اپل؛ مخترع USB-C یا طمع‌کار بزرگ؟

«بر اساس شنیده‌هایم، USB-C یکی از اختراعات اپل است که به‌همراه لایتنینگ توسعه داده شد و اپل هزینه‌هایش را تأمین کرد. این شرکت درگاه USB-C را به سازمان‌های استانداردسازی واگذار کرد... سیاست اپل این است که چنین موضوعی را هرگز به‌صورت عمومی بیان نکند.»

این ادعای بحث‌برانگیز جان گرابر در سال ۲۰۱۵ سروصدای زیادی به‌پا کرد. گرابر، مالک وب‌سایت Daring Fireball، در آن زمان مقالات تحلیلی متعددی درباره‌ی اپل و فناوری‌های روز می‌نوشت. او که قبلا به‌وضوح نشان داده بود ارادت خاصی به اپل دارد، معمولا تحلیل‌های درست زیادی انجام می‌داد.

بااین‌حال آنچه گرابر به زبان آورد، کاملا صحیح نیست.

رابطه‌ی اپل و USB-C همواره خبرساز بوده است و اکنون با مهاجرت آیفون به درگاه موردبحث، بار دیگر این موضوع بر سر زبان‌ها افتاده. گوشی‌های خانواده‌ی آیفون ۱۵ به‌لطف درگاه USB-C سرعت شارژ بهتر و نرخ انتقال بالاتر دارند و با لوازم جانبی زیادی سازگارند.

اظهارات گرابر که در ساعات اخیر بحث‌های زیادی در شبکه‌های اجتماعی به‌راه انداخته است، در نوع خود بسیار عجیب بود. اگر اپل واقعا مخترع USB-C بود، هیچ مانعی برای جایگزینی لایتنینگ با آن درگاه در سال‌های قبل وجود نداشت.

اسناد مربوط‌به درگاه USB-C در سال ۲۰۱۲ ثبت شد، یعنی همان زمانی که اپل درگاه لایتنینگ را برای آیفون رونمایی کرد. اگر اپل خالق USB-C بود، این درگاه را در آزمایش‌های متعددی موردبررسی قرار می‌داد و اسناد و جزئیات آن‌ها را به‌صورت عمومی ثبت می‌کرد.

فراموش نکنید اپل تمایل زیادی به خودنمایی دارد و وقتی چیز جدیدی خلق می‌کند، جزئیاتش را به‌صورت عمومی به‌نمایش می‌گذارد. برای اثبات این موضوع، دوران رونمایی فایروایر و تاندربولت (معروف‌به لایت‌پیک) را به‌خاطر بیاورید.

در این بین مسئله‌ی مک بوک ۲۰۱۵ مطرح می‌شود. آن لپ تاپ صرفا یک درگاه USB-C داشت که وظیفه‌ی شارژ و انتقال اطلاعات را برعهده می‌گرفت. اپل اولین شرکتی بود که لپ‌تاپی با USB-C رونمایی کرد، اما تنها چند ساعت پس از رونمایی مک‌بوک ۲۰۱۵، گوگل از کروم‌بوک پیکسل ۲ با درگاه مشابه پرده‌برداری کرد. لپ‌تاپ گوگل قبل از لپ‌تاپ اپل به دست مشتریان رسید و عملا اولین لپ‌تاپ USB-C عرضه‌شده به بازار محسوب می‌شود.

اپل به‌هنگام رونمایی مک‌بوک ۲۰۱۵ صراحتا گفت در توسعه‌ی استاندارد USB-C «مشارکت کرده است.» اگر اپل خالق USB-C بود، قطعا از جملات متفاوتی استفاده می‌کرد.

شرکت‌های مختلفی در توسعه‌ی استاندارد USB-C نقش داشتند و برای این کار، شماری از بهترین مهندسان خودشان را گردهم آوردند. هیچ‌یک از مهندسان اپل در مقام‌های ارشد کنسرسیومی که به ساخت USB-C منتهی شد حضور نداشتند؛ با این‌حال تعداد مهندسان اپل از برخی شرکت‌های دیگر مثل اینتل بیشتر بود. از مجموع ۷۹ مهندسی که در توسعه‌ی USB-C نقش داشتند، ۱۷ نفر از آن‌ها (معادل حدودا ۲۳ درصد) کارمند اپل بودند.

باوجود‌این، اینتل بیشتر از هر شرکت دیگری در توسعه‌ی استانداردهای مختلف USB نقش ایفا کرده است. این شرکت تولیدکننده‌ی همان پردازنده‌ای بود که در کروم‌بوک پیکسل ۲ و مک‌بوک ۲۰۱۵ حضور داشت.

اینتل مخترع اصلی مشخصه‌ی USB است، اما این استاندارد تا زمان رونمایی اولین آی‌مک مجهزبه USB محبوبیت خاصی نداشت. رونمایی آی‌مک باعث شد تولیدکنندگان لوازم جانبی نیز به استقبال USB بروند. در آن دوران همه‌چیز فرق داشت و محصولات اپل به اندازه‌ی امروز محبوب نبودند.

سند رسمی که در بالا می‌بینید، اسم اپل را به‌عنوان یکی از توسعه‌دهندگان استاندارد USB-C ذکر می‌کند (جالب است که در بین مهندسان اپل نام محمود امینی هم به‌چشم می‌خورد). اپل مشخصا در توسعه‌ی USB-C نقش داشته است، اما با هیچ متر و معیاری «خالق» این درگاه محسوب نمی‌شود.

اپل در گذر زمان USB-C را به تعداد بیشتری از محصولاتش اضافه کرد،‌ اما برخی از دستگاه‌های این شرکت همچنان لایتنینگ دارند. پس از مک‌بوک، نوبت آیپد پرو بود که از USB-C استفاده کند و در مراسم Wonderlust شاهد مهاجرت آیفون و ایرپاد به این درگاه بودیم.

ایده‌ی اینتل، استفاده از تاندربولت با کابل فیبر نوری بود؛ با این‌حال اپل و اینتل به این نتیجه رسیدند که می‌توان سرعت انتقال تاندربولت را ازطریق کابل‌های مسی سنتی با هزینه‌ی بسیار کمتر ارائه داد.

اپل سریعا نام تجاری تاندربولت را برای فناوری یادشده ثبت کرد؛ اما از آن‌جایی که اینتل حقوق اولیه‌ی فناوری را در اختیار داشت، اپل بعدا نام تجاری تاندربولت را به اینتل واگذار کرد. بدین ترتیب هر دو شرکت اینتل و اپل به‌عنوان خالقان تاندربولت شناخته می‌شوند.

فرضیه‌های مختلفی درباره‌ی مهاجرت دیرهنگام آیفون به USB-C مطرح می‌شود؛ ازجمله این‌که لایتنینگ ابعاد باریک‌تری دارد، محکم‌تر است و میل اپل به داشتن درگاه کاملا اختصاصی را ارضا می‌کند؛ با این‌حال ماجرا چیز دیگری است.

اپل درگاه لایتنینگ را در سال ۲۰۱۲ با رونمایی آیفون ۵ جایگزین کانکتور ۳۰ پین کرد. لایتنینگ از همه‌لحاظ درگاه بهتری بود، چون هم ابعاد کوچک‌تری داشت، هم می‌شد آن را از هر دو طرف به درگاه گوشی وصل کرد و هم سرعت شارژ مناسبی در آن زمان ارائه می‌داد.

استفاده از استاندارد USB 2.0 در دورانی که شماری از رقبای فعلی آیفون هنوز متولد نشده بودند، مسئله‌ی خاصی ایجاد نمی‌کرد؛ اما اکنون در سال ۲۰۲۳ هستیم، در دورانی که برخی از گوشی‌های چینی در کمتر از ۱۰ دقیقه به‌طور کامل شارژ می‌شوند.

تولیدکنندگان لوازم جانبی به‌هنگام ساخت اسپیکر، آداپتور، اکسسوری‌های خودرو و سایر وسایلی که کانکتور لایتنینگ به آن‌ها متصل است، باید مجوز ویژه‌ای به نام Made for iPhone یا MFI را با پرداخت پول از اپل تهیه کنند.

شرکت‌هایی که مجوز MFI را دریافت می‌کنند، می‌توانند لوازم جانبی را ازطریق کانال‌های رسمی خرده‌فروشی اپل بفروشند. اپل به‌ازای ارائه‌ی این لوازم جانبی در فروشگاه‌هایش پول دریافت می‌کند.

در دهه‌ی اخیر، اپل موفق شده است ازطریق همکاری با شرکت‌های دیگر، اکوسیستمی غول‌پیکر برای لوازم جانبی لایتنینگ بسازد. اپل در هر فصل ده‌ها میلیون دلار درآمد ازطریق فروش مجوز MFI به تولیدکنندگان لوازم جانبی کسب می‌کند.

طمع اپل باعث شد این شرکت حفظ درگاه منسوخ و کم‌سرعت لایتنینگ را به استقبال از درگاه مدرن USB-C ترجیح دهد؛ اما مقاومت این شرکت سرانجام با تیغ برّنده‌ی اروپا درهم‌شکست. اپل «مجبور شد» درگاه USB-C را به آیفون اضافه کند؛ تغییری که اگر قوانین نبودند، هرگز به آن تن نمی‌داد.

تغییر درگاه شارژ آیفون نیازمند اصلاح درخورتوجه زنجیره‌ی تأمین لوازم جانبی و البته تغییراتی در خود آیفون و نرم‌افزار این گوشی است. پولی که برای این فرایندها خرج می‌شود، بسیار بیشتر از حد تصور است.

با وجود تمامی چالش‌ها و بحث‌ها، سرانجام آنچه که انتظارش را داشتیم رنگ حقیقت به خود گرفت و اپل میخ بر تابوت لایتنینگ کوبید؛ درگاهی که یک دهه در کنار آیفون و سایر محصولات اپل بود و به‌زودی به‌طور کامل از صحنه‌ی روزگار محو می‌شود.

شما کاربران زومیت می‌توانید قیمت گوشی آیفون و قیمت گوشی برندهای دیگر را در بخش محصولات زومیت مشاهده کنید.