مایکروسافت با پروژه رم فضای ابری را به سیستم عاملی فراگیر تبدیل می‌کند

ویندوز دیگر سیستم‌عاملی برای رایانش شخصی به‌حساب نمی‌آید و در حال حاضر آی‌اواس و اندروید به‌عنوان پرکاربردترین سیستم‌عامل‌ها جایگزین آن شده‌اند. امروزه اپلیکیشن‌های موبایل بخش عمده‌ی رایانش شخصی روزمره‌ی ما را تشکیل می‌دهند و این حوزه را تحت سلطه‌ی خود درآورده‌اند. ناکامی مایکروسافت در حوزه‌ی موبایل موجب شد این شرکت در مسیر ساخت اکوسیستم نرم‌افزاری خود و رقابت با اپل و گوگل، پشتیبانی لازم را از سوی توسعه‌دهندگان به‌ دست نیاورد.

بخش موبایل ویندوز در حال حاضر تحت سلطه‌ی دستگاه‌ها و پلتفرم‌های غیر ویندوزی قرار گرفته است؛ در نتیجه کامپیوترهای شخصی ویندوزی اکنون به تنها دژ مستحکم باقی‌مانده برای مایکروسافت در حوزه‌ی رایانش شخصی تبدیل شده‌اند. مایکروسافت تلاش دارد با رویکرد «ویندوز به‌عنوان یک پلتفرم»، این سیستم‌عامل‌ها و دستگاه‌های رقیب را تحت پوشش خود قرار بدهد. پروژه‌ رُم (Project Rome) راهبرد ردموندی‌ها در بهره‌گیری از مایکروسافت کلاد برای خلق یک پلتفرم شخصی و سیستم‌عاملی سازگار با هر نوع سخت‌افزار است که ارائه‌ی تجربه‌هایی یکپارچه از اپلیکیشن‌ها را در تمام دستگاه‌ها و پلتفرم‌ها برای کاربران امکان‌پذیر می‌کند.

به عبارت دیگر، مایکروسافت در حال تبدیل فضای ابری به سیستم‌عاملی برای همه چیز (فراگیر) است.

پروژه رم چیست؟

مایکروسافت سرانجام به این نتیجه رسیده است که امروزه بخش عمده‌ی پردازش شخصی برآمده از اپلیکیشن‌ها و فراتر از دستگاه‌ها است و از آنجایی که تجربه‌ی کاربری در اپلیکیشن‌ها در تمام دستگاه‌ها پیوسته و یکپارچه نیست، جابجایی بین دستگاه‌ها و پلتفرم‌های مختلف اغلب منجر به گسست و وقفه در تجربه‌ی کاربری می‌شود. هدف پروژه رم «یکپارچگی بیش از پیش اپلیکیشن‌ها از طریق ایجاد پل‌های ارتباطی بین دستگاه‌ها، اپلیکیشن‌ها، افراد و خدمات ابری است.»

الگوی پویای مردم‌محور پروژه رم با الگوهای پلتفرم‌محور و دستگاه‌محوری که در حال حاضر در جریان هستند تفاوت دارد. این الگو یک زیرساخت مبتنی بر فضای ابری پدید می‌آورد که اجزای تشکیل‌دهنده‌ی تجربه‌ی رایانشی چنددستگاهی فعلی ما را در یکدیگر ادغام می‌کند. این الگوی ویندوز، نرم‌افزارهای چندپلتفرمی و دستگاه‌های اینترنت اشیاء را در بر می‌گیرد.

رابط‌ برنامه‌نویسی (API) پروژه رم به دستگاه‌ها امکان می‌دهد از طریق نزدیکی با فضای ابری از وجود دیگر دستگاه‌ها باخبر شوند. علاوه بر این، اجرا و کنترل اپلیکیشن‌ها روی دیگر دستگاه‌ها نیز امکان‌پذیر خواهد بود. برای مثال، کاربری که روی یک گوشی اندروید در حال گوش دادن به موسیقی است می‌تواند همان اپلیکیشن موسیقی و همان آهنگ را روی کنسول ایکس‌باکس خود اجرا کند و از طریق گوشی اندروید خود به کنترل آن بپردازد.

بسته‌های توسعه‌ی نرم‌افزار (SDK) اندروید و آیفون ابتدای سال جاری برای این پروژه‌ی در‌حال‌تکامل منتشر شد. بنابراین، یکپارچگی آن‌ها با ویندوز و قابلیت‌های چندپلتفرمی پروژه رم با گذشت زمان بهبود خواهد یافت. مایکروسافت امید دارد همان‌طور که تجربه‌ی کاربری اپلیکیشن‌ها از طریق فضای ابری مسطح و یکپارچه می‌شود، سیستم‌عامل‌ها به‌تدریج اهمیت خود را از دست بدهند.

پروژه رم، ویندوز ۱۰ و مایکروسافت گراف

مایکروسافت گراف همکاری مبتنی بر فضای ابری و یکپارچه‌ی سرویس‌های مایکروسافت از جمله وان‌نوت، وان‌درایو، شیرپوینت، اوت‌لوک، آفیس، اکتیو دایرکتوری، تیمز، کورتانا و ... است. مایکروسافت به‌صورت مداوم تلاش دارد سرویس‌های بیشتری به این پلتفرم بیفزاید و در نهایت تجربه‌ای یکپارچه از سرویس‌های گوناگون ارائه دهد. گراف رابط برنامه‌نویسی واحدی ارائه می‌دهد که توسعه‌دهندگان با استفاده از آن می‌توانند اپلیکیشن‌های خود را به این داده‌های یکپارچه متصل کنند.

به‌روزرسانی پاییزی کریترز دو واحد جدید (دستگاه‌ها و فعالیت‌ها) به مجموعه‌ی رابط برنامه‌نویسی گراف افزود. هدف مایکروسافت تبدیل کامپیوترهای ویندوزی به یک هاب (مرکز فعالیت) برای تمام دستگاه‌ها است. برای نمونه، پروژه رم در کنار قابلیت تایم‌لاین ویندوز و اعلان‌های کورتانا تجربه‌ای فراگیر در تمام دستگاه‌ها پدید می‌آورد.

علاوه بر این، سرفیس مایکروسافت و ویندوز ۱۰ الهام‌بخش طیف گسترده‌ای از سازندگان لپ‌تاپ، تبلت‌های هیبریدی و کامپیوترهای گیمینگ شده‌اند. این تولیدکنندگان کمک می‌کنند پلتفرم دسکتاپ پابرجا و اثربخش باقی بماند. این بخش از راهبرد مایکروسافت، موقعیت کامپیوترهای ویندوز ۱۰ را در زندگی مردم تثبیت می‌کند و به همراه آن، پروژه‌ی در حال تکامل رم و «بافت پیوندی» فضای ابری، پلتفرم دسکتاپ را به تجربه‌های کاربری چند پلتفرمی کاربران با اپلیکیشن‌ها مرتبط می‌کند.

پروژه رم و بازتعریف اپلیکیشن‌ها

ما این تصور را داریم که اپلیکیشن‌ها، برنامه‌هایی موجود در چارچوب دستگاه‌های موبایل هستند. این ادراک در تطابق با نحوه‌ی شکل‌گیری پارادایم رایانش شخصی اپلیکیشن‌محور و پلتفرم‌ - دستگاه‌محور است. مایکروسافت در یک محیط رایانش چنددستگاهی، قصد دارد نحوه‌ی بینش ما از اپلیکیشن‌ها را متحول کند.

این بازتعریف‌سازی با یک تغییر در دیدگاه کاربرمحور آغاز می‌شود. بدین معنی که «اپلیکیشن از این پس لزوما منحصر به یک دستگاه مشخص نخواهد بود. در عوض می‌تواند بین دستگاه‌های مختلف کارکرد خود را حفظ کند و در زمان مناسب با دستگاه مناسب سازگار شود.» در این میان، موجودیت و پشتیبانی از داده‌های اپلیکیشن در فضای ابری امری حیاتی برای این هدف محسوب می‌شود.

فضای ابری مایکروسافت در حال حاضر به‌عنوان بخش سمت سرور برای اغلب اپلیکیشن‌های چندپلتفرمی عمل می‌کند. مایکروسافت تلاش دارد با تبدیل فضای ابری‌ خود به یک جعبه‌ی توسعه‌دهنده‌ی چندپلتفرمی از طریق زامارین (ابزار برنامه‌نویسی چندپلتفرمی مایکروسافت)، پشتیبانی از اپلیکیشن‌های وب پیشرو (PWA) و ...، فعالیت اپلیکیشن‌ها را بین دستگاه‌های مختلف امکان‌پذیر کند.

فضای ابری به‌عنوان یک پلتفرم

مایکروسافت نیاز دارد توسعه‌دهندگان از رویکرد «فضای ابری به‌عنوان سیستم‌عاملی فراگیر» استقبال کنند. با وجود آنکه الگوی فعلی اپلیکیشن‌ها برای همگان سودآور نیست و فروشگاه‌های اپلیکیشن انبارهایی عظیم با تعاملی ضعیف هستند، توسعه‌دهندگان همچنان موجودی آن‌ها را تأمین می‌کنند.

همان‌طور که دستگاه‌های متصل، زیربنای لازم را برای رایانش محدوده‌ای (Ambient Computing) پدید می‌آورند، تکاملی طبیعی نیز به سمت الگوی سیستم‌عامل ابری مایکروسافت شکل می‌گیرد. برای مثال، همان‌طور که هوش مصنوعی و بات‌ها به مبادله‌ی تجربیات ما می‌پردازند، تونایی آن‌ها برای انجام چنین کاری توسط اپلیکیشن‌ها و داده‌های شخصی موجود در فضای ابری پشتیبانی خواهد شد. اسپیکرهای هوشمند نظیر آمازون اکو و توسعه‌دهندگانی که به ساخت مهارت‌های الکسا می‌پردازند، شاهدی برای حرکت به سوی داده‌های موقتی ابرمحور (به جای دستگاه‌محور) برای اپلیکیشن‌ها محسوب می‌شوند.

 رقبای مایکروسافت پشتیبانی توسعه‌دهندگان از تعامل اپلیکیشنی برآمده از هوش مصنوعی، الگوی اپلیکیشنی فعلی و فراتر از آن‌ها را در اختیار دارند. در مقابل، مایکروسافت زیربنای لازم را برای آنچه احتمالا آینده‌ی رایانش خواهد بود، یعنی فضای ابری به‌عنوان سیستم‌عامل می‌سازد؛ اما پشتیبانی توسعه‌دهندگان برای موفقیت این طرح، امری حیاتی محسوب می‌شود.

علاوه بر این، پشتیبانی توسعه‌دهندگان از اپلیکیشن‌های یونیورسال ویندوز نیز مسئله‌ای مهم است. در این صورت، دستگاه‌های ویندوزی ارتباط خود را با آی‌اواس و دستگاه‌های اندرویدی در ابرسیستم‌عامل مبتنی بر فضای ابری مایکروسافت حفظ خواهند کرد.