macOS کاتالینا دربرابر ویندوز 10؛ نبرد اپل و مایکروسافت در دسکتاپ
اپل در رویداد توسعهدهندگان خود (WWDC)، نسخهی جدید سیستمعامل دسکتاپ، یعنی کاتالینا (Catalina) را رونمایی کرد. کوپرتینوییها نسخهی جدید را تا پایان سال جاری برای دستگاههای مک و مکبوک ارائه خواهند کرد. البته، دورهای آزمایشی (بتا) نیز پیش از ارائهی نهایی خواهیم داشت. همزمان با اپل، مایکروسافت نیز بهروزرسانی جدیدی برای ویندوز ۱۰ ارائه داد که بهعنوان بهروزرسانی مه۲۰۱۹ میشناسیم.
اکنون تقریبا تمامی جزئیات سیستمعاملهای دو رقیب دیرینه مشخص شدهاند و طرفداران دوآتشهی آنها هم مانند همیشه، بحثهایی جدی دربارهی سرویسهای محبوب خود میکنند. دراینمیان، مقایسهای کامل بین سیستمعامل کوپرتینوییها و ردموندیها خالی از لطف نیست که درادامهی مطلب زومیت به آن اشاره میکنیم.
از دیدگاه شما، کدام سیستمعامل تجربهی بهتر و بهروزتری برای کاربران بهارمغان میآورد؟ آیا نسخهی ۱۰.۱۵ سیستمعامل مک مشهور به کاتالینا، کاربران ویندوزی را وادار میکند دستگاههای خود را تغییر دهند یا ویندوز در بهروزرسانی مه۲۰۱۹ میتواند به آمار کاربران خود بیفزاید؟
رابط کاربری
رابط کاربری یا همان ظاهر و نحوهی عملکرد سیستم در زمان کار، یکی از مهمترین جنبههای هر نرمافزار کامپیوتری محسوب میشود. ویندوز ۱۰ و مک تفاوتهایی بنیادی در ظاهر و نحوهی کارکرد دارند و هر دو آنها هم عناصری منحصربهفرد ارائه میکنند که کاربران هرکدام، با آنها کاملا آشنا هستند.
رابط کاربری نسخهی جدید مک تفاوت چندانی با نسخههای قبلی ندارد و همان عناصر جذاب و پرطرفدار قبلی را تکرار میکند. بهبیاندیگر، اگر از کاربران قدیمی مک باشید، قطعا از نسخهی کاتالینا هم استقبال میکنید. درمقابل، مایکروسافت در بحث بهینهسازی طراحی رابط کاربری ویندوز ۱۰ در بهروزرسانی ماه مه، آنچنان موفق عمل نکرد. تغییر اصلی اضافهشدن تمی بهنام Light Theme بود. تم جدید همانطورکه از نامش پیدا است، درمقابل تم تیره قرار میگیرد و منوها، اپلیکیشنها، نواروظیفه و منو استارت را تغییر میدهد. اپل هم در نسخهی ۱۰.۱۵ سیستمعامل مک، تم تیره را اضافه کرده است.
در نسخهی ۱۰.۱۵ سیستمعامل مک دیگر از قابلیت داشبورد (Dashboard) خبری نخواهد بود؛ قابلیتی که قبلا مجموعهای از ویجتها را نگهداری میکرد تا استفاده و اضافهکردن آنها به رابط کاربری آسانتر باشد. داشبورد از زمان نسخهی Yosemite بخشی اصلی از مک محسوب نمیشد و در نسخههای بعدی نیز بهنوعی مخفی شده بود. البته، کاربر در نسخههای قبلی میتوانست داشبورد را روشن کند که از کاتالینا این قابلیت هم حذف شد.
رابط کاربری هر دو سیستمعامل درمقایسهبا گذشته تغییر چندانی نکرده است
اپل و مایکروسافت هر دو در نسخههای جدید سیستمعامل دسکتاپ خود، تنها تغییراتی جزئی ایجاد کردهاند. درنهایت، اگر کاربر قدیمی هریک از سیستمعاملها باشید، در بهروزرسانی هیچکدام تغییری جدی حس نخواهید کرد. بهعلاوه، اگر قبلا از طراحیهای شرکتها راضی نبودید، در نسخههای جدید هم از بهبود خبری نخواهد بود.
شباهتهایی بین نسخهی جدید سیستمعاملهای مک و ویندوز وجود دارد. بهعنوان مثال، در نسخهی کاتالینا سیستمعامل مک میتوانید اپلیکیشنها را هم از Dock در پایین صفحه و هم منو Launchpad اجرا کنید. در ویندوز هم همین قابلیت وجود دارد و اپلیکیشنها یا از نواروظیفه در پایین یا منو استارت اجرا میشوند. مایکروسافت در ویندوز ۸ منو محبوب استارت را حذف کرده بود؛ منویی که از ویندوز ۹۵ در سیستمعامل ردموندیها قرار داشت. بههرحال، انتقادها به عملکرد ویندوز ۸ بهقدری زیاد بود که شرکت مجبور شد آن را در نسخههای بعدی سیستمعامل بازگرداند.
در بهروزرسانی ماه مه ویندوز ۱۰، منو استارت هنوز بهعنوان بخشی حیاتی از سیستمعامل حضور دارد. بهعلاوه، مایکروسافت دیدگاههای کاربران را هم دربارهی این منو و چگونگی بهبود آن جویا میشود؛ رویکردی که اپل هیچگاه دربارهی سیستمعاملهای خود اجرا نکرده است.
قابلیتهای رسانهای
هر دو سیستمعامل مک کاتالینا و ویندوز ۱۰ در پخش محتوای رسانهای عملکرد مناسبی دارند و مانند بسیاری از نسخههای گذشته، اپلیکیشنهای پیشفرضی دارند که پخش موسیقی و فیلم را بهخوبی انجام میدهند. در نسخههای قبلی مک، آیتونز بهعنوان پخشکنندهی اصلی محتوای رسانهای شناخته میشود؛ ولی در نسخهی کاتالینا، دیگر از آیتونز خبری نخواهد بود و بهجای این اپلکیشن قدیمی، کوپرتینوییها سه اپلیکیشن مجزا عرضه میکنند: اپلموزیک (Apple Music) و اپلتیوی (Apple TV) و اپلپادکتسز (Apple Podcasts).
شاید در نگاه اول عرضهی سه اپلیکیشن کمی گیجکننده بهنظر برسد؛ اما اپل میخواهد هر سرویس را برای محتوای اختصاصی همان سرویس بهینهسازی کند تا کاربردهای مفیدتری داشته باشد. آیتونز با وجود کاربران متعددش، سرویس چندان محبوبی نبود. البته، شاید تجزیهی آن به سه اپلیکیشن جدید هم در برنامههای اولیهی اپل قرار نداشت.
در بهروزرسانی می۲۰۱۹ ویندوز ۱۰، مانند مک کاتالینا اپلیکیشنهای مجزا برای پخش محتوای رسانهای را شاهد خواهیم بود. گروو (Groove) بهعنوان پخشکنندهی موسیقی و Films & TV هم برای پخش ویدئو عرضه میشود. اپلیکیشنهای ویندوز ظاهری مدرنتر و کاربرپسندتر درمقایسهبا اپلیکیشنهای اپل دارند و البته، برخی کاربران از سادگی بیشازحد سرویسها گِله میکنند. ویندوز مدیاپلیر هم در بهروزرسانی جدید ویندوز ۱۰ هنوز حضور دارد و مانند آیتونز قدیمی، تجربهای کلاسیکتر از پخش محتوای رسانهای ارائه میکند. درنهایت، هر دو سیستمعامل مذکور امکان نصب اپلیکیشنهای متفرقه برای پخش رسانه را به کاربر میدهند و گزینههای متعددی هم برای هرکدام دردسترس خواهد بود.
شایان ذکر است آیتونز در بهروزرسانی ماه مه ویندوز ۱۰ دردسترس کاربران خواهد بود. درنهایت، اگر از کاربران قدیمی این سرویس کمطرفدار هستید و هنوز به آن علاقه دارید، شاید برای استفاده از سرویس اپل مجبور شوید به ویندوز مهاجرت کنید.
اپل از مدتی پیش، سرویس عضویتی استریم موسیقی خود، یعنی اپلموزیک را ارائه کرد که تاکنون با حدود ۵۰ میلیون کاربر، سهم درخورتوجهی از بازار را دراختیار دارد. اپل ۹.۹۹ دلار برای ثبتنام در این سرویس دریافت میکند که موسیقی نامحدود به کاربر ارائه خواهد کرد. اپلموزیک بهخوبی با سیستمعامل مک کاتالینا هم هماهنگ میشود تا کاربر بهراحتی و با حساب کاربری، موسیقی دلخواهش را در چند دستگاه تجربه کند.
آیتونز جای خود را به سه اپلیکیشن مجزا و انحصاری برای پخش رسانهای داد
مایکروسافت قبلا سرویسی بهنام گرووموزیک داشت که رقیب اپلموزیک محسوب میشد. ردموندیها در آن سرویس تصمیم گرفتند با اسپاتیفای و اپل موزیک رقابت کنند که درنهایت با قبول شکست، خبر تعطیلی گرووموزیک را درپایان سال ۲۰۱۷ اعلام کردند. اپلیکیشن گروو در بهروزرسانی ماه مه ویندوز ۱۰ توانایی پخش موسیقی استریم را دارد؛ اما این کار را با هماهنگی و ادغام با اسپاتیفای انجام میدهد.
هر دو سیستمعامل بررسیشده در پخش محتوای رسانهای موفق بودهاند و اغلب از سرویسهای مشابهی برای این منظور استفاده میکنند. بههرحال برای برای پخش بهینه و انسجام تجربهی محتوای رسانهای، سیستمعامل مک پیشنهاد بهتری خواهد بود.
ابزارهای کاربردی
افراد بسیاری از ویندوز و مک برای فعالیتهای کاری خود استفاده میکنند و هر دو سیستمعامل هم با اهدافی برای کارایی و بهرهوری درخورتوجه طراحی شدهاند. در نسخههای جدید، بازهم ابزارهای بیشتری برای فعالیتهای کاربردی کاربران عرضه شده است.
نسخهی ۱۰.۱۵ سیستمعامل مک با اکثر نرمافزارهای کاربردی هماهنگ و قابلیتهای بهرهوری جدیدی هم در آن لحاظ شده است. بهعنوان مثال، Sidecar به کاربر امکان میدهد از آیپد بهعنوان نمایشگر دوم استفاده کند. همچنین، میتوان آیپد را بهعنوان ابزاری برای گسترش دسکتاپ بهکار گرفت یا فقط از آن بهعنوان کنترل لمسی برای مک بهره برد. بهعلاوه، کاربر میتواند اتصال بین آیپد و مک را هم بهصورت سیمی و هم بیسیم برقرار کند. اپل قابلیتهای کنترل صوتی را نیز به نسخهی جدید سیستمعامل خود افزوده که امکان کنترل کامل دستگاه را به کاربران میدهد.
در بهروزرسانی ماه مه ویندوز ۱۰، بهبود نوار جستوجو در منو استارت را شاهد هستیم و پیداکردن اسناد شخصی داخل کامپیوتر ازطریق این نوار بهراحتی انجام میشود. بهعلاوه، برای کاربران ویندوز ۱۰ پرو نسخهی جدیدی از ویندوز سندباکس (Windows Sandbox) ارائه میشود که امکان اجرای نرمافزارها را در محیطی مجازی و بسته از ویندوز ۱۰ فراهم میکند. با استفاده از قابلیت سندباکس میتوانید نرمافزارها را بدون نگرانی از آسیبرسیدن به بخشهای دیگر ویندوز، بهراحتی امتحان کنید. شاید این قابلیت برای همه کاربرد نداشته باشد؛ اما بههرحال برای کسانی مفید خواهد بود که بهدنبال روش امنتر برای امتحان نرمافزارهای اینترنتی هستند.
ابزارهای کاربردی ویندوز درمقایسهبا مک پیشرفتهای بهتری کردهاند
مایکروسافت زیرسیستم مخصوص لینوکس خود را نیز در نسخهی جدید سیستمعامل توسعه داده که به کاربران امکان میدهد اپلیکیشنهای ویندوز و حتی توزیعهای جدید را بهراحتی اجرا کنند. کاربران از نسخهی جدید میتوانند بهصورت مستقیم و ازطریق مرورگر داخلی ویندوز، به فایلها و دایرکتوریهای لینوکسی دسترسی داشته باشند.
با وجود اینکه هر دو سیستمعامل برای کاربردهای بهرهوری بهینهسازی شدهاند، بهروزرسانی ماه مه ویندوز ۱۰ بهدلیل بازتربودن و قابلیتهای جدید و گسترهی وسیعتر نرمافزارهای دردسترس، مک را در این بخش شکست میدهد.
دستیارهای مجازی
مک و ویندوز هر دو دستیارهای مجازی کاملی دارند که با کل سیستم هماهنگ و ادغام شدهاند. دستیارهای مجازی نهتنها امکان کنترل کامپیوتر شخصی با صدا را میدهند، بلکه میتوان برخی کاربردها همچون تنظیم قرار ملاقات یا پیامرسانی را هم با آنها انجام داد. سیری دستیار مجازی نسخهی ۱۰.۱۵ سیستمعامل مک است که انتظار میرود برخی قابلیتهای خود در iOS 13 را به مک نیز بیاورد. از میان قابلیتها میتوان به Siri Shortcuts و صدایی شبیهتر به انسان واقعی اشاره کرد.
سیری یکی از قدیمیترین و مجهزترین دستیارهای صوتی محسوب میشود. کوپرتینوییها سرمایهگذاریهای زیاد برای دستیار صوتی خود کردهاند تا آن را به افزونهای کاربردی برای سیستمعامل مک تبدیل کنند.
سیری در سابقه و امکانات قطعا کورتانا را شکست میدهد
ویندوز در بهروزرسانی مه۲۰۱۹ هم با دستیار همیشگیاش، کورتانا، وارد میدان شد. کورتانا بهاندازهی سیری محبوب نیست؛ اما اکثر قابلیتهای آن را دارد. البته، بهنظر نمیرسد مایکروسافت روی کورتانا بهاندازهی اپل روی سیری سرمایهگذاری کرده باشد. بههرحال، با وجود اینکه کورتانا هنوز در بهروزرسانیهای ویندوز ۱۰ حضور دارد، بهنظر میرسد بهمرور از ویندز کنار گذاشته شود. بهعنوان مثال، کورتانا دیگر با نوار جستوجوی ویندوز ۱۰ ادغام نیست. شایان ذکر است قبلا دسترسی به دستیار صوتی ردموندیها از این محل ممکن بود که با تصمیم جدید، کاربرد آن کاهش پیدا خواهد کرد.
کاربران ویندوز میتوانند کورتانا را بهصورت کامل غیرفعال یا از دستیار صوتی الکسا آمازون استفاده کنند. بههرحال، تصمیم مایکروسافت جذاب بهنطر میرسد؛ اما در بحث دستیارهای مجازی، قطعا مک و سیری پیروز میدان خواهند بود.
بازی
مقایسه در بخش بازی قطعا آسانترین مقایسه خواهد بود. اگر از طرفداران بازیهای کامپیوتری هستید، ویندوز ۱۰ بهترین گزینه خواهد بود. با سیستمعامل ردموندیها نهتنها گزینههای بسیار بیشتری ازنظر پشتیبانی از بازیها دراختیار دارید؛ بلکه قابلیتهای داخلی مبتنیبر بازی هم در سیستمعامل وجود دارند.
در ویندوز ۱۰، قابلیتی بهنام ایکسباکس گیم بار (Xbox Game Bar) وجود دارد که امکان گفتوگو با دوستان، اجرای بازیها، ضبط و استریم بازی را به بههمراه بسیاری قابلیتهای دیگر عرضه میکند. برای اجرای این بخش نیز تنها کافی است کلیدهای ویندوز و G را باهم فشار دهید.
درمقابل قابلیتهای بیشمار ویندوز در بخش بازی، مک قرار میگیرد که با وجود پورتشدن اخیر برخی بازیها، هنوز گزینههای محدودی به کاربران ارائه میدهد؛ درنتیجه، قابلیتهای مبتنیبر بازی کمی هم در سیستمعامل مک وجود دارند. درنهایت، بازهم برای کاربران علاقهمند به بازی، پیشنهادی بهجز ویندوز نخواهیم داشت.
جمعبندی
نسخهی کاتالینا سیستمعامل مک دربرابر بهروزرسانی مه۲۰۱۹ ویندوز ۱۰، کدامیک پیروز نهایی خواهد بود؟ قطعا پاسخ به این پرسش هیچگاه آسان نیست؛ چون هر دو سیستمعامل محصولاتی شناختهشده با قابلیتهای بیشمار هستند که در نسخههای جدید بازهم تجربهی کار با کامپیوتر شخصی را بهبود دادهاند.
فراموش نکنید نسخهی جدید مک هنوز در مرحلهی آزمایشی قرار دارد و احتمالا تا زمان عرضه، قابلیتهای جدیدی به آن افزوده خواهد شد. بهعلاوه، مایکروسافت هم به اضافهکردن قابلیتهای کوچک و تدریجی پس از عرضهی بهروزرسانیهای بزرگ شهرت دارد؛ درنتیجه، احتمال ارائهی برخی امکانات روی بهروزرسانی ماه مه ویندوز ۱۰، دورازانتظار نیست.
درنهایت، بهنظر میرسد هر دو سیستمعامل بهروزرسانیهایی جالب و کاربردی بسیاری داشته باشند. بههرحال، با وجود اینکه برخی کارشناسان سال گذشته نسخهی ۱۰.۱۴ سیستمعامل مک را بهتر از بهروزرسانی ماه اکتبر ویندوز ۱۰ میدانستند، امسال میتوان بهروزرسانی ماه مه ویندوز ۱۰ را ارتقایی بهتر درمقایسهبا کاتالینا نامید. گفتنی است تجربهی کاری هر فرد و علاقهی او به سیستمعامل و اکوسیستم اختصاصی دنیای کامپیوترهای شخصی، نقش حیاتی در انتخاب او خواهد داشت و شاید بهترین قابلیتها در سیستمعامل رقیب هم نتواند نظر کاربر طرفدار را تغییر دهد.