چگونه همکاری دو شرکت رقیب گوگل و مایکروسافت برای ساخت سرفیس دوئو شکل گرفت؟

سفر هیروشی لاکهیمر در تابستان سال ۲۰۱۹ به ردموند واشینگتون غیرعادی به‌نظر نمی‌رسید. درواقع، او به‌عنوان معاون ارشد بخش اندروید گوگل و کروم، ملاقات‌هایی با کارشناسان حوزه‌ی فناوری دارد و در زمان یادشده‌ نیز به‌همراه یکی از اعضای تیم توسعه‌‌ی کسب‌وکار گوگل برای گفت‌وگو با تیم مایکروسافت به ردموند سفر کرده بود.

پس از اتمام جلسه‌ی کاری دو شرکت، یکی از اعضای تیم مایکروسافت از لاکهیمر درخواست کرد که زمانش را برای موضوعی دیگر به این تیم اختصاص دهد و او را به جلسه‌ای خصوصی با یکی از مدیران ارشد مایکروسافت دعوت کرد. لاکهیمر دعوت را پذیرفت و دقایقی بعد به اتاقی راهنمایی شد که پانوس پانای، مدیر ارشد محصولات مایکروسافت، در آنجا حضور داشت تا نمونه‌ی اولیه‌ی محصولی جدید را به او نشان دهد.

اعضای تیم مایکروسافت از مدتی پیش برای ملاقات با لاکهیمر برنامه‌ریزی کرده بودند. مایکروسافت با درنظرگرفتن تقاضای بازار گوشی‌های هوشمند تصمیم گرفت محصولی با نمایشگر دوصفحه‌ای عرضه کند تا اپلیکیشن‌ها را هم‌زمان نمایش دهد و نیز عملکرد بیشتری از گوشی‌ هوشمند و تبلت‌های کنونی داشته باشد، بدون اینکه حس کامپیوترهای سنگین را القا کند.

مایکروسافت مدتی بود که این ایده را داشت و حتی نمونه‌ی اولیه‌ی آن را نیز ساخته بود؛ هرچند دستگاه کاملی نبود و باید تکمیل می‌شد. تقریبا هیچ‌کس از نمونه‌ی اولیه‌ی ساخته‌شده اطلاعاتی نداشت و شرکت محصول جدید را به‌طور مخفیانه توسعه می‌داد. تیم ردموندی مطمئن بود که ویندوز برای ارتقای تجربه‌ی کاربری سیستم‌عامل مناسبی نیست و بهتر است این محصول از سیستم‌عامل اندروید پشتیبانی کند.

پیش از ملاقات با لاکهیمر، پانای و اعضای تیم توسعه‌دهنده‌ی سرفیس تصمیمشان را مبنی‌بر اجرای سیستم‌عامل اندروید در سرفیس دوئو گرفته بودند. درواقع، از نظر آن‌ها سیستم‌عامل ویندوز برای محصول جدید مناسب نیست و برای اینکه این محصول از هر نظر عالی باشد، باید از اپلیکیشن‌های موردنیاز کاربران ازجمله پلی استور و گوگل مپس پشتیبانی کند؛ پس اندروید می‌تواند تجربه‌ی کاربری بهتری ارائه ‌دهد. بنابراین، مایکروسافت برای اجرای اپلیکیشن‌ها در دو صفحه‌ی سرفیس دوئو به تیم توسعه‌دهنده‌ی گوگل و اپلیکیشن‌های اندرویدی نیاز داشت و این موضوع باعث شد مایکروسافت به فکر همکاری با اکوسیستم بزرگ اندرویدی بیفتد.

مدیر ارشد محصولات مایکروسافت جلسه‌ای هماهنگ‌نشده با لاکهیمر تشکیل داد تا ایده و نمونه‌ی اولیه محصولش را به عضو ارشد گوگل نشان و برای تکمیل پروژه به این شرکت پیشنهاد همکاری دهد. پانای درباره‌ی این ملاقات گفت که اگر لاکهیمر درخواست همکاری‌مان را قبول نکند، سرفیس‌ دوئو را نمی‌سازیم.

مدتی پانای و اعضای تیمش به‌دنبال بهترین فرصت برای ملاقات با لاکهیمر بودند و زمانی‌که متوجه حضورش در ردموند شدند، تصمیم گرفتند که در جلسه‌ای غیرمنتظره، نمونه‌ی اولیه را به او نشان دهند. آن‌ها در ابتدا در جلسه‌ای برنامه‌ریزی‌شده با دو عضو گوگل گفت‌وگو کردند؛ اما به ایده‌ی سرفیس جدید اشاره نکردند و تصمیم گرفتند پس از زمان برنامه‌ریزی‌شده، در جلسه‌ای خصوصی این موضوع را مطرح کنند. با اینکه لاکهیمر از موضوع اطلاع نداشت، دعوت تیم ردموندی را قبول کرد. درواقع، او می‌توانست آینده‌ی سرفیس دوئو را رقم بزند.  

نمونه‌ی اولیه‌ی سخت‌افزاری از سرفیس دوئو

لاکهیمر و پانای یکدیگر را به‌عنوان عضوی از دنیای فناوری می‌شناختند؛ اما هیچ‌گاه وارد همکاری نشده و حتی همدیگر را ملاقات نکرده‌ بودند. هر دو درزمینه‌ی نرم‌افزاری و سخت‌افزاری باسابقه و در صنعت موبایلی متخصص بودند. در اولین ملاقات پانای با لاکهیمر، پانای با نشان‌دادن نمونه‌ی اولیه گفت که مشتریان برای اجرای هم‌زمان چند اپلیکیشن و انجام کارهای بیشتر به محصولی متفاوت نیاز دارند. سپس او برای ساخت گوشی هوشمند با نمایشگر دوگانه از معاون ارشد بخش اندروید گوگل درخواست همکاری کرد.

لاکهیمر در اولین واکنش به صحبت‌های پونای، داستان آغاز به کارش روی اندروید در سال ۲۰۰۶ را شرح داد و گفت: «در آن زمان تصمیم گرفته بودیم که پلتفرمی متن‌باز بسازیم که شرکتی مانند مایکروسافت نیز بتواند با آن سازگار باشد.» بیش از یک دهه از آن زمان می‌گذرد و گویی این ماجرا دوباره تکرار می‌شود و گفت‌وگوی دو شرکت برای عملی‌کردن ایده‌ی جدید در صنعت موبایلی جالب است.

در ابتدا، لاکهیمر درباره‌ی همکاری گوگل برای تکمیل نمونه‌ی اولیه‌ی مایکروسافت جواب قطعی نداد. به‌راستی چطور دو رقیب سرسخت می‌توانند ایده‌ی جدیدی را با همکاری یکدیگر پیش ببرند؟ ‌گوگل و مایکروسافت هرکدام دو تریلیون‌دلار ارزش دارند و در زمینه‌های زیادی با یکدیگر رقابت می‌کنند و درخواست همکاری مایکروسافت از گوگل برای تکمیل پروژه‌ی جدید عجیب به‌نظر می‌رسید.

سال‌های گذشته، همکاری گوگل و مایکروسافت غیرممکن بود. مایکروسافت روی سیستم‌عامل ویندوز کار می‌کرد و حتی حاضر بود برای ازبین‌بردن اندروید هزینه کند. مایکروسافت پس از جذب نوکیا برای احیای این برند در صنعت موبایلی، اولین کاری که کرد ازبین‌بردن تمامی محصولات اندرویدی نوکیا بود.

سرفیس‌های مایکروسافت به‌عنوان محصولات ویندوزی این برند فروش رضایت‌بخشی تجربه کردند؛ اما استراتژی این شرکت درباره‌ی نسل جدید سرفیس‌ها تغییر پیدا کرد و تیم تصمیم گرفت سرفیس دوئو را برای بهره‌وری بیشتر به سیستم‌عامل اندروید مجهز کند.

ورود ساتیا نادلا به مایکروسافت، چشم‌انداز این شرکت را تغییر داد و به‌جای تولید محصولات ویندوزی، اولویت مایکروسافت تولید گوشی‌های هوشمند و ابری شد. نادلا، مهندس هندی‌تبار، سومین مدیرعامل مایکروسافت پس از بیل گیتس و استیو بالمر است. سال گذشته، نادلا در گفت‌وگویی با وایرد توضیح داد که سیستم‌عامل اولویت مایکروسافت نیست و این شرکت روی تجربه و طراحی اپلیکیشن‌ها تمرکز می‌کند. در چند سال اخیر، مایکروسافت به توسعه‌دهنده‌ی توانا و موفق در سیستم‌عامل‌های اندروید و iOS تبدیل شده است. همچنین، این شرکت با پروژه‌هایی مانند مرورگر اج مبتنی‌بر سیستم‌عامل‌های کرومیوم، با نرم‌افزارهای گوگل نیز سازگار شده است.

هیروشی لاکهیمر، معاون ارشد بخش اندروید گوگل و کروم

استراتژی گوگل نیز تغییر کرده و خودش با ساخت خانواده‌ی پیکسل، آینده‌ی محصولات موبایلی‌اش را در دست گرفته است. همچنین، غول فناوری تلاش می‌کند تجربه‌ی اندرویدی بیشتری از پروژه‌ی متن‌بازش ارائه دهد. پروژه‌ی متن‌باز گوگل مزایای زیادی دارد و به‌عنوان پلتفرمی عالی تجربه‌ی دسترسی به طیف وسیعی از اپلیکیشن‌ها را برای کاربران فراهم کرده است.

البته گوشی‌ها پیکسل گوگل نتوانستند قدرت را در صنعت موبایلی دردست بگیرند و سامسونگ از این بازار بیشترین درآمد را دارد؛ اما همکاری مایکروسافت و گوگل برای عملی‌کردن ایده‌ی جدید می‌تواند به تقاضای جدید بازار پاسخ دهد و عرضه‌ی محصولات جدید دونمایشگره و تاشو برای مشتریان می‌تواند اوضاع را به‌نفع گوگل کند.  

ازآنجا‌که پانای جواب قطعی برای شروع همکاری نگرفته بود، برای ازدست‌دادن فرصت ساخت محصول جدید اضطراب داشت. لاکهیمر پس از بازگشت از ردموند، ایده‌ی مایکروسافت را به‌مرور با اعضای تیم گوگل در میان گذاشت. پیشنهاد همکاری گوگل با رقیب همیشگی‌اش اعضای تیمش را شوکه می‌کرد؛ اما وقتی لاکهیمر درباره‌ی چشم‌انداز و طرح پیشنهادی توضیح می‌داد، تیم گوگل بیشتر به انجام پروژه ترغیب می‌شدند.

سرانجام چند هفته پس از اولین ملاقات لاکهیمر و پانای، پانای همراه‌با تیم کوچکی از مایکروسافت به مانتین‌ویو آمد تا با تیم گوگل کار روی پروژه را آغاز کنند. همکاری دو تیم برای ساخت محصول جدید به‌خوبی پیش می‌رفت و تفاوت‌های فرهنگ‌ سازمانی دو شرکت مشکلی ایجاد نمی‌کردند.

به‌گفته‌ی لاکهیمر و پانای سخت‌ترین قسمت کار، درگیرکردن شرکت‌های زیرمجموعه‌شان در پروژه بود. البته این کار برای گوگل آسان‌تر بود و اعضای تیم گوگل تجربه‌ی همکاری با سایر شرکا را داشتند. بااین‌حال، زمانی‌که تیم جدید برای پروژه وارد همکاری با آن‌ها می‌شود، هماهنگی اعضا و سرعت‌بخشیدن به عملکردشان فرایند زمان‌بری است. به‌گفته‌ی پانای نیز اعضای تیم ردموندی در ابتدا به طرح پروژه اشتیاق نشان می‌دادند و زمانی‌که از سیستم‌عامل اندرویدی صحبت می‌شد، تعجب می‌کردند و برایشان تغییر استراتژی از ویندوز به اندروید عجیب بود.

کارمندان سابق و کنونی مایکروسافت درباره‌ی فرهنگ سازمانی عنوان کردند که رویکرد فرهنگ سازمانی این شرکت از بالا به پایین است و فقط مدیران عالی‌رتبه درباره‌ی پروژه‌ها تصمیم‌گیری می‌کنند. درحالی‌که گوگل فرهنگ سازمانی متفاوتی دارد و کارکنان را در کارهای سازمانی توانمندساز می‌کنند و به آن‌ها قدرت اختیار تصمیم‌گیری می‌دهد. پس ازنظر تئوری، پانای می‌توانند با دردست‌داشتن اختیار تصمیم‌گیری کارهای پروژه را راحت‌تر پیش ببرد؛ اما گوگل باید هر تغییری را با مدیران ارشد بخش‌های مختلف مانند مپس و جیمیل درمیان بگذارد و درباره‌ی اولویت کار روی گوشی دوصفحه‌ای با آن‌ها مشورت کند. به‌هر‌حال، دو شرکت سعی می‌کردند به هدف مشترکی دست پیدا کنند.

گوگل سال‌ها برای پیاده‌سازی سیستم‌عامل اندرویدی در محصولاتش و مایکروسافت نیز برای توسعه‌ی اکوسیستم اپلیکیشن مایکروسافت استور و پلتفرم اپلیکیشن‌های یونیورس ویندوز تلاش کرده‌ است. گوگل و مایکروسافت برای بهینه‌سازی اپلیکیشن‌های محبوب در سرفیس دوئو به توسعه‌دهندگانشان نیاز داشتند و انجام کار متفاوت برای این افراد دشوار بود.

پانوس پانای، مدیر ارشد محصولات مایکروسافت در حال رونمایی سرفیس دوئو

تا مدت‌ها، دو شرکت فناوری به‌طور مخفیانه پروژه را پیش می‌بردند، تا اینکه ۲ اکتبر ۲۰۱۹ (۱۰ مهر ۱۳۹۸)، پانای در لحظات پایانی کنفرانس مایکروسافت با اشاره به فاش‌کنندگان حاضر در کنفرانس گفت که چیزی را از قلم انداختند و سپس با رونمایی سرفیس‌ دوئو حضار را شگفت‌زده کرد. پانای در همان روز با ارسال توییتی از لاکهیمر بابت قبول طرح پروژه تشکر کرد.

چند ماه گذشته، شیوع ویروس کرونا کارکنان مایکروسافت و گوگل را نیز دورکار کرد؛ اما کار پروژه را ادامه دادند و سرفیس جدید مراحل آخر ساختش را طی می‌کرد. در یکی از روزهای بهار امسال، پانای دو دستگاه سرفیس دوئو تکمیل‌شده را به لاکهیمر ارسال کرد. دو محصول بسته‌بندی زیبایی نداشتند و با نایولن‌ حباب‌دار پوشانده شده بودند؛ اما هر دو سرفیس به‌خوبی کار می‌کردند و این نتیجه پس از ماه‌ها کار روی محصول اهمیت زیادی داشت. چند روز بعد از آن، لاکهیمر و پانای روز جمعه با اپلیکیشن Google Duo در سرفیس جدید با یکدیگر گفت‌وگو کردند.

هفته‌ی گذشته، سرفیس دوئو، محصول دو شرکت رقیب، به بازار عرضه شد. همکاری گوگل و مایکروسافت نقطه‌ی آغازین توسعه نمایشگر دوگانه برای گوشی‌های اندرویدی بود و هر دو تیم برای رسیدن به این هدف مشترک تلاش کردند.

همان‌طورکه گفته شد، مایکروسافت و گوگل رقیب اصلی یکدیگر بودند؛ اما اکنون دو عضو ارشد شرکت، احتمال همکاری‌های بیشتر برای عرضه‌ی محصولات پیشرفته‌تر در صنعت موبایلی را تأیید کردند.