از کاربران ایرانی در اختیار دارند. به‌ویژه حالا که آیفون ۱۶ سرانجام از سد رجیستری عبور کرده است، بیایید با هم ببینیم‌ آیا آیفون پس از سه نسل ارزش ارتقا دارد یا خیر؛ یا کلا در سه سال اخیر از چه قابلیت‌های آیفون محروم بوده‌ایم.

بررسی آیفون ۱۶ با افزودن قابلیت‌های اپل اینتلیجنس در تاریخ ۳۰ آبان ۱۴۰۳ به‌روز شد.

خبر خوب (!) اینکه نمایشگر آیفون ۱۶ کماکان ۶۰ هرتز است و در این مدت دست‌کم در بحث نرخ نوسازی چیزی از دست نداده‌ایم! طبیعتا از نمایشگرهمیشه‌روشن و فناوری ProMotion هم برای نرخ نوسازی تطبیق‌پذیر خبری نیست که هر طور که به قضیه نگاه کنید در سال ۲۰۲۴، برای یک شرکت ۳٫۵ تریلیون دلاری که عنوان برترین برند دنیا را یدک می‌کشد، کاملا نابخشودنی است.

نمایشگر حدود ۲۸درصد روشن‌تر از آیفون ۱۳ است (البته تفاوتی با نسل قبل ندارد) که زیر نور بی‌رمق پاییزی زیاد به چشم نمی‌آید؛ اما در محیط‌های پرنور تفاوت را بهتر احساس خواهید کرد. هرچند این را هم بگویم که نمایشگر آیفون ۱۶ بین ۳۵ تا ۴۵درصد از رقبایی چون پیکسل ۹ گوگل و گلکسی S24 سامسونگ، کم‌نورتر است که این هم بخشودنی نیست (درضمن، آن‌ها نرخ نوسازی ۱۲۰ هرتز هم دارند!).

پوشش فضای رنگی وسیع P3، دقت رنگ فوق‌العاده و پشتیبانی از استانداردهای HDR10 و Dolby Vision به قوت خود باقی است تا نمایشگر چندساله‌ی آیفون کماکان یکی از بهترین‌ تجربه‌های تعامل با گوشی را هنگام تماشای ویدیو یا وب‌گردی به‌نمایش بگذارد. درضمن، داینامیک آیلند هم که سال پیش از انحصار مدل‌های پرو بیرون آمد، ارتقای کاملا ملموسی نسبت‌به بریدگی نمایشگر آیفون ۱۳ به‌شمار می‌آید.

آیفون ۱۶ دقیقا ۴ گرم از آیفون ۱۳ سبک‌تر و ۰٫۱ میلی‌متر باریک‌تر است و حاشیه‌های اطراف به‌قدری دستخوش تغییر شده‌اند که حدود ۰٫۸ درصد فضای بیشتری از نمایشگر ۶٫۱ اینچی آیفون در اختیارتان قرار گیرد. پوشش سرامیک‌شیلد نمایشگر هم از نسل دوم است که در آیفون ۱۵ پرو به‌کار رفته و یک نسل از پوشش محافظ آیفون ۱۶ پرو که به گفته‌ی اپل ۲برابر استحکام بیشتری دارد، عقب‌تر است.

اسپیکرهای آیفون ۱۶ و آیفون ۱۳ در جنس صدا و پوشش فرکانسی تفاوت زیادی با هم ندارند و شاید حجم صدای آیفون جدید کمی بیشتر باشد و بیس کمی کوبنده‌تر؛ اما درکل، کیفیت خروجی اسپیکرها همان است که همیشه از آیفون انتظار داریم و حتی با صدای ۱۰۰درصد هم آهنگ‌ها دچار دیستورشن و نویز نمی‌شوند.

تمام جزییاتی که درباره‌ی نمایشگر و اسپیکر گفتم، در برابر دو تا از بزرگ‌ترین تغییرات ظاهری آیفون کاملا رنگ می‌بازند؛ یک، چینش عمودی دوربین‌ها و دو، رنگ‌های فوق‌العاده جذاب و پررنگ‌ولعاب پنل پشتی؛ البته رنگ آبی و قرمز آیفون ۱۳ به‌اندازه‌ی کافی پررنگ بودند، اما کسی رنگ‌های بی‌روح و کاملا فراموش‌شدنی آیفون ۱۵ را به‌خاطر دارد؟ نه؟ من هم همین‌طور!

رنگ بنفشی که ما برای بررسی در اختیار داشتیم، تقریبا با سلیقه‌ی تمام همکاران سازگار بود؛ به‌ویژه چون پوشش پنل کاملا مات است و نه‌تنها آثار چربی و لکه به خود نمی‌گیرد (آیفون ۱۳ درست در همان‌لحظه که دارید با دستمال تمیزش می‌کنید، پر از لکه می‌شود!)، بلکه زیر پوست دست حس خیلی خوبی دارد. اپل می‌گوید برای رنگ‌آمیزی پنل از فناوری جدیدی استفاده کرده تا برآمدگی دوربین بدون اینکه بخش مجزایی از پنل باشد، پررنگ‌تر از سایر نواحی به نظر برسد.

چینش دوربین‌های آیفون ۱۶ هم از آن حالت مورب همیشگی خارج شده و به‌طور عمودی درآمده تا بتواند برای هدست ویژن پرو، ویدیوهای سه‌بعدی ضبط کند. از نظر بسیاری، چینش عمودی دوربین‌ها هارمونی بیشتری دارد و زیباتر به‌نظر می‌رسد؛ هرچند گوشی حالا بیشتر روی میز لق می‌خورد. از سوی دیگر، چون مدل پرو کماکان از چینش مورب استفاده می‌کند، خیلی سریع‌تر از قبل معمولی‌بودن آیفون ۱۶ به‌چشم می‌آید.

اما نگران نباشید؛‌ اپل امسال دست‌ودلبازی به‌خرج داده تا آیفون‌های معمولی کم‌ترین فاصله را با مدل پرو داشته باشند. این دو مدل حالا چنان به هم نزدیک‌ شده‌اند که پیشنهاد خرید آیفون پایه به‌جای پرو دیگر فقط به‌خاطر محدودیت بودجه نیست، بلکه در بسیاری از سناریوها، همان مدل معمولی کار را راه‌ می‌اندازد؛‌ به چند دلیل که در ادامه توضیح می‌دهم.

دکمه‌ی اکشن که در آیفون ۱۵ پرو جایگزین دکمه‌ی اسلایدی حالت بی‌صدای گوشی شده بود، حالا به سمت چپ فریم مدل پایه هم اضافه شده است. دکمه قابلیت شخصی‌سازی دارد و می‌توانید از بخش تنظیمات که اتفاقا رابط‌ کاربری جذابی هم دارد، «اکشن‌»‌های مختلفی برایش انتخاب کنید؛ مثلا خبرنگارها می‌توانند اپلیکیشن ضبط صدا را با حالت پیش‌فرض Silent جایگزین کنند تا گوشی همیشه‌ آماده‌ی ضبط باشد؛ برای من انتخاب میانبر روشن‌کردن ایردراپ واقعا کارراه‌انداز بود.

جای اکشن‌باتن هنوز خوش‌دست نیست و نمی‌توان با فشردن دو یا سه باره‌ی آن، اکشن‌های بیشتری را برایش تعریف کرد؛ اما حتی اگر از دکمه هیچ استفاده‌ای نکنید، همین‌که مثل سوییچ پر از گردوخاک نمی‌شود، جای شکرش باقی است!

Action Button تنها دکمه‌‌‌ای نیست که به‌ آیفون ۱۶ آمده؛ دکمه‌ی دوربین سمت راست فریم که اپل به آن Camera Control می‌گوید با سری آیفون ۱۶ معرفی شده است و جالب اینکه اپل تصمیم گرفت آن را فقط برای مدل‌های پرو نگه ندارد.

نظرها در زومیت درباره‌ی دکمه‌ی دوربین متفاوت بود؛ عده‌ای از همکاران می‌گفتند که ترجیح می‌دهند از همان رابط لمسی برای عکاسی استفاده کنند و عده‌ای هم می‌گفتند از وقتی با این دکمه کار کرده‌اند، دیگر نمی‌خواهند به تاچ برگردند. نظر من چیزی بین این دو است.

دسترسی‌ به کمرا کنترل هنگام عکاسی به‌صورت پرتره چالش‌برانگیز است که شاید منطقی باشد؛ چون این دکمه قرار است حس عکاسی با یک دوربین کامپکت را به ما بدهد؛ پس اصولا باید گوشی را در حالت افقی نگه داریم.

کار با دکمه‌ی دوربین پیچیدگی‌های متعددی دارد؛ چون هم لمسی است، هم فشاری و برخلاف دکمه‌ی اکشن، اپل برایش چندین وظیفه‌ی مختلف ازجمله زوم‌کردن و تغییر تُناژ، ضبط ویدیو و ثبت عکس تعریف کرده؛ البته به‌طرز عجیبی، عکاسی دومرحله‌ای جزو این وظایف نیست و در آپدیت‌های بعدی، اضافه خواهد شد.

با یک بار فشردن دکمه، اپلیکیشن دوربین به‌سادگی باز می‌شود؛ چالش‌ها زمانی شروع می‌شود که بخواهید با این دکمه، دوربین‌ها را کنترل کنید. اینکه دقیقا بدانید با چقدر فشار، فهرست پارامترهای دوربین باز می‌شود و چقدر فشار، دکمه‌ی شاتر را فعال می‌کند و موقع جابه‌جایی بین گزینه‌ها یا تنظیمات چقدر باید سوایپ کرد تا از گزینه‌ی موردنظر دور نشد، تمام این‌ها نیازمند ساعت‌ها کلنجار رفتن با دکمه‌ی جدید آیفون است؛ انگار که می‌خواهید بر کنترل پیچیده‌ی یک بازی ویدیویی چیره شوید!

البته استفاده از کمرا کنترل اجباری نیست و می‌توانید از همان رابط کاربری همیشگی برای عکس گرفتن و تغییر تنظیمات استفاده کنید؛‌ حتی می‌توانید با غیرفعال‌کردن گزینه‌ی Clean Preview از بخش Camera Control در تنظیمات گوشی، به‌طور کلی رابط کاربری جدید را حذف کنید و صرفا از این دکمه برای باز کردن اپلیکیشن دوربین استفاده کنید. اگر هم عکاسی با‌ آیفون برایتان در اولویت نیست، می‌توانید از همین بخش تنظیمات، اپلیکیشن دیگری را جایگزین اپ دوربین کنید.

اما برای آن دسته از افرادی که به عکاسی با گوشی علاقه دارند، خبر خوبی دارم. اپل سرانجام عکاسی ماکرو را از انحصار مدل‌های پرو خارج کرد و به آیفون معمولی آورد!‌ آن هم به‌لطف مجهز‌کردن دوربین اولتراواید به فوکوس خودکار تشخیص فاز.

گالری عکس‌های ماکرو

درواقع، فوکوس خودکار دوربین اولتراواید مهم‌ترین تغییری است که این دوربین طی سال‌ها تجربه می‌کند و همان‌طور که در تصاویر گالری بالا می‌بینید، عملکرد بسیار خوبی در عکاسی ماکرو دارد.

تصاویر ثبت‌شده با دوربین اولتراواید آیفون ۱۶ به‌اندازه‌ی کافی جزییات دارند و کنتراست هم بالا است، اما شگفت‌انگیز نیستند و برای مثال، جزییات برگ درختان در حدی نیست که هنگام زوم‌کردن، طبیعی جلوه کنند.

هنگام عکاسی در شب با مدل پایه و پرو متوجه شدیم که آیفون ۱۶ به دفعات بیشتری حالت Night را برای افزایش جذب نور فعال می‌کند و به‌همین‌خاطر، عکس‌ها باجزییات بیشتر و نوردهی بهتری از عکس‌های اولتراواید ۱۲مگاپیکسلی آیفون ۱۶ پرو ثبت می‌شوند.

حسگر دوربین اصلی نسبت‌به نسل قبل تغییری نداشته، اما درمقایسه با آیفون ۱۳، ارتقای ۱۲ به ۴۸مگاپیکسلی با ۲۲درصد ابعاد بزرگ‌تر را تجربه می‌کند؛ یعنی چهاربرابر رزولوشن بیشتر که نوید ثبت تصاویر شارپ‌تر و پرجزییات‌تر، به‌ویژه هنگام زوم‌کردن یا برش تصویر را می‌دهد و با جذب نور بیشتر، باعث کاهش نویز در محیط‌های کم‌نور می‌شود.

اپل از دوربین ۴۸مگاپیکسلی آیفون ۱۶ با اصطلاح جدید «فیوژن» یاد می‌کند که به‌نظر می‌رسد صرفا به قابلیت زوم ۲برابری تله‌فوتوی آن اشاره دارد (اپل می‌گوید سیستم قدرتمند دوربین آیفون ۱۶ به کاربران امکان استفاده از «دو دوربین در یک دوربین» را می‌دهد)؛ بااین‌حال، قابلیت فیلم‌برداری 4K60 دالبی‌ویژن با این دوربین به‌اندازه‌ی کافی تحسین‌برانگیز است.

دوربین اصلی آیفون ۱۶ به‌طور پیش‌فرض عکس‌های ۲۴مگاپیکسلی ثبت می‌کند؛ اما می‌توانید برای دستیابی به‌ جزییات بیشتر، تصاویر ۴۸مگاپیکسلی با فرمت عکاسی HEIF Max ثبت کنید. همان‌طور که در تصاویر می‌بینید، نوشته‌ی روی گلدان در عکس ۴۸مگاپیکسلی خواناتر است؛ اما بافت گلدان سافت‌تر شده و رنگ‌ها ملایم‌تر و با کنتراست کمتری ثبت می‌شوند؛ البته سایز عکس هم حدودا ۲برابر است و فضای حدود ۱۰مگابایتی را روی گوشی اشغال می‌کند.

در رابط کاربری دوربین اصلی متوجه زوم ۲برابری نیز خواهید شد که البته اپتیکال نیست و صرفا از دل تصویر ۴۸مگاپیکسلی، برش ۱۲مگاپیکسلی ایجاد می‌کند؛ بااین‌حال، درمقایسه با زوم ۲برابری آیفون ۱۳ که همین برش را از عکس ۱۲مگاپیکسلی بیرون می‌آورد، وضوح به‌مراتب بالاتری دارد و در محیط‌های پرنور و برای قاب‌بندی در عکاسی پرتره، عملکرد بسیار خوبی دارد.

همان‌طور که در تصاویر زیر می‌بینید، نوشته‌های روی جلد کتاب در زوم ۲برابری آیفون ۱۶ کاملا خوانا و واضح هستند؛ اما در آیفون ۱۳، کلمات در هم فرو رفته‌اند و به‌سختی می‌توان عنوان کتاب را تشخیص داد.

از هر لحاظ که حساب کنید، تجربه‌ی عکاسی با آیفون ۱۶ ارتقای نسبتا بزرگی نسبت‌به آیفون ۱۳ محسوب می‌شود، اما درمقایسه با آیفون ۱۵، به‌جز عکاسی ماکرو و پارامترهای ادیت که در ادامه درباره‌اش صحبت خواهم کرد، تغییر چندانی نکرده است.

شاید به‌خاطر سبک پردازش تصویری که اپل در تمام گوشی‌هایش استفاده می‌کند، تفاوت عکس‌های آیفون ۱۶ با ۱۳ در نگاه اول چندان به‌چشم نیاید؛ به‌ویژه اگر قصدتان از عکاسی با گوشی صرفا به‌اشتراک‌گذاشتن تصاویر در اینستاگرام باشد. اما اگر در عکس‌ها دقت کنید، متوجه می‌شوید که جزییات و گستره‌ی دینامیکی عکس‌های آیفون ۱۶ به‌مراتب بیشتر است و سایه‌‌روشن‌ها جلوه‌‌ی زیبایی‌تری دارند. عکس‌های ثبت‌شده در شب هم تمیز و باجزییات هستند، کنتراست رضایت‌بخشی دارند و سطح نویز در حد طبیعی کنترل می‌شود.

دوربین اصلی آیفون ۱۶ حتی هم‌پای مدل پرو پیش می‌آید و در ثبت جزییات و گستره‌ی دینامیکی و کنترل رنگ‌ها عالی ظاهر می‌شود؛ مثلا در تصاویر زیر، جزییات شال در تصویر ثبت‌شده با آیفون ۱۶ پرو کمی بیشتر است، اما درحدی که برای تشخیص تفاوت به ذره‌بین نیاز خواهید داشت. از سوی دیگر، رنگ‌ها در آیفون ۱۶ به واقعیت نزدیک‌تر است و عکس، کنتراست بالاتری دارد.

گالری عکس‌های دوربین اصلی در شب و روز

آیفون ۱۶ برای عکاسی پرتره از دوربین اصلی استفاده می‌کند و تفکیک سوژه از پس‌زمینه به‌سبک همیشگی آیفون، شبیه به دوربین‌های حرفه‌ای پیاده‌سازی می‌شود. عکس‌های پرتره باجزییات هستند و کنتراست و غلظت رنگ بالایی دارند. زوم ۲برابری هم برای قاب‌بندی عکاسی پرتره بسیار کاربردی است و جزییات زیادی دارد.

دوربین سلفی تفاوتی با آیفون ۱۵ ندارد؛ اما درمقایسه با آیفون ۱۳، با حدود ۱۶درصد دیافراگم بازتر برای ثبت تصاویر روشن‌تر و واضح‌تر در محیط‌های تاریک و همچنین ایجاد عمق میدان بهتر برای بهبود افکت بوکه همراه بوده است. همین‌ تغییرات جزیی، بهبود چشم‌گیری در عکس‌های سلفی آیفون ۱۶ ایجاد می‌کند. در نمونه‌های زیر، آیفون ۱۶ رنگ‌ پوست و پیراهن محمد‌حسین را طبیعی‌تر ثبت کرده است و جزییات بیشتری دارد.

آیفون ۱۶ با تمام دوربین‌هایش قابلیت فیلم‌برداری 4K60 با استاندارد Dolby Vision HDR را دارد و در این زمینه، مشابه با آیفون ۱۳ عمل می‌کند. تجربه‌ی فیلم‌برداری با آیفون همیشه لذت‌بخش است و ویدیوهای 4K جزییات فوق‌العاده و گستره‌ی دینامیکی بسیار خوبی دارند؛ بدون‌اینکه لازم باشد مانند پیکسل ۹ پرو، کیفیت ویدیو در سرورهای گوگل ساعت‌ها با هوش مصنوعی دستکاری شود.

آنچه درمورد فیلم‌برداری آیفون ۱۶ مرا غافل‌گیر کرد، اضافه‌شدن قابلیت Audio Mix بود که مانند مدل پرو، اجازه می‌دهد کیفیت صدا در ویدیوهای ضبط‌شده با آیفون را تغییر دهید؛ مثلا حالت In-Frame حجم صداهایی را که خارج از فریم هستند، به‌طور خودکار کم می‌کند یا حالت Cinematic با تقلید از میکس صدای فیلم‌های سینمایی، صدای افراد داخل فریم را از کانال جلویی پخش می‌کند و سروصدای محیط را عقب می‌برد؛‌ بدین‌ترتیب، اگر ویدیو را مثلا با ایرپاد پرو ۲ تماشا کنید، می‌توانید تجربه‌ی صدای فراگیر را به‌خوبی حس کنید.

البته Audio Mix تنها قابلیت «پرو»ای نیست که اپل امسال به مدل معمولی هم آورده؛ قابلیت Photographic Styles که با آیفون ۱۳ معرفی شد و چند فیلتر رنگی (و تقریبا بی‌استفاده) به سبک فیلترهای اینستاگرامی هنگام عکاسی در اختیار کاربر می‌گذاشت، حالا جان تازه‌ای گرفته و به‌مراتب جالب‌تر و مفیدتر شده است.

پیشنهاد می‌کنم برای آشنایی با تمام جزییات این قابلیت، سری به بررسی آیفون ۱۶ پرو بزنید؛ اما به‌طور کلی، استایل‌های عکاسی آیفون که حالا به دو دسته‌ی Mood و Undertone تقسیم می‌شود، اجازه می‌دهد به‌دلخواه خود، تُناژ (مثلا سردی یا گرمی رنگ پوست)، سطح روشنایی، کنتراست و سطح اشباع رنگ‌ها را هنگام عکاسی یا بعدا از داخل گالری (لازم است تصاویر با فرمت HEIF ثبت‌شده باشند) تغییر دهید.

اپل با ارتقای Photographic Styles انگار یک اپلیکیشن حرفه‌ای ویرایش عکس را به‌طور کامل در دل نرم‌افزار دوربین آیفون قرار داده است تا کاربران کنترل بیشتری بر حس‌وحال عکس‌هایی که می‌گیرند، داشته باشند. به‌عنوان کسی که تجربه‌ی زیادی با اپ‌های ادیت عکس دارد، باید بگویم که عملکرد استایل‌های عکاسی آیفون در حد اپلیکیشن Lightroom است و کار کردن با پد لمسی تنظیم پارامترهای ویرایش لذت‌بخش است، اما اصلا دقیق و حرفه‌ای نیست.

از آنجایی‌که آیفون در پیاده‌سازی HDR زیاده‌روی می‌کند، شاید بهترین استفاده‌ای که بتوان از Photographic Styles جدید داشت، کاهش سطح Tone برای بالابردن کنتراست تصاویر است. من با تنظیم تُن روی «منفی یک» سعی کردم میزان کنتراست عکس را به واقعیت نزدیک کنم؛ همان‌طور که می‌بینید، سایه‌روشن‌های عکس اصلی آیفون با واقعیت فاصله‌ی زیادی دارد.

حالا که صحبت از نرم‌افزار شد این را بگویم که آیفون ۱۶ با iOS 18 عرضه می‌شود و پیشنهاد می‌کنم بررسی کامل آن را در زومیت بخوانید. خبر خوب اینکه می‌توانید جدیدترین به‌روزرسانی iOS را حتی با آیفون ۱۳ هم تجربه کنید و از شخصی‌سازی بیشتر هوم‌اسکرین و لاک‌اسکرین لذت ببرید.

اما دو نکته؛ اول اینکه آیفون ۱۳ احتمالا بتواند تا iOS 22 به‌روزرسانی دریافت کند، درحالی‌که پشتیبانی نرم‌افزاری آیفون ۱۶ احتمالا به iOS 25 هم برسد. نکته‌ی دوم و مهم‌تر اینکه قابلیت‌های هوش مصنوعی اپل که مهم‌ترین آن‌ها از آپدیت iOS 18.2 به بعد دردسترس قرار گیرد، فقط برای سری ‌آیفون ۱۵ پرو و کل خانواده‌ی آیفون ۱۶ در نظر گرفته شده است و مدل‌های قدیمی‌تر از «اپل اینتلیجنس» بی‌بهره خواهند بود.

قابلیت‌هایی مانند سیری هوشمندتر، ابزارهای بازنویسی متن و تولید تصویر فقط برای کاربران آیفون‌های جدیدتر دردسترس خواهند بود و اگر شما جزو افرادی هستید که به ابزارهای هوش مصنوعی علاقه‌مندند، احتمالا بیشتر از هر وقت دیگری احساس کنید که گوشیِ بدون هوش‌ مصنوعی‌تان قدیمی شده و به ارتقا نیاز دارد.

هوش مصنوعی اپل شاید حرف تازه‌ای برای گفتن نداشته باشد؛ مثلا بسیاری از قابلیت‌های آن مثل مولد تصویر ایمج پلی‌‌گراند، ایمج واند، پاک‌کن کلین‌آپ و ابزارهای بازنویسی متن را قبلا در گوشی‌های پیکسل و گلکسی دیده بودیم و اینجا هم با تجربه‌ای کم‌وبیش یکسان روبه‌رو هستیم. اما ابزارهای مولد تصویر اپل زیباتر از گوگل و سامسونگ پیاده‌سازی شده‌اند و انعطاف‌پذیری بیشتری در خلق تصاویر هوش مصنوعی دارند.

طرح‌های تولید‌شده با ایمج پلی‌گراند

همان‌طور که در بررسی هوش مصنوعی اپل به‌طور کامل توضیح دادم و پیشنهاد می‌دهم حتما سری به آن بزنید، کار با ایمج گراند به‌شدت ساده است و نتایج معمولا به چیزی که در ذهن دارید، نزدیک هستند. قابلیت جنموجی هم که اجازه می‌دهد ایموجی‌های دلخواهتان را با چند کلمه تولید کنید و در آی‌مسیج برای دوستان‌تان بفرستید، در عین حال که ابتکار اپل است، شاید کاربردی‌ترین و سرگرم‌کننده‌ترین ابزار هوش مصنوعی‌ای باشد که تا به‌حال در گوشی هوشمند تجربه کرده‌ام.

اما ایمج واند که طرح‌های ناشیانه‌ی کاربر را به تصاویر کارتونی جذاب‌تر تبدیل می‌کند، به اندازه‌ی Sketch to Image در گوشی‌های گلکسی اس اولترا که از قلم پشتیبانی می‌کنند، کاربردی نیست و احتمالا بیشتر به کار آیپددارها بیاید. ویژوئال اینتلیجنس هم به‌خاطر اتکا به دکمه‌ی کمرا کنترل، فقط برای سری آیفون ۱۶ دردسترس است و دقیقا همان عملکرد گوگل لنز و Circle to Search سامسونگ را ارائه می‌دهد (البته با دردسرهای IP برای کاربران ایرانی.)‌

بااین‌حال، آنچه به نظرم می‌تواند تجربه‌ی اپل اینتلیجنس را منحصر‌به‌فرد و «جادویی» کند، نه مولدهای تصویر و ابزارهای نوشتاری یا ویژوئال اینتلیجنس، بلکه سیری است. البته نه به شکل کنونی که صرفا با ChatGPT ادغام شده و پاسخ بسیاری از درخواست‌های کاربر را به چت‌بات واگذار می‌کند؛ بلکه به شکلی که قرار است در iOS 18.3 و 18.4 عرضه شود. اپل وعده داده که سیری آینده می‌تواند با «آگاهی از صفحه‌نمایش»، «آنالیز رفتار کاربر» و انجام «اکشن‌های درون‌برنامه‌ای»، به رویایی که سال‌ها برای دستیار صوتی خود در ذهن داشته، نزدیک‌تر شود؛ شاید «سیری واقعی»، بزرگ‌ترین انگیزه‌ برای ارتقا به آیفون‌های جدید باشد.

اما دلیل اینکه دست کاربران آیفون ۱۳ از اپل اینتلیجنس کوتاه است، به تراشه و رم برمی‌گردد. اصلا اپل تمرکز اصلی سری آیفون ۱۶ را روی هوش مصنوعی گذاشت و به‌صراحت آن‌ها را «اولین آیفون‌هایی که از پایه‌ و اساس برای اپل اینتلیجنس طراحی شده‌اند»، نامید. بگذریم که تا چند هفته پس از عرضه آیفون ۱۶، هنوز خبری از اپل اینتلیجنس نبود و چقدر عجیب که اپل حاضر شد برای جا نماندن از رقبا، محصولی «ناقص» روانه‌ی بازار کند.

اگر آماده‌نبودن اپل اینتلیجنس در زمان عرضه‌ی آیفون ۱۶ را کنار بگذاریم، کوپرتینونشین‌ها درباره‌ی تراشه‌ی آیفون ۱۶ تصمیمات درستی گرفته‌اند؛ اول اینکه تراشه‌ی A18 با همان لیتوگرافی ۳نانومتری بهبودیافته‌ی TSMC تولید می‌شود و در همان نسل تراشه‌ی مدل پرو قرار دارد (خاطرتان هست آیفون ۱۵ با تراشه‌ی A16 نسل پیش عرضه شد؟). دوم اینکه حالا پسوند Pro در نام‌گذاری تراشه مفهوم واضح‌تری دارد و مهم‌تر اینکه تمام قابلیت‌های هوش مصنوعی وعده‌داده شده قرار است در هر دو مدل پایه و پرو یکسان باشد.

تراشه‌ی A18 مشابه مدل پرو از ترکیب ۲ هسته‌ی پرقدرت و ۴ هسته‌‌ی کم‌مصرف به‌عنوان CPU و واحد پردازش عصبی ۱۶هسته‌ای استفاده می‌کند و به‌گفته‌ی اپل، ۳۰درصد سریع‌تر از آیفون ۱۵ (با ۳۰ درصد توان مصرفی کمتر) و ۵۰ درصد سریع‌تر از آیفون ۱۳ است؛ ادعایی‌ که نتایج بنچ‌مارک‌های زومیت اثبات کرد.

آیفون ۱۶ حدود ۲۳درصد تجربه‌ی وب‌گردی بهتری از آیفون ۱۳ ارائه می‌دهد و در محاسبات مربوط به GPU مانند محو کردن پس‌زمینه‌ی عکس‌ها و تشخیص چهره، بیش از ۲٫۵ برابر توانمندتر ظاهر می‌شود؛ چنین اختلافی باتوجه به سه‌نسل فاصله بین دو گوشی قابل‌انتظار است؛ اما نتایج زمانی حیرت‌انگیز می‌شود که آن‌ها را با رقبای امسال مقایسه کنیم: بیش از ۵۰درصد سریع‌تر از پیکسل ۹ در پردازش‌های تک‌هسته‌ای CPU و حدود ۴۲درصد توانمندتر از گلکسی S24 در محاسبات GPU. اختلاف عملکرد ۵۶درصدی آیفون ۱۶ با گلکسی S24 در تجربه‌ی وب‌گردی هم تامل‌برانگیز است.

باتمام اختلاف‌ها، در سناریوهای روزمره چندان متوجه تفاوت بین آیفون ۱۳ و ۱۶ نمی‌شوید؛ چراکه تراشه‌ی A15 همچنان بهینه و سریع است و دست‌کم یکی‌، دو سال مانده تا به‌طور کامل از نفس بیفتد؛ اما جایی‌که آیفون ۱۳ به معنی واقعی کلمه از دور رقابت‌ها خارج می‌شود، پردازش‌های عصبی و رندرینگ بازی است.

تراشه‌ی A18 از موتور عصبی ۱۶هسته‌ای بهره می‌برد تا بتواند برخی از قابلیت‌های هوش مصنوعی را به‌صورت محلی و بدون‌نیاز به پردازش‌های ابری اجرا کند؛ نتایجی که از بنچمارک GeekBench AI برای عملکرد واحد پردازش عصبی آیفون ۱۶ به‌دست آوردیم، اختلاف سرسام‌آور تقریبا ۹برابری با گلکسی S24 اولترا را نشان داد و به‌نظر می‌رسد اپل واقعا آیفون ۱۶ را از پایه‌واساس برای هوش مصنوعی تولید کرده است. البته اعتبارسنجی دقیق این امتیاز ممکن نیست، اما می‌توانم بگویم که دست‌کم در مورد قابلیت جنموجی که به‌صورت محلی اجرا می‌شود، با سرعت پردازش فوق‌العاده‌ بالایی طرف هستیم.

حتی اگر اپل اینتلیجنس در سطح ادعاهای اپل ظاهر نشود یا چندان به کارتان نیاید، دست‌کم باعث شده که رم آیفون معمولی از ۶ گیگابایت نسل قبل (۴ گیگابایت آیفون ۱۳!) به ۸ گیگابایت افزایش یابد؛ ظاهرا این دو گیگابایت رم اضافی قرار است تمام‌وکمال در اختیار پردازش‌های هوش مصنوعی باشد.

هرچند که در رندر بازی‌ها، تراشه‌های اپل همچنان قافیه را به گلکسی S24 اولترا با تراشه‌ی اسنپدراگون ۸ نسل ۳ می‌بازند (البته حالا با اختلاف بسیار اندک)؛ اما وقتی پای اجرای بازی‌های کنسولی مانند Death Stranding یا Resident Evil Village به‌میان می‌آید، مدل پایه‌ی آیفون کم نمی‌آورد.

بازی‌های AAA قبلا فقط با آیفون ۱۵ پرو اجرا می‌شد؛ اما حالا آیفون ۱۶ به‌لطف شتاب‌دهنده‌ی رهگیری پرتو سخت‌افزاری و مدیریت بهتر دما می‌تواند بدون مشکل از پس اجرای این بازی‌ها برآید. من هنگام اجرای بازی‌های گرافیکی با آیفون ۱۶ تجربه‌ی روان و پایداری داشتم و گوشی چندان داغ نکرد. آزمایش پایداری عملکرد GPU هم نتیجه‌ی رضایت‌بخشی از خود نشان داد و پس از پردازش سنگین ۲۰ دقیقه‌ای، فقط حدود ۳۳درصد افت کرد.

خارج از دنیای بازی، آیفون ۱۶ عملکرد بسیار پایداری در آزمون استرس CPU از خود نشان داد و پس از ۲۰ دقیقه، توانست کماکان ۸۴درصد از سطح عملکردش را به کاربر ارائه دهد. در مدت اجرای آزمون استرس هم دمای بدنه‌ی دستگاه از حدود ۴۰ درجه‌ی سلسیوس فراتر نرفت.

اپل مانند نسل گذشته، آیفون ۱۶ را در نسخه‌های ۱۲۸، ۲۵۶، ۵۱۲ گیگابایت با فضای ذخیره‌سازی NVMe به‌فروش می‌رساند؛ درحالی‌که سرعت فضای ذخیره‌سازی آیفون ۱۶ تفاوتی با نسل قبل ندارد، حدود ۳۰درصد از آیفون ۱۳ سریع‌تر شده است.

اپل ظرفیت باتری آیفون ۱۶ را حدود ۶ درصد نسبت‌به نسل گذشته افزایش داده که ۱۰درصد افزایش درمقایسه با آیفون ۱۳ را نشان می‌دهد؛ همین افزایش در کنار بهینگی تراشه‌ باعث شده آیفون جدید در پخش ویدیو چهار ساعت بیشتر از آیفون ۱۳ دوام بیاورد.

برای آن دسته از کاربرانی که نگران سلامت باتری گوشی‌شان هستند، اپل گزینه‌ی جدیدی به بخش باتری آیفون ۱۶ اضافه کرده که اجازه می‌دهد سطح شارژ را بین ۸۰ تا ۱۰۰ درصد محدود کنید.

باید با حقیقت روبه‌رو شد: گوشی هوشمند، چه آیفون باشد چه گلکسی یا پیکسل، سال‌ها است به فرم نهایی‌اش رسیده و دیگر نمی‌توان انتظار نوآوری‌هایی دراماتیک از آن‌ها داشت؛ البته شرکت‌ها اخیرا سعی کرد‌ه‌اند با گوشی‌های تاشدنی و هیاهوی هوش مصنوعی، روح تازه‌ای به بازار تقریبا راکد گوشی‌های موبایل بدمند؛ اما همین آیفون ۱۶ هم بدون هوش مصنوعی عرضه شد و فکر نمی‌کنم به این زودی‌ها (یا هرگز)، هوش مصنوعی دلیلی برای خرید گوشی باشد.

تنها راه چاره این است که به‌جای ارتقای سالانه، یکی‌، دو سال بین عرضه‌ی گوشی فاصله بیفتد؛ آیفون ۱۶ درمقایسه با آیفون ۱۵ یا حتی آیفون ۱۴، تغییرات مهمی را تجربه نکرده؛ اما افرادی که از آیفون ۱۳ به ۱۶ می‌‌آیند، با تجربه‌ای کاملا جدید روبه‌رو خواهند شد.

حتی اگر دکمه‌ی اکشن و کمرا کنترل برای بسیاری از کاربران آیفون ۱۳ بی‌اهمیت باشد، پورت USB-C، رم ۸ گیگابایتی، رنگ‌بندی جذاب و عکاسی ماکرو به‌اندازه‌ی کافی وسوسه‌انگیز به‌نظر می‌رسند. با کنارگذاشتن هیاهوی اپل اینتلیجنس، تراشه‌ی قدرتمند آیفون ۱۶ تجربه‌ی بازی‌های گرافیکی سنگینی را ممکن می‌کند که پیش‌تر فقط با مدل پرو ممکن بود؛ اصلا همین‌که امسال اپل فاصله‌ی مدل معمولی با پرو را بیش از هر وقت دیگری کاهش داده خبر خوبی است؛ چراکه خیلی راحت‌تر می‌توان خرید مدل معمولی را فراتر از دغدغه‌های بودجه، توجیه کرد.

اما پایان داستان به این خوبی‌وخوشی نیست و آیفون ۱۶ حتی با تمام مزایایی که نسبت‌به آیفون ۱۳ دارد، هنوز با گوشی ایده‌آل کاربران ایرانی فاصله دارد؛ حتی باوجود پایان یافتن دردسرهای رجیستری، آیفون ۱۶ کماکان نمایشگر ۶۰هرتزی دارد و در بازار ایران، حتی از گوشی پریمیوم گلکسی S24 اولترا کمی گران‌تر است.

واقعیت این است که با وضعیت کنونی بازار ایران، گلکسی S24 اولترا از هر نظر ارزش خرید بیشتری از آیفون ۱۶ دارد؛ اما برای کاربرانی که به هر دلیلی اکوسیستم اپل را ترجیح می‌دهند، مهاجرت به اندروید شاید انتخاب آسان یا حتی منطقی‌ای نباشد.

اصلا شما بگویید؛ حالا که مشکلات رجیستری آیفون ۱۶ بالاخره برطرف شده است، به خریدش فکر می‌کنید؟