هواوی میت ۶۰ پرو «چینی‌ترین گوشی تاریخ» است

چرا پردازنده‌ی گوشی جدید هواوی چند هفته پس از رونمایی این محصول همچنان خبرساز است؟ غول چینی صنعت تجهیزات ارتباطی که در سال‌های نه‌چندان دور به برترین برند بازار موبایل تبدیل شده بود، پس از سال‌ها توانسته است موبایلی با توانایی اتصال به شبکه‌ی 5G رونمایی کند.

میت ۶۰ پرو به پردازنده‌ای چینی مجهز است که لیتوگرافی هفت نانومتری دارد. این نخستین‌بار است که SMIC (سازنده‌ی کرین 9000S) یا هر شرکت چینی دیگری از پس تولید تراشه‌ی هفت نانومتری برمی‌آید.

فایننشال تایمز در گزارشی تحلیلی می‌گوید واکنش‌ها به پردازنده‌ی هفت نانومتری هواوی متفاوت بوده است. SMIC توانسته لیتوگرافی جدیدی توسعه دهد که TSMC در سال ۲۰۱۸ روی آن کار می‌کرد (TSMC بزرگ‌ترین تولیدکننده‌ی قراردادی تراشه در دنیا محسوب می‌شود و همان شرکتی است که پردازنده‌ی گوشی آیفون ۱۵ را می‌سازد). SMIC در زمینه‌ی استفاده از لیتوگرافی‌های جدید نیم‌دهه عقب‌تر از TSMC است.

SMIC برای ساخت پردازنده‌ی جدید هواوی سراغ استفاده از اسکنرهای قدیمی DUV رفته و خبری از اسکنرهای پیشرفته‌ی EUV نیست. به‌موجب تحریم‌های ایالات متحده، هواوی اجازه ندارد اسکنر EUV بخرد. تراشه‌سازان بزرگ دنیا نظیر TSMC و اینتل سال‌ها قبل پردازنده‌ی هفت نانومتری را با اسکنر DUV تولید می‌کردند و اکنون به‌صورت گسترده‌ از EUV استفاده می‌کنند.

افشاگران در هفته‌های اخیر گفته‌اند هزینه‌ی تولید و قیمت CPU کرین 9000S بیشتر از حد معمول است و SMIC به‌لطف بودجه‌ی مستقیم دولت از پس ساخت چنین تراشه‌ای برمی‌آید.

ازطرفی دیگر بررسی‌ها نشان می‌دهد که پردازنده‌ی جدید کرین 9000S مصرف انرژی نسبتاً زیادی دارد و گرمای بیشتر از حد معمول تولید می‌کند. با این اوصاف ساخت پردازنده‌ی هفت نانومتری آن‌چنان دستاوردی انقلابی نیست.

هلند و ژاپن چند ماه قبل به آمریکا پیوستند و صنعت تراشه‌ی چین را تحریم کردند. البته هلند گفته است که تا پایان سال جاری میلادی فروش اسکنرهای DUV به شرکت‌های چینی را ادامه می‌دهد. شرکت‌های حاضر در هر سه کشور و البته سایر کشورهای غربی فروش ابزارهای پیشرفته‌ی تراشه‌سازی را محدود کرده‌اند و گفته‌اند که صادرات مواد شیمیایی، گازها و ابزارهای پکیجینگ تراشه را نیز کاهش می‌دهند.

اهمیت هواوی میت ۶۰ پرو صرفاً به پردازنده‌ی هفت نانومتری خلاصه نمی‌شود. رونمایی میت ۶۰ پرو نشان می‌دهد که پکن تمام تلاشش را به کار بسته است تا تراشه‌سازان خارجی و شرکت‌های غربی حوزه‌ی فناوری را از زنجیره‌ی تأمینش حذف کند.

جایگزینی تراشه‌های وارداتی با قطعات داخلی، از سال ۲۰۱۴ جزو اهداف بزرگ دولت چین بوده است. چین در آن سال اولین صندوق تأمین مالی صنعت تراشه را راه‌اندازی کرد. بااین‌حال تا به امروز اکثر گوشی‌هایی که در چین فروخته شده‌اند (حتی محصولات برندهایی مثل اوپو و شیائومی) از پردازنده‌ی شرکت‌های خارجی استفاده کرده‌اند.

هواوی میت ۶۰ پرو موبایلی متفاوت است؛ تحلیلگران می‌گویند میت ۶۰ «چینی‌ترین» گوشی هوشمند پیشرفته‌ی تاریخ محسوب می‌شود. در کنار تراشه‌ی هفت نانومتری، بسیاری از قطعات دیگر هواوی میت ۶۰ پرو توسط شرکت‌های چینی ساخته شده است، ازجمله تراشه‌ی بلوتوث، تراشه‌ی وای‌فای و تراشه‌‌ی مدیریت انرژی.

فعلاً هیچ‌کس نمی‌داند که تأمین‌کنندگان چینی هواوی در بازار رقابتی موبایل می‌توانند ازلحاظ هزینه‌ی تولید با شرکت‌های خارجی رقابت کنند یا نه. البته وقتی حمایت دولت وارد معادله می‌شود، هزینه‌ی تولید اهمیت کمتری پیدا می‌کند. هم‌زمان‌با عرضه‌ی میت ۶۰ پرو به بازار چین، دولت پکن اعلام کرد که بودجه‌ای ۴۰ میلیارد دلاری به صنعت تراشه اختصاص می‌دهد.

پکن در تلاش است با انجام اقداماتی دیگر، گوشی‌های هواوی را - حداقل در بازار چین - از گوشی‌های خارجی مثل آیفون محبوب‌تر کند. گزارش‌های ضدونقیض می‌گویند استفاده از آیفون برای مقامات و کارمندان دولت چین ممنوع شده و این افراد حق ندارند گوشی اپل را به محل کار ببرند. در همین حین سخنگوی وزارت امور خارجه‌ی چین گفته فعلاً هیچ محدودیتی برای فروش آیفون در بازار چین در نظر گرفته نشده است.

تحولات چین در هفته‌های اخیر، تمامی شرکت‌های خارجی را تهدید می‌کند. مدیران ارشد شماری از بزرگ‌ترین شرکت‌های تراشه‌ساز آمریکا در هفته‌های اخیر به دولت واشینگتن گفته‌اند که با اعمال محدودیت بیشتر بر صنعت تراشه‌ی چین مخالفند؛ چون سهم بازار آن‌ها در خطر است.

تحریم چین مثل شمشیری دو لبه عمل می‌کند. این کشور بازار بسیار بزرگی دارد و اکثر برندهای سرشناس آمریکایی ازجمله اپل سالانه ده‌ها میلیارد دلار درآمد را ازطریق چین تأمین می‌کنند. کاهش سهم شرکت‌های خارجی در بازار چین، زنگ هشدار را برای آن‌ها به صدا درمی‌آورد و شاید آمریکا را به این نتیجه برساند که بهترین راه مقابله با چین، تحریم نیست.